An sinh xã hÙi chÉ sñ b£o vÇ cça xã hÙi Ñi vÛi nhïng thành viên cça mình, b±ng

mÙt lo¡t nhïng biÇn pháp công cÙng, chÑng á sñ h«ng håt vÁ kinh t¿ và xã hÙi do bË m¥t

ho·c bË gi£m Ùt ngÙt nguÓn thu nh­p vì Ñm au, thai s£n, tai n¡n lao Ùng bÇnh nghÁ

nghiÇp, th¥t nghiÇp, tàn t­t, tuÕi già và ch¿t, kà c£ sñ b£o vÇ chm sóc y t¿ và trã c¥p gia

ình có con nhÏ.

[1]

LËch sí ra Ýi

An sinh xã hÙi là tÕng hãp nhïng sñ b£o vÇ a d¡ng vÑn ã °ãc thñc hiÇn rãi rác ß nhiÁu

n¡i trên th¿ giÛi të lâu trong suÑt quá trình phát triÃn cça xã hÙi loài ng°Ýi. Tuy nhiên,

thu­t ngï này °ãc chính théc khai sinh vÛi t° cách là tiêu Á cça mÙt ¡o lu­t ß Hoa kó

(Lu­t 1935 vÁ An sinh xã hÙi), chÉ sñ b£o vÇ trong bÑn tr°Ýng hãp: tuÕi già, ch¿t, tàn t­t và

th¥t nghiÇp. Nm 1938, New Zealand cing dùng të này à ·t tiêu Á cho mÙt ¡o lu­t quy

Ënh vÁ các ch¿ Ù trã c¥p xã hÙi ang áp dång thÝi ó ß quÑc gia n§y. Nm 1952, HÙi

nghË toàn thà cça TÕ chéc Lao Ùng QuÑc t¿ (ILO) ã thông qua Công °Ûc 102 vÁ An sinh

xã hÙi.

Các c¡ ch¿ thuÙc an sinh xã hÙi

HÇ thÑng an sinh xã hÙi °ãc xây dñng có sñ khác nhau giïa các quÑc gia trên th¿ giÛi.

Tuy nhiên, có thà th¥y nhïng c¡ ch¿ chç y¿u cça nó bao gÓm: b£o hiÃm xã hÙi, céu trã xã

hÙi (còn gÍi là céu t¿ xã hÙi), các ch¿ Ù trã c¥p të quù công cÙng, các ch¿ Ù trã c¥p gia

ình, các quù dñ phòng, sñ b£o vÇ do ng°Ýi sí dång lao Ùng cung c¥p, các dËch vå liên

quan ¿n an sinh xã hÙi.

Chú thích

theo TÕ chéc Lao Ùng QuÑc t¿

Tham kh£o

NguyÅn TiÁn Hùng (2002), "Phác th£o lËch sí hình thành và béc tranh toàn cåc hÇ thÑng

an sinh xã hÙi ViÇt Nam", bài tham lu­n t¡i HÙi th£o "Hoàn thiÇn chính sách tài chính £m

b£o an sinh xã hÙi", HÍc ViÇn Tài chính - Phân viÇn Thành phÑ HÓ Chí Minh, tháng 8.

Céu trã xã hÙi là mÙt lo¡i hình quan trÍng trong l)nh vñc an sinh xã hÙi. Theo ngh)a

thông th°Ýng, céu trã xã hÙi °ãc hiÃu là ch¿ Ù £m b£o xã hÙi Ñi vÛi các thành viên

trong cÙng Óng nh±m giúp hÍ kh¯c phåc nhïng khó khn tr°Ûc m¯t cing nh° lâu dài

trong Ýi sÑng. ViÇc £m b£o này thông qua các ho¡t Ùng cung c¥p tài chính, tiÁn b¡c, v­t

ph©m, các iÁu kiÇn v­t ch¥t khác trong mÙt thÝi h¡n ho·c trong suÑt quá trình sÑng (suÑt

cuÙc Ýi) cça Ñi t°ãng.

Ñi t°ãng cça céu trã xã hÙi có thà là gia ình, có thà là cá nhân. Có nhïng tr°Ýng hãp

céu trã xã hÙi °ãc áp dång à gi£i quy¿t khó khn cho c£ vùng g·p n¡n ho·c c£ mÙt Ëa

ph°¡ng. Céu trã xã hÙi °ãc coi nh° là "l°Ûi á cuÑi cùng" trong hÇ thÑng các l°Ûi á an sinh xã

hÙi. Vì v­y nó °ãc coi là ch¿ Ùi £m b£o cÙng Óng mang tính nhân ¡o, nhân vn r¥t

cao, thà hiÇn tình ng°Ýi rõ rÇt.

Tuy nhiên, ho¡t Ùng céu trã xã hÙi không chÉ là cça cá nhân, tÕ chéc b¥t kó trong xã hÙi

mà trách nhiÇm chính là cça nhà n°Ûc. Nhà n°Ûc có trách nhiÇm cao nh¥t trong viÇc tÕ

chéc các ho¡t Ùng céu trã xã hÙi, vÛi t° cách là ¡i diÇn cça xã hÙi. Các chính sách, pháp

lu­t vÁ céu trã xã hÙi do nhà n°Ûc ban hành, xây dñng là c¡ sß quan trÍng à các tÕ chéc,

c¡ quan, cá nhân ti¿n hành các ho¡t Ùng céu trã xã hÙi, Óng thÝi là tiêu chu©n £m b£o

sñ công b±ng, minh b¡ch, úng ¯n và tính hãp pháp cça céu trã xã hÙi.

Th¥t nghiÇp

Bách khoa toàn th° mß Wikipedia

B°Ûc tÛi: menu, tìm ki¿m

Th¥t nghiÇp là të Hán-ViÇt (th¥t: m¥t mát, nghiÇp: viÇc làm) chÉ tình tr¡ng không có viÇc

làm mang l¡i thu nh­p. Ng°Ýi c§n viÇc mà không có viÇc s½ g·p nhïng khó khn ho·c

không thà chi tr£ các ngh)a vå tài chính nh° nuôi d°áng b£n thân và gia ình, trang tr£i các

kho£n óng góp, thu¿, nã n§n, v.v.. ây Óng thÝi là nguyên nhân cça nhiÁu tÇ n¡n xã hÙi

nh° cÝ b¡c, r°ãu chè, nghiÇn hút, m¡i dâm, trÙm c°Ûp...

Trong kinh t¿ hÍc, th¥t nghiÇp là tình tr¡ng ng°Ýi lao Ùng muÑn có viÇc làm mà không

tìm °ãc viÇc làm; t÷ lÇ th¥t nghiÇp là ph§n trm sÑ ng°Ýi lao Ùng không có viÇc làm trên

tÕng sÑ lñc l°ãng lao Ùng xã hÙi.

LËch sí cça tình tr¡ng th¥t nghiÇp chính là lËch sí cça công cuÙc công nghiÇp hóa. Þ nông

thôn, m·c dù có tình tr¡ng thi¿u viÇc làm, th¥t nghiÇp mÙt ph§n, làm viÇc ít thÝi gian ß

nông thôn, nh°ng th¥t nghiÇp không bË coi là v¥n Á nghiêm trÍng.

B£n Ó t÷ lÇ th¥t nghiÇp toàn c§u - CIA 2005

Måc låc

" 1 ¢nh h°ßng cça th¥t nghiÇp tÛi xã hÙi và nÁn kinh t¿

o 1.1 ThiÇt thòi cá nhân

o 1.2 Chi phí cho doanh nghiÇp và gi£m tng tr°ßng kinh t¿

" 2 Lãi ích cça th¥t nghiÇp

" 3 Nguyên nhân cça th¥t nghiÇp

" 4 Các lo¡i th¥t nghiÇp

" 5 Công théc tính t÷ lÇ th¥t nghiÇp

] ¢nh h°ßng cça th¥t nghiÇp tÛi xã hÙi và nÁn kinh t¿

ThiÇt thòi cá nhân

Không có viÇc làm Óng ngh)a vÛi h¡n ch¿ giao ti¿p vÛi nhïng ng°Ýi lao Ùng khác, tiêu

tÑn thÝi gian vô ngh)a, áp lñc tâm lý và t¥t nhiên là không có kh£ nng chi tr£, mua s¯m v­t

dång thi¿t y¿u cing nh° các hàng hóa tiêu dùng. Y¿u tÑ sau là vô cùng tr§m trÍng cho

ng°Ýi gánh vác ngh)a vå gia ình, nã n§n, chi tr£ chïa bÇnh. Nhïng nghiên céu cå thÃ

[1]chÉ ra r±ng, gia tng th¥t nghiÇp i liÁn vÛi gia tng t÷ lÇ tÙi ph¡m, t÷ lÇ tñ tí, và suy

gi£m ch¥t l°ãng séc khÏe.

Theo mÙt sÑ quan iÃm, r±ng ng°Ýi lao Ùng nhiÁu khi ph£i chÍn công viÇc thu nh­p th¥p

(trong khi tìm công viÇc phù hãp) bßi các lãi ích cça b£o hiÃm xã hÙi chÉ cung c¥p cho

nhïng ai có quá trình làm viÇc tr°Ûc ó. VÁ phía ng°Ýi sí dång lao Ùng thì sí dång tình

tr¡ng th¥t nghiÇp à gây séc ép vÛi nhïng ng°Ýi làm công cho mình (nh° không c£i thiÇn

môi tr°Ýng làm viÇc, áp ·t nng su¥t cao, tr£ l°¡ng th¥p, h¡n ch¿ c¡ hÙi thng ti¿n, v.v..).

Cái giá khác cça th¥t nghiÇp còn là, khi thi¿u các nguÓn tài chính và phúc lãi xã hÙi, cá

nhân buÙc ph£i làm nhïng công viÇc không phù hãp vÛi trình Ù, nng lñc. Nh° v­y th¥t

nghiÇp gây ra tình tr¡ng làm viÇc d°Ûi kh£ nng. VÛi ý ngh)a này, thì trã c¥p th¥t nghiÇp là

c§n thi¿t.

Nhïng thiÇt thòi khi m¥t viÇc d«n ¿n tr§m u¥t, suy y¿u £nh h°ßng cça công oàn, công

nhân lao Ùng v¥t v£ h¡n, ch¥p nh­n thù lao ít Ïi h¡n và sau cùng là chç ngh)a b£o hÙ viÇc

làm. Chç ngh)a này ·t ra nhïng rào c£n vÛi ng°Ýi muÑn gia nh­p công viÇc, h¡n ch¿ di

dân, và h¡n ch¿ c¡nh tranh quÑc t¿. CuÑi cùng, tình tr¡ng th¥t nghiÇp s½ khi¿n cán cân àm

phán iÁu kiÇn lao Ùng nghiêng vÁ giÛi chç, tng chi phí khi rÝi công viÇc và gi£m các lãi

ích cça viÇc tìm c¡ hÙi thu nh­p khác.

Chi phí cho doanh nghiÇp và gi£m tng tr°ßng kinh t¿

T÷ lÇ th¥t nghiÇp cao Óng ngh)a vÛi TÕng s£n ph©m quÑc nÙi (GDP) th¥p các nguÓn lñc

con ng°Ýi không °ãc sí dång, bÏ phí c¡ hÙi s£n xu¥t thêm s£n ph©m và dËch vå.

Th¥t nghiÇp còn có ngh)a là s£n xu¥t ít h¡n. Gi£m tính hiÇu qu£ cça s£n xu¥t theo quy mô.

Th¥t nghiÇp d«n ¿n nhu c§u xã hÙi gi£m. Hàng hóa và dËch vå không có ng°Ýi tiêu dùng,

c¡ hÙi kinh doanh ít Ïi, ch¥t l°ãng s£n ph©m và giá c£ tåt gi£m. H¡n nïa, tình tr¡ng th¥t nghiÇp cao °a ¿n nhu c§u tiêu dùng ít i so vÛi khi nhiÁu viÇc làm, do ó mà c¡ hÙi §u

t° cing ít h¡n.

Lãi ích cça th¥t nghiÇp

Tình tr¡ng th¥t nghiÇp gia tng t°¡ng quan vÛi áp lñc gi£m l¡m phát. iÁu này °ãc minh

hÍa b±ng °Ýng cong Phillips trong kinh t¿ hÍc.

MÙt t÷ lÇ th¥t nghiÇp vëa ph£i s½ giúp c£ ng°Ýi lao Ùng và chç sí dång lao Ùng. Ng°Ýi

lao Ùng có thà tìm nhïng c¡ hÙi viÇc khác phù hãp vÛi kh£ nng, mong muÑn và iÁu

kiÇn c° trú. VÁ phía giÛi chç, tình tr¡ng th¥t nghiÇp giúp hÍ tìm °ãc ng°Ýi lao Ùng phù

hãp, tng sñ trung thành cça ng°Ýi lao Ùng. Do ó, ß mÙt chëng mñc nào ó, th¥t nghiÇp

°a ¿n tng nng su¥t lao Ùng và tng lãi nhu­n.

Nguyên nhân cça th¥t nghiÇp

Trong lËch sí loài ng°Ýi, th¥t nghiÇp chÉ xu¥t hiÇn trong xã hÙi t° b£n. Þ xã hÙi cÙng Óng

nguyên thçy, viÇc ph£i duy trì tr­t tñ trong b§y àn buÙc mÍi thành viên ph£i óng góp lao

Ùng và °ãc làm viÇc. Trong xã hÙi phong ki¿n châu Âu, truyÁn Ýi ¥t ai £m b£o r±ng

con ng°Ýi luôn có viÇc làm. Ngay c£ trong xã hÙi nô lÇ, chç nô cing không bao giÝ Ã tài

s£n cça hÍ (nô lÇ) r×i rãi trong thÝi gian dài. Các nÁn kinh t¿ theo hÍc thuy¿t Mác-Lênin cÑ

g¯ng t¡o viÇc làm cho mÍi cá nhân, th­m chí là phình to bÙ máy n¿u c§n thi¿t (thñc t¿ này

có thà gÍi là th¥t nghiÇp mÙt ph§n hay th¥t nghiÇp ©n nh°ng £m b£o cá nhân v«n có thu

nh­p të lao Ùng).

