Ngày xửa ngày xưa, có một cậu bé tên Patrick, cậu có một người bạn tên Phil. Hai người khá thân thiết, nhưng Patrick bắt đầu nhận ra một thói quen của Phil là mỗi khi cậu kể chuyện cho Phil thì cậu ấy sẽ chăm chú lắng nghe, và ngay lập tức sau đó, Phil sẽ tuyên bố những câu kiểu: "Hay đấy, nhưng nghe thử câu chuyện của tớ vào cuối tuần trước này!"

Lần nào cũng vậy.

Phil chắc hẳn là một kẻ thích vượt mặt người khác, kiểu người luôn trưng cầu sự chú ý và muốn mình trở nên hay ho hơn hoặc thú vị hơn bất cứ điều gì vừa được kể. Các Quý ngài Vượt mặt luôn cố lợi dụng sự so sánh để khiến bản thân vượt trội hơn người khác.

Một Quý ngài Vượt mặt cũng sẽ cố xoay chuyển trung tâm của câu chuyện sang bản thân họ. Không kể mục đích của bạn là gì, không kể bạn đã đạt được những thành tựu gì, anh ta sẽ luôn tìm cách lái cuộc hội thoại về phía mình và làm nổi bật mục đích của chính anh ta. Kê cả khi những gì làm được khá mờ nhạt so với bạn, anh ta vẫn sẽ luôn tìm một khía cạnh nào đó để biến mình thành một người hùng. Những người như vậy luôn khao khát được là trung tâm cùa cuộc hội thoại. Họ nghiên những lời tán dương và những tràng pháo tay.

Phil đôi lúc cũng là một Quý ngài Bỉết tuốt - một người chẳng bao giờ chịu công nhận người khác cả về mặt logic lẫn cảm xúc, chỉ để đặt anh ta ở vị trí cao hơn mọi ngưòi. Các Quý ngài Biết tuốt bị chi phối bởi sự bất an; các Quý ngài Vượt mặt thì không bị ảnh hưởng nhiều bởi cảm giác bất an như nhu cầu được công nhận. Đây là hai phạm trù hoàn toàn khác nhau. Một Quý ngài Biết tuốt chỉ không dám chắc vào mức hiểu biết của bản thân, còn một Quý ngài Vượt mặt thì chỉ đơn thuần bị ám ảnh bởi sự công nhận và tán thưởng.

Một Quý ngài Biết tuốt thì muốn bạn thấy rằng anh ta là người hiểu biết. Điều này lí giải việc anh ta luôn tỏ ra đã biết trước những điều bạn vừa nói rồi và ra vẻ ta đây thông minh.

Anh ta muốn mọi người xung quanh thấy được không chỉ khả năng mà còn muốn được công nhận những khả năng đó. Trên thực tế, anh ta muốn bạn phải chú ý và khen ngợi anh ta. Anh ta còn muốn mọi người phải choáng ngợp và hâm mộ tài trí hơn người của mình. Anh ta luôn tìm kiếm sự chú ý.

Nhưng cả hai kiểu người này đều thích là người kết thúc câu chuyện.

Trong chương này, tôi sẽ chỉ cho các bạn cách để đối phó với các Quý ngài Biết tuốt và các Quý ngài Vượt mặt. Chìa khóa ở đây là phải hiểu được điều gì đang chi phối và thúc đẩy họ.

Tôi cũng đã nói khá chi tiết ở trên rồi, nhưng để tóm gọn lại, thì các Quý ngài Biết tuốt và Quý ngài Vượt mặt đều bị chi phối bởi cái tôi, lòng tự tôn và cảm giác bất an. Họ lúc nào cũng có nhu cầu chứng tỏ bản thân và không thể chịu được nếu ý kiến của mình bị phản đối. Những người này không thể thoải mái để mình ở cùng mức với người khác, vì cảm giác này gây bất an cho họ.

Khi dối phó với hai kiểu người này, hãy dám chắc bạn đang sử dụng chiến thuật phù hợp. Bằng không, sự căng thắng trong cuộc giao tiếp sẽ chỉ tăng lên, điều rất đáng lo ngại khi cái tôi và tự tôn của một người đang bị đe dọa. Có thế là cái tôi và tự tôn của họ, nhưng cũng có thế là của chính bạn, vì các Quý ngài Vượt mặt và Quý ngài Biết tuốt luôn có xu hướng khơi ra phần kém cỏi nhất của người khác.

Bước đầu tiên khi đối phó với những nguời này là phải dám chắc bạn không phải là một trong số họ. Hãy cho họ có đủ thời gian ở vị trí trung tâm, và hãy nghĩ kĩ xem liệu bạn có xu hướng nắm thóp người khác không.

Nếu bạn hay dùng các cụm như: "Tôi biết rồi...Tôi biết rồi..." hoặc "Bạn nghĩ cái này hay á? Nghe tôi nói này…", thì chắc chắn bạn là một kẻ rất khó chịu khi họ phải nói chuyện cùng.

Làm sao để đối phó với một Quý ngài Biết tuốt và Quý ngài Vượt mặt luôn bất an?

Không đơn giản như việc chỉ thẳng mặt
và khiến họ cảm thấy nhỏ bé. Trong hầu hết các trường hợp, đó là điều bạn không nên làm nhất bởi như đổ thêm dầu vào lửa. Có rẩt nhiều cách tế nhị hơn để đối phó với kiểu người này.

Đầu tiên, bạn nên tự hỏi liệu đây có phải một dịp đáng để tranh luận hay không.

Hãy chọn chiến trường của mình một cách cẩn thận. Bản năng lớn nhất của những Quý ngài Biết tuốt và Quý ngài Vượt mặt chính là bảo vệ cái tôi và tự tôn của bản thân. Nói cách khác, họ luôn sẵn sàng, sẵn lòng và hừng hực khí thế làm chuyện bé xé ra to chỉ để bảo vệ bản thân mình và thể hiện sự vượt trội của họ.

