Hoàn cảnh lịch sử: gồm những thuận lợi và khó khăn

   Thuận lợi: Về thế giới, hệ thống XHCN tiếp tục lớn mạnh về KT, quân sự, KHKT nhất là Liên xô; phong trào giải phóng dt tiếp tục phát triển ở các nước châu Á, Phi và khu vực Mỹ latinh; phong trào hòa bình dân chủ lên cao ở các nước tư bản chủ nghĩa. Về tình hình trong nước, miền Bắc hoàn toàn đc giải phóng làm căn cứ địa vững chắc cho cả nước; thế và lực của CM đã lớn mạnh; có ý chí độc lập thống nhất tổ quốc của nhân dân từ Bắc chí Nam.

   Khó khăn: Về thế giới, Mỹ có tiềm lực kinh tế quân sự hùng mạnh, âm mưu bá chủ thế giới với chiến lược toàn cầu phản cách mạng; thế giới bước vào thời kì chiến tranh lạnh, chạy đua vũ trang giữa phe XHCN và TBCN; xuất hiện sự bất đồng tronng hệ thống XHCN ( nhất là LX và TQ). Về tình hình trong nước, nước ta chia cắt thành 2 miền: miền Bắc thực hiện CMXHCN, miền Nam thực hiện CMDTDCND , như vậy một Đảng thống nhất lãnh đạo 2 cuộc cm khác nhau ở 2 miền có 2 chế độ CT khác nhau.

   Yêu cầu bức thiết đặt ra cho Đảng ta sau tháng 7/1954 là phải đề ra được đường lối đúng đắn, vừa phù hợp với tình hình mỗi miền, tình hình cả nước, vừa phù hợp với xu thế chung của thời đại. Đối với CM miền Nam Việt Nam, Đảng ta đã đề ra đường lối chỉ đạo thông qua Nghị quyết 15 tháng 1/1959.

   Nội dung của Nghị quyết 15 về CM MN VN:

-  Tính chất của MNVN là xã hội thuộc địa nửa pk kiểu mới.

-  Âm mưu của đế quốc Mĩ: biến miền nam VN thành thị trường, căn cứ quân sự và ngăn cản sự ảnh hưởng của CNCS.

-  Mâu thuẫn trong xã hội: là mâu thuẫn giữa NDMN với địa chủ phong kiến và mâu thuẫn giữa nhân dân miền Nam với Mỹ-Diệm  (đây là mâu thuẫn bao trùm trog XH miền nam thời bấy giờ.

-  Lực lượng CM: CN, ND, TTS, TS dân tộc. Lấy liên minh công nông làm cơ sở và giao cấp lãnh đạo là giai cấp CN.

-  Đối tượng CM: Mỹ, ts ngoại bản, đc pk và bọn tay sai của Mỹ.

-  Nhiệm vụ của MNVN gồm: nhiệm vụ cơ bản là giải phóng MNVN thoát khỏi đế quốc xâm lược và phong kiến, thực hiện độc lập dân tộc và người cày có ruộng, xây dựng VN hòa bình thống nhất, độc lập dân chủ và giàu mạnh; nhiệm vụ trước mắt là đoàn kết toàn dân đánh đổ tập đoàn thống trị độc tài Ngô Đình Diệm, thành lập chính quyền liên hợp dân tộc dân chủ ở miền Nam, thực hiện độc lập dân tộc, tự do dân chủ, cải thiện đời sống nhân dân thống nhất nước nhà, tích cực góp phần bảo vệ hòa bình ĐNÁ và thế giới.

-  Khả năng phát triển của tình hình CM: nghị quyết dự kiến đế quốc Mỹ là tên hiếu chiến nhất nên trong điều kiện nào đó cuộc kháng chiến của nhân dân miền nam có khả năng chuyển thành đấu tranh vũ trang trường kì và thắng lợi cuối cùng nhất định sẽ về ta.

-  Con đường phát triển cơ bản của CMMNVN: ngoài bạo lực cm nd mn VN ko có con đường nào khác. Đây là điểm cốt lõi của Nghị quyết 15.

-  Thành lập mặt trận DTDC rộng rãi ở miền nam Việt Nam.

-  Nghị quyết cũng đề cập đến công tác xây dựng đảng bộ miền nam VN vững mạnh, phát triển mối quan hệ giữa Đảng và quần chúng ND.

-  CMMNVN vẫn có khả năng thắng lợi bằng hòa bình.

Ý nghĩa của Nghị quyết 15: đánh dấu sự trưởng thành của Đảng ( ví dụ thông qua phong trào Đồng Khởi đã làm cho chính quyền địch lung lay,..), đã thể hiện tinh thần độc lập tự chủ năng động sáng tạo của Đảng trong đánh giá, so sánh lực lượng, vận dụng lý luận MLN vào CM MN.

Đánh giá NQ 15: về nội dung, sáng tạo và táo bạo, xoay chuyển cục diện MN tuy nhiên về mặt thời gian, NQ ra đời muộn (1959) hơn so với tình hình CMMNVN vì ta không đoán được ý đồ của Mỹ (Mỹ không kí hiệp định Gionevo năm 1954), thời kì 1954-1960 trở thành thời kì khó khăn và đen tối của CMVN.