Những người chủ trương thực tiễn nghĩ rằng, trước 75 VNCH với chínhquyền cùng quân đội như vậy còn bị CS đánh bại, cho dù đó là kết quảcủa các sắp xếp quốc tế, thì việc này càng chứng tỏ rằng quốc tế họ ủnghộ Hà Nội, chẳng ủng hộ con đường đấu tranh cực đoan. Nên người Việthải ngoại chẳng nên viện dẫn bất cứ lý do gì để chống lại nhà cầm quyềntrong nước, vả lại trong nước CS đang bị áp lực phải cải cách, ta nênnương theo thế đó hợp tác với người CS tiến bộ để thúc đẩy đà cải cáchtiến mau hơn, nhằm sớm đem lại tự do cho dân tộc. Chủ trương hợp tácvới nhà cầm quyền Hà Nội được giải thích tóm gọn như trên cũng mớichỉ là khái quát mà thôi, dụng vào thực tế, phức tạp hơn nhiều, vì có liênhệ đến đường lối của Mỹ đối với VN, cũng như việc Mỹ dành cho cả HàNội lẫn Bắc Kinh một số lợi thế nhất định trong việc để cho tình báo HàNội hoạt động công khai trong cộng đồng người Việt, phía an ninh Mỹchỉ âm thầm theo dõi quan sát mà thôi, tránh tối đa mọi sự can thiệp nếuchưa có chỉ thị trực tiếp từ cấp trung ương tại Washington.

 Cần lưu ý là tại các nước dân chủ chính quyền địa phương độc lập vềpháp lý và tài chánh, họ có toàn quyền thi hành các chủ trương có lợicho địa phương họ miễn sao không trái lại với chủ trương của liên banglà được, các chủ trương của địa phương (Tiểu Bang, Quận Hạt, City)chủ yếu liên quan đến việc thu hút tiền bạc của các nước khác có lợi thếlàm ăn, đầu tư vào Mỹ. Cho nên giữa các cấp địa phương luôn cạnhtranh nhau để phát triển, nếu mất lợi thế phát triển, thành phố bị suy tàn,như Detroit là rõ nhất. Tầu và VN cho dù thế nào đi nữa, vẫn là các nước mới nổi có chút đỉnh của cải, người dân vốn chưa có dịp nhìn thấy thếgiới bên ngoài trong khi trong nước họ đầy dẫy bất ổn, loạn lạc, giáo dụcyếu kém. Nên đa số người dân các nước đó luôn có ước mong được dicư đến Mỹ để sinh sống, người đâu của đó, khi họ đến Mỹ thì của cảicủa họ cũng theo họ vào Mỹ, chính quyền các địa phương Mỹ ra sứcchiêu dụ làn sóng tiền bạc đổ vào địa phương là vậy. Để thực hiện đượcchủ trương này địa phương sẵn sàng xây dựng người được họ chọn đểliên hệ với phía bên kia (thí dụ là Hà Nội) để chiêu dụ tư bản Hà Nội tìmđường đến cư trú vĩnh viễn tại địa phương đó, tiền bạc đổ vô thì kinh tếphát triển, chính quyền tăng thâu thuế.Quan sát diễn biến tại San Jose trương mươi năm qua cho thấy vài điềuhay ho, khi thị trường địa ốc bắt đầu lung lay, ngay cả nhóm realtorschuyên nghiệp người Việt tại Bắc Cali cũng chưa biết việc đó, khi đọcbáo cáo vẫn nói tới giá nhà đất vẫn hot (nóng) nhưng giới buôn bán địaốc lớn tự biết, hot là với nhà để ở tại một số vùng nhất định nào đó màthôi, chứ đối với một số khu vực khác không dễ, vậy làm sao để bán cácbất động sản đó với giá cao ngất ngưởng (ai chết mặc ai). 

