Bài 15 PHONG TRÀO DÂN CHỦ 1936-1939
I/ TÌNH HÌNH THẾ GIỚI VÀ TRONG NƯỚC:
1/ Tình hình thế giới:
- Đầu những năm 30 thế kỷ XX, phát xít cầm quyền ở Đức, Ý, Nhật, chạy đua vũ trang, chuẩn bị chiến tranh thế giới.
- 7/1935 Quốc tế Cộng sản Đại hội lần 7: xác định kẻ thù PK nhiệm vụ chống phát xít, nguy cơ chiến tranh, bảo vệ hoà bình, lập mặt trận nhân dân.
- 6/1936 Chính phủ MT nhân dân cầm quyền ở P, thi hành 1 số chính sách tiến bộ ở thuộc địa.
2/ Tình hình trong nước:
a/ Về CT:
- Pháp cử phái viên sang điều tra ĐD, cử Toàn quyền mới, nới rộng tự do báo chí..
- Các đảng phái đẩy mạnh hoạt động tranh giành ảnh hưởng quần chúng. Chỉ có ĐCSĐD là đảng mạnh nhất, tổ chức chặt chẽ, chủ trương rõ ràng.
b/ Về KT: sau KHKT 1929-1933 P đầu tư khai thác thuộc địa bù đắp thiếu hụt KT chính quốc
- Nông nghiệp: P chiếm ruộng. PhâĚn lőěn đất độc canh trồng lúa, đồn điền trồng cao su.
- Công nghiệp:khai mỏ đẩy mạnh, ngành dệt, xi măng, rượu tăng. Điện, nước…ít phát triển
- Thương nghiệp: Pháp độc quyền bán thuốc phiện, muối, rượu thu lợi nhuận cao.
KL:1936-1939 giai đoạn phục hồi phát triển KT VN (vẫn lạc hậu, lệ thuộc Pháp).
c/ Đời sống các tầng lớp nhd: Đa số gặp khó khăn nên hăng hái tham gia PT đòi tự do cơm áo.
- Công nhân: thất nghiệp, người có việc làm lương chưa bằng thời kỳ trước khủng hoảng.
- Nông dân: không đủ ruộng cày, chịu địa tô cao…..
- Tư sản dân tộc: chịu thuế cao, bị chèn ép.
- Tiểu tư sản trí thức: thất nghiệp, công chức lương thấp.
Các tầng lớp lao động khác: chịu thuế nặng nề, giá sinh hoạt đắt đỏ.
II/ PHONG TRÀO DÂN CHỦ (1936-1939):
1/ Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương tháng 7/1936:
- 7/1936 Hội nghị BCHTƯĐCSĐD do L.H.Phong làm chủ trì họp Thượng Hải (TQ) xác định:
+ Nhiệm vụ chiến lược CMTS dân quyền ĐD : Chống ĐQ và PK.
+ Nhiệm vụ trước mắt: chống chế độ phản động thuộc địa, phát xít, chiến tranh, đòi tự do dân sinh, dân chủ, cơm áo hoà bình.
+ Kẻ thù trước mắt: thực dân phản động Pháp và tay sai.
+ Phương pháp đấu tranh: công khai và bí mật, hợp pháp và bất hợp pháp.
+ Chủ trương HN: lập MT thống nhất nhân dân phản đế ĐD. 3/1938 đổi thành Mặt trận thống nhất dân chủ ĐD (gọi tắt MT Dân chủ Đông Dương).
- HN Trung ương 1937, 1938 bổ sung, phát triển ND cơ bản Hội nghị TƯ 7/1936
2/ Những phong trào đấu tranh tiêu biểu: (TẬP DƯỢT LẦN 2)
a/ Đấu tranh đòi các quyền tự do, dân sinh, dân chủ:
* PT Đông Dương đại hội (8/1936):
- Giữa 1936 được tin P cử phái đoàn sang điều tra ĐD. Đảng thảo “dân nguyện”, tiến tới triệu tập ĐD Đại hội (8/1936).
- Các uỷ ban hành động được lập khắp nơi, quần chúng tham gia mitting, hội họp..…
- Trước sự phát triển PT, P giải tán các uỷ ban hành động (9/1936). Mặc dù cấm hoạt động nhưng PT: + Thức tỉnh đông đảo quần chúng lao động, đoàn kết đtr đòi quyền sống.
