1-chọn bố mẹ tốt: chọn đúng cặp bố mẹ để lai quyết định phần lớn thành công của việc lai tạo giống.Qua thực tiễn các nhà chọn giống đề ra cơ sở chọn cặp bố mẹ trong lai giống như sau:

+chọn theo loại hình sinh thai địa lí

+chọn theo yếu tố cấu thành năng suất

+chọn bố mẹ dựa vào thòi gian của các giai đoạn sinh trg,phat trien

+chọn bố mẹ dựa trên sự khác nhau về tính chống bệnh

2-kĩ thuật lai

a) điều chỉnh thời gian nở hoa của bố mẹ

trc khi lai càn điều chỉnh thời gian nở hoa của bố mẹ.nếu thời gian nở hoa của bố mẹ k cùng lúc ta có thể điều chỉnh :nếu cây ra hoa sớm ta có thể gieo sau vài ngày,ra hoa muộn thì gieo sớm hơn.

 b)chọn cây bố mẹ và chuẩn bị cây để lai

cây đc chọn phải hoàn toàn khỏe mạnh,k sâu bệnh,k gãy đỗ,các đặc trưng đặc tính phải thể hiện rõ ràng và tiêu biểu cho giống đó.

Chuẩn bị cây lai: chọn những hoa chưa thụ tinh,k sâu bệnh,k dị hình.Ở cây mẹ lúc lai chỉ để 1 số hoa nhất định đó là những hoa tốt,còn những hoa khác loại bỏ đi.

Vi dụ: đối với lúa chỉ để 15-20 hoa trên 1 bông,chọn những hoa có bao phấn mọc khoảng 2/3 vỏ trấu còn những hoa khác cắt đi,ở những hoa có râu ta cắt râu để dễ lai

c)khử đực

các hoa ở cây mẹ dùng panh lai gắp bỏ hết bao phấn đi.Động tác khữ đực phải khéo léo,nhẹ nhành,ko làm tổn thương đến nhụy và núm hoa,khử đực triệt để ko làm vỡ bao phấn.Người ta cũng có thể khử đực lúa hàng loạt bằng cách dùng nhiệt độ để giết nhị nhưng nhụy vẫn còn sống(ngâm bông lúa trong nước nóng 43-45 độ,thời gian 15-20 phút)

d)cách ly

hoa cái sau khi khử đực cần cách ly.Có thể dùng 2 biện pháp cách ly sau:

+cách ly tự nhiên(cách ly ko gian): đem trồng cây mẹ vào 1 khu cách ly xa các loài cây,giống cây khác mà nó có thể thụ phấn đc để tránh thụ phấn tự nhiên

+cách ly nhân tạo: là dùng bao cách bằng giấy bóng mờ hoặc vải màn để chụp vào các hoa đã khử đực

e)thụ phấn:gồm 2 bước

+thụ thập phấn bố hoặc các hoa của cây bố có phấn đã chín

+thụ phấn đưa phấn bố lên núm hoa cái hoặc đặt cả bao phấn lên đầu nhụy cái của cây mẹ.

Phấn và hạt phấn thu đc cho vào lọ,ống thủy tinh và đậy bông lại cất ở nơi khô ráo,nhiệt độ tốt nhất là 0 độ c.Khi phấn để lâu cần kiểm tra sức sống hạt phấn.Môi trg kiểm tra hạt phấn là :1g thạch aga ,100 cm3 nước cất,25% đường hòa tan trong nước;phết hỗn hợp này lên kính sau vài giờ kiểm tra trên kính hiển vi.Việc thụ phấn có thể tiến hành = 2 cách: đem phấn bố thu đc rắc lên đầu nhụy cái hoặc dùng panh lai đặt nguyên cả bao phấn của cây bố vào hoa của cây mẹ và có thể làm vỡ bao phấn để phấn tung dễ dàng.Sau khi thụ phấn càn ghi rõ giống bố,giống mẹ,ngày giờ thụ phấn.

f)chăm sóc cây lai,thu hoạch,bảo quản

sau khi lai cần chăm sóc,bảo quản tốt,tạo điều kiện tốt để hạt lai phát triển cần tỉa bớt nhánh.Khi thu hoạch cần thu riêng từng bông kèm theo thẻ cho vào túi,mỗi túi để 1 tổ hợp lai.Ngoài túi ghi rõ tổ hợp lai,ngày tháng thu hoạch,sau đó phơi khô,cất giữ cẩn thận đến vụ sau đem gieo.

3-chọn lọc các thế hệ lai

Việc lai mới chỉ là bắt đầu.Còn kết quả của cây lai tạo tùy thuộc vào việc lựa chọn,bồi dưỡng các thế hệ lai..

4-so sánh đánh giá ở cơ sở sản xuất

5-so sánh đánh giá cấp nhà nước

6-đưa vào sản xuất