Tại đườngStory nơi đông đảo thương mại người Việt tập trung, hiện diện hai trungtâm thương mại lớn là khu Walt Mark và khu Grand Century mall, ởgiữa là khu vực rộng lớn gồm 4 building trước kia là nhà kho của CtyHP bỏ trống đã lâu, vậy làm sao để bán mà người mua lại duy nhất chỉ lànhóm người Việt. Thế là thành phố San Jose bèn dựng lên nghị viên gốcViệt là Madíson Nguyễn để làm môi giới vụ bán buôn này cho nhóm đạidiện người Việt có liên hệ đến nhóm tư bản VN trong nước thông quaviệc thành lập một LLC (Cty trách nhiệm hữu hạn) để bán từng lot chongười Việt buôn bán nhỏ tại San Jose, nhiều người đặt cọc tiền mua chỗnhưng đành bỏ cuộc khi địa ốc vỡ tung hồi năm 2008. Madison vànhững người ủng hộ cô ta với sự tiếp tay của thành phố San Jose hầunhư công khai thi hành chủ trương quyết thống nhất cộng đồng người Việt tại Bắc Cali theo cách của cô ta, tình hình này làm cho cộng đồngngười Việt tại Bắc Cali phân làm nhiều mảnh.Nhóm thi hành chủ trương phục vụ cho quyền lợi của chính quyền địaphương nghĩ rằng, nếu không làm như vậy thì quyền lợi cũng mất hết vềtay cộng đồng thiểu số Mễ, họ đoàn kết hơn ta nên họ chiếm rất nhiềuquyền lợi tại San Jose, ít ra có đến hai khu vực được gọi chung là ViệnĐại Học Mễ tại San Jose (một ở đường Story, một ở đường Alum Rock).Trong khi đó cộng đồng người Việt tuy chỉ chiếm dưới 20% dân số tạiSan Jose, nhưng đóng góp cho thành phố cũng như quân hạt Santa Claranhiều hơn cộng đồng Mễ cho dù họ chiếm 38% dân số San Jose, cho nênthi hành chủ trương của thành phố là phù hợp với quyền lợi của cộngđồng VN về lâu về dài. 

Điều đáng nói ở đây không phải là vấn đề thi hành chủ trương nhập vàodòng chính tại Mỹ hay tại Âu Châu như thế nào (lợi ích ai cũng thấy),nhưng vấn đề chính là các lời tuyên bố trịch thượng của MadisonNguyễn đối với những người đã nằm xuống vì chính nghĩa của VNCH,mà ngay nay những người chủ trương chống cộng vẫn tiếp nối, cho nênMadison Nguyễn đã xúc phạm vào danh dự của khối người Việt thầmlặng tại Bắc Cali, đối với đạo lý của người Việt thì điều đó không thểchấp nhận được về mặt đạo đức. Vấn đề liên quan đến mấy tổ chứcchính trị đằng sau vụ này mới thực sự gây bất hòa giữa người Việt vớinhau, trong vụ này có lẽ thành phố San Jose cũng như quận hạt SantaClara nên tránh xa thì hay hơn: đó là các tổ chức chính trị đã một thờiđược người Việt hải ngoại tôn sùng, nay mất hết chính nghĩa, bị coi làthi hành đường lối của Hà Nội, gián tiếp phục vụ cho quyền lợi của BắcKinh vốn là chủ nhân của Hà Nội (tuy vậy cánh tư bản mới Hà Nội đầutư vào địa ốc sau năm 2009 cũng đạt được một số thành quả, cũng có vàidự án đầu tư có lời, nhưng nếu bán đi thâu hồi vốn thì chú Sam cũngchiếm trên 50% lời ròng qua dạng thuế, xin miễn nêu tên dự án cụ thể) cả hai vụ này liên kết chặt chẽ với nhau khiến cho mối quan hệ giữangười Việt thầm lặng với thị trưởng Chuck Reed trở nên cay nghiệt,nhưng chả phía nào nói ra cụ thể.Mở rộng ra bài học tại San Jose cho thấy nhiều nơi khác cũng đã sảy ratình trạng tương tự, như tại Orange County Nam Cali, Houston Texas,Seatle cũng đã sảy ra những tình huống cay nghiệt như vậy (tại Houstonthì nghị viên Hoàng Duy Hùng là tiêu biểu) nơi nào cũng có hai ba tổchức cộng đồng khác nhau. Các diễn biến đó cùng lúc thể hiện cách màchính quyền địa phương thi hành chủ trương chiêu dụ tiền của từ giới tưbản đỏ Hà Nội nên họ phải đẩy các con gà của họ phát biểu những câugây schock đói với người Việt chống cộng nhằm lấy lòng Hà Nội và tạotin tưởng cho giới tư bản đỏ Hà Nội (người Tầu cũng không mấy khác,nhưng kín đáo hơn vì các nhóm Hoa Kiều gốc Đài Loan, gốc Hoa Lụcgốc Hong-Kong đều sinh hoạt riêng từng nhóm).

