20. Utopia (Thomas More)

Màu nền
Font chữ
Font size
Chiều cao dòng

Tên tiếng Việt là Địa đàng trần gian, do bác Trịnh Lữ dịch.

• Thiên hạ muôn vàn thị hiếu khác nhau, có những người chẳng có chút đầu óc hài hước nào, lại còn vô cảm và thủ cựu một cách vô lý, đến mức thà rằng mình cứ mặc kệ vui chơi cho sướng cái thân chứ chả tội gì suốt đời trăn trở mong giáo huấn hoặc mua vui cho một công chúng vốn sẽ chỉ biết khinh rẻ chứ mong gì đến chuyện biết ơn những nỗ lực của mình.

• Chẳng bao giờ thiếu những giống vật khủng khiếp vẫn rình ăn thịt người, cướp miếng ăn của người, và nuốt chửng cả từng dân tộc một; nhưng rất khó tìm được ví dụ về những phương cách tổ chức xã hội thông minh và nhân đạo.

• Nói cho cùng, bẩm tính muôn loài là chỉ biết mê đắm những tạo tác của chính mình. Cho nên lũ quạ con là nguồn vui thú của cha mẹ chúng, và đười ươi mẹ bao giờ chẳng thấy con mình là tuyệt sắc giai hầu.

• Này nhé, hầu hết vua chúa chỉ quan tâm đến khoa học chiến tranh – là cái mà tôi chẳng biết tí gì và cũng chẳng muốn biết - chứ chẳng mấy để ý đến các khoa học hữu ích trong thời bình. Họ luôn lo lắng và sẵn sàng ve vãn lừa phỉnh để tìm cách mở rộng bờ cõi, chứ không lo thu xếp cai trị cho thật đàng hoàng những gì đã có trong tay.

• Ta không nên bỏ mặc con tàu của mình trong bão tố chỉ vì không thể hô mưa gọi gió theo ý mình.

• Chẳng ai muốn tích trữ một khi biết rằng sẽ không bao giờ thiếu thốn gì. Thực ra, tham lam không phải là bản tính của muôn loài, mà chỉ là phản ứng của nỗi sợ hãi thiếu thốn. Nhưng với con người thì lòng tham bắt nguồn từ tính phù hoa, cái cảm giác rằng ta hơn người bởi vì ta có thể trưng diện nhiều thứ của cải hơn người.

• Người Utopia không thể hiểu được tại sao lại có người mê mẩn được vẻ óng ánh buồn thảm của một hòn đá bé xíu trong khi họ có toàn bộ sao sáng trên trời để chiêm ngưỡng – hoặc làm sao lại có người ngu ngốc đến nỗi tưởng mình hơn người khác chỉ vì mặc quần áo dệt bằng sợi len mịn và nhỏ hơn người ta. Nói cho cùng thì len là quần áo của cừu và không thể làm cho ai thành cái gì hơn cừu được.

• Nói đến trọng vọng, chẳng phải cũng ngu xuẩn không kém khi gán ý nghĩa trọng thị cho những cử chỉ trống rỗng chẳng có tí ích lợi gì cho ai sao? Như lối ngả mũ và quì gối khuỵu chân chẳng hạn. có khoái lạc gì khi nhìn một mái đầu trần hoặc một cái gối khuỵu như thế? Nó có chữa được chứng phong thấp ở đầu gối của chính ta hoặc làm cho ta tỉnh táo hơn được chăng?

• Thế rồi còn một loại người nữa tôi cũng đã nhắc đến trước đây, là loại say mê đồ châu báu ngọc ngà. Họ thực sự cảm thấy mình là siêu nhân nếu có thể sở hữu được một viên ngọc hiếm hoi, nhất là nếu nó thuộc loại đặc biệt quý hiếm ở bản quốc của họ lúc bấy giờ - bởi lẽ giá trị của những thứ ấy là mỗi nơi và mỗi lúc một khác. Nhưng chỉ nhìn bên ngoài thôi thì họ rất sợ bị nhầm, cho nên trước khi mua bất kì một viên ngọc nào họ cùng đòi phải gỡ nó hẳn ra khỏi mọi thứ vòng cẩn vàng bạc để kiếm tra nó trong tình trạng trần trụi. Mà thế cũng vẫn chưa yên tâm, họ sẽ đồng ý mua khi người bán phải viết giấy cam đoan rằng hòn đá đó là ngọc thật. Nhưng tôi xin hỏi quý ngài thân mến, nếu ngài không thể nào phân biệt được thật giả như vậy thì tại sao ngọc giả lại không làm cho ngài thấy khoái lạc? Với ngài thì cũng như với người mù, nó có khác gì ngọc thật đâu!

• Thành kiến cá nhân và lòng tham tiền là hai thế lực ma quỷ khổng lồ đe doạ chốn công đường, và một khi thắng thế, chúng sẽ lập tức chi phối cả xã hội bằng cách tiêu diệt hết công lý.

• Nói cho cùng, hạnh phúc hoàn hảo bao hàm cả khả năng vi hành tuyệt đối tự do, và người còn sống ai cũng muốn tin rằng thân bằng gia quyến đã quá cố vẫn cứ về với mình mỗi khi mong nhớ.

• Người ta cứ ngỡ phải có tiền thì mới có miếng ăn. Có biết đâu nó lại là thứ duy nhất khiến cho người bị đói.

• Lòng ngạo mạn của chúng ta còn có tên là tự hào, là thị dục huyền ngã – cái ý muốn mình được người khác coi mình là quan trọng, là hơn đời. Chính lòng ngạo mạn đã khiến ta xét đoán sự thịnh vượng không phải bằng những gì ta có, mà bằng những gì người khác không có

Bạn đang đọc truyện trên: Truyen2U.Pro