Mùng 9 mà hỏi còn Tết không có phải hơi lạc điệu? Có ai lúc 'hết mùng' vẫn muốn nấn ná với chậu hoa trước nhà, đó là cúc mâm xôi, thược dược, vạn thọ hay đơn sơ một cây hướng dương?

Sau kỳ nghỉ, nhiều nhà sẽ mang bỏ những chậu hoa đã hết sứ mạng Tết. Năm nay, sáng mùng Một đã thấy những thân cúc tiêu điều ven đường xuất hành đầu năm. Mà dường như năm nào cũng vậy, hoa bán không hết đêm Giao Thừa ra đi theo mồ hôi (nhiều khi là nước mắt) của người bán, rồi chuyện người nông dân được mùa mất giá, đủ thứ buồn mang theo. Biết làm sao! Chuyện này không có gì mới, như thể nó là tất yếu bên lề những rộn ràng ngày Xuân.

Thi thoảng tôi lại bâng khuâng nhớ quãng thời gian sau Tết ở miền Bắc. Trong cái rét ngọt và lây phây mưa phùn, tôi thích rong ruổi ngoài chợ để mang về một cành đào nho nhỏ, đó là đào nở muộn, đào vụn, đào gom lại từ những thân đào lớn đã được tuyển chơi trong Tết. Các bà các chị mua những cành đào bé xinh đó về thắp hương cúng Rằm tháng Giêng. Xưa nay con người ví von mệnh bạc với phận hoa thực không sai tí nào. Một trong những cảnh tượng buồn nhất phải nói là cảnh hàng hàng lớp lớp hoa đào hoa mai nằm trong xe rác, tênh hênh trên vỉa hè hay nát nhàu nơi góc chợ.

Và tôi nhớ đường về nhà mùa Tết... Về nhà cha mẹ là về với phố núi, về với mùa Xuân cao nguyên.

Thương lắm những mảnh sân đất đỏ được dọn tinh tươm, để chừa lối đi hai bên vàng rực vạn thọ, đỏ ối mào gà, rập rờn sao nhái. Nhiều nhà trồng mai, những cội mai già xốn xang, rực rỡ chiều cuối năm.

Thương lắm những ngôi chợ quê dọc đường đất đỏ những chiều 29, 30 Tết. Đường về nhà qua bao nhiêu ngôi chợ... Này chợ Phú Xuân ở K'rông Năng rất nhiều bà con người Huế, kia chợ Pơl Drang đằng Buôn Hồ đông đúc người dân tộc thiểu số. Ở đây, nhiều người anh em chạy xe công nông không bằng lái, chạy rất hồn nhiên. Nhớ mãi cảnh nhiều gia đình cùng trên một chiếc cải tiến đi sắm sửa cuối năm. Trẻ con, người lớn ngồi cùng hoa, nông cụ và quần áo mới. Ngã ba Koresvina (nghe như đang ở hải ngoại!) đông vui lắm, tới đó là sắp sửa tới dốc đồi, có thông reo vi vút. Tôi nghe trong không gian "tiếng cười rộn rã bay".

Nghỉ chân, ngắm người lỉnh kỉnh đồ đạc, giỏ túi chở nhau về sum họp. Thương lắm những cặp vợ chồng chở một hai đứa trẻ, chiếc xe mù bụi, theo sau là một chậu bông hay bó hoa nhỏ. Anh chị về nội, về ngoại hay đơn giản là về mái ấm nhỏ riêng tư?

Thương lắm những ngôi nhà gỗ bé nhỏ, bụi bazan phủ đỏ quạch lên quá nửa tường nhà, lúp xúp mấy đứa trẻ tóc cháy vàng hoe, gầy gò, đen nhẻm, mắt tròn nâu, chơi trước sân nhà có hai chậu bông vạn thọ quấn giấy màu xanh đỏ dán quanh chậu, nhìn xe cộ qua lại. Ngoài vườn, hoa cà phê phủ trắng cành, hương quyện trong gió, để ta cười với bọn trẻ mà nghe có gì nghèn nghẹn, cay cay.

Nhớ biết mấy gia đình mình ngày khốn khó. Má mua cho bốn anh em mỗi đứa một cây pháo hoa, chờ đúng Giao Thừa, băng pháo nhà nổ hết viên pháo đại thì anh em chạy lên sân thượng, thỏa thích tận hưởng khoảnh khắc cây pháo hoa của mình xòe đủ màu; có năm con bé tôi ngủ quên, thức dậy thì ông anh hỉ hả khoe đốt luôn phần con Út rồi, tôi khóc lóc ghê lắm, thật chả có nỗi ức nào "sâu sắc" như nỗi ức bị anh bắn hết phần pháo hoa.

Tết, thúc giục nhau làm mọi việc cho xong, lo tàu lo xe, vé đi vé về, đi thăm đi viếng đi chơi, mệt lử, kêu ca Tết nay không vui bằng Tết xưa, than vãn trông cho mau hết Tết nhưng Tết hết thì vẫn có người ước sáng nay thức dậy là mùng Một, mùng Hai! Ham Tết dữ vậy? Ừ, dẫu cho Tết mỗi năm càng xa dần kỷ niệm lung linh thì vẫn ham Tết. Rim mứt, kho thịt, ngâm kiệu, gói bánh... chuyện nào cũng làm được trong ngày thường, nhưng ngày thường làm thì có gì để kể nhau nghe?

Mai là mùng 10. Hết mùng là hết Tết, mọi người vẫn hay nói vậy. Với tôi, Tết hết khi tất cả hoa Xuân được dọn dẹp (dọn - với hoa còn được chăm sóc tiếp, dành cho năm sau và dẹp - với hoa chỉ sống được một mùa chơi) và hộp mứt chờ bạn bè thân quyến đến chơi được rửa chùi sạch sẽ, cất vào tủ, chờ tối Ba Mươi Tết năm sau má con, chị em lại sửa soạn, cẩn thận bỏ vào đó những món bánh kẹo có lẽ không còn quá hấp dẫn về ẩm thực nhưng một nỗi hân hoan cứ lan nhẹ trong tim: Kìa! Ta đang đứng trước thềm năm mới! Và cứ thế, Tết lại được chờ mong...

ST.