Ở chương trước chúng ta đã cùng nhau đi tìm hiểu về hai phương pháp để làm giải tỏa stress hay lo âu. Vậy thì đọc đến dòng này, bạn hãy đứng lên ngồi xuống ba lần rồi đọc tiếp nhé vì chắc chắn rồi, Kiến thức cần hành động để biến thành sự thật còn nếu thiếu vắng hành động thì mọi thứ chỉ quy về ảo tưởng sức mạnh mà thôi. Đấy là lí do sách dạy con người những kỹ năng để đạt được thành công trong cuộc sống thì nhiều không đếm xuể mà số người thực sự áp dụng và có được thành công thì không có bao nhiêu.

Nhưng như chúng ta đã được biết đó, mỗi lần cứ bắt đầu bằng những việc nhỏ nhặt nhất thì cứ yên tâm là bản thân đang tạo ra những thói quen từ những việc làm hằng ngày của mình rồi đó.  Và tất nhiên là bên cạnh việc tập thể dục hằng ngày thì đừng quên có một giấc ngủ chất lượng nữa đấy. Và sự thật đáng kinh ngạc là mọi người ngày nay dường như đang có xu hướng ngày càng ngủ trễ hơn.

Điển hình là khi tôi hỏi bạn tôi sao tụi nó mệt vậy thì đứa bảo thức đến 2 giờ sáng để cày game còn đứa thì xem phim có một chị kia thì làm bài tập tới 3 giờ sáng ối vậy mà 5 giờ sáng vẫn dậy đi học bình thường. Theo tôi thì họ như thánh luôn vậy mà lại có bạn tôi thì cỡ 50% là thuộc hàng ngũ 'siêu phàm' như vậy rồi. Nhưng sự thật là giấc ngủ vẫn luôn rất quan trọng và cần thiết với mỗi người chúng ta.

Ngủ không đủ giấc sẽ tăng nguy cơ bị béo phì (tuy nghe có phần không liên quan nhưng đó lại là sự thật) vì rối loạn giấc ngủ sẽ làm tăng lượng hoóc môn Ghrelin và Leptin có tác dụng kích thích thèm ăn, làm tăng quá trình sản xuất chất béo và tăng cân. Và nếu bạn đang có ý muốn giảm cân thì ngủ đủ giấc là một trong những yếu tố không thể thiếu. 

Và dĩ nhiên, chúng ta có thể bắt đầu bằng việc đi ngủ sớm hơn 10 phút để dần dà hình thành một thói quen sống lành mạnh mới nếu ngủ sớm hơn 1 tiếng là quá khó đối với bạn. Còn nếu bạn là một người dễ ngủ và có thể ngủ bất chấp mọi lúc mọi nơi như khi ngồi trên xe bus hay trong lúc ngồi học thì tôi khuyến khích bạn set lịch ngủ sớm từ hôm nay luôn và hãy kiên trì và bạn sẽ thấy sức khỏe cũng như tinh thần của bản thân cải thiện rõ rệt.

Bạn để ý rằng mỗi khi người chúng ta thấy mệt mệt là bắt đầu có cảm giác cáu gắt hay sẽ lo lắng nghĩ ngợi các thứ không. Và mất ngủ cũng là một trong những nguyên nhân phụ của stress hay rối loạn lo âu. Để tưởng tượng dễ dàng hơn, bạn có thể liên tưởng rằng trong khi ngủ cơ thể chúng ta như được sạc đầy pin vậy và do đó mà sau khi có một giấc ngủ đủ và ngon thì cả người sẽ cảm thấy nhẹ nhàng khoan khoái cùng tâm trạng phơi phới nên lúc đi ra ngoài đường vẫn chẳng quên ngâm nga hát một bản nhạc nào đó hay huýt sáo các thứ.

Điều ngược lại cũng đúng, khi mất ngủ thì có cảm giác ngồi thẳng lưng còn chẳng nổi vì người mệt mỏi rã rời đến nỗi chỉ muốn híp mắt lại đánh một giấc thôi chứ quản gì ông thầy trên bục đang giảng đến phân tử gì các thứ rồi. Có thể bạn sẽ nghĩ "Nói thì dễ lắm chứ người dễ ngủ thì không nói rồi chứ tôi khó ngủ chết đây nè. Có phải muốn ngủ sớm là ngủ được liền đâu với chả ngủ được thì tôi đã làm từ lâu rồi."

