Câu 22. Phân tích những phẩm chất đạo đức cơ bản của con người VN trong thời đại mới theo tư tưởng HCM

Trả lời

- Trung với nước, hiếu với dân

+ "Trung" và "hiếu" là những khái niệm cũ trong tư tưởng đạo đức truyền thống VN và phương Đông, phản ánh mối qh lớn nhất, và cũng là phẩm chất đạo đức bao trùm nhất "trung với vua hiếu với cha mẹ"

+ HCM đã mượn khái niệm "trung, hiếu" trong tư tưởng đạo đức truyền thống dtộc và đưa vào đó một nội dung mới: "trung với nước hiếu với dân", tạo nên một cuộc cách mạng trong quan niệm vè đạo đức. Người nói: " đạo đức cũ như người đầu ngược xuống đất chân chổng lên trời. Đạo đức mới như người hai chân đứng vững được dưới đất, đấu ngửng lên trời"

+ HCM cho rằng, trung với nước phải gắn liền hiếu với dân. Vì nước là của dân,còn dân lại là chủ nhân của nước; bao nhiêu quyền hành và lực lượng đều ở nơi dân, bao nhiêu lợi ích đều vì dân, cán bộ là đầy tớ của dân chứ ko phải là "quan cách mạng"

+ Trung với nước là tuyệt đối trung thành với sự nghiệp dựng nước và giữ nước, trung thành với con đường đi lên của đất nước; là suốt đời phấn đấu cho Đ, cho cách mạg. Hiếu với dân thể hiện ở chỗ thương dân, tin dân, phục vụ nhân dân hết lòng. Để làm được như vậy, phải gần dân, kính trọnh và học tập nhân dân, phải dựa vào dân và lấy dân làm gốc. Đối với cán bộ lãnh đạo, HCM yêu cầu phải nắm vững dân tình, hiểu rõ dân tâm, thường xuyên quan tâm cải thiện dân sinh, nâng cao dân trí

- Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư

+ Đây là phẩm chất đạo đức gắn liền với hoạt động hàng ngày của mỗi người, là đại cương đạo đức HCM

+ Cũng như khái niệm trung, hiếu, "cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư" cũng là một khái niệm cũ trong đạo đức truyền thống dtộc, được HCM lọc bỏ những nội dung ko phù hợp và đưa vào những nội dung mới đáp ứng yêu cầu cách mạng

+ Cần là siêng năng, chăm chỉ; lao động có kế hoạch, có hiệu quả, có năng suất cao với tinh thần tự lực cánh sinh

+ Kiệm là tiết kiệm (tiết kiệm thời gian, tiết kiệm công sức, tiết kiệm của cải...) của nc, của dân; "ko xa xỉ, ko hoang phí, ko bừa bãi", ko phô trương hình thức, ko liên hoan, chè chén lu bù

+ Liêm là luôn tôn trọng của công và của dân. Phải "trong sạch, ko tham lam" tiền của, địa vị, danh tiếng

+ Chính là thẳng thắn, đứng đắn. Người đưa ra một số yêu cầu: đối với m - ko được tự cao, tự đại, tự phụ, phải khiêm tốn học hỏi, phát triển cái hay, sửa chữa cái dở của mình. Đối với người - ko nịnh người trên, ko khinh người dưới, thật thà, ko dối trá. Đối với việc - phải để việc công lên trên, lên trước, việc thiện nhỏ mấy cũng làm, việc ác, nhỏ mấy cũng tránh

(+) HCM cho rằng, các đức tính cần, kiệm, liêm, chính, có quan hệ chặt chẽ với nhau, ai cũng phải thực hiện, song cán bộ, đảng viên phải là người thực hành trước để làm kiểu mẫu cho dân

(+) Đvới một quốc gia, cần, kiệm, liêm, chính là thước đo giàu có về vật chất, vững mạnh về tinh thần, thể hiện sự văn minh tiến bộ. Cần, kiệm, liêm, chính còn là nề tảng của đời sống mới, của các phong trào thi đua yêu nước

+ Chí công vô tư, là công bằng, công tâm, ko thiên tư, thiên vị, làm việc gì cũng ko nghĩ đến mình trước, chỉ biết vì Đ, vì dtộc, "lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ". Chí công vô tư là nêu cao chủ nghĩa tập thể, trừ bỏ chủ nghĩa cá nhân

- Thương yêu con người, sống có tình có nghĩa

+ yêu thương con người được HCM xác định là một trong những phẩm chất đạo đức cao đẹp nhất. Tình yêu thương đó là một tình cảm rộng lớn, trước hết dành cho những người nghèo khổ, những người bị mất quyền, những người bị áp bức, bị bóc lột ko phân biệt màu da, dân tộc. Người cho rằng, nếu ko có tình yêu thương như vậy thì ko thể nói đến cách mạng, càng ko thể nói đến CNXH và CNCS

+ Tình yêu thương con người phải được xây dựng trên lập trường của giai cấp công nhân, thể hiện trong mqh hàng ngày với bạn bè, đồng chí, anh em...

- Có tinh thần quốc tế trong sáng

+ Chủ nghĩa quôc tế là một trong những phẩm chất quan trọng nhất của đạo đức cộng sản chủ nghĩa. Nó bắt nguồn từ bản chất giai cấp công nhân, nhằm vào mqh rộng lớn, vượt ra khỏi quôc gia dtộc

+ Nội dung chủ nghĩa quốctế trong tư tưởng HCM rất rộng lớn và sâu sắc. Đó là sự tôn trọng, hiểu biết, thương yêu và đoàn kết giai cấp vô sản toàn thế giới, với tất cả các dtộc và nhân dân các nước, với những người tiến bộ trên toàn cầu, chống lại mọi sự chia rẽ, hằn thù, bất bình đẳng và phân biệt chủng tộc; chống lại chủ nghĩa dtộc hẹp hòi, sôvanh, biệt lập chr nghia bàng trướng bá quyền...HCM chủ trương giúp bạn là tự giúp mình

+ Đoàn kết quốc tế là nhằm thực hiện những mục tiêu lớn của thời đại là hoà bình, độc lập dtộc, dân chủ và tiến bộ xã hội, là hợp tác hữu nghị theo tinh thần: bốn phương vô sản, bốn bể đều là anh em