Câu 23: tại sao nói vị thế xã hội xác định mức độ quyền lực trong cơ cấu xã hội của các cá nhân?

Vị thế xã hội: vị thế xã hội của các cá nhân chính là địa vị và thứ bậc của cá nhân đó trong cơ cấu tổ chức xã hội, được xã hội thừa nhận ở từng thời kỳ nhất định. Vị thế xã hội khác vị trí xã hội là nó thể hiện thứ bậc của cá nhân trong các mối quan hệ quyền lực xã hội.

Biểu hiện vị thế xã hội:

- Quyền lực xã hội là quyền lực của một vị thế xã hội nào đó được xã hội thừa nhận hoặc trao cho cá nhân để thực hiện vai trò của mình trong xã hội.

- Quyền lợi xã hội là những điều kiện vật chất và tinh thần mà mỗi vị thế xã hội có được từ xã hội như : tiền lương, thu nhập khác, tiền thưởng và các điều kiện ưu tiên về vật chất và tinh thần.

Trách nhiệm xã hội là những quy định của xã hội đối với kết quả và hậu quả của việc thực hiện quyền lực xã hội ở mỗi vị thế xã hội nhất định. Đây là cơ chế rằng buôc để giám sát các hoạt động quyền lực trong xã hội để định hướng những hoạt động đó mang lại lợi ích cho xã hội.

Con đường đi đến các vị thế xã hội:

- Tu han lập nghiệp. Con đường cơ bản nhất, chủ yếu nhất của các xã hội và là con đường thịnh trị của các quốc gia.

- Do quá khứ để lại như cha truyền con nối hoặc sự sắp đặt của ông cha.

- Do cơ may.

- Do thủ đoạn, âm mưu hại người nhằm chiếm lấy vị thế xã hội.

Cơ chế sắp đặt vị thế xã hội: cơ chế sắp đặt vị thế xã hội là cách thức xã hội bổ nhiệm vị thế xã hội cho mỗi cá nhân. Hiện nay có 3 cơ chế cơ bản:

- Tiến cử: 1 cá nhân được 1 cá nhân hay 1 tổ chức đề bạt vs cấp trên bổ nhiệm vào 1 vị thế xã hội nào đó.

- Bầu cử: 1 cộng đồng lựa chọn ra 1 cá nhân hoặc một nhóm người lãnh đạo cộng đồng bằng hình thức bỏ phiếu lựa chọn.

- Thi cử: là cơ chế trong đó người được bổ nhiệm vào vị thế xã hội phải trải qua một kỳ thi giám thị khả năng làm việc hoặc qua một hội đồng giám định khả năng làm việc.

Quyền lực xã hội là quyền lực của một vị thế xã hội nào đó được xã hội thừa nhận hoặc trao cho cá nhân để thực hiện vai trò của mình trong xã hội.

• Nhấn mạnh:

+ Vị thế XH xem xét mối quan hệ trên cơ sở quyền lực XH

+ Các thứ bậc của vị thế XH được tạo ra dựa trên cơ sở cao thấp của quyền lực XH