16. Phân tích những nhân tố ảnh hưởng đến quy mô tích luỹ tư bản. Ý nghĩa của việc nghiên cứu vấn đề này.
a) Những nhân tố ảnh hưởng đến quy mô tích luỹ tư bản
- Với khối lượng giá trị thặng dư nhất định thì quy mô tích luỹ tư bản phụ thuộc vào tỉ lệ phân chia giữa tích luỹ và tiêu dùng.
- Nếu tỉ lệ giữa tích luỹ và tiêu dùng đã được xác định, thì quy mô tích luỹ tư bản phụ thuộc vào khối lượng giá trị thặng dư. Có bốn nhân tố ảnh hưởng đến khối lượng giá trị thặng dư:
+ Trình độ bóc lột giá trị thặng dư (m’)
+ Năng suất lao động
+ Chênh lệch giữa tư bản sử dụng và tư bản tiêu dùng
+ Đại lượng tư bản ứng trước
b) Ý nghĩa của việc nghiên cứu vấn đề này.
- Tích luỹ vừa là điều kiện vừa là quy luật của tái sản xuất mở rộng. Muốn mở rộng quy mô sản xuất phải không ngừng tăng năng suất lao động, tăng sản phẩm thặng dư, trên cơ sở đó mà tăng quy mô sản xuất.
- Phải khai thác những nhân tố làm tăng quy mô tích luỹ.
- Giải quyết tốt mối quan hệ giữa tích luỹ và tiêu dùng để vừa mở rộng sản xuất, vừa đảm bảo ổn định đời sống xã hội.
- Phải tiến hành cả tích tụ và tập trung để làm cho quy mô củ từng xí nghiệp cũng như của toàn xã hội đều tăng.