-          Bối cảnh:

+ 1/10/1949cách mạng TQ thành công nước cộng hòa nhân dân Trung Hoa ra đời; 1/1950 các nước XHCN lần lượt công nhận và đặt quan hệ với nước ta; cuộc kháng chiến của Lào và Camphuchia có bước phát triển đều khắp và giành thắng lợi lớn; phong trào nhân dân Pháp và nhân dân thế giới chống chiến tranh xân lược của thực dân Pháp dâng cao

+ Mỹ can thiệp sâu hơn vào tình hinh Đông Dương, nhờ có sự giúp sức của Mỹ, Pháp thực hiện kế hoạch Rơve, với âm mưu mới:

Khóa chặt biên giới Việt – Trung bằng cách tăng cường hệ thống phòng thủ trên đường số 4;

Lập hành lang Đông – Tây để cắ đứt liên lạc giữa Việt Bắc và đồng bằng khu III và khu IV

Chuẩn bị tiến công lên Việt Bắc lần 2

-          Chủ trương của ta: ta chủ động mở chiến dịch biên giới  với 3 mục tiêu

+ Tiêu diệt 1 bộ phận sinh lực địch

+ Khai thông biên giới Việt – Trung

+ Mở rộng và củng cố căn cứ địa Việt Bắc

-          Diễn biến:

+ 16/9/1950 chiến dịch bắt đầu, ta tấn công cứ điểm Đông Khê một điểm chiến lược quan trong trên đường số 4

+ 18/9 cứ điểm Đông Khê bị tiêu diệt, Thất Khê bị uy hiếp, Cao Bằng bị cô lập, hệ thống phòng ngự trên đường số 4 bị cắt làm đôi

+ Địch buộc phải rút khỏi Cao Bằng bằng cuộc “hành quân kép: một cuộc hành quân lên Thái Nguyên để thu hút chủ lực ta; một cuộc hành quân khác từ Thất Khê đánh lên đón cánh quân từ Cao Bằng về.

+ Ta đoán được ý định của địch bố trí mai phụ kiên nhẫn chờ đợi chúng để tiêu diệt. 1/10/1950 ta liên tục đánh địch không cho 2 cánh quân từ Cao Bằng về và từ Thất Khê lên không gặp nhau.

+ Từ 10 đến 22/10/1950 quân Pháp buộc phải rút khỏi các cứ điểm còn lại trên đường số 4: Thất Khê, Na Sầm, Đồng Đăng, Lạng Sơn, Đình Lập …

+ Ở các chiến trường khác trong toàn quốc quân dân ta cũng phối hợp với chiến trường biên giới kiềm chế địch

-          Kết quả và ý nghĩa

+ Kết quả: diệt 8.300 tên địch, thu trên 3.000 tấn vũ khí, khai thông tuyến biên giới dài 750 km, chọc thủng hành lang Đông –Tây, căn cứ Việt Bắc được củng cố

+ Ý nghĩa:

Thất bại lớn của địch cả mặt trận quân sự lẫn chính trị. Pháp bị đẩy lùi vào thế phòng ngự bị động trên mọi mặt

Đánh dấu bước chuyển lớn trong cục diện chiến tranh: ta giành thế chủ động trên chiến trường chính Bắc Bộ