Câu 31: Đặc điểm hình thể ngoài của trẻ sơ sinh đủ tháng, cách chăm sóc.

Sơ sinh đủ tháng là trẻ có tuổi thai phát triển trong buồng tử cung của bà mẹ 9 tháng 10 ngày (38 - 42 tuần hoặc 278 ngày ± 15 ngày tính từ ngày đầu của kỳ kinh cuối cùng.

Những dấu hiệu bên ngoài của trẻ sơ sinh đủ tháng khoẻ mạnh:

+ Cân nặng khi đẻ > 2500 g.

+ Chiều cao > 45 cm.

+ Da hổng hào, mềm mại.

+ Lớp mỡ dưới da phát triển.

+ Có 2 cục mỡ Bichart.

+ Tóc dài > 2 cm, có một ít lông tơ ở thân mình.

+ Móng tay, móng chân dài trùm kín ngón.

+ Con trai: tinh hoàn đã xuống hạ nang.

+ Con gái: môi lớn trùm kín môi nhỏ và âm vật.

+ Vòng rốn ở giữa xương mu và mũi ức, quầng vú xấp xỉ 10 mm, núm vu nổi lên 2 mm

+ Lúc thức đứa trẻ bú khoẻ, khóc to, vận động liên tục.

* Tỷ lệ các phần của cơ thể

+ Đầu dài bằng 1/4 chiều dài cơ thể.

+ Vòng đầu nhỏ hơn vòng vai 2 cm.

+ Tay, chân dài bằng nhau và bằng 1/3 chiều dài cơ thể.

+ Thóp trước rộng 2,5 x 3 cm sẽ liền khi trẻ được 12 đến 18 tháng.

+ Thóp sau liền sau 1 8 ngày đến 2 tháng.

ngoài ra, trên da của trẻ có một lớp gây màu trắng có tác dụng bảo vệ da khỏi bị nhiễm trùng, tăng miễn dịch và dinh dưỡng cho da do vậy chỉ nên tắm cho trẻ sau 12-24h.

Ở một số đứa trẻ trên da còn có các bớt màu xanh.

Thành phần mỡ ở da của trẻ chủ yếu là các acid béo no có độ nóng chảy cao cho nên trẻ dê bị hạ nhiệt độ và phù cứng bì khi gặp nhiệt độ thật, do vậy cần giữ ấm cho trẻ.

Chăm sóc:

- Phải cho trẻ bú mẹ, càng sớm càng tết, tận dụng nguồn sữa non của người mẹ, chậm nhất là 4 giờ sau khi đẻ, nên cho trẻ bú theo nhu cầu.

+ Nếu mẹ mất sữa phải nuôi bộ hoàn toàn thì phải cho trẻ ăn theo đúng loại sữa phù hợp với ngày tuổi của trẻ. Từ tuần thứ 2 phải bổ sung vitamin D: 2000 đv/ngày.

+ Quấn tã lót bằng vải bông mềm

+ Thấy băng rốn hàng ngày. Chấm cồn iod 1 % sau khi tắm hàng ngày.

+ Sau khi rốn rụng vẫn nên chấn cồn iod sau khi tắm. không nên chấm bằng thuốc đỏ.

+ Nhỏ mắt hàng ngày bằng chloramphenicol 2 %o.

+ Có thể lau lưỡi hàng ngày bằng mật ong, glyxerinborat hoặc nước muối sinh lý.

Câu 32: Đặc điểm hình thể ngoài của trẻ sơ sinh thiếu tháng, cách chăm sóc.

Trẻ thiếu tháng hay trẻ đẻ non là những trẻ ra đời trước thời gian bình thường trong buồng tử cung.

Tuổi thai thường là 28 - 37 tuần.

Dưới 20 tuần gọi là sảy thai

Đặc điểm của trẻ sơ sinh thiếu tháng :

Hình thể ngoài:

+ Cân nặng < 2500 g

+ Chiều dài < 45 cm.

+ Da đỏ mọng, có hiện tượng phù xung huyết các mao quản, mạch máu kém phát triển.

+ Tổ chức mỡ dưới da kém phát triển. trên da có nhiều lông tơ ở vai, mặt.

+ Tóc ngán, thưa. Móng tay, móng chân ngắn không trùm kín ngón.

+ Xương mềm đầu to hơn ngực, các rãnh xương sọ chưa liền, thóp rộng.

+ Vành tai chưa có sụn.

+ Trương lực cơ giảm.

+ Vòng rốn xuống thấp về phía xương mu.

+ Sinh dục ngoài chưa phát triển, ở con trai thấy tỉnh hoàn chưa xuống hạ nang; ở con gái thấy môi lớn chưa trùm kín môi nhỏ và âm vật. Hiện tương biến động sinh dục hầu như không có.

+ Trạng thái thần kinh li bì, ức chế, ít phản ứng khóc yếu, các phản xạ bẩm sinh không đầy đủ.

Chăm sóc:

+ Cho trẻ ăn sữa mẹ càng sớm càng tốt.

+ Nếu trẻ không biết bú thì mẹ phải vắt sữa ra để cho trẻ ăn bằng thìa.

+ Có thể cho trẻ ăn qua sonde.

Bổ sung vitamm:Vitamin K, B1, B6, C

Ngoài ra có thể cho:Vitamin A, D

Vệ sinh chăm sóc:

+ Đảm bảo nhiệt độ, phòng phải ấm từ 26 - 30°C.

+ Tắm, lau rửa hàng ngày.

+ Đặt trẻ nằm tư thế đầu nghiêng một bên.

+ Nhỏ mắt mũi bằng chloramphenicol 2%o hoặc argyrol 1%.

+ Cân đo hàng ngày cho trẻ.

+ Không được tách rời khỏi mẹ

+ Theo dõi hang ngày: mạch, nhiệt độ, nhịp thở, màu sắc da, thóp.

Trẻ sơ sinh và sơ sinh non yếu rất dễ bị nhiễm khuẩn và có tỷ lệ tử vong cao, nhất là những trẻ đẻ non; việc nuôi dưỡng và chăm sóc phải hết sức tỉ mỉ và chu đáo.