CUỘC VẬN ĐỘNG GIẢI PHÓNG DÂN TỘC 1939-1945
1. Bối cảnh lịch sử
- Đầu tháng 9-1939, chiến tranh thế giới thứ 2 bùng nổ , phát xít Đức nhanh chóng đánh chiếm châu Âu.
- Ở Đông Dương, chính quyền mới thực hiện chính sách vơ vét sức người, sức của phục vụ chiến tranh
- 9-1940 , Nhật vượt biên giới Việt – Trung, bước vào biên giới miền Bắc Việt Nam, Pháp nhanh chóng đầu hàng. Dưới ách thống trị của Nhật – Pháp. Nước ta rơi vào tình trạng vô cùng khó khăn
- Bước sang năm 1945, phát xít Đức bị thất bại, quân Nhật thua ở nhiều nơi
- 9-3-1945 : Nhật đảo chính Pháp, lợi dụng cơ hội đó, các Đảng phái chính trị Việt Nam tăng cường hoạt động, khí thế cách mạng sục sôi.
2. Sự chuẩn bị:
- 28-1-1941, NAQ từ TQ về nước, trực tiếp lãnh đạo cách mạng
- Hội nghị lần thứ 8 BCH TW Đảng đã thành lập Việt Nam độc lập đồng minh (19-5-1941)
- Mục đích: Tập hợp lực lượng yêu nước, đoàn kết nhân dân, làm nhiệm vụ giải phóng dân tộc, cứu nước cứu dân
Nhiệm vụ
- Đặt nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu
- Tạm gác khẩu hiểu “dân cày có ruộng” thay thế khẩu hiệu “chống sưu cao thuế nặng”
Chuẩn bị lực lượng
- Lực lượng chính trị : mặt trận Việt Minh thành lập, các tổ chức quần chúng lứa tuổi …. -> hội cứu quốc
- Lực lượng vũ trang: 1940, đội du kích Bắc Sơn ra đời sau phát triển thành đội cứu quốc quân. 22-12-1944, đội VN tuyên truyền GPQ ra đời
- Tháng 4-1945: ủy ban quân sự cách mạng Bắc Kỳ ra đời xác lập cứu quốc quân + Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân -> Việt Nam giải phóng quân
Căn cứ địa:
- Xây dựng căn cứ ở Pác Bó – Cao Bằng, để mở rộng ra nhiều nơi
- 6-1945: thành lập căn cứ địa Việt Bắc
Tập dượt
Phong trào cách mạng 1930-1931, phong trào dân chủ 1936-1939, cao trào kháng Nhật và khởi nghĩa từng phần
Bộ máy lãnh đạo
- 13->15-8-1945: thành lập ủy ban khởi nghĩa TW
- 16-< 18-8-1945 : Việt Minh triệu tập đại hội quốc dân, thông qua quốc kỳ, quốc ca, đặt tên nước và ban hành quân lệnh số 1.
Tổng khởi nghĩa Cách Mạng tháng Tám – 1945Thời cơ
- Khách quan: Phát Xít Nhật thất bại và đầu hàng, bọn tay sai hoang mang rệu rã, quân đồng minh chưa vào Đông Dương -> thời cơ ngàn năm có một!
- Chủ quan: đã chuẩn bị đầy đủ về mọi mặt cho tổng khởi nghĩa
Diễn Biến
- 13-8-1945: lệnh tổng khởi nghĩa được ban ra, Đ/c Võ Nguyên Giáp chỉ huy lực lượng vũ trang xuống giải phóng Thái Nguyên
- Một số địa phương giành chính quyền sớm: Bắc Giang, Hà Tĩnh, Quảng nam
- Tại Hà Nội: 15-8-1945: các cuộc mít tinh, biểu tình diễn ra rầm rộ, sáng 18-8: lực lượng nhân dân thủ đô được trang bị vũ trang dưới sự phát động của Đảng, thành lập cuộc mít tin lớn trước nhà hát thành phố, sau đó tỏa đi các hướng đánh chiếm các cơ quan đầu não như tọa thị chính, phủ khâm sứ …. Đến ngày 19/8/1945: khởi nghĩa thắng lợi ở Hà Nội
- Tại Huế : 23-8-1945: cách mạng giành thắng lợi. 30-8-1945: vua bảo đại thoái vị, từ đây chế độ Phong Kiến sụp đổ
- Tại Sài Gòn : Cách mạng thắng lợi 25-8
- Đến 28-8-1945 :cách mạng thắng lợi trên khắp cả nước
- 2-9-1945: nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa ra đời
Tính chất – ý nghĩa – nguyên nhân thắng lợi:Tính chất
Là cuộc cách mạng dân tộc dân chủ
Ý nghĩa
- Đối với nhân dân ta: Đánh đổ đế quốc, lật đổ phong kiến, giải phóng dân tộc, xóa bỏ xiềng xích nô lệ, đưa nhân dân lên làm chủ, mở ra thời kỳ mới của lịch sử dân tộc, kỷ nguyên độc lập tự do tiến lên xã hội chủ nghĩa
- Đối với thế giới: củng cố hệ thống XHCN trên thế giới cỗ vũ phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc ở các nước thuộc địa và phụ thuộc
Nguyên nhân thắng lợi
- Chủ quan: sự lãnh đạo của Đảng và NAQ, truyền thống yêu nước, nhân dân đoàn kết
- Khách quan: Nhật thất bại trên chiến trường chiến tranh thế giới
- Bài học kinh nghiệm: biết kết hợp giải quyết khéo léo 2 nhiệm vụ dân chủ dân tộc
- Lợi dụng triệt để mâu thuẫn trong nội bộ và hàng ngũ địch, kiên quyết đi theo chủ nghĩa Mác – Lê Nin
- Muốn giành thắng lợi phải kiên quyết khởi nghĩa vũ trang
- Chuẩn bị lâu dài kết hợp chớp thời cơ.
Bạn đang đọc truyện trên: Truyen2U.Pro