Trong xã hÙi t° b£n, giÛi chç ch¡y theo måc ích tÑi th°ãng là lãi nhu­n, m·t khác hÍ

không ph£i chËu trách nhiÇm cho viÇc sa th£i ng°Ýi lao Ùng, do ó hÍ vui lòng ch¥p nh­n

tình tr¡ng th¥t nghiÇp, th­m chí ki¿m lãi të tình tr¡ng th¥t nghiÇp. Ng°Ýi lao Ùng không

có các nguÓn lñc s£n xu¥t trong tay à tñ lao Ùng ph£i ch¥p nh­n i làm thuê ho·c th¥t

nghiÇp.

Các hÍc thuy¿t kinh t¿ hÍc gi£i thích th¥t nghiÇp theo các cách khác nhau. Kinh t¿ hÍc

Keynes nh¥n m¡nh r±ng nhu c§u y¿u s½ d«n ¿n c¯t gi£m s£n xu¥t và sa th£i công nhân

(th¥t nghiÇp chu kó). MÙt sÑ khác chÉ r±ng các v¥n Á vÁ c¡ c¥u £nh h°ßng thË tr°Ýng lao

Ùng (th¥t nghiÇp c¡ c¥u). Kinh t¿ hÍc cÕ iÃn và tân cÕ iÃn có xu h°Ûng lý gi£i áp lñc thË

tr°Ýng ¿n të bên ngoài, nh° méc l°¡ng tÑi thiÃu, thu¿, các quy Ënh h¡n ch¿ thuê m°Ûn

ng°Ýi lao Ùng (th¥t nghiÇp thông th°Ýng). Có ý ki¿n l¡i cho r±ng th¥t nghiÇp chç y¿u là

sñ lña chÍn tñ nguyÇn. Chç ngh)a Mác gi£i thích theo h°Ûng th¥t nghiÇp là thñc t¿ giúp

duy trì lãi nhu­n doanh nghiÇp và chç ngh)a t° b£n. Các quan iÃm khác nhau có thà úng

theo nhïng cách khác nhau, góp ph§n °a ra cái nhìn toàn diÇn vÁ tình tr¡ng th¥t nghiÇp.

ViÇc áp dång nguyên lý cung - c§u vào thË tr°Ýng lao Ùng giúp lý gi£i t÷ lÇ th¥t nghiÇp

cing nh° giá c£ cça lao Ùng.

Nghiên céu cça Ngân hàng Th¿ giÛi ß Châu Phi, Trung ông và Châu Mù Latinh chÉ ra, ß

các n°Ûc ang phát triÃn, tình tr¡ng th¥t nghiÇp cao trong phå nï và thanh niên còn là h­u

qu£ cça nhïng quy Ënh vÁ trách nhiÇm chç lao Ùng.

Các lo¡i th¥t nghiÇp " Th¥t nghiÇp tñ nhiên: t÷ lÇ th¥t nghiÇp °¡ng nhiên bßi luôn có mÙt sÑ ng°Ýi trong

giai o¡n chuyÃn të ch× làm này sang ch× khác.

" Th¥t nghiÇp c¡ c¥u: do sñ không t°¡ng thích cça phân bÑ lao Ùng và phân bÑ ch×

làm viÇc (khác biÇt Ëa lý ho·c khác biÇt kù nng). Ng°Ýi th¥t nghiÇp không muÑn

ho·c không thà thay Õi n¡i ß ho·c chuyÃn Õi kù nng.

" Th¥t nghiÇp chu kó: khi tÕng c§u lao Ùng th¥p h¡n tÕng cung lao Ùng ß giai o¡n

suy thoái cça chu kó kinh t¿.

" Th¥t nghiÇp kù thu­t: do viÇc thay th¿ công nhân b±ng máy móc ho·c công nghÇ

tiên ti¿n h¡n.

" Th¥t nghiÇp thông th°Ýng: khi thu nh­p thñc t¿ xuÑng d°Ûi méc ch¥p nh­n °ãc.

" Th¥t nghiÇp theo hÍc thuy¿t Mark: là méc c§n thi¿t à thúc ©y công nhân làm viÇc

và giï méc l°¡ng th¥p

" Th¥t nghiÇp theo mùa: khi công viÇc phå thuÙc vào nhu c§u theo thÝi ti¿t. Ví då:

công nhân xây dñng trong mùa m°a, giáo viên d¡y tr°ãt tuy¿t trong mùa hè.

Công théc tính t÷ lÇ th¥t nghiÇp

SÑ ng°Ýi không có viÇc làm T÷ lÇ th¥t nghiÇp = 100% x

TÕng sÑ lao Ùng xã hÙi

B£o hiÃm xã hÙi là viÇc t¡o ra nguÓn thu nh­p thay th¿ trong tr°Ýng hãp nguÓn thu nh­p

bình th°Ýng bË gián o¡n Ùt ngÙt ho·c m¥t h³n, b£o vÇ cho nhïng ng°Ýi lao Ùng làm

công n l°¡ng trong xã hÙi. Trong các c¡ ch¿ chç y¿u cça hÇ thÑng an sinh xã hÙi, b£o

hiÃm xã hÙi là trå cÙt quan trÍng nh¥t.

LËch sí

Các ch¿ Ù cça b£o hiÃm xã hÙi ã hình thành khá lâu truÛc khi xu¥t hiÇn thu­t ngï an sinh

xã hÙi. HÇ thÑng b£o hiÃm xã hÙi §u tiên °ãc thi¿t l­p t¡i n°Ûc PhÕ (nay là CÙng hòa

Liên bang éc) d°Ûi thÝi cça Thç t°Ûng Bismarck (1850) và sau ó °ãc hoàn thiÇn

(1883-1889) vÛi ch¿ Ù b£o hiÃm Ñm au; b£o hiÃm rçi ro nghÁ nghiÇp; b£o hiÃm tuÕi già,

tàn t­t và sñ hiÇn diÇn cça c£ ba thành viên xã hÙi: ng°Ýi lao Ùng; ng°Ýi sí dång lao Ùng

và Nhà n°Ûc. Kinh nghiÇm vÁ b£o hiÃm xã hÙi ß éc, sau ó, °ãc lan d§n sang nhiÁu

n°Ûc trên th¿ giÛi, §u tiên là các n°Ûc châu Âu (Anh: 1991, Ý: 1919, Pháp: të 1918 ...),

ti¿p ¿n là các n°Ûc châu Mù Latinh, Hoa Kó, Canada (të sau 1930) và cuÑi cùng là các

n°Ûc châu Phi, châu Á (giành Ùc l­p sau chi¿n tranh th¿ giÛi l§n thé 2).

Các ch¿ Ù £m b£o

Theo tÕng k¿t cça ILO (công °Ûc 102 nm 1952), b£o hiÃm xã hÙi bao gÓm chín ch¿ Ù

chç y¿u sau: chm sóc y t¿, trã c¥p Ñm au, trã c¥p th¥t nghiÇp, trã c¥p tuÕi già, trã c¥p tai

n¡n lao Ùng, bÇnh nghÁ nghiÇp, trã c¥p gia ình, trã c¥p thai s£n, trã c¥p tàn t­t, trã c¥p tí

tu¥t. Công °Ûc cing nói rõ là nhïng n°Ûc phê chu©n công °Ûc này có quyÁn chÉ áp dång

mÙt sÑ ch¿ Ù, nh°ng ít nh¥t ph£i áp dång mÙt trong các ch¿ Ù: trã c¥p th¥t nghiÇp, trã

c¥p tuÕi già, trã c¥p tai n¡n lao Ùng bÇnh nghÁ nghiÇp, trã c¥p tàn t­t ho·c trã c¥p tí

tu¥t. ViÇc áp dång b£o hiÃm xã hÙi trên cça quÑc gia khác nhau th°Ýng cing r¥t khác nhau

vÁ nÙi dung thñc hiÇn tùy thuÙc vào nhu c§u béc bách cça riêng tëng n¡i trong viÇc £m

b£o cuÙc sÑng cça ng°Ýi lao Ùng, ngoài ra, còn tùy thuÙc vào kh£ nng tài chính và kh£ nng qu£n lí có thà áp éng. Tuy nhiên, xu h°Ûng chung là theo à phát triÃn kinh t¿ - xã

hÙi, b£o hiÃm xã hÙi s½ mß rÙng d§n vÁ sÑ l°ãng và nÙi dung thñc hiÇn cça tëng ch¿ Ù.

Theo thÑng kê cça ILO, ¿n nm 1981, có 139 n°Ûc có thñc hiÇn hÇ thÑng an sinh xã hÙi

nói chung, b£o hiÃm xã hÙi nói riêng, trong ó có 127 n°Ûc có ch¿ Ù trã c¥p tuÕi già, tàn

t­t và tí tu¥t; 79 n°Ûc có ch¿ Ù trã c¥p Ñm au và thai s£n, 136 n°Ûc có ch¿ Ù trã c¥p tai

n¡n lao Ùng và bÇnh nghÁ nghiÇp, 37 n°Ûc có ch¿ Ù trã c¥p th¥t nghiÇp.

Theo vi.wikipedia.org/wiki/An_sinh_xã_hÙi

Vào WTO: Nông dân VN s½ °ãc h°ßng an sinh xã hÙi

22:30' 30/11/2006 (GMT+7)

(VietNamNet)- ViÇn tr°ßng ViÇn Xã hÙi hÍc, ViÇn KHXH ViÇt Nam TrËnh Duy Luân ví hÇ thÑng

an sinh xã hÙi ViÇt Nam vÛi hình £nh mÙt ng°Ýi cÑ g¯ng chÑng giï ngôi nhà tranh cça

mình tr°Ûc và trong khi c¡n bão t¥n công b±ng cách dùng t¡m nhïng v­t liÇu sµn có, loay

hoay chÑng á tëng góc nhà tuó theo h°Ûng t¥n công cça bão...

Quá trình tham v¥n quÑc t¿ vÁ xây dñng hÇ thÑng an sinh xã hÙi VN ã b¯t §u b±ng mÙt hÙi th£o

quÑc t¿ do Liên hãp quÑc, ViÇn KHXH và BÙ Lao Ùng, Th°¡ng binh và Xã hÙi VN tÕ chéc hôm

nay, 30/11.

An sinh xã hÙi bao gÓm trã c¥p giáo dåc, phúc lãi xã hÙi, l°¡ng h°u và trã c¥p y t¿...

ã ¿n lúc ph£i c£i cách hÇ thÑng an sinh xã hÙi

VÑn ã làm vÁ an sinh xã hÙi të r¥t lâu, khi mà v¥n Á này

ch°a trß thành trào l°u trên th¿ giÛi, nh°ng giÝ ây, khi VN ã

gia nh­p WTO và h°Ûng tÛi Ëa vË mÙt n°Ûc có thu nh­p b­c

trung thì viÇc ph£i tu duy l¡i ph°¡ng pháp ti¿p c­n an sinh xã

hÙi là iÁu c§n thi¿t.

Là thành viên WTO, Ýi sÑng ng°Ýi dân s½ chËu nhïng tác

Ùng áng kÃ, do v­y, "chính sách xã hÙi c§n thay Õi theo xu

th¿ tng tr°ßng kinh t¿ và hiÇn ¡i hoá.

Khi hÙi nh­p làm n£y sinh nhïng rçi ro vÁ kinh t¿ thì Chính phç

c§n ánh giá kù tác Ùng cça hÇ thÑng an sinh xã hÙi hiÇn t¡i

và nghiên céu nhïng c¡ hÙi mÛi cho viÇc c£i ti¿n nhïng chính

sách này", ông John Hendra, iÁu phÑi viên Liên Hãp quÑc t¡i ViÇt Nam nh­n xét.

"ã ¿n lúc ViÇt Nam c§n §u t° vào mÙt hÇ thÑng an sinh xã hÙi (ASXH) hiÇn ¡i và có tính ch¥t

lÓng ghép, c¥p ti¿n. VÁ trung h¡n, ViÇt Nam c§n áp dång mÙt c¡ ch¿ an sinh xã hÙi mang tính hiÇn

¡i và toàn diÇn à giúp ng°Ýi dân Ñi phó vÛi rçi ro và tránh bË tái nghèo", ông John Hendra nói.

Minh chéng vÁ mô hình ASXH hiÇn t¡i ß ViÇt Nam, GS. TrËnh Duy Luân, ViÇn tr°ßng ViÇn Xã hÙi

hÍc, ViÇn KHXH ViÇt Nam ví hÇ thÑng ASXH ViÇt Nam vÛi hình £nh mÙt ng°Ýi cÑ g¯ng chÑng giï

ngôi nhà tranh cça mình tr°Ûc và trong khi c¡n bão t¥n công b±ng cách dùng t¡m nhïng v­t liÇu

sµn có, loay hoay chÑng á tëng góc nhà tuó theo h°Ûng t¥n công cça bão... Còn mô hình hiÇn

¡i, theo ông, là ngôi nhà vïng chãi, °ãc thi¿t k¿ sµn nhïng hÇ thÑng chÑng bão hiÇn ¡i và

ng°Ýi ß °ãc trang bË kù nng à v­n hành các trang bË này.

HÇ thÑng ASXH ViÇt Nam c§n °ãc xây dñng trên ba nguyên t¯c c¡ b£n: MÙt là, gi£i quy¿t °ãc

nhïng v¥n Á trong giai o¡n chuyÃn Õi cça ViÇt Nam, mang tính k¿ thëa và phát triÃn. Hai là,

ph£i mang tính xã hÙi. Ba là, £m b£o Ù an toàn và có y¿u tÑ bÁn vïng.

An sinh xã hÙi thÝi gian tÛi s½ i vào thñc

ch¥t h¡n. ¢nh minh ho¡. "HÇ thÑng ph£i thúc ©y có hiÇu qu£ nÁn kinh t¿ thË tr°Ýng, gi£m tÑi a rçi ro trong quá trình phát

triÃn kinh t¿ thË tr°Ýng do nhïng khuy¿t t¥t, bi¿n d¡ng, áp éng måc tiêu tng tr°ßng kinh t¿ g¯n

vÛi xoá ói gi£m nghèo và g¯n vÛi tëng b°Ûc phát triÃn cça ViÇt Nam", GS. × Hoài Nam, Chç

tËch ViÇn Khoa hÍc xã hÙi ViÇt Nam nói.