Vậy thì những nguyên nhân nào gây mất ngủ? Và chúng ta hãy cùng điểm lại xem bản thân có những thói quen sau không nhé:

- Ăn quá nhiều trong bữa tối: Việc nạp quá nhiều thức ăn trước khi ngủ sẽ khiến cơ thể khó chịu khi nằm. Đối với một vài người mắc chứng trào ngược dạ dày thực quản thì khi có dòng axit và thức ăn đi vào thực quản sẽ khiến cơ thể tỉnh táo dẫn đến khó ngủ. Và vì thế mà chúng ta chỉ nên ăn nhẹ trước khi ngủ thay vì ăn quá nhiều hoặc không ăn.

Đầu tiên là vì ăn quá no trước khi ngủ có khả năng gây tăng cân vì khi ấy quá trình trao đổi chất chậm lại. Và điều này dẫn đến lượng calo không tiêu thụ được sẽ được lưu trữ dưới dạng chất béo còn nếu không ăn gì thì khổ nỗi nằm lăn qua lăn lại được 10 phút thấy không ngủ được thì chúng ta sẽ lấy cớ đói quá đi ăn cái đã rồi sẵn tiện xem tivi, xem tin tức hay lên lướt Facebook một hồi mới quay lại giường khi trời gần sáng và thế là chúng ta bắt đầu một ngày mới bằng tâm trạng mệt mỏi uể oải vì không đảm bảo chất lượng giấc ngủ (điều này chuẩn với tôi hồi trước luôn)

- Không cố định thời gian ngủ: Mỗi người chúng ta đều có nhịp sinh học riêng và nhịp sinh học của chúng ta cũng giống như môt chiếc đồng hồ hoạt động theo chu kỳ bao gồm giấc ngủ, trao đổi chất và nhiệt độ cơ thể vậy. Khi nhịp sinh học bị thay đổi liên tục sẽ gây ra tình trạng khó ngủ hoặc không thể ngủ.

Một ví dụ gần gũi là chúng ta thường có xu hướng thức đêm hay ngủ trễ vào ngày cuối tuần - điển hình là thứ Sáu để 'quẩy' các thứ và hy vọng dành ngày hôm sau để ngủ bù hoặc lợi dụng ngày nghỉ để ngủ tới 12 giờ trưa rồi mới dậy. Nhưng những cách đó đều làm rối loạn giờ sinh học cơ thể và đặc biệt là thức trắng đêm sẽ gây ảnh hưởng mạnh mẽ đến sức khỏe thể chất lẫn tinh thần vào ngày hôm sau.

Vậy cách giải quyết ở đây là gì? Hãy lên kế hoạch cho việc đi ngủ và tuân thủ nghiêm túc kể cả đó có ngày trong tuàn hay cuối tuần đi chăng nữa. Cơ thể bạn sẽ dần thích ứng với giờ sinh học mới, vì vậy thói quen duy trì một giấc ngủ cố định là rất tốt cho đồng hồ sinh học của cơ thể. Mỗi ngày đi ngủ và dậy đúng giừ sẽ giúp não có thời gian nghỉ ngơi hoàn toàn và hormone khỏe mạnh.

- Trước khi đi ngủ xem tivi, lướt Instagram nhâm nhi vài ly rượu hay uống vài lon bia cho nó có không khí: Những việc như xem tivi hay lướt điện thoại trước khi ngủ dường như đã trở thành thói quen của nhiều người với suy nghĩ làm vậy sẽ dễ ngủ hơn nhưng sự thật thì trái ngược hoàn toàn. Có đến 71% người Mỹ mang theo điện thoại di động lên giường để không bỏ lỡ bất kỳ tin tức hot gì trong ngày nhưng ảnh hưởng của chúng thì rất đáng để chúng ta chú ý.

Các ánh sáng nhân tạo phát ra từ smartphone hay máy tính bảng sẽ làm chậm quá tình sản xuất melatonin - một chất hóa học bộ não tiết ra để giúp chúng ta đi vào giấc ngủ và cũng điều chỉnh chu kỳ giấc ngủ của chúng ta. bên cạnh đó thì bước sóng xanh do điện thoại thông minh phát ra cũng là một trong những nguyên nhân gây mất ngủ. 

