Câu 14: Mối quan hệ biện chứng giữa TTXH và YTXH. Ý nghĩa vấn đề này trong thời kì quá độ lên CNXH ở nước ta.

1. Tồn tại XH quyết định YTXH

* K/niệm: tồn tại XH là chỉ phương diện sinh hoạt vạt chất và các điều kiện sinh hoạt vật chất of XH. TTXH bao gồm phương thức sản xuất (đóng vai trò quyết định), điều kiện tự nhiên và vấn đề dân số. YTXH là dùng để chỉ phương diện sinh hoạt tinh thần of Xh nảy sinh từ TTXH và phản ánh TTXH trong những giai đoạn phát triển nhất dịnh

* Vai trò quyết định of TTXH đối với YTXH:

- Theo quan niẹm of CNDVLS thì TTXH quyết định YTXH, YTXH là sự phản ánh đối với TTXH và phj thuộc vào TTXH.

- Mỗi khi TTXH (nhất là phương thức sản xuất) biến đổi thì YTXH cũng biến đổi theo.

2. Tính độc lập tương đối of YTXH: mạc dù bị TTXH quyết định but YTXH có tính độc lập tương đối như sau:

- Một là: YTXH thường lạc hậu hơn so với TTXH, nghĩa là TTXH đã ra đời rồi but YTXH chưa theo kịp để phản ánh.

- Hai là, YTXH có tính vượt trước so với TTXH: TTXH chưa ra đời but YTXH đã xuất hiện, đó chính là những phát minh khoa học, là những tư tưởng lớn, những định hướng,...

- Ba là, YTXH có tính kế thừa trong sự phát triển of nó.

- Bốn là, sự tác động qua lại giữa các hình thức YTXH tronh sự phát triển of chúng.

- Năm là, YTXh có khả năng tác động trở lại TTXH, sự tác động này cũng theo 2 xu hướng tích cực và tiêu cực.