Nhïng c£i cách chính sách b°Ûc §u

Thà hiÇn quy¿t tâm cça phía ViÇt Nam trong n× lñc c£i cách, BÙ tr°ßng LTB& XH NguyÅn ThË

H±ng nói QuÑc hÙi ã giao Chính phç phê chu©n các måc tiêu phát triÃn cça ViÇt Nam, theo ó,

nâng t÷ lÇ gi£m nghèo hàng nm të 2% hiÇn nay lên 3%. Nm 2007, QuÑc hÙi cing s½ thông qua

Lu­t B£o hiÃm xã hÙi mÛi °ãc trình cuÑi nm nay.

Bà cing nói c¡ hÙi t¥t nhiên s½ lÛn vÛi ng°Ýi lao Ùng khi ViÇt Nam hÙi nh­p nh°ng à gi£m tÑi

a nhïng thách théc, b£o vÇ quyÁn lãi ng°Ýi lao Ùng thì c§n ©y m¡nh thñc thi các chính sách

t¡o viÇc làm thông qua khuy¿n khích doanh nghiÇp phát triÃn, khuy¿n khích §u t° n°Ûc ngoài vào

ViÇt Nam. iÁu này s½ giúp cho ng°Ýi lao Ùng có thêm c¡ hÙi.

Ngoài ra, c§n tng c°Ýng §u t° cho nông nghiÇp, nông thôn và nông dân, nh¥t là vÁ c¡ sß h¡

t§ng, v­t ch¥t kù thu­t, °Ýng sá, c§u cÑng, giÑng cây con... "ây là nÙi dung trÍng tâm trong thÝi

gian tÛi", bà nh¥n m¡nh..

C§n t¡o khung pháp lý hoàn chÉnh ß Lu­t và BÙ Lu­t liên quan ¿n v¥n Á an sinh xã hÙi, không

dëng ß méc pháp lÇnh nh° hiÇn nay. VÁ v¥n Á này, bà cho bi¿t BÙ vëa °ãc QuÑc hÙi cho phép

thông qua Lu­t BHXH vào nm 2007, trong ó, quy Ënh ba hình théc b£o hiÃm là b£o hiÃm b¯t

buÙc, b£o hiÃm tñ nguyÇn và b£o hiÃm th¥t nghiÇp.

S½ có an sinh xã hÙi cho ng°Ýi nông dân

HÙi nh­p, Ñi t°ãng chËu tác Ùng lÛn nh¥t s½ là nông dân, trong khi ó, theo GS. TrËnh Duy Luân,

VN v«n ch°a có b¥t kó c¡ ch¿ b£o £m an sinh nào cho nông dân.

Ông cing nêu mÙt thñc t¿ ß ViÇt Nam là v«n có nhïng ng°Ýi °ãc h°ßng ch¿ Ù an sinh xã hÙi

là ng°Ýi có thu nh­p cao, trong khi c¡ hÙi h°ßng lãi të hÇ thÑng này cça nhïng ng°Ýi nghèo r¥t

h¡n ch¿.

Ông Luân lý gi£i mÙt trong nhïng nguyên nhân cça tình tr¡ng này chính là h¡n ch¿ trong c¡ ch¿

lan to£, phân phÑi an sinh xã hÙi ch°a c¥p ti¿n. "NhiÇm vå cça chúng tôi là nghiên céu à xác Ënh

các nhóm måc tiêu c§n °u tiên trong chính sách an sinh xã hÙi. Nông dân là mÙt trong nhïng Ñi

t°ãng c§n °ãc quan tâm và ch¯c ch¯n hÍ s½ có ch¿ Ù an sinh xã hÙi", ông nh¥n m¡nh.

Ng°Ýi giàu ang h°ßng an sinh xã hÙi g¥p 6 l§n ng°Ýi nghèo

Theo nghiên céu cça nhóm các nhà khoa hÍc thuÙc Trung tâm Phân tích chính sách xã hÙi, H

Bath, Anh, vÁ chính sách an sinh xã hÙi cça ViÇt Nam, t÷ lÇ nghèo có thà tng 4,6% n¿u không

có kho£n trã c¥p an sinh xã hÙi. ây là con sÑ tác Ùng cå thà nh¥t °ãc tuyên bÑ trong nghiên

céu vÛi Ù ch¯c ch¯n và tin c­y cao.

Cing theo nghiên céu này, xét vÁ t÷ lÇ °ãc h°ßng an sinh xã hÙi ß nhóm 20% dân sÑ giàu nh¥t

trong xã hÙi ViÇt Nam cao g¥p 6 l§n nhóm ng°Ýi nghèo. Và nhóm liÁn kÁ nhóm giàu g¥p 4 l§n

nhóm ng°Ýi nghèo. Méc h°ßng an sinh xã hÙi cça nhóm ng°Ýi có thu nh­p cao r¥t lÛn trong khi

ng°Ýi có thu nh­p th¥p, ß nông thôn, miÁn núi chi¿m t÷ lÇ r¥t h¡n ch¿.

Trong các kho£n thu nh­p të an sinh xã hÙi ß ViÇt Nam nm 2004, b£o hiÃm xã hÙi - l°¡ng h°u

chi¿m 61,8%, trã c¥p y t¿ 22,6%, chi phí phúc lãi 9,2%, trã c¥p giáo dåc 4,8% và b£o hiÃm xã hÙi

cho ng°Ýi ang làm viÇc là 1,6%.

B£n báo cáo ánh giá, trã c¥p giáo dåc và phúc lãi xã hÙi cao nh¥t ß nhïng nhóm nghèo nh¥t. VÛi l°¡ng h°u thì ng°ãc l¡i. Trã c¥p y t¿ Óng Áu ß t¥t c£ các nhóm.

" Ph°¡ng Loan

ViÇt Nam ang h°Ûng tÛi hÇ thÑng an sinh xã hÙi nng Ùng, hiÇu qu£

DiÅn àn An sinh Xã hÙi Th¿ giÛi l§n thé nh¥t vëa °ãc tÕ chéc t¡i Mátxc¡va (Liên

bang Nga) të ngày 10 ¿n ngày 15 tháng 9 nm 2007. Tham dñ, có g§n 1300 ¡i

biÃu cça các tÕ chéc an sinh xã hÙi ¿n të 129 quÑc gia. HiÇp hÙi An sinh Xã hÙi

Th¿ giÛi (ISSA) ra Ýi nm 1927, °ãc tÕ chéc t¡i Brussel vÛi sñ tham gia cça 17 tÕ

chéc ¡i diÇn cho 20 triÇu Ñi t°ãng të BÉ, TiÇp Kh¯c, Pháp, áo, éc, Luxembourg,

Ba Lan, Thuõ Sù và Anh. Chç tËch §u tiên là ông Leo Winter, Phó Chç tËch thé

nh¥t cça Liên oàn Toàn quÑc các C¡ quan B£o hiÃm Ñm au cça TiÇp Kh¯c (1927-

1928).

80 nm qua, të mÙt tÕ chéc nhÏ ¡i diÇn cho các liên

oàn quÑc gia cça các quù b£o hiÃm Ñm au cça 9 n°Ûc

châu Âu, ISSA ã trß thành mÙt Ñi tác có t§m £nh h°ßng

quan trÍng và có vË th¿ lÛn trên các diÅn àn và hãp tác

quÑc t¿, ¡i diÇn cho hàng triÇu Ñi t°ãng °ãc b£o hiÃm

và b£o trã trong mÍi l)nh vñc cça hÇ thÑng an sinh xã hÙi.

Cùng vÛi thÝi gian, måc tiêu và nÙi dung cça hÙi nghË

quÑc t¿ cça hiÇp hÙi (CIMAS) cing ã °ãc mß rÙng, bao

gÓm c£ ch¿ Ù b£o hiÃm tuÕi già, th°¡ng t­t, tí tu¥t. ISSA

ã chéng tÏ °ãc sñ lÛn m¡nh và ho¡t Ùng cça mình

trong l)nh vñc v­n Ùng xã hÙi và tng c°Ýng ki¿n théc vÁ t§m quan trÍng sÑng còn cça an sinh

xã hÙi trong các nÁn kinh t¿ °¡ng ¡i. ISSA giÝ ây ã là tÕ chéc hàng §u th¿ giÛi chuyên vÁ

t­p hãp các ý t°ßng và ki¿n théc chuyên môn liên quan ¿n các v¥n Á an sinh xã hÙi. HiÇp hÙi

th°Ýng xuyên xây dñng các diÅn àn quy mô toàn c§u nh±m trao Õi thông tin và nhïng v¥n Á

liên quan ¿n an sinh xã hÙi. ISSA có t§m bao phç toàn c§u nhÝ sÑ l°ãng thành viên cça mình,

bao gÓm 360 tÕ chéc, c¡ quan an sinh xã hÙi cça 150 n°Ûc trên th¿ giÛi.

Ngày nay, khái niÇm vÁ hÇ thÑng an sinh xã hÙi °ãc mß rÙng. Vai trò cça an sinh xã hÙi

không chÉ còn giÛi h¡n trong viÇc tái phân bÕ thu nh­p và trã c¥p à £m b£o nhu c§u c¡ b£n cho

ng°Ýi dân. An sinh xã hÙi c§n ph£i nng Ùng h¡n và chuyÃn të t° duy cho r±ng an sinh xã hÙi là

ph°¡ng tiÇn b£o trã, là mÙt sÑ kho£n trã c¥p xã hÙi sang nh­n théc mÛi, chç y¿u là h°Ûng vào

viÇc phòng tránh và b£o vÇ tëng cá nhân tr°Ûc nhïng rçi ro và sñ y¿u th¿. Ph°¡ng pháp ti¿p c­n

mang tính Õi mÛi này °ãc gÍi là HÇ thÑng an sinh xã hÙi nng Ùng , có vai trò không chÉ

¡n thu§n là ph°¡ng tiÇn bÓi th°Ýng và kh¯c phåc khó khn cho Ñi t°ãng mà là sñ §u t° vào

y¿u tÑ con ng°Ýi vÑn con ng°Ýi .

Måc tiêu chính cça hÇ thÑng an sinh xã hÙi nng Ùng là phát triÃn dËch vå xã hÙi bÁn vïng

và dÅ ti¿p c­n h¡n, không chÉ chú trÍng ¿n dËch vå b£o trã mà còn tng c°Ýng các biÇn pháp

phòng tránh và h× trã hoà nh­p viÇc làm, nh±m xây dñng xã hÙi hiÇu qu£ vÁ kinh t¿, xã hÙi và

hoà nh­p cÙng Óng tÑt h¡n.

DiÅn àn An sinh xã hÙi l§n này diÅn ra sôi Ùng, mang tính a chiÁu, h°Ûng tÛi hÇ thÑng an

sinh xã hÙi nng Ùng s½ mß rÙng ph¡m vi, diÇn bao phç và cung c¥p dËch vå Óng bÙ h¡n, ho¡t

Ùng hiÇu qu£ h¡n, gi£m °ãc chi phí qu£n lý và hành chính, áp dång mÙt c¡ ch¿ qu£n lý chung

cho các lo¡i hình dËch vå, ¡n gi£n hoá thç tåc. Trong các phiên hÍp, diÅn àn ã thñc sñ là c¡

hÙi cho mÍi ¡i biÃu chia s» và trao Õi ki¿n théc, kinh nghiÇm cça nhiÁu quÑc gia vÁ nhïng

thách théc cça hÇ thÑng an sinh xã hÙi, cùng xây dñng mÙt t§m nhìn chung vÁ sñ phát triÃn, xu

h°Ûng và vai trò cça hÇ thÑng an sinh xã hÙi trong bÑi c£nh chung cça nÁn kinh t¿ toàn c§u. T¡i

diÅn àn, các chç Á chính °ãc các ¡i biÃu nhiÁu quÑc gia quan tâm: Sñ phát triÃn và các xu

h°Ûng an sinh xã hÙi; h× trã mÙt hÇ thÑng an sinh xã hÙi nng Ùng; áp dång công nghÇ thông tin

nh±m thúc ©y tác Ùng cça hÇ thÑng an sinh xã hÙi; ch¿ Ù trã c¥p gia ình; qu£n lý hành chính; công nghÇ thông tin và truyÁn thông là mÙt công cå h× trã chuyÃn Õi; thách théc vÁ bÇnh hiÃm

nghèo, bÇnh nghÁ nghiÇp, tai n¡n lao Ùng Ñi vÛi b£o hiÃm xã hÙi; b£o hiÃm y t¿; thách théc vÁ

§u t° cça các quù b£o hiÃm; b£o hiÃm th¥t nghiÇp và qu£n lý tr°Ýng hãp nh±m tái hoà nh­p viÇc

làm; các gi£ Ënh vÁ nhân kh©u hÍc và kinh t¿ °ãc sí dång trong ánh giá thÑng kê b£o hiÃm

Ñi vÛi ch¿ Ù b£o hiÃm xã hÙi, b£o hiÃm y t¿, b£o hiÃm th¥t nghiÇp, b£o hiÃm tai n¡n lao Ùng,

bÇnh nghÁ nghiÇp.