Nhưng mặt khác, tìnhhình chính trị toàn cầu cho thấy thấy nhu cầu cần thống nhất khối ngườiViệt tại Mỹ là cấp bách, để cộng đồng này sớm đi vào dòng chính Mỹ đểchuẩn bị cho tương lai tới đây liên quan đến VN trong nước; nhưng cụthể thế nào phía Mỹ không thể công khai nói huỵch toẹt cho cộng đồngngười Việt hiểu được vì các mối liên hệ ngoại giao với Hà Nội.Dù sao vấn đề nêu trên cũng chỉ liên hệ đến dòng chính Mỹ, còn mộtvấn đề khác liên hệ đến các tổ chức đấu tranh chính trị của người Việttại hải ngoại cũng đã là đầu mối của bất đồng trong khối người Việt tạihải ngoại nói chung, việc này có liên can đến cá nhân cũng như tổ chức,thiển nghĩ cũng nên tìm hiểu thêm đôi điều.Ông Nguyễn Cao Kỳ khi về nước tuyên bố lấy lòng giới cầm quyền HàNội bằng câu đại lợi như: làm gì có cộng đồng người Việt hải ngoại, lờinói này ám chỉ là chả hề có một tổ chức người Việt đúng nghĩa tại hảingoại, vì thực tế hết thảy đã bị phía CS Tầu và Việt thao túng, viễnkhiển từ xa. Khi Ô Kỳ nói như vậy cũng là theo lối mà Madison Nguyễn hoặc Hoàng Duy Hùng nói mà thôi, nhưng ta cần phân biệt giữa một tổchức cộng đồng đã bị nát bấy như lời Ô Kỳ nói với thực thể khối ngườiViệt hải ngoại gồm gần 2 triệu đang sinh sống tại Mỹ là thế lực chính trịcó khả năng làm lệch cán cân quyền lực trong nước. Cho nên MSS củaTầu đặc biệt lưu ý Hà Nội về mặt trận hải ngoại với chỉ thị là: "bằng mọigiá phải thi hành mọi biện pháp công khai cũng như bí mật, xử dụng moicông cụ tình báo như mua chuộc, gài bẫy để làm santa đối với việt kiềuvề nước để buộc họ phải thi hành chủ trương của liên đảng anh em HoaViệt" Phải xử dụng tối đa chiêu thức vu khống, khai thác tối đa các mâuthuẫn đã sảy ra trong cuộc chiến vừa qua, nổi bật nhất là vấn đề tranhchấp tôn giáo bằng các biện pháp cùng các bài viết tham chiếu sử liệu cólợi cho công cuộc phát động cuộc chiến tranh tôn giáo trong lòng xã hộiVN. Cụ thể nhất là thời kỳ các cố đạo phương tây đến VN truyền báKyto giáo để chứng minh rằng người Việt Công Giáo chỉ phục tùngRoma mà thôi, mọi thành quả do công cuộc truyền bá văn minh phươngtây, nhất là chữ Quốc-Ngữ, đều bị phủ nhận, đều bị gán cho là sản phẩmcủa Phương Tây nhằm nô dịch dân Việt. Chủ trương này là nhất quántrong suốt thời gian dài đã qua đến 70 năm nhằm hủy diệt sức sống cùngtiềm lực dân tộc, đã được một số người tự nhận là trí thức người Việt đãtừng đứng trong hàng ngũ VNCH viết tài liệu ca tụng chủ trương nhưvậy, bẻ cong lịch sử giống nòi nhằm thi hành chủ trương của Bắc Kinh(chắc chắn họ bị gài theo cách này hoặc cách khác). 

