Bạn luôn làm người mình yêu tổn thương

14. Feb, 2011 0 Comments

Em luôn làm người mình yêu tổn thương, người mà em không nên làm tổn thương chút nào cả;

Em luôn ngắt bông hồng ngọt ngào nhất, và vò nó cho đến cánh hoa rơi lả tả;

Em luôn làm tan vỡ trái tim chân thành nhất, với một câu lỡ lời mà em không thể rút lại;

Vì vậy, nếu anh đã làm tan vỡ trái tim em đêm qua, đó là bởi vì anh yêu em hơn tất thảy.

(The Mills Brothers)

Thật dễ hiểu tại sao người ta lại có thể làm tan vỡ trái tim người họ không yêu. Khi ta không yêu người yêu mình, ta có khả năng làm tổn thương họ. Tuy nhiên, bài hát ở trên đề cập đến việc làm tổn thương người mà chúng ta yêu thương. Làm thế nào mà người ta lại có thể vừa yêu thương, lại vừa làm tổn thương cùng một người?

Những người đang yêu có thể dễ dàng làm tổn thương người họ yêu mà không cố ý làm như vậy. Bởi vì những người đang yêu vô cùng có ý nghĩa với nhau, bất kỳ nhận xét hoặc hành động vô tình nào cũng có thể được diễn giải theo cách hoàn toàn khác và do đó gây tổn thương. Ví dụ, một người nào đó có thể dành nhiều thời gian cho công việc của mình, do đó bỏ quên, và vô tình làm tổn thương, người yêu mình. Hai người càng dành thời gian ở bên nhau bao nhiêu, càng có nhiều khả năng điều này sẽ xảy ra. Người yêu của ta có ý nghĩa to lớn đối với ta và điều này khiến họ trở thành cội nguồn của cả hạnh phúc tuyệt vời lẫn nỗi buồn sâu sắc, họ có thể mang lại cho ta niềm vui lớn lao, nhưng họ cũng có thể làm ta tổn thương vô cùng.

Chúng ta thường hiếm khi trải qua cảm giác thất vọng trong những tình huống không có gì để mất. Nhưng có rất nhiều thứ để mất trong tình yêu, nơi chất chứa biết bao hạnh phúc và hầu hết những trải nghiệm quý giá của chúng ta. Do đó, sự thất vọng và hụt hẫng dẫn đến tổn thương là điều bình thường. Người ta nói rằng trên đời này không tồn tại một tình yêu hoàn toàn hạnh phúc. Thật vậy, trong một cuộc khảo sát với hơn 500 cặp tình nhân, hầu hết đều thừa nhận rằng tình yêu đam mê là những trải nghiệm đan xen cay đắng lẫn ngọt ngào. Tương tự như vậy, người ta phát hiện ra rằng: những người có tâm lý phòng thủ thấp thường có nhiều trải nghiệm về tình yêu hơn những người có xu hướng phòng thủ cao. Sự liên hệ này cho thấy: yêu là làm cho mình dễ bị tổn thương theo hướng làm tăng khả năng bị đau khổ.

Có nhiều cách giải thích cho việc người ta dễ dàng vô tình gây tổn thương cho người mình yêu. Tuy nhiên, giải thích cho việc cố ý làm tổn thương người mình yêu thì phức tạp hơn nhiều. Chắc chắn, một trong những yếu tố chính trong việc cố tình làm tổn thương người mình yêu có liên quan đến vai trò trung tâm của sự phụ thuộc lẫn nhau trong tình yêu..

Sự phụ thuộc lẫn nhau có thể tồn tại ở mức độ không phù hợp: những người yêu nhau có thể xem sự phụ thuộc của họ vào đối phương là quá nhiều hoặc quá ít. Làm tổn thương người mình yêu thường là phương cách, thường là phương cách cuối cùng, để trả sự phụ thuộc về đúng mức độ thích hợp của nó.

Phụ thuộc lẫn nhau có nhiều ưu điểm, vì thực tế là cả hai đang cùng tham gia vào một mối quan hệ với nỗ lực gia tăng hạnh phúc cho nhau. Tuy nhiên, cảm giác độc lập cũng rất quan trọng đối với lòng tự trọng của con người. Thật vậy, theo một nghiên cứu về sự giận dữ, các động cơ phổ biến nhất làm phát sinh một cơn giận thường là để khẳng định uy quyền, sự tự chủ hoặc để cải thiện hình ảnh bản thân. Tức giận được xem là một phương tiện hữu ích để tăng cường hay điều chỉnh lại một mối quan hệ.

Đây là loại hành vi thường xuyên xảy ra trong quan hệ giữa con cái với cha mẹ: trẻ em thường làm tổn thương cha mẹ để thể hiện sự độc lập của chúng. Hành vi này cũng là một phần của tình yêu lãng mạn trong đó sự phụ thuộc lẫn nhau có thể đe dọa đến sự độc lập của mỗi người. Đôi khi những người yêu nhau làm tổn thương một nửa của mình để thể hiện sự độc lập của bản thân. Tuy nhiên, đôi lúc việc làm đau lòng người mình yêu cũng thể hiện một mong muốn trái ngược: mong được quan tâm và phụ thuộc nhiều hơn. Thật vậy, phụ nữ đã kết hôn thường phàn nàn rằng các ông chồng chưa dành đủ thời gian cho vợ nhiều hơn so với việc đàn ông phàn nàn như vậy về các bà vợ của mình.