HÇ thÑng an sinh xã hÙi bÁn vïng thñc ch¥t là nhu c§u Ñi phó vÛi v¥n Á già hoá dân sÑ và

xu h°Ûng toàn c§u hoá, an sinh xã hÙi dÅ ti¿p c­n ph£i mang tính phÕ c­p vÛi hàm ý mß rÙng Ù

bao phç dËch vå, ví då nh° b£o hiÃm y t¿ ph£i h°Ûng tÛi toàn dân. ViÇc thñc hiÇn các ch°¡ng

trình trã c¥p (Ñi vÛi n°Ûc ta chính là trã c¥p xã hÙi cho các Ñi t°ãng khó khn) là ph°¡ng án

kh£ thi à mß rÙng Ù bao phç các dËch vå và gi£m t÷ lÇ ng°Ýi nghèo và nhóm dÅ bË tÕn th°¡ng

nh° nhóm dân c° nghèo khÕ, ng°Ýi già c£ cô ¡n, ng°Ýi tàn t­t, tr» em mÓ côi, tr» bË bÏ r¡i

không n¡i n°¡ng tña, ng°Ýi nhiÅm HIV/ AIDS& c£i thiÇn hiÇu qu£ Ã trã c¥p §y ç. Xu h°Ûng

chung cça hÇ thÑng an sinh xã hÙi cça các quÑc gia Áu n× lñc h°Ûng tÛi c£i thiÇn hiÇu qu£ ho¡t

Ùng: ph°¡ng théc mÛi trong qu£n lý rçi ro, qu£n lý và có biÇn pháp ón §u Ñi vÛi nhïng thay

Õi và bi¿n Ùng trong xã hÙi và thË tr°Ýng lao Ùng; phân bÕ nguÓn lñc hãp lý h¡n, ·c biÇt

trong l)nh vñc y t¿, hãp lý hoá chi tiêu cho y t¿ và tng c°Ýng biÇn pháp qu£n lý ch¥t l°ãng dËch

vå; c£i thiÇn hiÇu qu£ ho¡t Ùng và qu£n lý Nhà n°Ûc cça các ch°¡ng trình trã c¥p b£o hiÃm xã

hÙi. H× trã các ph°¡ng pháp ti¿p c­n và phòng tránh chç Ùng. ây là ph°¡ng pháp §u t° vào

Ñi t°ãng cá thà và të ó áp éng cho c£ måc tiêu phát triÃn nguÓn nhân lñc nh° chuyÃn Õi

ch°¡ng trình b£o hiÃm bÇnh t­t sang b£o hiÃm y t¿; các ch°¡ng trình phát triÃn và xây dñng lÑi

sÑng lành m¡nh, trao quyÁn cho các Ñi t°ãng; xây dñng quan hÇ Ñi tác giïa bên cung c¥p dËch

vå và ng°Ýi nh­n dËch vå.

Trong bÑi c£nh toàn c§u hoá, già hoá dân sÑ, ng°Ýi già ß các n°Ûc ang phát triÃn ph£i Ñi

m·t vÛi nhiÁu khó khn à £m b£o thu nh­p, Õn Ënh cuÙc sÑng. Nguyên nhân cça tình tr¡ng

này là do nhïng thay Õi vÁ nhân kh©u hÍc, kinh t¿ và xã hÙi. Các lo¡i bÇnh t­t phÕ bi¿n, ·c biÇt

nhïng bÇnh hiÃm nghèo, bÇnh mÛi, HIV/AIDS và viÇc di dân cing nh° xu h°Ûng ô thË hoá ã

tác Ùng tiêu cñc ¿n Ýi sÑng cça ng°Ýi già vì hÍ ph£i chËu gánh n·ng chm sóc tr» em có bÑ

m¹ i làm n xa ho·c các cháu mÓ côi.

Xu h°Ûng chung °ãc nhiÁu quÑc gia xem xét và áp dång nh±m b£o £m thu nh­p cho ng°Ýi

già là cung c¥p các lo¡i trã c¥p (h°u trí không óng góp) cho ng°Ýi già. T°¡ng tñ trã c¥p cho

ng°Ýi cao tuÕi të 85 tuÕi trß lên (không có l°¡ng h°u,trã c¥p BHXH ß n°Ûc ta), trã c¥p th°Ýng

xuyên Ñi vÛi nhïng ng°Ýi có hoàn c£nh ·c biÇt khó khn là mÙt xu h°Ûng ph£n ánh quan iÃm

chuyÃn Õi cách ti¿p c­n vÁ vai trò an sinh xã hÙi. ó là chuyÃn sang phòng tránh chç Ùng và

b£o vÇ Ã cân b±ng các nhu c§u khác nhau vÁ phát triÃn kinh t¿, xã hÙi. Xu h°Ûng này cing ph£n

ánh mÙt hiÇn t°ãng thñc t¿ ó là ng°Ýi già là mÙt trong nhïng nhóm Ñi t°ãng dÅ bË tÕn th°¡ng

nh¥t, ·c biÇt ß các n°Ûc ang phát triÃn, do nhïng thay Õi vÁ hình thái gia ình, m¡ng l°Ûi xã

hÙi và ng°Ýi già ph£i gánh vác thêm nhiÁu trách nhiÇm xã hÙi và gia ình: Xu h°Ûng này cçng cÑ

quan iÃm cho r±ng viÇc dành các kho£n tiÁn trã c¥p cho ng°Ýi già, ·c biÇt të nguÓn ngân sách

Nhà n°Ûc là r¥t c§n thi¿t có thà góp ph§n c£i thiÇn phúc lãi cho các hÙ gia ình và thúc ©y phát

triÃn kinh t¿ Ëa ph°¡ng. Xu h°Ûng này cing ghi nh­n mÙt thñc t¿ là sñ già hoá dân sÑ là mÙt

hiÇn t°ãng toàn c§u và ngày càng có nhiÁu ng°Ýi già ang sinh sÑng ß các n°Ûc ch­m phát triÃn,

mà ß ó, diÇn bao phç cça hÇ thÑng h°u trí dña vào sñ óng góp còn r¥t th¥p. Xu h°Ûng này

cing phù hãp vÛi måc tiêu chung cça th¿ giÛi là gi£m nghèo ói, kh³ng Ënh An sinh xã hÙi là

mÙt quyÁn cça con ng°Ýi.

Thñc t¿ ß nhiÁu n°Ûc, tình tr¡ng th¥t nghiÇp v«n gia tng cho dù có n× lñc xây dñng các ch¿

Ù b£o hiÃm th¥t nghiÇp vÛi các biÇn pháp hïu hiÇu nh±m giúp ng°Ýi lao Ùng trß l¡i làm viÇc.

T¡i diÅn àn cing có quan iÃm cho r±ng b£o hiÃm th¥t nghiÇp không chÉ tÑn kém mà còn kém

hiÇu qu£- diÅn àn ã dành nhiÁu thÝi gian à tranh lu­n vÁ các quan iÃm tán thành và ph£n Ñi

b£o hiÃm th¥t nghiÇp. Không chÉ nhïng n°Ûc có nÁn kinh t¿ ch­m phát triÃn mà c£ nhïng n°Ûc

có nÁn kinh t¿ phát triÃn v«n còn mÙt bÙ ph­n lao Ùng th¥t nghiÇp thi¿u viÇc làm, do sñ chuyÃn

Õi nÁn kinh t¿, thay Õi kù thu­t, công nghÇ s£n xu¥t, trình Ù ng°Ýi lao Ùng không còn phù

hãp, doanh nghiÇp ph£i s¯p x¿p l¡i nên ph£i có chính sách h× trã, giúp á, t¡o iÁu kiÇn cho

ng°Ýi lao Ùng Õn Ënh cuÙc sÑng, bÛt khó khn ho·c tham gia các khoá hÍc nghÁ, nâng cao

nghiÇp vå chuyên môn à chuyÃn nghÁ mÛi. Trong các n°Ûc phát triÃn, b£o hiÃm dña vào cÙng Óng ang phát triÃn, mß rÙng ph¡m vi

bao phç, kh£ nng chÑng chÍi cça m×i cá nhân të viÇc cung c¥p dËch vå b£o vÇ sang dËch vå

phòng ngëa, qu£n lý rçi ro mß rÙng ph¡m vi. Cing có ¡i biÃu nh­n Ënh Ñi t°ãng tham gia thË

tr°Ýng lao Ùng có xu h°Ûng gi£m, Ñi t°ãng h°ßng trã c¥p gia tng. Vì là quyÁn con ng°Ýi, hÍ

có làm viÇc hay không làm viÇc, v¥n Á ph£i có c¡ ch¿, chính sách khuy¿n khích hÍ tham gia vào

thË tr°Ýng lao Ùng - Ñi vÛi nhïng n°Ûc có nÁn kinh t¿ ch­m phát triÃn ho·c ang phát triÃn thì

diÇn bao phç th¥p, không thà thñc hiÇn ch¿ Ù b£o hiÃm th¥t nghiÇp nh° nhïng n°Ûc có nÁn kinh

t¿ phát triÃn. Ng°Ýi lao Ùng muÑn nh­n °ãc trã c¥p b£o hiÃm th¥t nghiÇp tr°Ûc h¿t ph£i có

quan hÇ lao Ùng, ph£i có thÝi gian tham gia b£o hiÃm th¥t nghiÇp, theo nguyên t¯c óng

h°ßng, có san s», sÑ ông bù sÑ ít.

Trên thñc t¿ Áu có nhïng rçi ro, v¥n Á c¡ b£n là ·t l°Ûi an toàn ß âu. Xác Ënh l°Ûi an

toàn ß âu là do Chính phç- thi¿t k¿ l°Ûi này th¿ nào tuó thuÙc vào nh­n théc cça c¡ quan chéc

nng à tham m°u cho Chính phç. Bßi xã hÙi luôn luôn phát triÃn, luôn có m·t trái. Thi¿t k¿ b£o

hiÃm th¥t nghiÇp ph£i tinh vi h¡n, qu£n lý b£o hiÃm th¥t nghiÇp s½ phéc t¡p h¡n, chi phí cao h¡n

nên ph£i h°Ûng tÛi sñ hoàn thiÇn nÁn kinh t¿ và thË tr°Ýng lao Ùng, toàn c§u hoá, phi chính théc,

ph£i phù hãp vÛi cuÙc ch¡i chung, có cách nhìn khác h¡n cho b£o hiÃm th¥t nghiÇp ß các n°Ûc

ang phát triÃn, các n°Ûc có iÁu kiÇn kinh t¿ khác nhau. Nh°ng sñ thÑng nh¥t cao là ph£i làm

th¿ nào à b£o hiÃm th¥t nghiÇp mang ý ngh)a b£o vÇ nhiÁu nh¥t, gi£m thiÃu chi phí.

NhiÁu ¡i biÃu cho r±ng b£o hiÃm y t¿ là r¥t quan trÍng, các n°Ûc c§n thñc hiÇn úng cam k¿t

quÑc t¿, tëng b°Ûc bao phç ¿n ng°Ýi dân, mß rÙng ¿n c£ ng°Ýi n theo cça Ñi t°ãng. Tuó

thuÙc vào nÁn kinh t¿ cça m×i n°Ûc, m×i quÑc gia ph£i xây dñng chi¿n l°ãc toàn diÇn thñc hiÇn

quyÁn cça ng°Ýi dân, quyÁn con ng°Ýi. B£o hiÃm y t¿ ang g·p trß ng¡i và thách théc lÛn diÇn

bao phç th¥p, Ñi t°ãng óng ch°a ph£i là toàn dân nguy c¡ bÇnh hiÃm nghèo gia tng ngân

quù không áp éng, ph£i ti¿n tÛi b£o hiÃm y t¿ toàn dân, l¥y sÑ ông bù ¯p, san s» sÑ ít, xác

Ënh méc óng phù hãp mÛi có kh£ nng trã giúp kËp thÝi cho nhïng ng°Ýi không may bË bÇnh

hiÃm nghèo có c¡ hÙi °ãc céu chïa. V¥n Á quan trÍng là nh­n théc cça mÍi ng°Ýi, ph£i h°Ûng

tÛi sñ tham gia b£o hiÃm y t¿ toàn dân kh¯c phåc tình tr¡ng khi bi¿t bÇnh rÓi mÛi tham gia.

BÇnh nghÁ nghiÇp, thách théc Ñi vÛi b£o hiÃm xã hÙi. Qua diÅn àn, nh­n théc vÁ bÇnh nghÁ

nghiÇp r¥t a d¡ng, vÁ b£n ch¥t, viÇc Ënh ngh)a bÇnh nghÁ nghiÇp là thu­t ngï pháp lý hay

thu­t ngï y hÍc s½ tác Ùng ¿n cách thi¿t k¿ ch¿ Ù b£o hiÃm này. BÇnh nghÁ nghiÇp trß thành

mÙt thách théc Ñi vÛi b£o hiÃm xã hÙi do sñ xác Ënh nguyên nhân gây bÇnh r¥t phéc t¡p, ·c

biÇt là xác Ënh các y¿u tÑ liên quan ¿n công viÇc và không liên quan ¿n công viÇc. Khó khn

trong xác Ënh nguyên nhân d«n ¿n khó khn trong viÇc phòng chÑng và b£o hiÃm. Qua diÅn

àn, ¡i biÃu nhiÁu n°Ûc cùng i ¿n thÑng nh¥t vÁ nhïng thách théc: khó khn trong công tác

báo cáo và thÑng kê bÇnh nghÁ nghiÇp, ·c biÇt là nhïng bÇnh có thÝi gian ç bÇnh lâu. V¥n Á

này phéc t¡p ß ch× có nhiÁu cn bÇnh mÛi ho·c ang xu¥t hiÇn, khó có thà xác Ënh là do iÁu

kiÇn làm viÇc gây ra nh° bÇnh rÑi lo¡n th§n kinh; thách théc thé hai là mß rÙng diÇn bao phç cça

b£o hiÃm bÇnh nghÁ nghiÇp và tai n¡n lao Ùng trong khu vñc phi chính théc, mß rÙng c¡ hÙi

ti¿p c­n hÇ thÑng kiÃm tra séc kho», khám bÇnh nghÁ nghiÇp và bÓi th°Ýng th°¡ng t­t.

Thông qua DiÅn àn An sinh Xã hÙi Th¿ giÛi l§n này cing giúp cho ViÇt Nam có thêm kinh

nghiÇm à h°Ûng tÛi xây dñng hÇ thÑng an sinh xã hÙi nng Ùng, hiÇu qu£ h¡n, góp ph§n vào

äÿ"ÈüúüUhÙV­¢T

À

â

ê

î

Â

z

.

ì

ž Jø

Lü®hLd¦¼j ÊvúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgdÙV­Èýv&Ê‚8lÎ'@„:æ V-

š ' ö *!à!†"B#ö#h$%Î%&Ì&€'úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgdÙV­€'(

( (j(n(€(ø(0)ª)è).*f*¶*$+N+þ+º,f-.Ð./¶/f01Ê1ˆ2>3ì3¨4úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgdÙV­¨4À4n5&6Ô6Œ7F8-89'9T:

;º;$=F=z=,>Ž>@?è?ž@PA¸AôA®BfCDÌDˆE>FúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgdÙV­>FîFGÄGxH.IàIòI¢JLKL¼LlM NÐN‚O6PêP(QÔQŒRöRÐS2TÚT~UðUœVÜV~WúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgdÙV­~W WFXòX"YÌYdZ¨Z [F[J[ú[¤\R]¤]¸]p^ _Ä_v'0aØaŽb<cÒcúc¢dbe$fÐfúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgdÙV­Ðf„g<hðh ik¶kdlmØmlnÆnÊn0ohopÆpxqöq¶rjs†s6tštu"u

vŠv¼v.wúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgdÙV­.w¬wx„xy~y zâz¦{n|(}à}ž~X €�€J�

‚ž‚ø‚òƒ¸„p...Â...