Nhưng theo tôi thì nguyên nhân lớn nhất vẫn là lúc ngủ mà để cái điện thoại kề bên gối thì chả khác gì 'mỡ treo miệng mèo' cả và khi có một tác nhân kích thích to đùng kế bên thì làm sao mà chìm vô giấc ngủ nổi trước khi không cầm điện thoại lên chơi 'một tí' chứ. Vì thế mà phương pháp giải quyết ở đây là để điện thoại xa ra một tí và tốt nhất là không đặt chúng trong phòng ngủ kể cả cái tivi đi chăng nữa và khi những tác nhân kích thích xa xa ra rồi thì dù cho chúng ta có nghĩ tới thì người cũng lười đi lấy cái điện thoại hay lết xác ra phòng khách xem tivi nên thôi thì ngủ cho nó khỏe. 

Trong một vài trường hợp thì cũng có người sử dụng rượu để nhằm cải thiện giấc ngủ do thành phần cồn trong rượu khiến con người ta say say lâng lâng muốn đi ngủ. Mặc dù rằng rượu thật sự có khả năng giúp con người dễ đi vào giấc ngủ hơn nhưng sau khi men rượu không còn thì chúng ta sẽ dễ tỉnh rượu và thấy khó để ngủ lại và hơn cả là chất lượng giấc ngủ cũng sẽ không sâu.

Bên cạnh đó thì khi uống quá nhiều rượu vào cơ thể thì men rượu sẽ làm cho huyết quản giãn ra, tuần hoàn máu và chất lỏng tăng nhanh và cơ thể sẽ sinh ra nhiều nhiệt lượng, nhiệt trong cơ thể quá nhiều khiến cho cơ thể luôn khó chịu bức bối và làm ảnh hưởng đến giấc ngủ. Vậy biện pháp ở đây là gì?

Nếu có thể thì trước khi đi ngủ chúng ta hãy đọc vài trang sách thay vì lướt mạng xã hội xem story hay đăng ảnh lên Instagram. Và thay vào việc uống rượu thì nên uống một ly trà nóng. Tuy nhiên là cả hai loại đồ uống trên đều nên uống một lượng vừa phải để không ảnh hưởng đến giấc ngủ. Sự thật là uống cỡ 1 chén rượu trước khi ngủ đã được chứng minh là tác dụng làm giảm sự mỏi mệt cho cơ thể, thúc đẩy sự tuần hoàn máu và chất lỏng, giúp cơ thể dễ dàng đi vào giấc ngủ. Ngoài ra uống rượu cũng kích thích sự tiêu hóa. Vì vậy trước khi ngủ uống một chút rượu sẽ rất tốt.

Nhưng uống nhiều thì lại là một vấn đề khác rồi. Tương tự như vậy, chúng ta cũng chỉ nên uống khoảng từ 3-5 gam lá trà tươi một lần là đủ vì trong trà cũng có chứa chất Caffeine - chất kích thích tự nhiên được tìm thấy trong cây trà, cà phê và cacao. Chúng hoạt động bằng cách kích thích và hệ thần kinh trung ương, giúp con người tỉnh táo và ngăn ngừa sự mệt mỏi nhưng mà trước khi ngủ thì chúng ta không cần tỉnh táo quá đâu nhỉ vì vậy là khỏi ngủ luôn rồi còn gì.

Đương nhiên rằng bên cạnh đó cũng có những nguyên nhân khác gây mất ngủ nhưng những nguyên nhân được nêu ở trên là những nguyên nhân phổ biến hơn cả. Và có lẽ bạn sẽ hoài nghi về tiêu đề của chương này tại sao lại là lo lắng và việc ngủ thì liên quan gì đến lo lắng cơ chứ nhưng cơ thể và tinh thần luôn có một sự gắn kết mật thiết đấy bạn thân mến. Nếu bạn chăm sóc tốt cho cơ thể mình thì tinh thần tự khắc cũng sẽ cảm thấy thoải mái, khỏe mạnh hơn thôi. Điều này thì bạn hòan toàn có thể thử và rất nên thử đấy.

Remember to take care of your body!