Đối lập với ánh sáng là bóng tối, với trắng là đen, với đêm là ngày, với thiện là ác. Những sự đối lập và xung đột với nhau đã tạo ra hàng ngàn câu chuyện kể thú vị, hấp dẫn. Tuy nhiên, những câu chuyện hấp dẫn nhất luôn để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng độc giả, về cả sự mường tượng về thế giới trong truyện lẫn những điều ám ảnh phía sau nó. 

NHỮNG SẮC MÀU ÁM ẢNH

Truyện kinh dị (Horror fiction) là một trong những thể loại đang dần được quan tâm và phát triển mạnh mẽ, bởi nội dung dễ gây ám ảnh và kích thích nỗi sợ hãi luôn có thẳm sâu trong mỗi con người. Khái niệm truyện kinh dị được giải nghĩa như sau:

Về mặt ngôn ngữ, "kinh" mang ý "kinh hãi, làm cho hoảng sợ"; "dị" có nghĩa "kì lạ, quái đản". Hai từ "kinh dị" trong nó đã bao gồm hàm ý "Làm cho kinh hãi bởi một thứ/điều gì đó quái lạ".

Về mặt nội dung, truyện kinh dị đi sâu vào cảm giác sợ hãi và khai thác nỗi sợ từ các yếu tố gây cảm giác mạnh đến cho độc giả. Truyện kinh dị còn phân ra nhiều nhánh con khác khai thác nỗi sợ hãi của con người từ những chi tiết gần gũi hoặc thêm thắt vào đó những yếu tố siêu nhiên, kỳ ảo. Gắn chặt với cái tên đã được giải nghĩa về ngôn ngữ, truyện kinh dị là loại truyện kể về những sự khác thường, quái đản tạo ra nỗi sợ đến với người đọc.

Trong gốc lớn "truyện kinh dị", chúng còn phân ra các nhánh con như: kinh dị siêu nhiên, kinh dị sinh học, kinh dị gothic, kinh dị tàn bạo, kinh dị tâm lý, kinh dị siêu thực, kinh dị viễn tưởng, kinh dị gợi dục, kinh dị tồn tại, kinh dị nhẹ, kinh dị "noir", kinh dị kỳ ảo...

Tại Việt Nam, cuốn sách kinh dị kỳ ảo nổi tiếng nhất có thể kể đến Lĩnh Nam Chích Quái hoặc Truyền kỳ Mạn lục. Tác giả truyện kinh dị trong nền văn học Việt Nam đương đại thường được nhắc tới là Nguyễn Ngọc Ngạn, Thái Bá Tân...

TỪNG NỖI SỢ KHÔNG TÊN

Khi nhắc đến ba từ "truyện kinh dị", đa số người đọc sẽ liên tưởng đến các câu chuyện đầy máu me cùng ma quỷ. Tuy nhiên, truyện kinh dị có một phạm vi hoạt động rộng hơn thế với các thể loại con đa dạng. Các yếu tố gây ám ảnh trong thể loại này bất ngờ thay lại thường đến từ những sự vật/sự việc gần gũi trong cuộc sống hằng ngày thay vì những điều không tưởng. Bối cảnh trong truyện kinh dị luôn mang theo một màu u tối, dường như bóng đêm trong các câu chuyện luôn là cảnh nền hoàn hảo.

Liên kết với cốt truyện của phim kinh dị, đa số các bộ phim nổi bật thường đến từ thể loại kinh dị tàn bạo. Thể loại này tập trung nhiều vào cảnh chém giết, máu me và chiến đấu cũng như có chứa nhiều yếu tố bạo lực, tình dục gây shock. Tuy nhiên, các bộ phim gây ám ảnh nhất lại đến từ dòng kinh dị siêu nhiên, kinh dị sinh học và kinh dị tâm lý. Những dòng kinh dị này chứa đựng nỗi sợ bắt đầu từ những chi tiết đời thường và gắn chặt với cuộc sống của người đọc nhất, chính vì sự gần gũi đó đã đẩy mạnh sức liên tưởng của độc giả lên tới đỉnh điểm khi tiếp nhận "nỗi sợ" thông qua nội dung và không khí của truyện.

Truyện kinh dị tại Việt Nam đang dần được chú ý nhiều hơn bởi trong cuộc sống hiện tại, sự tiện lợi đã giảm thiểu khả năng gặp nguy hiểm của con người tới mức tối đa. Chính vì được phát triển trong môi trường thuận lợi và an toàn, bản năng của họ lại hướng về những điều kích thích nỗi sợ và sức tưởng tượng nhiều hơn.

Mặc dù được gắn liền với các yếu tố giật gân và kích thích sợ hãi, truyện kinh dị vẫn có thể lồng ghép những ý nghĩa nhân sinh và quan điểm của tác giả vào ẩn sâu bên dưới nội dung truyện. Thông qua cách hành động của từng nhân vật, hoặc tình huống, biểu tượng được sử dụng trong câu chuyện, tác giả hoàn toàn có thể cài cắm những quan điểm nhân sinh và cái nhìn của bản thân về xã hội, các mối quan hệ hoặc những yếu tố/chủ đề mà họ quan tâm. Đồng thời, việc gắn liền các ý nghĩa ẩn sâu trong truyện kinh dị cũng góp phần khiến câu chuyện trở nên chân thực và ấn tượng hơn với độc giả.

Hẳn những ai yêu thích truyện kinh dị và phim kinh dị vẫn chưa quên được tác phẩm "IT" của nhà văn Stephen King, trong câu chuyện kể về chú hề ma quái ám ảnh lũ trẻ con mỗi 27 năm được cài cắm rất nhiều những ẩn dụ về bạo lực học đường, nạn bắt nạt, bạo lực gia đình, tình dục ở giới trẻ và thậm chí là cả ấu dâm và loạn luân. Những nỗi sợ của từng nhân vật có sự gắn kết mật thiết với cuộc sống của họ: nỗi đau mất người thân, tự ti vì ngoại hình, sự phân biệt chủng tộc, nỗi sợ hãi vì được bảo bọc quá mức, chứng ám ảnh cưỡng chế và ám ảnh nhất là chi tiết sợ hãi sự trưởng thành của cô bé bị chính cha ruột mình thực hiện hành vi ấu dâm.

Chính vì thế, đối với những tác giả muốn thử sức với các câu chuyện kinh dị, lời khuyên đầu tiên là hãy luôn bám sát những chi tiết đời thường nhất, bình dị nhất để phát triển chúng lên thành nỗi sợ hãi khủng khiếp nhất đối với người đọc.