†À†|‡4ˆšˆZ‰úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgdÙV­Z‰ŠÚŠX‹ŒÜŒ�Ð�ŠŽB�ª�ü�Â�B'ú'º'Î'Œ"T" •À•8-î-ª-j˜¶˜r™(šâšr›úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgdÙV­r›,œðœ4�zžšžžž¢ž0ŸÖŸp ¡¾¡d¢£ž£²£(¤"¤¥z¥î¥d¦Þ¦N§Æ§2¨ð¨°©nªúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgdÙV­nª&«â«t¬2­ô­¶®r¯2°ì°¦±ê±®²h³$'^'$µàµœ¶^·¸Ö¸˜¹Vº»˜¼Z½¾Ô¾-¿úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgdÙV­-¿º¿~À<ÁöÁ¸ÂtÃ.ÄäĦÅfÆ"ÇèǦÈ'ÉÊØÊ-ËÊËŽÌDÍ

ÎÀÎ|ÏÌφÐDÑÒ¼ÒzÓúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgdÙV­zÓ:ÔøÔ¼Õ|Ö<×ؾØ~Ù4ÚðÚ"ÛèÛ¦Ü\ÝÞÖÞ˜ßVàáÆáÖâŒãJäåÈåŒæJçè¼èúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgdÙV­¼èéÎéŽêPë ìÜì-íTîþîÆï|ð:ñúñ'òtó*ôæô¢õfö$÷æ÷¢øbùúÒúŽûJü ýÆýúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgdÙV­Æýpþ,ÿäÿ²"h#$Ü$˜%T& 'Ò'˜(L)*¼*v+ð,®-n.ê.¨/\01Ö1˜2N3 4Ô4œ5úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúgdÙV­công cuÙc gi£m nghèo bÁn vïng. Do nhiÁu nguyên nhân nên ViÇt Nam ch°a tham gia HiÇp hÙi

An sinh Xã hÙi Th¿ giÛi, nh°ng nhïng gì mà Chính phç và nhân dân ViÇt Nam ã và ang thñc

hiÇn trong nhiÁu th­p k÷ qua Áu hàm chéa nÙi dung c¡ b£n cça hÇ thÑng an sinh xã hÙi bao

gÓm: Các ho¡t Ùng phòng ngëa rçi ro, phát triÃn hÇ thÑng b£o hiÃm xã hÙi, b£o hiÃm y t¿, b£o

hiÃm th¥t nghiÇp, b£o hiÃm tai n¡n lao Ùng, bÇnh nghÁ nghiÇp& c£ vÁ chiÁu rÙng và chiÁu sâu,

tng c°Ýng méc Ù bao phç, c£i thiÇn ch¥t l°ãng dËch vå, tëng b°Ûc mß thêm các hình théc b£o

hiÃm nh±m b£o £m an toàn cho ng°Ýi lao Ùng, phòng ngëa rçi ro. An sinh xã hÙi có mÑi quan

hÇ ch·t ch½ vÛi phát triÃn bÁn vïng cça nÁn kinh t¿, an sinh xã hÙi cing nh±m phát triÃn các th¿

hÇ t°¡ng lai, thúc ©y dân chç, nhân quyÁn. An sinh xã hÙi tÑt s½ thúc ©y thñc hiÇn các quyÁn c¡

b£n cça con ng°Ýi. Các ho¡t Ùng trã giúp th°Ýng xuyên s½ b£o £m tëng b°Ûc °ãc mß rÙng

Ñi t°ãng bao phç mà quan niÇm cça các n°Ûc là ch°¡ng trình trã c¥p không óng góp, h°u trí

không óng góp nh°ng v«n t­p trung cho nhïng Ñi t°ãng khó khn nh¥t, b£o £m công b±ng

trong các chính sách h× trã, không à sót Ñi t°ãng nh±m £m b£o cho mÍi thành viêntrong xã

hÙi °ãc b£o vÇ vÁ cuÙc sÑng. a d¡ng hoá và linh ho¡t trong các hình théc h× trã- áp éng tÑt h¡n nhu c§u cça Ñi t°ãng trên c¡ sß mß rÙng sñ tham gia cça các Ñi t°ãng vào các ho¡t Ùng

trã giúp. Các ho¡t Ùng trã giúp Ùt xu¥t b£o £m ¿n úng Ñi t°ãng, ¿n kËp thÝi và áp éng

nhu c§u cça Ñi t°ãng. Linh ho¡t trong ho¡t Ùng céu trã và huy Ùng °ãc sñ tham gia rÙng rãi

cça cÙng Óng nh°ng trách nhiÇm chính v«n thuÙc vÁ Nhà n°Ûc.

Nh° v­y, hÇ thÑng an sinh xã hÙi ß ViÇt Nam ngoài tuân thç nguyên t¯c óng và h°ßng còn

có trách nhiÇm cça Nhà n°Ûc cùng cÙng Óng xã hÙi Ñi vÛi ng°Ýi dân- nhïng ng°Ýi có hoàn

c£nh khó khn không trñc ti¿p tham gia các hình théc b£o hiÃm, b£o £m an toàn cho mÍi thành

viên trong xã hÙi, bÁn vïng vÁ tài chính. K¿t hãp giïa phòng ngëa rçi ro có hiÇu qu£ vÛi gi£m

thiÃu và kh¯c phåc rçi ro. T¡o môi tr°Ýng à khu vñc phi chính théc tham gia vào quá trình cung

c¥p các dËch vå cça an sinh xã hÙi. H°Ûng tÛi b£o £m công b±ng và Õn Ënh xã hÙi t¡o môi

tr°Ýng cho phát triÃn bÁn vïng. §u t° cho an sinh xã hÙi là §u t° cho con ng°Ýi, phát triÃn vÑn

con ng°Ýi. An sinh xã hÙi có vai trò quan trÍng trong cuÙc chi¿n chÑng ói nghèo, b§n cùng hoá.

So vÛi lËch sí 80 nm cça hÇ thÑng an sinh xã hÙi th¿ giÛi, hÇ thÑng an sinh xã hÙi ViÇt Nam

còn non tr», ang tích cñc hÍc t­p, k¿ thëa và phát huy nhïng m·t tÑt, ti¿n bÙ cça các n°Ûc phù

hãp vÛi iÁu kiÇn kinh t¿, xã hÙi cça ViÇt Nam, h°Ûng tÛi mÙt hÇ thÑng an sinh xã hÙi nng

Ùng, hiÇu qu£, phòng ngëa °ãc nhïng bi¿n cÑ, rçi ro, óng góp tích cñc vào cuÙc chi¿n chÑng

ói nghèo à nhân dân có cuÙc sÑng tÑt ¹p h¡n.

TS. àm Hïu ¯c, Thé tr°ßng BÙ Lao Ùng- Th°¡ng binh và Xã hÙi

ViÇt Nam:

An sinh xã hÙi cho ng°Ýi nghèo có khi là sÑ âm

Lao Ùng sÑ 195 Ngày 23/08/2007 C­p nh­t: 9:02 PM, 22/08/2007

(L) - Các lãi ích cça an sinh xã hÙi ß ViÇt Nam °ãc phân phÑi không công b±ng. Nhóm

giàu nh¥t ß VN (20% sÑ hÙ gia ình) nh­n °ãc 40% lãi ích an sinh xã hÙi, trong khi ó

nhóm nghèo nh¥t chÉ nh­n °ãc ch°a tÛi 7%. An sinh xã hÙi cho ng°Ýi nghèo có tr°Ýng

hãp là sÑ 0, có khi là âm. Ã hÙi nh­p thành công, c§n chi nhiÁu h¡n cho an sinh xã hÙi -

các chuyên gia LHQ c£nh báo.

Ngày 22.8, Ch°¡ng trình Phát triÃn LHQ ã công bÑ các tài liÇu kh£o sát vÁ an sinh xã hÙi

(ASXH) ß VN. ây là b°Ûc i §u tiên cça UNDP Ã hãp tác vÛi các bÙ, ngành cça VN

xây dñng Á c°¡ng vÁ hÇ thÑng ASXH tích hãp và tÕng thà cho Chi¿n l°ãc Phát triÃn kinh

t¿ - xã hÙi cça Chính phç giai o¡n 2011 - 2020.

Nghiên céu này ã so sánh các Ñi t°ãng h°ßng lãi të ASXH ß VN và cho th¥y có kho£ng

cách lÛn giïa nhóm giàu nh¥t và nhóm nghèo nh¥t. Ví då, nhóm giàu nh¥t nh­n °ãc 47%

l°¡ng h°u, nhóm nghèo nh¥t chÉ °ãc 2%.

Ch°¡ng trình Phát triÃn LHQ ã công bÑ các tài liÇu kh£o sát vÁ an sinh xã hÙi (ASXH) ß

VN nghèo nh¥t chÉ nh­n °ãc t°¡ng éng là 7% và 15%. Ngoài ra, các vùng thành thË nh­n

°ãc nhiÁu lãi ích ASXH h¡n vùng nông thôn, ng°Ýi Kinh, ng°Ýi Hoa nh­n nhiÁu h¡n

ng°Ýi thiÃu sÑ, miÁn B¯c nhiÁu h¡n miÁn Nam. Ti¿n s) Martin Evans thuÙc ¡i hÍc

Oxford - tác gi£ chính cça nghiên céu - nói: "ASXH ß VN không ph£i °ãc Ënh h°Ûng tÑt

nh¥t cho nhïng ng°Ýi c§n nó."

·c biÇt, các tác gi£ cça báo cáo ã nh¥n m¡nh tình tr¡ng ng°Ýi nghèo ph£i tr£ quá nhiÁu

kho£n phí: "B¥t cé lãi ích nào mà ng°Ýi nghèo nh­n °ãc të ASXH l¡i bË l¥y l¡i b±ng cách

tr£ phí sí dång và các kho£n chi tiêu khác cho giáo dåc và y t¿. Chính phç trã c¥p tiÁn cho

các hÙ nghèo nh¥t và l¥y l¡i úng kho£n ó thông qua phí sí dång".

Ông Jonathan Pincus - chuyên gia kinh t¿ tr°ßng cça UNDP t¡i VN - nh­n xét: VN dña

quá nhiÁu vào thu phí trong giáo dåc và y t¿, ng°Ýi nghèo ¿n bÇnh viÇn hay cho con cái i

hÍc Áu ph£i tr£ tiÁn. Do v­y, "ASXH cho ng°Ýi nghèo là sÑ 0, có khi là âm. ASXH có

giúp ng°Ýi nghèo, nh°ng không nhiÁu", ông Pincus nói.

Trong khi ó, vÁ mÑi liên hÇ giïa tuÕi cao và nghèo ß VN, báo cáo cho bi¿t, nguÝi cao tuÕi

có xu h°Ûng làm viÇc và làm nhiÁu giÝ h¡n n¿u nh° không chung sÑng cùng ng°Ýi trong

Ù tuÕi lao Ùng. Kho£ng nía sÑ phå nï v«n làm kinh t¿ ß tuÕi 70 - 75 và 20% v«n ti¿p tåc

làm ß tuÕi 80 - 85.

UNDP cho r±ng, trong t°¡ng lai g§n, VN c§n mÙt ph°¡ng pháp ti¿p c­n hiÇn ¡i, tích hãp

vÛi chính sách xã hÙi, Ã giúp ng°Ýi dân Ñi phó vÛi các nguy c¡ x£y ra vÛi sinh k¿, séc

kho», tránh bË tái nghèo do Ñm au, khuy¿t t­t, m¥t viÇc làm, nuôi con, tuÕi cao... të ó góp

ph§n nâng cao nng su¥t lao Ùng, khuy¿n khích kh£ nng sáng t¡o cça ng°Ýi dân.

iÁu phÑi viên th°Ýng trú LHQ t¡i VN - ông John Hendra - cho bi¿t: "B±ng chéng trên th¿

giÛi cho th¥y, các quÑc gia hÙi nh­p quÑc t¿ thành công chi nhiÁu h¡n cho các ch°¡ng

trình ASXH. Trong khi cân nh¯c l¡i ph°¡ng pháp ti¿p c­n ASXH, VN nên cân nh¯c tác

Ùng tÕng hãp cça chính sách y t¿, chm sóc tr» em, giáo dåc, viÇc làm Õn Ënh và l°¡ng

h°u. Nh° v­y s½ tránh °ãc v¥n Á th°Ýng g·p là c£i thiÇn an sinh ß l)nh vñc này, nh°ng

l¡i làm m¥t an sinh ß l)nh vñc khác".

Tng c°Ýng m¡ng l°Ûi an sinh xã hÙi

BÕ sung mÙt sÑ chính sách trã giúp cça Nhà n°Ûc Ñi vÛi các nhóm ng°Ýi y¿u th¿, có hoàn

c£nh ·c biÇt khó khn, ng°Ýi dÅ bË tÕn th°¡ng à t¡o c¡ hÙi tñ t¡o viÇc làm ho·c i làm thuê,

có thu nh­p ç nuôi sÑng b£n thân, tham gia vào các ho¡t Ùng cÙng Óng, các ho¡t Ùng xã hÙi

à h°ßng lãi të c£i cách kinh t¿.

