Câu 2 : giá trị thặng dư đc sản xuất ra ntn? Vì sao nói giá trị thặng dư là quy luật kinh tế và là bản chất bóc lột cua CNTB?

sản xuất ra giỏ trị thặng dư

Quỏ trỡnh sản xuất tư bản chủ nghĩa là sự kết hợp giữa tư liệu sản xuất với sức

lao động. Để có các yếu tố sản xuất, nhà tư bản phải bỏ tiền ra mua a) Tư liệu

sản xuất theo giá cả thị trường. b) Sức lao động trên thị trường theo thoả

thuận.

Giả định, để chế tạo ra 1kg sợi, nhà tư bản kinh doanh sợi ứng ra 56 ngàn đơn vị

tiền tệ để mua 2kg bông, chi 6 ngàn đơn vị cho hao phí máy móc và chi 5 ngàn đơn

vị mua sức lao động của công nhân điều khiển máy móc trong 10 giờ. Giả định việc

mua này đúng giá trị, mỗi giờ lao động sống của công nhân tạo ra giá trị mới kết

tinh vào sản phẩm là 1 ngàn đơn vị thỡ nhà tư bản kinh doanh sợi thu được lượng

giá trị thặng dư là 5 ngàn đơn vị tiền tệ.

Phõn tớch. Trong quỏ trỡnh sản xuất, người công nhân sử dụng máy móc để chuyển

1kg bông thành 1kg sợi, theo đó giá trị của bông và hao mũn mỏy múc cũng được

chuyển vào sợi. Giả định chỉ trong 5 giờ đầu công nhân đó kộo xong 1kg bụng

thành 1kg sợi, thỡ giỏ 1kg sợi được tính theo các khoản như sau

Giá trị 1kg bông chuyển vào = 20 000 đơn vị

Hao mũn mỏy múc = 3 000 đơn vị

Giá trị mới tạo ra trong 5 giờ lao động = 5 000 đơn vị

Tổng cộng = 28 000 đơn vị

Nếu quỏ trỡnh lao động ngừng ở đây thỡ nhà tư bản chưa có giá trị thặng dư. Thời

gian lao động (5 giờ) mà người công nhân tạo ra một lượng giá trị ngang với giá

trị sức lao động của mỡnh gọi là thời gian lao động tất yếu và lao động trong

khoảng thời gian ấy gọi là lao động tất yếu.

Nhưng nhà tư bản đó mua sức lao động trong 10 giờ. Trong 5 giờ lao động tiếp

theo, nhà tư bản chi thêm 20 ngàn đơn vị để mua 1kg bông và 3 ngàn đơn vị hao

mũn mỏy múc và với 5 giờ lao động này, người công nhân vẫn tạo ra 5 ngàn đơn vị

giá trị mới và có thêm 1kg sợi với giá 28 ngàn đơn vị. Tổng số tiền nhà tư bản

chi ra để có được 2kg sợi sẽ là

Tiền mua bông (20 000 x 2) = 40 000 đơn vị

Hao mũn mỏy múc (mỏy chạy 10 giờ) = 6 000 đơn vị

Tiền lương công nhân sản xuất trong 10 giờ = 5 000 đơn vị

Tổng cộng = 51 000 đơn vị

Tổng giá trị của 2kg sợi là 2kg x 28 000 = 56 000 đơn vị và như vậy, lượng giá

trị thặng dư thu được là 56 000 - 51 000 = 5 000 đơn vị. Thời gian lao động (5

giờ sau) để tạo ra giá trị thặng dư gọi là thời gian lao động thặng dư.

2) Như vậy, giá trị thặng dư là một bộ phận của giá trị mới dôi ra ngoài giá trị

sức lao động do công nhân làm thuê tạo ra và bị nhà tư bản chiếm không. Theo

C.Mác, "Bí quyết của sự tự tăng thêm giá trị của tư bản quy lại là ở chỗ tư bản

chi phối được một số lượng lao động không công nhất định của người khác". Sở dĩ

có sự chi phối đó là do nhà tư bản là người sở hữu tư liệu sản xuất. Việc nhà tư

bản chiếm đoạt giá trị thặng dư do quỏ trỡnh sản xuất tư bản chủ nghĩa tạo ra

gọi là bóc lột giá trị thặng dư