Câu hỏi đầu tiên bạn nên tự đặt ra là: "Điều này có thực sự ảnh hưởng đến tôi không? Tôi có cần giải quyết nó bây giờ không? Tôi có đang nhỏ nhen quá không hay đơn thuần chỉ do họ quá khó chịu?"

Thông thường, câu trả lời cho những câu hỏi trên sẽ là câu phủ định.

Thứ hai, đừng biến mọi thứ thành một cuộc ganh đua.

Những kiểu người này sẽ không chịu để cái tôi của mình bị xếp thứ hai, vì vậy họ luôn mặc định mình là người giỏi giang nhất. Cũng được thôi. Bạn chẳng cần quan tâm đến họ làm gì.

Hãy coi họ như một đứa trẻ đang khẳng định rằng khi lớn lên sẽ trở thành một cầu thủ chuyên nghiệp. "Ừm, cũng được đấy. Cũng hợp với bạn". Về cơ bản, hãy cứ thừa nhận ý kiến của họ. Hãy hồi đáp bằng vẻ ngây ngô và cố giữ lấy quan điểm của mình khi họ đã nói xong.

Khi đứng ngoài vòng tranh luận, bạn đang tước đi sức mạnh của họ và bạn chỉ cần làm một người qua đường không mấy quan tâm đến những điều họ đang mãi ba hoa khoác lác.

Thứ ba, hãy vờ như bạn đứng về phía họ.

Bạn có thể trở thành cổ động viên nồng nhiệt nhất của họ. Hãy cho họ sự công nhận mà họ đang tìm kiếm cho cái tôi và sự tự tôn của bản thân, rồi sau đó lại quay về câu chuyện của bạn.

Một khi đã được thỏa mãn, họ rất có thể sẽ nhường sân khấu lại cho bạn. Dù sao thì họ cũng đã có được thứ họ khao khát rồi.

Bạn đang đánh gục họ bằng lòng tốt của mình và đưa cho họ điều họ muốn.

Thứ tư, hãy ngó lơ sự giỏi giang của họ.

Đây ắt hẳn là điều dễ chọc điên một Quý ngài Biết tuốt và một Quỷ ngài Vượt mặt nhất.

Hãy ghi nhớ mục tiêu của những người này và thứ họ muốn có được trong các mối quan hệ xã hội. Vậy họ sẽ cảm thấy thế nào nếu bạn ngó lơ sự giỏi giang mà họ đang cố thể hiện?

Bạn không nên quan tâm, vì nếu làm vậy, bạn lại đang cho họ thêm cơ hội để khoe khoang tài trí vượt trội cúa mình. Nếu họ thèm khát sự chú ý, thì cách đối phó đơn giản nhất là đừng để ý đến họ. Những kẻ giả đò thông minh thì luôn mong muốn hạ bệ người khác để khiến mình trở nên thông minh vượt trội. Chỉ cần bạn không cho họ cơ hội hoặc không đáp lại, thì họ sẽ học được cách dừng lại.

Hãy lấy một ví dụ để thấy được cách thức này sẽ ra sao trên thực tế. Tôi đang kể một câu chuyện về chuyến đi tuyệt vời đến châu Á vào hè năm ngoái. Phil lại cướp mất cơ hội đó và kể về thời gian tuyệt vời anh ta dành ra ở cửa hàng và việc anh ta đã vui vẻ ra sao.

Cái này có đáng để tranh cãi không? Dựa vào tâm trạng hiện tại và mong muốn được tranh luận của tôi, thì có.

Tôi có nên đáp lại anh ta và rồi lại quay lại câu chuyện của mình không? Có, nhưng chỉ cần đơn giản nói rằng: "Ồ, nghe cũng vui nhỉ. Cửa hàng của cậu được ghê! Làm tôi nhớ đến lúc còn ở Thái Lan..."

Nếu Phil vẫn cố chấp, hãy dùng chiến thuật khác và trở thành cổ động viên nồng nhiệt nhất của anh ta: "Thật á? Hãy kể cho tôi làm cách nào mà bạn quản lý được hàng hóa. Câu chuyện của bạn hay ghê! "

Nếu anh ta vẫn còn chưa chịu dừng lại, thì bơ đi là lựa chọn duy nhất lúc này. Ngay sau khi anh ta xong chuyện, tôi sẽ lập tức tiếp tục câu chuyện của tôi như thể Phil chưa từng nói gì.

Khi đang nói chuyện với một Quý ngài Biết tuốt và Quý ngài Vượt mặt, luôn ghi nhớ rằng bạn đang đối mặt với một người rất dễ bị tổn thương. Bạn có thể nói hớ bất cứ lúc nào và khiến họ xù lông lên để bảo vệ chính kiến của bản thân.

Nếu bạn có đủ bằng chứng và logic để đánh gục họ, cảch tốt nhất vẫn là im lặng. Đừng hạ bệ họ một lúc với tất cả những gì bạn có. Hãy đưa ra từng chút từng chút một, để họ nhận thấy lỗi sai của mình và để họ có cơ hội tự sửa chữa. Hãy khắc ghi nhận định này vào trong đầu họ, thay vì chỉ thẳng mặt rằng họ đã sai rồi.

Hãy đặt họ vào vị thế mà họ không cần phải đấu tranh. Thay vì một đối thủ, bạn sẽ có được một đối tác. Trong suy nghĩ của họ, bạn chỉ đang hỗ trợ, đưa ra sự thật, logic và những thứ họ đã biết trước rồi. Nhưng trên thực tế, họ đang đi ngược lại kết luận ban đầu cúa bản thân.