Hoàn thiÇn chính sách b£o hiÃm xã hÙi nh±m mß rÙng ch¿ Ù b£o hiÃm xã hÙi áp dång cho mÍi

Ñi t°ãng, kà c£ nhïng ng°Ýi làm viÇc t¡i khu vñc kinh t¿ phi chính théc và b£o £m t°¡ng

quan hãp lý giïa méc óng và méc h°ßng.

a d¡ng hóa m¡ng l°Ûi an sinh tñ nguyÇn. ©y m¡nh các biÇn pháp b£o vÇ cây trÓng và v­t nuôi

nh° dËch vå thú y, ch°¡ng trình qu£n lý dËch h¡i tÕng hãp mÙt cách hiÇu qu£ ß vùng sâu, vùng

xa và các vùng khó khn. Ti¿n hành thí nghiÇm các hình théc b£o hiÃm cây trÓng, v­t nuôi ho·c

b£o hiÃm thË tr°Ýng cho nông thôn. Tng c°Ýng công tác khuy¿n nông nh° là mÙt công cå hïu

hiÇu à gi£m tính tÕn th°¡ng cça ng°Ýi nghèo. Xây dñng các ch°¡ng trình b£o hiÃm trên c¡ sß

cÙng Óng Ñi vÛi khu vñc kinh t¿ không chính théc trên nguyên t¯c b£o hiÃm nhóm (tÑi thiÃu là

b£o hiÃm gia ình). Phát triÃn hình théc B£o hiÃm hÙ gia ình à thay th¿ d§n cho hÇ thÑng b£o

hiÃm séc khÏe hÍc °Ýng. Tng c°Ýng m¡ng l°Ûi an sinh xã hÙi thông qua phát triÃn và cçng cÑ các quù cça xã hÙi và

oàn thÃ. Trã giúp nhân ¡o th°Ýng xuyên Ñi vÛi ng°Ýi nghèo, ng°Ýi không có séc lao Ùng

và không n¡i n°¡ng tña; tÕ chéc, triÃn khai ho¡t Ùng cça các quù này ngay t¡i nhïng cÙng

Óng làng, xã n¡i t­p trung nhiÁu ng°Ýi nghèo, y¿u th¿. Trong ó, chú trÍng các hình théc trã

c¥p xã hÙi b±ng hiÇn v­t (g¡o, thñc ph©m, qu§n áo,...) Ñi vÛi nhïng Ñi t°ãng r¡i vào hoàn

c£nh ·c biÇt khó khn ß c£ nông thôn và mÙt sÑ thành phÑ.

Duy trì và bÕ sung hÇ thÑng chính sách, gi£i pháp vÁ b£o vÇ, chm sóc và giáo dåc tr» em có

hoàn c£nh ·c biÇt khó khn, ·c biÇt là tr» em tàn t­t, mÓ côi, lang thang, lao Ùng ki¿m sÑng,

tr» em bË h­u qu£ ch¥t Ùc màu da cam, nhiÅm HIV/AIDS. Nâng cao trách nhiÇm và chéc nng

cça gia ình trong viÇc b£o vÇ, chm sóc và giáo dåc tr» em. Huy Ùng toàn bÙ xã hÙi tham gia

vào b£o vÇ tr» em có hoàn c£nh ·c biÇt khó khn.

Phát triÃn hÇ thÑng chính sách, gi£i pháp h× trã ng°Ýi tàn t­t, ng°Ýi cao tuÕi (·c biÇt là ng°Ýi

già cô ¡n không n¡i n°¡ng tña), ng°Ýi bË nhiÅm ch¥t Ùc hóa hÍc, nhiÅm HIV/AIDS.

Phát triÃn các trung tâm b£o trã xã hÙi ß nhïng vùng nghèo, vùng g·p rçi ro th°Ýng xuyên Ã

nuôi d°áng các Ñi t°ãng m¥t kh£ nng và c¡ hÙi tñ ki¿m sÑng, tr°Ûc m¯t triÃn khai tÑt nhïng

quy Ënh cå thà cça NghË Ënh sÑ 07/2000/N-CP ngày 09/3/2000 vÁ chính sách céu trã xã hÙi

trong 3 nm 2001-2003.

iÁu chÉnh l¡i ph°¡ng pháp phân bÕ ngân sách à thñc hiÇn các chính sách xã hÙi, trao quyÁn

chç Ùng cho các Ëa ph°¡ng, ·c biÇt là c¥p xã, huyÇn à ©y m¡nh phát triÃn quù cÙng Óng ß

làng xóm và c¥p xã.

(Theo BÙ K¿ ho¡ch & §u t°)

Liên Hãp QuÑc cho r±ng ã ¿n lúc ViÇt Nam c§n §u t° vào mÙt hÇ

thÑng an sinh xã hÙi hiÇn ¡i và có tính ch¥t lÓng ghép

Hà NÙi, ngày 30/11/2006 Trong khi ViÇt Nam ¡t °ãc nhïng ti¿n bÙ vÁ m·t xã hÙi và kinh

t¿ thì viÇc cung c¥p an sinh xã hÙi c§n ph£i theo kËp nh±m trã giúp mÙt dân sÑ ang tng và

§y nng Ùng thông qua các ch°¡ng trình °ãc lÓng ghép tÑt phåc vå các chính sách vÁ

y t¿, chm sóc tr» em, giáo dåc, £m b£o viÇc làm và tiÁn l°¡ng h°u trí.

ViÇn Khoa hÍc Xã hÙi ViÇt Nam, BÙ Lao Ùng Th°¡ng binh và Xã hÙi và Liên Hãp QuÑc ã cùng

g·p gá t¡i mÙt hÙi th£o °ãc tÕ chéc hôm nay t¡i Hà NÙi nh±m th£o lu­n viÇc Phát triÃn mÙt HÇ

thÑng An sinh Xã hÙi phåc vå Phát triÃn Con ng°Ýi t¡i ViÇt Nam.

Khi ViÇt Nam ang h°Ûng tÛi Ëa vË mÙt quÑc gia có thu nh­p b­c trung, thì sñ c§n thi¿t ph£i b¯t

§u t° duy l¡i ph°¡ng pháp ti¿p c­n an sinh xã hÙi cça ¥t n°Ûc này càng trß nên rõ nét h¡n ,

trích lÝi iÁu phÑi viên Th°Ýng trú Liên Hãp QuÑc t¡i ViÇt Nam ông John Hendra trong lÝi phát

biÃu khai m¡c cça mình. ViÇc hình thành nhanh chóng các thË tr°Ýng quÑc gia và viÇc tham gia

rÙng lÛn h¡n vào các nÁn kinh t¿ khu vñc và toàn c§u ã thúc ©y các xu h°Ûng hiÇn t¡i nhanh

chóng h°Ûng theo sñ c¡ Ùng vÁ xã hÙi và Ëa lý. Ng°Ýi dân ViÇt Nam ngày càng phå thuÙc vào

thu nh­p të tiÁn công và tiÁn l°¡ng. Các hình théc b£o trã xã hÙi tr°Ûc ây °ãc cung c¥p thông

qua các hãp tác xã và các doanh nghiÇp nhà n°Ûc hiÇn nay không còn óng vai trò quan trÍng

nïa .

Trung tâm Phúc lãi t¡i các QuÑc gia ang phát triÃn thuÙc ViÇn ¡i hÍc Bath, °ãc sñ u÷ nhiÇm

cça Ch°¡ng trình Phát triÃn Liên Hãp QuÑc (UNDP) và °ãc tài trã bßi Sáng ki¿n Ñi tác Chi¿n

l°ãc giïa UNDP và BÙ Phát triÃn QuÑc t¿ cça V°¡ng quÑc Anh (DFID), ã trình bày hai bài thuy¿t trình t¡i hÙi th£o này trong ó xem xét ¿n các ch°¡ng trình an sinh xã hÙi hiÇn t¡i cça ViÇt Nam.

BÙ Lao Ùng, Th°¡ng binh và Xã hÙi cing chç trì mÙt phiên th£o lu­n vÁ các °u tiên nghiên céu

cho nm tÛi. HÙi th£o ã cung c¥p mÙt c¡ hÙi cho các ¡i biÃu cça các c¡ quan tài trã, các tÕ

chéc Chính phç và quÑc t¿ Ã °a ra các nh­n xét có chiÁu sâu vÁ các bài tham lu­n cça ViÇn ¡i

hÍc Bath và Ã xây dñng nÁn t£ng cho mÙt nghË trình nghiên céu tiên ti¿n cho nm 2007 trong mÑi

quan hÇ Ñi tác BÙ LTBXH-ViÇn KHXHVN-LHQ.

ViÇc cung c¥p an sinh xã hÙi hiÇn t¡i bao gÓm các ch°¡ng trình Ñi vÛi cán bÙ nhân viên khu vñc

chính quy cÙng vÛi trã giúp xã hÙi thông qua các Ch°¡ng trình Måc tiêu và các hình théc ho¡t

Ùng khác cça khu vñc công nh±m vào Ñi t°ãng là các cÙng Óng chËu thiÇt thòi. Nhïng chi¿n

l°ãc này ã óng góp cho viÇc gi£m nghèo và phát triÃn t¡i các vùng xa xôi h»o lánh. Chính phç

ã công nh­n r±ng trong mÙt t°¡ng lai không xa ViÇt Nam s½ c§n ph£i có mÙt ph°¡ng pháp ti¿p

c­n hiÇn ¡i và có tính ch¥t lÓng ghép Ñi vÛi chính sách xã hÙi giúp ng°Ýi dân °¡ng §u vÛi các

rçi ro trong sinh k¿ và phúc lãi cça mình, và Ã tránh r¡i trß l¡i vào vòng ói nghèo vì Ñm au bÇnh

t­t, t­t nguyÁn, m¥t công n viÇc làm, nuôi n¥ng con cái và tuÕi già.

Tiên sù Martin Evans thuÙc Trung tâm Phúc lãi t¡i các QuÑc gia ang phát triÃn thuÙc ViÇn ¡i hÍc

Bath, là tr°ßng nhóm nghiên céu. Cùng vÛi ông có Giáo s° Ian Gough là ng°Ýi ã chia s» các

quan iÃm cça mình vÁ các °u tiên nghiên céu dña vào kinh nghiÇm nhiÁu nm làm công tác

nghiên céu vÁ các v¥n Á chính sách xã hÙi t¡i các n°Ûc OECD và các n°Ûc ang phát triÃn.

TÕ chéc Liên Hãp QuÑc chúng tôi r¥t hân h¡nh °ãc Bà BÙ tr°ßng và Giáo s° × Hoài Nam -

Chç tËch ViÇn Khoa hÍc Xã hÙi ViÇt Nam - mÝi tham gia cùng vÛi Chính phç ViÇt Nam ho¡ch Ënh

mÙt Á nghË Ñi vÛi mÙt hÇ thÑng an sinh xã hÙi toàn diÇn và có tính ch¥t lÓng ghép ¿n nm

2008 , ông John Hendra nói. Cùng hãp tác vÛi nhau, chúng ta ã b¯t §u thñc hiÇn mÙt sáng ki¿n

ti¿n hành mÙt công trình phân tích kù l°áng các céu xét vÁ các khuynh h°Ûng kinh t¿ và nhân

kh©u hÍc, nng lñc tài chính và phát triÃn con ng°Ýi nh±m cung c¥p nÙi dung thông tin cho Chi¿n

l°ãc Phát triÃn Kinh t¿ Xã hÙi 2011-2020 cça Chính phç. TiÁn Á cn b£n cho sñ hãp tác cça

chúng ta chính là mÙt quá trình ho¡ch Ënh chính sách tÑt b¯t §u b±ng sñ phân tích c·n k½ hiÇn

tr¡ng. Hôm nay là mÙt b°Ûc ti¿n tuyÇt vÝi theo h°Ûng ó .

(Theo undp.org.)

An sinh xã hÙi

MuÑn hay không, chúng ta ph£i công nh­n mÙt thñc t¿ r±ng: ¥t n°Ûc cça chúng ta có an

ninh, Õn Ënh, nh°ng r¥t thi¿u an sinh xã hÙi.

Þ Trung ông cuÙc ngëng b¯n mong manh lúc nào cing có kh£ nng bË ét gãy bßi ti¿ng hÏa tiÅn

và xe bÍc thép; bom nÕ ß b¥t kó n¡i nào: chã, công sß, Ón c£nh sát... trên ¥t Iraq; t¡i các thành

phÑ lÛn châu Âu và B¯c Mù c£ chåc chuy¿n bay hçy Ùt ngÙt, nhïng ng°Ýi dân cça các n°Ûc

giàu có nh¥t th¿ giÛi sÑng mà n¡m nÛp lo sã bË khçng bÑ...

Trong lúc ó t¡i ViÇt Nam tr°Ûc buÕi chung k¿t cuÙc thi hoa h­u c£ chåc ngày, các chuy¿n bay i

Nha Trang ã h¿t ch×. Ng°Ýi n°Ûc ngoài ¿n ViÇt Nam du lËch nói r±ng ViÇt Nam là n¡i an ninh

b­c nh¥t th¿ giÛi. T¥t c£ nhïng iÁu trên là có th­t. X°¡ng máu Õ ra hàng th¿ k÷ em l¡i cho

chúng ta nhïng th­p niên hòa bình mà m×i ng°Ýi ViÇt Nam nâng niu tëng ngày mÙt. Cách c° xí

cça chúng ta vÛi th¿ giÛi, n¿p sÑng cça chúng ta, truyÁn thÑng hòa hi¿u trong, ngoài cça ng°Ýi ViÇt... cing là cÙi nguÓn cça cuÙc sÑng bình yên ó. úng, chúng ta ang °ãc sÑng - mÙt cách

xéng áng - trong mÙt ¥t n°Ûc an ninh.

Nh°ng të mÙt góc Ù khác, ß ta có bao n×i b¥t an trong cuÙc sÑng h±ng ngày: Tr°Ûc cía nhà tôi

ß, trên con °Ýng mÛi tr°Ûc khi kËp ·t tên ã x£y ra ba vå tai n¡n ch¿t ng°Ýi. NhiÁu triÇu ng°Ýi

ViÇt Nam nh° tôi n¡m nÛp lo khi con cái lên xe ¡p ra khÏi nhà i hÍc. n uÑng không an toàn ß

b¥t cé âu, cho dù ngoài quán xá, n¡i nhà n t­p thà hay c£ ß nhà mình. Bao nhiêu ch¥t Ùc h¡i

có thà trong théc n, kà c£ cho tr» con, bßi ít có n¡i nào an toàn thñc ph©m bË bÏ bê nh° ß ViÇt

Nam. Còn khi tr» em lÛn lên, b¡n ph­p phÓng n×i lo chúng bË lôi kéo vào ma túy. Không có bom r¡i

¡n nÕ, nh°ng ánh lÙn, hành hung, âm chém... thành chuyÇn không hi¿m të thành thË ¿n nông

thôn. Nam thanh nï tú bË tr¥n lÙt n¡i tình tñ, ng°Ýi có tuÕi bË thóa m¡ vô cÛ ch× công cÙng.

