H?i v? b?nh thoái hoá c?t s?ng c?, các thu?c di?u tr? hi?u qu? hi?n nay?

Có lo?i thu?c nào ch?a tr? b?nh thoái hoá d?t s?ng c? hi?u qu? và gi?i dáp v? công d?ng c?a chúng (Do Thanh Long)

(Thông tin tu v?n sau dây ch? mang tính tham kh?o - không t? ý ch?a b?nh theo thông tin này)

Tr? l?i:

Thoái hoá c?t s?ng c? là m?t b?nh thu?ng g?p ? ngu?i trung, cao tu?i. T?n thuong thoái hoá c?a s?n kh?p gây ra do quá trình sinh t?ng h?p ch?t co b?n (proteglycan) b?i các t? bào s?n có s? b?t thu?ng. Ð?c trung c?a b?nh là quá trình m?t s?n kh?p c?a l?p t? bào du?i s?n; t? ch?c xuong c?nh kh?p du?c t?o m?i. ? thoái hoá c?t s?ng, có s? k?t h?p gi?a hai lo?i t?n thuong mang tính d?nh khu dó là thoái hoá dia d?m và thoái hoá m?m liên sau.

B?nh thu?ng kèm theo các h?i ch?ng ép r? t?i vùng c?t s?ng, do tu? s?ng n?m trong ?ng s?ng quá h?p. Nguyên nhân h?p ?ng s?ng thu?ng g?p nh?t là do thoái hóa c?t s?ng, v?i các gai xuong làm cho kh?u kính c?a ?ng s?ng gi?m di. Thoát v? dia d?m làm tang thêm b?nh c?nh lâm sàng c?a thoái hoá c?t s?ng.

Trên lâm sàng các h?i ch?ng thu?ng phong phú, trong dó bao g?m h?i ch?ng r? chi?m t? l? cao nh?t kho?ng 72%, sau dó d?n h?i ch?ng thi?u nang tu?n hoàn s?ng - n?n, h?i ch?ng c?t s?ng c? don thu?n (dau t?i c?t s?ng c?, ki?u co h?c kéo dài), ngoài ra, có th? g?p tri?u ch?ng dau ng?c:

- Tri?u ch?ng dau r? th?n kinh c? cánh tay: G?p trên 70% b?nh nhân thoái hoá c?t s?ng c? có thoát v? dia d?m, t?n thuong ch? y?u ? các d?t t? C5 d?n C7, dau thu?ng xuyên xu?t hi?n t? t?, lan d?n t? c? xu?ng vai, cánh tay, c?ng tay, ngón tay, tê bì các ngón 4,5. Ðsu 1 bên, ? m?t v? trí c? d?nh, ngoài ra b?nh nhân còn có c?m giác dau ngoài da vùng thoát v? dia d?m, bi?u hi?n r?i lo?n v?n m?ch, r?i lo?n dinh du?ng nhu toát m? hôi, nôn nao, chóng m?t, teo co các vùng chi b? chi ph?i b?i các nhánh th?n kinh ? v? trí t?n thuong c?a c?t s?ng nhu teo co ô mô cái, r?i lo?n ph?n x? co tam d?u, gân co nh? d?u…

- Nh?c d?u ch? y?u vùng ch?m, lan ra thái duong, trán, h? sau m?t, dau tang khi có thay d?i tu th?, không có d?u hi?u t?n thuong th?n kinh

- H?i ch?ng r?i lo?n th?n kinh giao c?m c?: Nh?c d?u, hoa m?t chóng m?t ù tai, m? m?t, lo?n c?m h?ng, nu?t vu?ng.