Cho nên lời phátbiểu mới đây của Ô Henry Kissinger là: "VN nên lợi dụng thời kỳ hòahoãn tạm thời giữa Hoa/Mỹ để khôi phục lại nội lực dân tộc" quả thực làlời nói mang đầy đủ ý nghĩa của thời kỳ dài dân tộc bị CS/Tầu tàn phátoàn diện.Về vấn đề hòa hợp hòa giải dân tộc, một số người có vài liên hệ với phíaMỹ nên khi người Mỹ nói về chủ trương khuyến khích cánh người Việttrong nội bộ đảng CS/VN biết trở về với dân tộc, cụ thể hơn là đứng vềphía Mỹ, thì các vị đó vội nghĩ rằng thời cơ đang đến, nên bằng mọi cách tìm cách tiếp xúc với phía Hà Nội để kiếm chút quyền lực. Dĩ nhiênlập luận của họ là: "cần thực hiện hòa hợp hòa giải dân tộc"nhưng quantrọng là như thế nào? lúc nào? cả hai phía ai đủ tư cách đại diện lãnhđạo công cuộc hòa giải đó, chứ đâu có thể là do một cá nhân tiếp xúc vớivài giới chức CS với tư cách cá nhân để bàn về vài vấn đề lặt vặt màxong được. Khốn nỗi mấy Ông trí thức đó xổ toẹt về chính trị, tình báo,chỉ quen suy nghĩ nhỏ, có thể đóng vai chuyên viên, nhưng vẫn cần đượckiểm soát chặt chẽ, họ không thể là mẫu người của thời kỳ chiến tranhquyết liệt và cực kỳ phức tạp hiện nay được.Thời điểm này đòi hỏi phải là bậc thầy về chính trị/quyền lực mới có thểđáp ứng được một phần nào đó của việc nước trong quá khứ, hiện tạicũng như tương lai, vì ta đang tiến hành chiến tranh toàn diện với thế lựcTầu chứ không phải chỉ là giữa Việt với Việt như nhiều người nghĩ.Thực tế của tình hình cho thấy, ngay cả người tự nhận là Việt nói và viếttiếng Việt rất sành sõi, quá khứ rất minh bạch và kiểm chứng được rõràng, cũng chưa chắc cái tâm của họ còn là VN, vì họ có thể đã bị phíatình báo CS/Hà Nội hoặc cao hơn là một nhánh của MSS gài rồi thì sao,cho nên mấy ông trí thức muốn hòa hợp hòa giải vô điều kiện với HàNội thực tế cũng chỉ là những tay cơ hội mà thôi. Ông Nguyễn Cao Kỳbị đả kích dữ dội là vậy, cho dù Ô đã từng là Thủ Tướng VNCH nên dễcó thái độ coi thường một số người cũng như giới trí thức Miền Nam,khi về nước làm thương mại mà lại phát biểu kiểu đó cho thấy ông chảbiết gì về tình hình chính trị thế giới để liệu đường mà đi, để chứng tỏvới mọi người là: Ông vẫn còn là người còn năng lực tham gia việc nướctrong tương lai, cái chết khá bất ngờ của ông có lẽ cũng chả mấy bất ngờvới một ai đó. Cũng giống như Ô Cựu TT Thiệu vậy, khi Ô Nguyễn TiếnHưng viết sách về VNCH thời điểm gần ngày 30-4-75 là tôi đã thấy bấtổn rồi, vì cái biết của Ông Hưng cũng chỉ mang tính lụn vụn mà thôi, cáibiết chính thì Ô Thiệu đã mang xuống truyền đài rồi.Đối với một số tổ chức chính trị như nhóm Nguyễn Hữu Chánh, ĐàoMinh Quân hoặc một số nhóm khác mới lập sau này, chẳng qua cũng chỉlà nối kết của vài sự quen biết với vài người Mỹ vô danh nào đó màthành, mục đích cũng chỉ làm phân rã thêm cộng đồng người Việt màthôi.

