Câu 11: Vai trò của sản xuất vật chất và phương thức sản xuất đối với sự tồn tại và phát triển của XH:

Theo quan điểm DVLS, sản xuất vật chất giữ vai trò là nhân tố quyết định sự sinh tồn, phát triển của con người và XH; là hoạt động nền tảng làm phát sinh, phát triển những mối quan hệ XH của con người ; nó chính là cơ sở của sự hình thành, biến đổi và phát triển của XH loài người.. Để tiến hành quá trình sản xuất vật chất - tức qua trình cải biến giới tự nhiên, con người tất yếu phải thiết lập nên những mối quan hệ nhất định với nhau, đó chính là những quan hệ sản xuất và trên cơ sở những quan hệ sản xuất này mà làm phát sinh những mối quan hệ XH khác: chính trị, đạo đức, pháp luật...Trong quá trình sản xuất vật chất, con người ko ngừng làm biến đổi tự nhiên, biến đỏi XH, đồng thời làm biến đổi bản thân mình. Sản xuất vật chất ko ngừng phát triển. Sự phát triển của sản xuất vật chất quyết định sự biến đổi, phát triển các mặt của đời sống XH, quyết định phát triển XH từ thấp đến cao. Như vậy sự phát triển của nền sản xuất của XH dẫn đến sự vận động, phát triển của toàn bộ đời sống XH .

Sự thay thế và phát triển của các phương thức sản xuất phản ánh xu hướng tất yếu khách quan của quá trình phát triển XH loài người từ trình độ thấp đến trình độ ngày càng cao hơn: phương thức sản xuất Á châu, cổ đại, phong kiến và tư sản hiện đại, ...Tính chất tuần tự trong quá trình thay thế và phát triển của các phương thức sản xuất cũng chính là quy luật chung trong tiến trình phát triển của lịch sử nhân loại but với mỗi cộng đồng XH nhất định, tuỳ theo điều kiện khách quan mà có thể có những biểu hiện đa dạng về con đường phát triển của nó: có tính chất đan xen giữa các phương thức sản xuất trong mỗi thời kỳ phát triển or có những bước bỏ qua 1 hay 1 vài phương thức sản xuất nào đó (với tư cách là phương thức sản xuất có tính chất phổ biến, giữ vai trò chủ đạo) và tiến thẳng lên phương thức sản xuất cao hơn. Đó chính là sự biểu hiện của tính thống nhất trong tính đa dạng về con đường phát triển của mỗi cộng đồng người nhất định, tạo nên tính chất phong phú của lịch sử nhân loại. Lịch sử vẫn tuân theo xu hướng chung là phát triển theo chiều hướng đi lên từ phương thức sản xuất ở trình độ thấp lên trình độ cao hơn.