Ng°Ýi ViÇt Nam có n×i sã khi ngh) ¿n bÇnh viÇn, bßi d«u bi¿t các nhân viên y t¿ r¥t cÑ g¯ng (có

l½ ít ß âu ng°Ýi làm ngành này l¡i chËu nhiÁu khó khn nh° ß n°Ûc ta), thì cing không thà giúp

chúng ta tránh °ãc sñ ông ngh¹t, ch­t chÙi, thi¿u thÑn, có lúc không thà ch¡y chïa kËp thÝi. Khi

c§n thi¿t ph£i ¿n n¡i công sß, ch³ng có gì £m b£o b¡n không bË Ñi xí thi¿u tôn trÍng. Mua ph£i

hàng rßm, b¡n khó ngh) r±ng k» lëa b¡n sÛm bË trëng trË. B¡n tr£ tiÁn cho n°Ûc s¡ch, rÓi b¡n bàng

hoàng khi chãt hiÃu nhiÁu nm b¡n dùng n°Ûc nhiÅm Ùc, mà kiÇn ai thì h§u nh° là chuyÇn vô

ngh)a. B¡n có nhïng mÑi lo (th°Ýng là có c¡ sß) chuyÇn thi cí, tuyÃn dång thi¿u công b±ng,

chuyÇn Óng hÓ iÇn phi mã, chuyÇn xe mang i sía bË "luÙc"... C£ trm thé khác, không sao kÃ

h¿t. B¡n không khÏi không thèm cái nÁn n¿p tr­t tñ, ph£i trái dét khoát, th°ßng ph¡t, lu­t lÇ

nghiêm ng·t, âu ra ¥y ß các n°Ûc khác mà b¡n có dËp chéng ki¿n ho·c nghe bi¿t.

MuÑn hay không, chúng ta ph£i công nh­n mÙt thñc t¿ r±ng: ¥t n°Ûc cça chúng ta có an ninh, Õn

Ënh, nh°ng r¥t thi¿u an sinh xã hÙi. MÙt ph§n là do các iÁu kiÇn kinh t¿, c¡ sß v­t ch¥t kù thu­t

còn eo h¹p, nh°ng ph§n khác là do nhïng luÙm thuÙm cça chính chúng ta, do cách qu£n lý xã hÙi,

ý théc tham gia vào tÕ chéc Ýi sÑng cÙng Óng cça chúng ta còn vô cùng y¿u kém.

Câu hÏi ·t ra là: Ph£i chng tr£i qua bao nhiêu nm chi¿n tranh, bom ¡n, chúng ta hiÃu quá rõ

cái giá cça sñ sÑng, cça h¡nh phúc sÑng bình yên. Nh°ng rÓi lúc hòa bình, chúng ta l¡i r¥t thi¿u

tôn trÍng vÛi chính ch¥t l°ãng sÑng cça m×i chúng ta?

Câu hÏi ·t ra là: Ph£i chng ó cing là mÙt trong sÑ các nguyên do khi¿n a sÑ khách du lËch ¿n

ViÇt Nam, Áu thiÇn c£m vÛi ¥t n°Ûc, vÛi con ng°Ýi ViÇt Nam, nh°ng chÉ sÑ ít trong sÑ hÍ quay

l¡i l§n nïa?

Câu hÏi ·t ra là: T¡i sao vào các giai o¡n nguy bi¿n, chúng ta bi¿t cách tÕ chéc cuÙc sÑng cho

c£ xã hÙi mÙt cách chu áo, ch·t ch½ khi¿n c£ th¿ giÛi khâm phåc, mà trong bÑi c£nh an ninh, Õn

Ënh, l¡i kém cÏi, vång vÁ trong viÇc vun vén cho cuÙc sÑng cça chúng ta á nhïng lo âu th¯c

thÏm?

HÏi ã là tr£ lÝi. Có trách nhiÇm cça Nhà n°Ûc, nh°ng có trách nhiÇm cça toàn bÙ cÙng Óng.

Có thà có l­p lu­n: RÓi kinh t¿ phát triÃn lên, các v¥n Á tñ nó °ãc kh¯c phåc theo à vn minh

công nghiÇp. iÁu này chÉ úng mÙt nía. Không ít các ví då cho th¥y, kinh t¿ i lên nh°ng các v¥n

Á xã hÙi càng gay g¯t thêm. Giàu h¡n nh°ng an sinh kém i, thì ch¥t l°ãng cuÙc sÑng không

tng, mà là gi£m. ViÇc ViÇt Nam vëa tåt h¡ng trong b£ng ánh giá ch¥t l°ãng cuÙc sÑng là iÁu

r¥t áng ph£i lo ngh).

Bên c¡nh niÁm vui, niÁm tñ hào có an ninh chính trË, Õn Ënh xã hÙi, ph£i th³ng th¯n nhìn th³ng

vào thñc tr¡ng an sinh xã hÙi th¥p. Không xây dñng °ãc an sinh xã hÙi cao trong khi có Õn Ënh

và an ninh chung cça ¥t n°Ûc - ó là sñ hoang phí và kém cÏi không thà ch¥p nh­n °ãc. Sñ

kém cÏi cça m×i ng°Ýi, cça t¥t c£ chúng ta.

NguÓn: TR¦N NG TU¤N

Báo Thanh Niên

Thé Nm, 23/08/2007, 07:38 (GMT+7)

UNDP công bÑ báo cáo:

An sinh xã hÙi VN: Giàu h°ßng nhiÁu, nghèo

h°ßng ít

TT - Báo cáo vÁ an sinh xã hÙi (ASXH) VN °ãc Ch°¡ng

trình Phát triÃn LHQ (UNDP) công bÑ hôm qua t¡i Hà NÙi

ã cho th¥y béc tranh nghËch chiÁu trong hÇ thÑng ASXH

cça VN.

Ti¿n s) Martin Evans - lãnh ¡o nhóm nghiên céu, cho bi¿t

nhóm giàu nh¥t (20% hÙ giàu nh¥t VN) nh­n °ãc 47% l°¡ng

h°u, trong khi nhóm nghèo nh¥t chÉ nh­n °ãc 2%, tÉ lÇ này

vÛi trã giúp y t¿ l§n l°ãt là 45% và 7%, trã giúp giáo dåc là

35% và 15%.

Ti¿n s) Evans cho bi¿t có hai nguyên nhân. Thé nh¥t, do ph§n

lÛn các chính sách ASXH cça VN nh° l°¡ng h°u, trã c¥p th°¡ng binh dành cho Ñi t°ãng là công

chéc të tr°Ûc thÝi kó Õi mÛi ã vÁ h°u và th°¡ng binh, gia ình liÇt s) (nhïng hÙ gia ình này

th°Ýng không thuÙc nhóm có thu nh­p th¥p nh¥t).

Thé hai, lãi ích ASXH phå thuÙc méc thu nh­p cça tëng ng°Ýi, tëng hÙ gia ình khác nhau theo tÉ

lÇ thu­n do ai có thu nh­p cao h¡n có thà tham gia nhiÁu h¡n vào các ch°¡ng trình ASXH nh°

b£o hiÃm y t¿, b£o hiÃm xã hÙi...

Tr°Ûc thñc tr¡ng này, ông Johnathan Pincus - chuyên gia kinh t¿ cao c¥p cça UNDP t¡i VN, cho

bi¿t tuy Chính phç nh­n théc rõ r±ng giáo dåc, cing nh° y t¿, ph£i dña mÙt ph§n vào thu phí

nh°ng nhìn rÙng h¡n, Chính phç ph£i th­n trÍng vì n¿u cho tiÁn (trã c¥p) rÓi bên kia (téc các c¡

sß y t¿, chm sóc séc khÏe, giáo dåc...) l¥y l¡i tiÁn thì k¿t qu£ có thà là con sÑ 0 ho·c th­m chí

âm. Tóm l¡i là chính sách ASXH hiÇn nay cça VN có giúp gi£m nghèo nh°ng không nhiÁu".

Ông Pincus kh³ng Ënh viÇc iÁu chÉnh hÇ thÑng ASXH là mÙt quy¿t Ënh chính trË mà VN ph£i °a

ra trên c¡ sß t° v¥n rÙng rãi và công khai các bên khác nhau, gÓm ng°Ýi lao Ùng, công oàn,

doanh nghiÇp, chính quyÁn các c¥p, xã hÙi dân sñ, dân chúng nói chung.

Không có mÙt hÇ thÑng nào ó à VN có thà áp dång tuyÇt Ñi. M×i n°Ûc có mÙt lËch sí riêng và

·c iÃm kinh t¿, xã hÙi riêng. Chính phç ph£i t¡o ra hÇ thÑng riêng cça mình à có °ãc nhïng

chính sách ASXH kh£ thi và hiÇn ¡i , ông Pincus phân tích.

MÙt iÃm quan trÍng trong hÇ thÑng ó, theo ông Pincus, là nó ph£i mang tính bao trùm à ai cing

có thà óng góp và Óng thÝi thu lãi të hÇ thÑng ASXH. N¿u hÇ thÑng ó chÉ dành cho ng°Ýi

nghèo thì nó chÉ có tác dång Ñi vÛi riêng ng°Ýi nghèo và s½ không thà thu hút sñ h× trã të các

thành ph§n khác trong xã hÙi, và theo thÝi gian hÇ thÑng ó s½ có nguy c¡ th¥t b¡i.

ASXH công b±ng giúp hÙi nh­p quÑc t¿ thành công

Nghiên céu °ãc thñc hiÇn phÑi hãp giïa nhóm chuyên gia të Tr°Ýng H Bath (Anh) vÛi UNDP,

ViÇn Khoa hÍc xã hÙi VN và BÙ L-TB&XH, dña trên kh£o sát méc sÑng hÙ gia ình VN nm 2004

cça Cåc ThÑng kê.

Ông John Hendra, iÁu phÑi viên th°Ýng trú cça LHQ, cho bi¿t tài liÇu mÛi nh¥t này cça UNDP là

b°Ûc i §u tiên trong quá trình hãp tác à xây dñng Á c°¡ng vÁ hÇ thÑng ASXH tÕng thà cho

chi¿n l°ãc phát triÃn kinh t¿ - xã hÙi cça Chính phç VN giai o¡n 2011-2020.

Chúng tôi tin r±ng các phân tích kù l°áng s½ giúp các nhà ho¡ch Ënh chính sách xã hÙi cça VN

Khám, chïa bÇnh m¯t cho bÇnh

nhân nghèo ß huyÇn Chã Lách,

tÉnh B¿n Tre - ¢nh: N.C.T. xác Ënh °ãc các v¥n Á °u tiên cho c£i cách ASXH, gi£m b¥t bình ³ng vÁ kinh t¿ và h× trã

quÑc gia hÙi nh­p kinh t¿ quÑc t¿ thành cÙng , ông Hendra gi£i thích. Ông kh³ng Ënh VN nên thi¿t

k¿ l¡i hÇ thÑng ASXH vì nhïng quÑc gia hÙi nh­p quÑc t¿ thành công th°Ýng chi nhiÁu h¡n cho

các ch°¡ng trình ASXH.

Ng°Ýi nghèo ViÇt Nam h°ßng an sinh xã hÙi th¥p nh¥t

08:22' 23/08/2007 (GMT+7)

(VietNamNet) - Theo báo cáo công bÑ ngày 22/8 cça LHQ, ng°Ýi nghèo v«n ch°a °ãc

h°ßng lãi nhiÁu të hÇ thÑng an sinh xã hÙi. Tuy nhiên, không thà xây dñng hÇ thÑng an

sinh xã hÙi chÉ cho ng°Ýi nghèo. Ph£i xây dñng mÙt hÇ thÑng toàn diÇn, bao trùm.

Giàu h°ßng nhiÁu, nghèo h°ßng ít

Báo cáo cça Ch°¡ng trình phát triÃn LHQ (UNDP): "An sinh xã hÙi ß ViÇt Nam liy ti¿n ¿n méc

nào?" vëa °ãc công bÑ ngày 22/8, cho th¥y tình hình an sinh xã hÙi ViÇt Nam ang liy thoái.

B£n báo cáo dña trên các sÑ liÇu iÁu tra méc sÑng hÙ gia ình ViÇt Nam nm 2004.

Ng°Ýi thiÃu sÑ h§u nh° ch°a °ãc h°ßng lãi të hÇ thÑng an

sinh xã hÙi. NguÓn: www.ambhanoi.um.dk

Các chuyên gia nh­n Ënh, hÇ thÑng an sinh xã hÙi không tác Ùng ngang nhau lên toàn bÙ dân sÑ.

Phát triÃn kinh t¿ kéo theo nâng cao an sinh xã hÙi không nâng mÍi ng°Ýi lên mÙt méc nh° nhau.

Các hÙ trong nhóm thu nh­p cao nh¥t - nhóm 20% giàu nh¥t nh­n °ãc kho£ng g§n 40% lãi ích

an sinh xã hÙi. Trong khi ó, nhóm nghèo nh¥t chÉ nh­n ch°a tÛi 7%.

Nhïng ng°Ýi sÑng ß ô thË có c¡ hÙi h°ßng nhiÁu chính sách an sinh xã hÙi h¡n ng°Ýi sÑng ß

nông thôn, ng°Ýi dân tÙc Kinh, Hoa h°ßng lãi nhiÁu h¡n dân tÙc thiÃu sÑ, sÑng ß miÁn B¯c

h°ßng nhiÁu an sinh xã hÙi h¡n miÁn Nam.

