Câu 3: Học thuyết về tái sản xuất của F.Quesnay (biểu kinh tế 1758)?

Trả lời

* Học thuyết về tái sản xuất (biểu kinh tế):

Quesnay đã phân tích một cách khoa học việc tái sản xuất trong "biểu kinh tế"

Để phân tích biểu kinh tế, Quesnay đã đưa ra các giả định sau:

- Nghiên cứu tái sản xuất giản đơn.

- Trừu tượng hóa sự biến động của giá cả.

- Không xét đến ngoại thương.

Quesnay đã chia xã hội thành 3 giai cấp cơ bản là:

- Những người tạo ra sản phẩm thuần túy (tất cả những người trong nông nghiệp: chủ đồn điền và công nhân của họ) ông gọi là giai cấp sản xuất.

- Những người thu sản phẩm thuần túy (tức chủ ruộng đất) ông gọi là giai cấp sở hữu.

- Những người họat động trong công nghiệp, thương nghiệp ông gọi là giai cấp không sản xuất.

Dựa vào tính chất hiện vật của sản phẩm, Quesnay chia sản phẩm xã hội ra thành sản phẩm nông nghiệp và sản phẩm công nghiệp.

Giá trị tổng sản phẩm xã hội bao gồm 7 tỷ chia thành:

- 5 tỷ sản phẩm nông nghiệp.

- 2 tỷ sản phẩm công nghiệp.

(Tỷ lệ 5/2 chứng tỏ trình độ phát triển thấp kém của Pháp lúc bấy giờ).

Theo Quesnay, chi phí sản xuất chia thành 3 bộ phận:

- Tiền ứng trước hàng năm (tiền lương, giống... ): 2 tỷ.

- Tiền ứng trước đầu tiên (TBCĐ): 1 tỷ.

- Sản phẩm thuần túy: 2 tỷ.

2 tỷ sản phẩm công nghiệp được chia như sau:

- Tư liệu dùng: 1 tỷ.

- Nguyên vật liệu để tiếp tục sản xuất: 1 tỷ.

Quá trình tái sản xuất diễn ra như sau:

Giai cấp sản xuất trả cho giai cấp sở hữu 2 tỷ tiền tô. Giai cấp sở hữu không sản xuất gì chỉ chi tiêu sản phẩm thuần túy: dùng 1 tỷ để mua hàng tiêu dùng ở giai cấp sản xuất (I). Vậy là 1 tỷ sản phẩm nông nghiệp ra khỏi lưu thông đi vào tiêu dùng của giai cáp sở hữu , 1 tỷ còn lại giai cấp sở hữu tiếp tục mua hàng công nghệ của giai cấp không sản xuất (II). Vậy là 1 tỷ trong 2 tỷ sản phẩ công nghiệp đi vào tiêu dùng của giai cấp sở hữu. Sau khi nhận được 1 tỷ của giai cấp sở hữu, giai cấp không sản xuất đem tiền đó đi mua tư liệu sinh hoạt của giai cấp sản xuất (III). Như vậy giai cấp sản xuất đã thực hiện được 2/5 sản phẩm của mình. Giai cấp sản xuất lại dùng 1 tỷ vừa nhận được mua tư liệu sản xuất của giai cấp không sản xuất (IV). Vậy là đã thực hiện xong sản phẩm của giai cấp không sản xuất. Giai cấp không sản xuất lại đem 1 tỷ vừa nhận được mua nguyên liệu nông nghiệp của giai cấp sản xuất (V). Như vậy kết quả là giai cấp sản xuất đã bán 3 tỷ sản phẩm, còn 2 tỷ sản phẩm để bù đắp chi phí hàng năm và số tiền mặt là 2 tỷ.

Như vậy có thể tiếp tục quá trình tái sản xuất giản đơn.

* Những nhận xét rút ra từ việc nghiên cứu biểu kinh tế của Quesnay:

Công lao của Quesnay là ở chỗ:

- Đã đưa ra những giả định cơ bản là đúng.

- Đã phân tích sự vận động của tổng sản phẩm xã hội cả về 2 mặt: giá trị và hiện vật, sự vận độn của sản phẩm kết hợp sự vận động của tiền.

- Tuân theo một quy luật đúng: tiền bỏ vào lư thông rồi quay trở lại điểm xuất phát của nó.

Tuy vậy trong phân tích biểu kinh tế ông còn có hạn chế là chưa thấy được cơ sở tái sản xuất mở rộng trong nông nghiệp, thậm chí tái sản xuất giản đơn trong công nghiệp cũng khó thực hiện được, đánh giá sai vai trò sản xuất công nghiệp.