Bằng cách làm tổn thương người mình yêu, những người đang yêu muốn nhắn nhủ rằng: mối quan hệ tương hỗ, đặc biệt là sự phụ thuộc lẫn nhau giữa họ, nên được thay đổi. Làm tổn thương nửa kia có thể là hồi chuông cảnh báo cuối cùng về những khó khăn của bản thân; đó là một biện pháp đặc biệt mang tính cấp thiết. Nếu mối quan hệ đủ mạnh như bên này mong muốn thì biện pháp này nên được duy trì. Một biện pháp ít đặc biệt và phổ biến hơn được sử dụng là u sầu ũ rũ. Sự ũ rũ, thứ bắt mối quan hệ phải trả một cái giá khiêm tốn, có thể đóng vai trò như một hồi chuông cảnh báo hay một công cụ đánh giá sự mặn nồng mối quan hệ. Tình yêu là một quá trình năng động để đôi bên thích ứng với nhau, nhưng không phải tất cả các quá trình thích ứng đều suôn sẻ và thú vị; việc gây tổn thương cho người mình yêu là một ví dụ điển hình.

Có một kiến giải khác cho rằng việc làm tổn thương người mình yêu có liên quan đến sự "thiếu thờ ơ" trong tình yêu. Bởi vì quá quan tâm đến người mình yêu và mối quan hệ đôi bên nên họ không thể thờ ơ với bất cứ thứ gì có thể làm tổn hại đến người mình yêu, đến mối quan hệ giữa họ, hay hoàn cảnh của bản thân họ. Khi xem xét vấn đề một cách cục bộ thì sự "thiếu thờ ơ" này có thể dẫn đối phương đến những hành vi làm tổn thương người mình yêu; nhưng xét một cách toàn diện, điều này được xem là có lợi. Đây là một khía cạnh đau lòng của sự quan tâm: một mối quan hệ thân thiết tồn tại giữa những người vừa biết tương trợ vừa biết gây tổn thương cho nhau. Tương tự như vậy, việc cải thiện chất lượng và mức độ hạnh phúc cho cuộc sống đôi lúc đòi hỏi chúng ta phải chịu đựng, và việc nâng cao chất lượng cuộc sống cũng như hạnh phúc cho người mình yêu cũng đòi hỏi sự tồn tại của khổ đau.

Đối với những người yêu mình mà mình không yêu lại, ta có thể thờ ơ, hoặc ít nhất sẽ không quan tâm đến họ sâu sắc. Vì vậy, ta sẽ không thèm bận tâm đến việc giúp đỡ họ bằng cách làm cho họ đau lòng. Do đó, những người yêu nhau thường muốn bị làm tổn thương bới người mình yêu hơn là bị đối xử thờ ơ lãnh đạm. Jose Ortega y Gasset nói rằng những người yêu nhau "thích nỗi thống khổ mà người yêu của họ gây ra hơn là sự thờ ơ vô cảm." Tương tự như vậy, có người nói rằng thà làm tan nát trái tim ai đó còn hơn là không làm gì cả. Đối với những người gần gũi thân yêu, chúng ta thích được giận hơn là bị phớt lờ.

Tôi không muốn lặp lại câu nói của Oscar Wilde rằng "Con người giết chết những thứ mà họ yêu thích"; nhưng việc làm tổn thương người mình yêu thì quả thực là không có gì bất thường. Chính vì người mình yêu là nguồn hạnh phúc chính nên đồng thời họ cũng là mối đe dọa chính đến hạnh phúc của ta: chính người ta yêu có thể hủy hoại hạnh phúc của ta, hơn bất cứ người nào khác. Tương tự, sự an toàn trong tình yêu luôn đồng hành với nỗi sợ sẽ mất đi cảm giác an toàn đó. Cảm giác hạnh phúc thường bị ràng buộc với nỗi lo sợ mất đi hạnh phúc đó. Quan tâm đến người yêu đôi khi đi kèm với việc làm tổn thương người yêu.

Tình yêu luôn liên hệ chặt chẽ với sự dễ tổn thương: khả năng gây tổn thương và chịu tổn thương. Mặc dù có một số tổn thương trong tình yêu là cố ý, đa số là vô tình.

Tuy nhiên, khi ai đó cố tình làm tổn thương người mình yêu thì đồng thời họ cũng có nhu cầu yêu thương người đó. Hiện tượng mâu thuẫn trong cảm xúc, xuất phát từ việc tồn tại hai quan điểm đánh giá khác nhau, có thể lý giải cho khả năng này (xem ở đây). Việc thiếu sự thờ ơ và phụ thuộc lẫn nhau đặc trưng của tình yêu cho thấy tại sao điều này thường xuyên xảy ra trong tình yêu.

Các kiến giải trên có thể được tóm gọn trong lời bày tỏ sau của một người đang yêu: "Anh yêu, mặc dù bài viết này đã cho anh một số biện minh để làm tổn thương em, em vẫn không chắc rằng anh đang làm điều đó vì tình yêu sâu sắc mà anh dành cho em."

Trích từ The Subtlety of Emotions (Sự tinh tế của cảm xúc) và Die Logik der Gefühle: Kritik der emotionalen Intelligenz

Nguồn: You Always Hurt the One You Love - Aaron Ben-Zeév

Bản tiếng Việt © 2011 Mikiki

Bản tiếng Việt © 2011 Phát triển Cá nhân