+ Tích luỹ 1 số kinh nghiệm về phát động, lãnh đạo đtr công khai, hợp pháp
* PT đón Gô Đa và Brêviê (1937): Đảng tổ chức quần chúng mitting nhưng thực chất biểu dương lực lượng, đưa yêu sách dân sinh, dân chủ.
* PT đấu tranh đòi dân sinh, dân chủ: 1937-1939 mitting, biểu tình….. tiếp tục diễn ra. Đặc biệt 1/5/1938 lần đầu tiên ngày Quốc tế lao động, mitting tổ chức công khai ở Hà Nội và nhiều nơi khác thu hút đông đảo quần chúng tham gia.
b/ Đấu tranh nghị trường: Đảng
- Đưa người MTDCĐD ứng cử vào Viện dân biểu Bắc, Trung kỳ……..
- Mục tiêu đtr: mở rộng lực lượng, vạch trần chính sách phản động kẻ thù, bênh vực quyền lợi nhd lao động.
c/ Đấu tranh trên lĩnh vực báo chí:
- Đảng xuất bản báo: Tiền Phong, Dân Chúng ….Báo chí CM là mũi xung kích vận động dân sinh, dân chủ.
- Nhiều sách CT lý luận, các tác phẩm VH hiện thực phê phán, thơ CM được xuất bản.
KL: đtr báo chí thu hút kết quả to lớn. Đông đảo tầng lớp nhd giác ngộ con đường CM của Đảng.
3/ Ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm của phong trào dân chủ 1936- 1939 (TẬP DƯỢT LẦN 2)
- Là PT quần chúng rộng lớn, có tổ chức dưới sự lãnh đạo của Đảng CSĐD.
- Buộc thực dân nhượng bộ 1 số yêu sách cụ thể trước mắt về DS,DC.
- Quần chúng được giác ngộ tham gia vào MTDT thống nhất trở thành lực lượng CT hùng hậu của CM. Cán bộ, Đảng viên được rèn luyện và trưởng thành.
- Động viên, giáo dục, tổ chức quần chúng đấu tranh, đập tan luận điệu tuyên truyền hành động phá hoại thế lực phản động khác.
- Là cuộc tập dượt, chuẩn bị cho Tổng khởi nghĩa Tháng Tám.
- Đảng tích luỹ nhiều bài học kinh nghiệm về xây dựng MTDT thống nhất, lãnh đạo quần chúng đấu tranh công khai, hợp pháp…Đảng thấy được hạn chế trong công tác MT, vấn đề dân tộc.
GHI CHÚ
1/ So sánh chủ trương, sách lược CM của Đảng và hình thức đtr giữa thời kỳ 1936-1939 với thời kỳ 1930-1931.
Nội dung so sánh
1930 - 1931
1936 - 1939
Nhận định kẻ thù.
Đế quốc và phong kiến.
Thực dân P phản động và tay sai.
Mục tiêu-Nhiệm vụ.
Độc lập dân tộc và người cày có ruộng.
Tự do, dân chủ, cơm áo, hòa bình. Vi được nd Pháp ủng hộ
Tập hợp lực lượng.
Liên minh công nông.
Mặt Trận Dân Chủ Đông Dương tập hợp mọi lực lượng dân chủ yêu nước và tiến bộ.
Hình thức đấu tranh.
Bạo lực CM, vũ trang, bí mật, bất hợp pháp, bãi công, biểu tình, đấu tranh vũ trang, lập các Xô Viết ở Nghệ Tỉnh
Đấu tranh chính trị hòa bình, công khai, hợp pháp: PT Đông Dương đại hội, đấu tranh nghị trường, báo chí, bãi công, bãi thị, bãi khóa…..
Lực lượng tham gia.
Chủ yếu là công nông.
Đông đảo các tầng lớp nhân dân không phân biệt giai cấp, tôn giáo, chính trị.
Địa bàn.
Nông thôn và các trung tâm công nghiệp.
Chủ yếu ở thành thị.
2/ Nhận xét về quy mô, lực lượng tham gia, hình thức đtr của PT 1936-1939
- PT đtr diễn ra với quy mô lớn trên phạm vi cả nước.
- Lực lượng tham gia đông đảo: công, nông, tiểu thương, tiểu chủ, công chức, tiểu TS trí thức.
- Hình thức đtr công khai, hợp pháp, có hình thức đtr lần đầu tiên Đảng áp dụng: đtr nghị trường.
Bạn đang đọc truyện trên: Truyen2U.Pro