III.Các chỉ tiêu dùng đánh giá dự án

Chỉ tiêu nói chung là những thước đo, dùng để đánh giá một hiện

trạng nào đó, là công cụ để phân tích định lượng. Cũng như để phân

tích hiệu quả sử dụng vốn cần phải tính số vòng quay vốn 37, đánh giá

(thẩm định) một dự án đầu tư người ta cũng phải dùng đến các chỉ tiêu

cụ thể.

Mỗi chỉ tiêu đều hữu ích, đều giúp ta những góc nhìn khác nhau

về hiệu quả dự án. Nói cách khác, có thể sử dụng tất cả các chỉ tiêu

vào trong cùng một dự án. Tuy nhiên, trong một số trường hợp phải so

sánh các dự án có tính loại trừ nhau (thực hiện dự án này thì bỏ qua dự

án kia), giữa các chỉ tiêu sẽ có những mâu thuẫn, thậm chí trái ngược

nhau. Một số trường hợp khác, có những chỉ tiêu không thể nào áp

dụng được.

3.1Giá trị hiện tại ròng

Giá trị hiện tại ròng được dịch từ nhóm chữ Net Present Value,

viết tắt là NPV, có nghĩa là hiệu số giữa giá trị hiện tại của các dòng

thu và giá trị hiện tại của các dòng chi dự kiến của một dự án đầu tư.

NPV là một chỉ tiêu phổ biến, đến mức nó trở thành một trong các nguyên tắc đánh giá dự án.

3.1.1  Ý nghĩa và công thức tính NPV

Theo định nghĩa trên:

NPV = Giá trị hiện tại dòng thu - Giá trị hiện tại dòng chi Công thức tóm tắt NPV:

NPV = PV (dòng thu) - PV (dòng chi)

Về mặt tính toán, tất cả các dòng tiền (thu hay chi) đều được

“đưa về” cùng một thời điểm hiện tại thông qua một suất chiết khấu

(nhằm đạt giá trị dòng tiền tương đương), để tiến hành so sánh. Nếu

NPV>0 có nghĩa là dòng tiền thu vào lớn hơn dòng tiền chi ra; và

ngược lại, NPV<0 có nghĩa là dòng tiền chi ra nhiều hơn là thu về.

Như vậy, ý nghĩa của NPV>0 là sự giàu có hơn lên, tài sản của

nhà đầu tư sẽ nở lớn hơn sau khi thực hiện dự án.

Có thể những chỉ tiêu khác (sau đây) cũng là những thước đo

giá trị dự án, đứng dưới các góc nhìn khác nhau. Tuy nhiên, không

một nhà đầu tư nào, kể cả các dự án của chính phủ 38, mà lại không

quan tâm đến sự “giàu có hơn lên” này. Chính vì lý do đó, chỉ tiêu

NPV được xem là chỉ tiêu “mạnh nhất” dùng để đánh giá các dự án

đầu tư.

•  Ví dụ 12.19:    Tính NPV của dự án

Bạn muốn đầu tư một cửa hàng photocopy trước cổng trường

đại học của bạn và đặt tên nó là Đời Sinh Viên. Dự kiến dự án sẽ cho

dòng ngân lưu ròng (NCF: net cash flows) vào cuối các năm như bảng

sau (đơn vị tiền). Trong đó, NCF là hiệu số của dòng thu và dòng chi.

Tại một năm nào đó, NCF<0 có nghĩa là dòng chi lớn hơn dòng thu;

ngược lại, NCF>0 có nghĩa là dòng thu lớn hơn dòng chi 41.

                           Giả định rằng, máy móc thiết bị sau 5 năm không còn giá trị tận

dụng (nếu dự kiến có giá trị tận dụng thì nó sẽ trở thành một dòng thu

từ việc thanh lý tài sản vào năm cuối dự án, tức năm thứ 5); và suất

sinh lời đòi hỏi cho đồng vốn hiện tại của bạn là 20% năm (nhỏ hơn

bạn không làm, vì bạn còn có cơ hội đầu tư khác cũng hứa hẹn sinh lời

20%).

Đừng lo lắng các tính toán mà trước hết hãy xác định các ý tưởng chính cho bài toán này.

- Thứ nhất, chi phí cơ hội sử dụng vốn của bạn là 20% sẽ chính là

                     suất chiết khấu (r = 20%) của dự án.

- Số tiền ròng (hiệu số của dòng thu và dòng chi) ghi trong các năm

                     1, 2, …, có nghĩa là trong tương lai 1, 2, … năm nữa, bạn mới thu

                     được. Trong khi đó, dòng tiền ròng 10.000 thì phải chi ra bây giờ

                     (cuối năm 0 hay đầu năm 1)

- Bạn sẽ đưa các dòng tiền ròng dự kiến thu được trong tương lai về

                     giá trị hiện tại (cùng với thời điểm dòng chi, tức năm 0) thông qua

                     suất chiết khấu r=20%.

- Cuối cùng, hiệu số giữa chúng, tức NPV sẽ trả lời cho bạn câu hỏi

                     về hiệu quả dự án.

Kết quả: NPV = 684>0

Suất chiết khấu                                  20%

Năm                                      0                1                 2                 3                4                                               5

NCF                          (10,000)        5,000         4,500         3,500        2,000                                  1,000

NPV                                  684

Có ít nhất là hai cách 42 để bạn tính được NPV = 684.

Cách 1: Tính giá trị hiện tại từng dòng tiền (theo công thức 1) rồi cộng lại, như sau:

Giá trị hiện tại các dòng thu:

Sử dụng công thức (1) với r = 20%, n lần lượt là 1, 2, 3, 4, 5, ta tính được các giá trị hiện tại của các dòng thu như sau.

PV1 =  5000 ×

(1+

1

1

20%)

= 5000 × 0,833 = 4.166

Trong đó, 0,833 là giá trị hiện tại của một đồng với thời gian là

1 năm và r = 20%. (Xem phụ lục về bảng hệ số tiền tệ ở cuối sách)

                           Tương tự,

PV2 =  4500 ×

Và tiếp tục,

(1+

1

2

20%)

= 4500 × 0,694 = 3.124

PV3 = 3500 × 0,579 = 2.027

PV4 = 2000 × 0,482 =                               964

PV5 = 1000 × 0,402 =                               402

Cộng PV1 đến PV5 = 10.684 (làm tròn số): tổng giá trị hiện tại các dòng thu.

Giá trị hiện tại các dòng chi:

PV0 = 10.000 ×

(1+

1

0

20%)

= 10.000 × 1 = 10.000

(Số tiền 10.000 chi vào thời điểm tính giá trị hiện tại, không có

khoảng cách thời gian, n=0. Và (1+20%)0 = 1)

Giá trị hiện tại ròng (NPV):

NPV = 10.684 - 10.000 = 684 (đơn vị tiền)

Cách 2: Sử dụng hàm NPV trên Excel (hướng dẫn ở cuối mục

này).