ASXH giúp c£i thiÇn kù nng và

séc khÏe cho lñc l°ãng lao Ùng

quÑc gia, të ó, giúp các DN có

tính c¡nh tranh h¡n. Nhóm giàu nh¥t nh­n °ãc 47% l°¡ng h°u, còn nhóm nghèo

nh¥t chÉ nh­n °ãc 2%. Nhóm giàu nh¥t nh­n °ãc 45% trã

giúp y t¿, còn nhóm nghèo nh¥t chÉ 7%. T÷ lÇ nh­n trã giúp

giáo dåc cça nhóm giàu nh¥t và nghèo nh¥t t°¡ng éng là

35% và 15%. Chuyên gia kinh t¿ cao c¥p Jonathan Pincus k¿t

lu­n: nhìn tÕng quát, tình hình an sinh xã hÙi ViÇt Nam là liy

thoái.

Ông phân tích thêm, ng°Ýi h°ßng lãi chính të ASXH cça ViÇt

Nam l¡i là nhóm có thu nh­p cao. B¥t cé lãi ích nào mà ng°Ýi

nghèo nh­n °ãc të ASXH l¡i bË l¥y l¡i b±ng cách tr£ phí sí

dång và các kho£n chi tiêu khác cho y t¿ và giáo dåc.

Chính phç trã c¥p tiÁn cho các hÙ nghèo nh¥t nh°ng l¡i l¥y l¡i úng kho£n ó thông qua phí sí

dång. "N¿u mÙt bên cho tiÁn thông qua ASXH, mÙt bên l¥y l¡i thông qua các kho£n phí, lãi ích cça

ng°Ýi dân thu °ãc s½ b±ng 0, th­m chí, ß con sÑ âm", ông Pincus nh¥n m¡nh.

ASXH không chÉ cho riêng ng°Ýi nghèo

TS Martin Evans, tr°ßng nhóm nghiên céu, mÙt nhân v­t nÕi ti¿ng trong chính sách xã hÙi và phân

tích thñc chéng các hÇ thÑng ASXH nói: ViÇt Nam c§n ph£i ra quy¿t Ënh à l¥p nhïng kho£ng

trÑng còn tÓn t¡i trong hÇ thÑng ASXH cça mình. "ó là quy¿t Ënh chính trË mà Chính phç ViÇt

Nam c§n ph£i °a ra". Tuy nhiên, quy¿t Ënh này ph£i trên c¡ sß tham kh£o rÙng rãi và công khai

ý ki¿n cça các bên liên quan: ng°Ýi lao Ùng, công oàn, các tÕ chéc xã hÙi dân sñ...

Các chuyên gia cça LHQ cho r±ng, ViÇt Nam c§n xây dñng mÙt hÇ thÑng ASXH bao trùm, phÕ

quát. MÍi ng°Ýi dân Áu có thà óng góp và h°ßng lãi të hÇ thÑng ASXH ¥y. Ông Pincuss phân

tích thêm, "dù muÑn tng méc sÑng cça ng°Ýi nghèo, thì cing không Óng ngh)a vÛi viÇc lo¡i

ng°Ýi có méc thu nh­p ß t§m trung và cao ra khÏi mÑi quan tâm. N¿u chÉ là hÇ thÑng ASXH cho

ng°Ýi nghèo, hÇ thÑng s½ giÑng nh° ch°¡ng trình giúp ng°Ýi nghèo. N¿u nh° v­y, s½ không nh­n

°ãc sñ h× trã cça các lñc l°ãng khác trong xã hÙi. HÇ thÑng ASXH vì th¿ không thà tÓn t¡i vÁ

lâu dài.

N¿u coi ViÇt Nam là mÙt t­p hãp khÕng lÓ các hÙ gia ình và cÙng gÙp t¥t c£ thu nh­p cça hÍ l¡i

cho ViÇt Nam thì nm 2004, thu nh­p bình quân §u ng°Ýi là 6,1 triÇu Óng/nm. C¥u ph§n tÕng

hãp lÛn nh¥t trong thu nh­p hÙi gia ình là të làm công n l°¡ng, chi¿m 32%. Thu nh­p të s£n

xu¥t nông nghiÇp cça hÙ gia ình chi¿m 27%, và 22% të kinh doanh buôn bán. ChuyÃn kho£n cá

nhân trong nÙi bÙ hÙ gia ình thông qua các kho£n tiÁn gíi chi¿m 10%. Vai trò cça ASXH chÉ h¡n

ch¿, chi¿m 4%, th¥p h¡n thu nh­p të cho thuê và các nguÓn thu khác (5%). TiÁn gíi không chính

théc cça cá nhân trong hÙ gia ình v°ãt xa vai trò cça ASXH, vÛi t÷ lÇ 2,25:1. Thu nh­p të các

nguÓn tiÁn gíi h× trã trong gia ình có tác Ùng ¿n thu nh­p cao h¡n nhiÁu so vÛi chi chuyÃn

kho£n cça Nhà n°Ûc.

Trong 4% ASXH, thì hai ph§n ba d°Ûi d¡ng trã c¥p b£o hiÃm xã hÙi dài h¡n (l°¡ng h°u và tiÁn

dành cho các gia ình liÇt sù). MÙt ph§n t° trã c¥p là cho dËch vå y t¿. 9% cho chi tr£ phúc lãi xã

hÙi cho các Ñi t°ãng chính sách nh° cñu chi¿n binh, th°¡ng binh, gia ình liÇt sù, 5% cho giáo

dåc và 2% cho b£o hiÃm ng¯n h¡n nh° Ñm au, thai s£n cho ng°Ýi làm công n l°¡ng trong

diÇn h°ßng b£o hiÃm xã hÙi.

" Ph°¡ng Loan

Óng thÝi, ASXH giúp cÙng Óng

có thà chia s» và qu£n lý °ãc rçi

ro kinh t¿. N¿u không, DN và

ng°Ýi lao Ùng dÅ bË rçi ro, ít có

kh£ nng Õi mÛi.

Quan trÍng h¡n, mÙt hÇ thÑng

ASXH tÑt có thà giúp ng°Ýi dân

tñ thoát nghèo và không bË tái

nghèo.

\ Xây dñng hÇ thÑng an sinh xã hÙi phù hãp à hÙi nh­p

22/12/2006 -- 4:33 PM

Hà NÙi (TTXVN) - HÇ thÑng an sinh xã hÙi tëng là công cå ¯c lñc trong viÇc mang

thành qu£ cça công cuÙc phát triÃn ¿n vÛi mÍi ng°Ýi dân, nh¥t là ng°Ýi nghèo nhïng

nm qua, nay ang éng tr°Ûc nhiÁu thách théc bßi sñ tác Ùng ngày càng sâu rÙng

cça viÇc gia nh­p WTO.

iÁu này ã °ãc c£nh báo të nhiÁu Ñi tác quÑc t¿ trong các diÅn àn hãp tác g§n

ây, Óng thÝi cing là mÑi quan tâm lÛn cça Chính phç và các ngành hïu quan ViÇt

Nam.

Trong mÙt cuÙc hÙi th£o vÁ an sinh xã hÙi g§n ây, BÙ tr°ßng Lao Ùng Th°¡ng binh

và Xã hÙi NguyÅn ThË H±ng, kh³ng Ënh r±ng ViÇt Nam nh­n théc r¥t rõ vÁ nhïng

thành qu£ cing nh° thách théc trong l)nh vñc này và ang phÑi hãp vÛi Ch°¡ng trình

Phát triÃn Liên hãp quÑc (UNDP) xây dñng mÙt hÇ thÑng an sinh xã hÙi toàn diÇn Ã

Ñi phó vÛi rçi ro trong hÙi nh­p quÑc t¿.

Minh chéng rõ nét nh¥t cho hiÇu qu£ cça hÇ thÑng an sinh xã hÙi ß ViÇt Nam thÝi gian

qua chính là nhïng thành tñu ¥n t°ãng vÁ xoá ói gi£m nghèo tëng °ãc cÙng Óng

quÑc t¿ ánh giá cao, tëng khi¿n ViÇt Nam trß thành quÑc gia i tiên phong trong viÇc

thñc hiÇn các Måc tiêu Thiên niên k÷.

T÷ lÇ hÙ ói nghèo ß ViÇt Nam ã gi£m të 30% nm 1992 xuÑng 8% cuÑi nm 2004,

v°ãt tr°Ûc k¿ ho¡ch 10% ·t ra cho giai o¡n 2001-2005. Tính theo chu©n nghèo mÛi

ban hành thì ¿n cuÑi nm 2006 này t÷ lÇ hÙ nghèo còn kho£ng 19%.

Không chÉ vÁ xoá ói nghèo, thÝi gian qua cing ghi nh­n sñ thành công cça ViÇt Nam

trên các l)nh vñc xã hÙi khác nh° gi£i quy¿t viÇc làm, giáo dåc-ào t¡o, d¡y nghÁ và

mÙt sÑ dËch vå xã hÙi c¡ b£n. M×i nm, có kho£ng 1,5 triÇu lao Ùng °ãc t¡o viÇc

làm mÛi. C£ n°Ûc ã ¡t tiêu chu©n vÁ quÑc gia vÁ xóa mù chï và phÕ c­p tiÃu hÍc.

T÷ lÇ gia ình °ãc dùng n°Ûc s¡ch; phát thanh, truyÁn hình ngày càng gia tng. Các

Ñi t°ãng thiÇt thòi trong xã hÙi °ãc chm lo tÑt h¡n, °ãc t¡o iÁu kiÇn hòa nh­p

cÙng Óng và ti¿p c­n nhïng thành tñu cça Õi mÛi và phát triÃn.

Thành tñu này là k¿t qu£ cça sñ gia tng §u t° cça Nhà n°Ûc cho các ch°¡ng trình

xã hÙi. NhiÁu ch°¡ng trình måc tiêu quÑc gia vÁ phát triÃn xã hÙi ã và ang °ãc

triÃn khai có hiÇu qu£ nh° xóa ói gi£m nghèo; gi£i quy¿t viÇc làm; phát triÃn kinh t¿

các xã ·c biÇt khó khn miÁn núi, vùng sâu, vùng xa; n°Ûc s¡ch và vÇ sinh môi

tr°Ýng; tiêm chçng mß rÙng cho tr» em; xóa mù chï và phÕ c­p tiÃu hÍc; phòng

chÑng các tÇ n¡n xã hÙi. Các Quù QuÑc gia vÁ xóa ói gi£m nghèo, viÇc làm, Án ¡n

áp ngh)a, quù tình th°¡ng ã °ãc thành l­p và ngày càng có £nh h°ßng sâu rÙng

trong xã hÙi.

Tuy nhiên, ã ¿n lúc hÇ thÑng an sinh xã hÙi ß ViÇt Nam c§n ph£i °ãc thñc hiÇn trên

bình diÇn rÙng h¡n và i vào chiÁu sâu vÛi nhïng l)nh vñc và Ñi t°ãng c§n °ãc

h°ßng lãi nhiÁu h¡n do nhïng tác Ùng trñc ti¿p và gián ti¿p të viÇc hÙi nh­p WTO

mang l¡i.

ó là sñ gia tng kho£ng cách giàu nghèo, nguy c¡ th¥t nghiÇp, sñ tåt h­u vÁ giáo

dåc, v¥n Á b£o vÇ tr» em... Trong nhóm nhïng Ñi t°ãng y¿u th¿ c§n °ãc h°ßng lãi

të các chính sách an sinh xã hÙi s½ có sñ gia tng nhïng ng°Ýi nhiÅm HIV/AIDS,

nhïng ng°Ýi £nh h°ßng bßi thiên tai, ng°Ýi di c°, phå nï và tr» em bË buôn bán, l¡m

dång và bóc lÙt thay vì chÉ bao gÓm chç y¿u là ng°Ýi già không n¡i n°¡ng tña, tr» em

mÓ côi, ng°Ýi nghèo, ng°Ýi khuy¿t t­t nh° hiÇn nay.

Bßi v­y, theo BÙ tr°ßng NguyÅn ThË H±ng, hÇ thÑng an sinh xã hÙi toàn diÇn mà ViÇt

Nam ang xúc ti¿n xây dñng vÛi sñ h× trã cça quÑc t¿ s½ theo h°Ûng b£o £m hài hoà

giïa tng tr°ßng kinh t¿ và công b±ng xã hÙi, tëng b°Ûc bao phç h¿t các Ñi t°ãng trã

c¥p xã hÙi, mß rÙng Ñi t°ãng trã giúp cho phù hãp vÛi yêu c§u thñc tiÅn.

Theo ó, méc chu©n trã c¥p xã hÙi s½ °ãc tính toán cân Ñi vÛi méc sÑng trung bình

cça dân c°, vÛi tiÁn l°¡ng tÑi thiÃu trong tëng thÝi kó; tng c°Ýng các hình théc b£o

hiÃm trong xã hÙi và có chính sách à ng°Ýi dân có thà tham gia rÙng rãi, trong ó

chú trÍng mÙt hình théc mÛi là b£o hiÃm th¥t nghiÇp.

Lu­t B£o hiÃm xã hÙi vëa °ãc QuÑc hÙi thông qua s½ t¡o iÁu kiÇn mß rÙng Ñi t°ãng

tham gia và phát triÃn vÛi các hình théc b£o hiÃm tñ nguyÇn, b£o hiÃm b¯t buÙc, b£o

hiÃm y t¿ và b£o hiÃm th¥t nghiÇp. Chính sách b£o hiÃm th¥t nghiÇp s½ không chÉ thñc hiÇn các chéc nng ¡n thu§n là chi tr£ trã c¥p th¥t nghiÇp Ñi vÛi ng°Ýi lao Ùng

không có viÇc làm mà còn thñc hiÇn chéc nng iÁu chÉnh c¡ c¥u ngành, nghÁ, ngn

ngëa th¥t nghiÇp, xúc ti¿n các ho¡t Ùng à tng viÇc làm và phát triÃn kù nng nghÁ

Ñi vÛi ng°Ýi lao Ùng.

Các dËch vå xã hÙi c¡ b£n nh° y t¿, giáo dåc, k¿ ho¡ch hoá gia ình và séc kho» sinh

s£n, n°Ûc s¡ch sinh ho¡t cing s½ °ãc mß rÙng Ñi t°ãng °ãc thå h°ßng. Các chính

sách phåc hÓi chéc nng cho ng°Ýi tàn t­t, chïa trË cho ng°Ýi nghiÇn ma tuý, nhiÅm

HIV/AIDS s½ °ãc tng c°Ýng à giúp hÍ hoà nh­p tÑt vào cÙng Óng./.