3.2.1. Nhiệm vụ

Hộp số là bộ phận dùng để thay đổi mômen, số vòng quay của động cơ cũng như

chiều quay từ động cơ đến bánh chủ động của ôtô máy kéo. HSC là bộ phận lắp sau ly hợp

hoặc bộ biến đổi mômen quay (BMM). Trên một số máy kéo và xe chuyên dụng, HSC còn

cho phép trích một phần công suất của động cơ để dẫn động các bộ phận làm việc của máy

công tác và tách động cơ ra khỏi hệ thống truyền lực trong một thời gian dài.

3.2.2. Yêu cầu đối với hộp số

Hộp số dùng trên ôtô máy kéo cần thỏa mãn các yêu cầu sau: Có dẫy tỷ số truyền hợp

lý để nâng cao tính năng động lực và tính năng kinh tế của ôtô máy kéo; Hiệu suất bộ truyền

phải cao, khi làm việc ít gây tiếng ồn, việc sử dụng hộp số phải thuận tiện và nhẹ nhàng,

không sinh ra lực va đập trên các bánh răng; Kết cấu hộp số phải nhỏ gọn, đủ bền, kiểm tra

bảo dưỡng và điều chỉnh thuận tiện.

So sánh

Hộp số hai trục (hình 3-1 a) có hai trục chính: Sơ cấp 2, thứ cấp 5, ngoài ra trong hộp

số còn có trục số lùi (không vẽ trên hình). Trục sơ cấp nối với trục ly hợp bằng khớp mềm.

Trên phần then hoa của trục sơ cấp có lắp các bánh răng di động 3. Trên trục thứ cấp 5 được

lắp cố định các bánh răng 1 còn ở đầu ra của nó có lắp bánh răng nón chủ động của truyền lực

chính, qua bánh răng này mômen được truyền đến truyền lực chính của cầu chủ động. Bằng

cách dịch chuyển các bánh răng di động 3 cho ăn khớp tương ứng với bánh răng trên trên trục

thứ cấp 5, ta có ba số truyền khác nhau. Ở loại hộp số này tỷ số truyền của mỗi một số truyền

là do ăn khớp của một cặp bánh răng.

hộp số ba trục (hình 3-1 b) có ba trục chính-trục sơ cấp 3, thứ cấp 7 và trục trung

gian 8 được lắp trong thân 6. Trục thứ cấp đồng tâm với trục sơ cấp. Bánh răng 4 trên trục sơ

cấp thường xuyên ăn khớp với bánh răng 2 của trục trung gian, do đó khi ly hợp đóng hai trục

này luôn luôn quay. Trên trục trung gian có lắp cố định các bánh răng 1, nhờ các bánh răng di

động 5 lắp trên trục thứ cấp 7 ta có thể cho các bánh răng này ăn khớp từng cặp với nhau tạo

nên các số truyền khác nhau. Tỷ số truyền của mỗi một số truyền là do sự ăn khớp của hai cặp

bánh răng.