- Ðau ng?c, dau vùng b? vai lan ra ng?c trái, có thêr lan xu?ng cánh tay, dau tuong t? nhu con dau do co th?t m?ch vành tim nhung các xét nghi?m v? di?ntâm d? hoàn toàn bình thu?ng

- N?u có d?u hi?u chèn ép tu? c?: B?nh nhân thu?ng th?y có d?u hi?u li?t n?a ngu?i ho?c t? chi tang d?n. Ch?n doán ch? y?u d?a vào hinh ?nh ch?p c?t l?p vi tính ho?c MRI

Luu ý: Hình ?nh Xquang không th? nhìn th?y du?c các hình ?nh t?n thuong do chèn ép tu?, ch? có th? nhìn th?y hình ?nh h?p các khe kh?p, h?p l? liên h?p các ?ng s?ng, hình ?nh ch?i xuong, m?c thêm xuong. B?nh có th? ch? y?u di?u tr? n?? khoa t?c là dùng thu?c k?t h?p v?i các phuong pháp không dung thu?c khác, cung nhu c?n du?c khám, ch?n doán lo?i tr? các tru?ng h?p ph?i can thi?p ngo?i khoa.

Các thu?c di?u tr? thoái hoá c?t s?ng c?:

1/ Thu?c di?u tr? tác d?ng nhanh:

- Thu?ng dùng các thu?c ch?ng viêm không steroid nhu Voltaren, Felden, Diclophenac…trong dó cácthu?c có th?i gian bán hu? nhanh thu?ng t?t hon lo?i ch?m, li?u dùng c?n gi?m li?u ? ngu?i già và th?n tr?ng v?i nh?ng ngu?i suy gan, tim, th?n,. N?u dùng kéo dài thì ph?i phát hi?n các tác d?ng ph? b?ng cách c? 6 d?n 8 tháng ph?i làm xét nghi?m công th?c máu, ch?c nang th?n, man gan. Ð?i v?i ngu?i có b?nh lý d? dày tá tràng, thu?c có th? gây xu?t huy?t tiêu hoá,có th? h?n ch? b?ng các d?ng d?ng c?a Prostaglandin E1(Cytotex)

- Các thu?c gi?m dau: Ðóng vai trò quan tr?ng trong di?u tr? thoái hoá kh?p nói chung, nhóm này ít d?c v?i d? dày và th?n hon là nhóm thu?c ch?ng viêm không steroid, cách dùng thu?c gi?m dau cung tuân theo so d? b?c thang c?a OMS (tham dò d? tìm ra li?u t?i thi?u mà có tác d?ng di?u tr? trên b?nh nhân), thu?c thu?ng dùng là Paracetamol.

2/ Thu?c ch?ng thoái kh?p tác d?ng ch?m: Ðây là m?t nhóm thu?c di?u tr? m?i, du?c d?c trung b?i hi?u qu? d?i v?i tri?u ch?ng xu?t hi?n mu?n (trung bình kho?ng 2 tháng), tu? t?ng la?i thu?c c? th? mà có tác d?ng ch? y?u là kích thích t? bào s?n kh?p s?n xu?t ra proteoglycan có c?u trúc bình thu?ng ho?c có tác d?ng gi?m hu? s?n kh?p, ho?c có tác d?ng bôi tron và bao ph? s?n kh?p, ngan c?n s? m?t proteoglycan b?i các khuôn s?n… Hi?u qu? này du?c duy trì c? sau khi ng?ng di?u tr?(sau 2 d?n 3 tháng). Tuy nhiên, thu?ng thu?c ph?i du?c dùng kéo dài t? 1 d?n 2 tháng ho?c hon n?a trong m?t li?u trình, thu?c thu?ng du?c dung n?p t?t, ít tác d?ng ph?, g?m m?t s? các thu?c nhu sau: Glucosamin sulphat; Chondroitine suphat, Acide Hyaluronic…

Ð? ch?n doán và di?u tr? b?nh thoái hoá c?t s?ng c?, bác không nên t? ý dùng thu?c mà nh?t thi?t ph?i di khám và theo dõi b?nh b?i bác si chuyên khoa xuong kh?p.

Hy v?ng thông tin trên giúp ích nhi?u cho bác

BS Ph?m Thanh Thu?