 Phía Mỹ quả thực chưa muốn khối người Việt thống nhất toàn diệntrong suốt 38 năm qua, vì làm như vậy tức là thống nhất để cánh CS Tầuvà Việt xử dụng và cộng đồng đó có thể cản trở chủ trương chính sáchcủa Mỹ đối với VN, cho nên Việt Tân tuy có tiềm năng rất mạnh so vớimọi tổ chức khác vẫn không thể thao túng được khối người Việt hảingoại. thế mạnh của Việt Tân thực ra chả là gì đối với tình báo Hà Nội,cũng như MSS, họ có cả một quá trình được thử thách và xây dựng gầntrăm năm qua, chân rết khắp nơi trên thế giới, nhất là khi mạng lưới HoaKiều hải ngoại được vận động để thi hành một chủ trương chiến lượcnào đó thì ngay cả tình báo Mỹ cũng phải dè chừng.Như vậy Việt Tân lấy sức gì để đơn độc chống lại CS Hà Nội, ngay cảtình báo thời Đệ Nhất VNCH cũng chưa thể được coi là ngang cơ vớitình báo Hà Nội vì đằng sau tình báo Hà Nội là MSS. Cho nên khi ViệtTân chủ trương lật đổ đảng cầm quyền ở Hà Nội người biết việc chỉ cườitrừ mà thôi, vì những tay như Nguyễn Kim, Hoàng Cơ Định, Lý TháiHùng đều là những tay làm chính trị theo lối mà CS vẫn dụng, hoàn toànkhông được đào tạo đến nơi đến chốn về quyền lực nên hiểu biết rất nonkém về thế giới. Làm chính trị với mục tiêu đề ra lớn như vậy mà tất cảnhững người tham gia thành lập tổ chức vẫn chưa xác định được kẻ thùchiến lượccùng cách đối phó với kẻ thù đó như thế nào, liệu tổ chức đócó thể hoàn thành được sứ mệnh đã đề ra hay không, làm cách nào để tổchức như vậy biết đề ra các chủ trương sách lược đấu tranh mang tínhtoàn cầu, bế tắc cũng là truyện thường tình.

 Trong những năm sau này Việt Tân quen xử dụng chiêu thức toa rập vớitrong nước để dựng lên những sự kiện chống đối đầy nghi vấn để chứng tỏ là tổ chức vẫn hoạt động trong nước, nhưng dù sao, có vẻ như họ đangchuẩn bị theo hướng hòa hợp hòa giải dân tộc với người CS. Khi đó họlại đi vào vết xe đổ của mấy ông trí thức chưa quen với quyền lực thậtsự. Họ hy vọng là trong buổi giao thời phía CS sẽ dành cho họ vị trí củamột thế lực bình phong để thực hiện công cuộc chuyển hóa theo cách màHà Nội cùng Bắc Kinh cấu kết thực hiện chiến lược tự cải cách giữangười Việt với nhau để tránh các áp lực của thế giới, kế sách đó củaCS/VN thực ra cũng chỉ là: xanh vỏ đỏ lòng mà thôi để Tầu có thời gianbiến VN thành một tỉnh thực sự của Hán.Trong vai trò của tổ chức bình phong, Việt Tân hy vọng có thể đượcgiao cho một số chức vụ dân cử trong Quốc Hội CS để lâu dài trở thànhmột đảng chính trị đại diện cho phía VNCH, tôi nghĩ đó là toan tính củaVT trong điều kiện cụ thể hiện nay, nhưng vẫn cần chờ xem việc gì sẽsảy ra. Như thế dù giải thích theo cách nào cũng vẫn là xanh vỏ đỏ lòngmà thôi, Hà Nội cũng như Bắc Kinh chẳng hề có thẩm quyền để làmviệc đó, vì mối tương quan về chiến lược khiến Bắc Kinh bị buộc phảithi hành việc chuyển giao tỷ lệ ảnh hưởng 50-50 như diễn biến cụ thểcủa tình hình đang chứng minh như vậy. Cũng cần lưu ý là: tỷ lệ 50/50cũng chỉ mới là bước khởi đầu của tiến trình dân chủ hóa thật sự nướcVN cùng toàn cõi Đông Dương mà thôi, các diễn biến quốc tế rồi ra sẽđẩy Tầu đến chỗ bị buộc phải nhượng bộ toàn diện về vấn đề VN.