NGUYÊN NHÂN :

- Dân tộc Việt Nam vốn có truyền thống yêu nước và tinh thần kiên cường bất khuất. Dưới ách áp bức bóc lột tàn bạo của đế quốc Pháp và phát xít Nhật đã thúc đẩy nhân dân ta vùng dậy đấu tranh chống lại để giành độc lập tự do. Vì vậy, khi Đảng Cộng sản Đông Dương và Mặt trận Việt Minh giương cao ngọn cờ cứu nước thì mọi người đã nhất tề đứng lên khởi nghĩa giành chính quyền.

- Do sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng Cộng sản Đông Dương, đứng đầu là Hồ Chí Minh.

* Lãnh đạo nhân dân ta chuẩn bị lực lượng lâu dài, qua những lần tập dượt trong phong trào 1930-1936 và 1936-1939, trực tiếp là phong trào 1939-1945 đã động viên, giác ngộ, tổ chức và phát động các tầng lớp nhân dân tập hợp trong một mặt trận dân tộc thống nhất rộng rãi, xây dựng liên minh công nông vững chắc.

* Khi tình hình thay đổi, biết kịp thời chuyển hướng chỉ đạo chiến lược và phương pháp cách mạng.

* Biết kết hợp tài tình đấu tranh vũ trang với đấu tranh chính trị, chiến tranh du kích với khởi nghĩa từng phần ở nông thôn.

* Khi thời cơ đến thì phát động Tổng khởi nghĩa lật đổ chính quyền đế quốc và phong kiến, giành chính quyền về tay nhân dân.

- Ngoài ra nhờ có hoàn cảnh khách quan thuận lợi ; Hồng quân Liên Xô và quân đồng minh đánh bại phát xít Đức Nhật, đã tạo thời cơ tốt, góp lần cho cách mạng tháng Tám giành thắng lợi nhanh chóng và ít đổ máu.

Ý NGHĨA :

a- Đối với dân tộc :

- Cách mạng tháng Tám là một sự kiện vĩ đại, mở ra một bước ngoặt lớn và ghi thêm vào lịch sử dân tộc những trang chói lọi.

- Phá tan xiềng xích nô lệ của phát xít Nhật trong gần 5 năm, của thực dân Pháp trong hơn 80 năm, và lật đổ chế độ quân chủ chuyên chế tồn tại ngót chục thế kỉ, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà.

- Với thắng lợi của cách mạng tháng Tám, Việt Nam từ một nước thuộc địa trở thành người chủ đất nước, làm chủ vận mệnh dân tộc.

- Đánh dấu bước phát triển nhảy vọt của cách mạng Việt Nam, mở ra kỉ nguyên mới của lịch sử dân tộc : kỉ nguyên giải phóng dân tộc gắn liền với giải phóng nhân dân lao động, giải phóng xã hội, kỉ nguyên nhân dân lao động nắm chính quyền, làm chủ đất nước.

b- Đối với thế giới :

Đó là thắng lợi đầu tiên trong thời đại mới của một dân tộc thuộc địa đã tự giải phóng khỏi ách đế quốc thực dân, góp phần vào chiến thắng chủ nghĩa phát xít trong chiến tranh của nhân dân các nước thuộc địa và nửa thuộc địa trên thế giới.

BÀI HỌC KINH NGHIỆM :

- Kết hợp đúng đắn, sáng tạo nhiệm vụ dân tộc và dân chủ, đưa nhiệm vụ chống đế quốc và tay sai lên hàng đầu.

- Đánh giá đúng và biết tập hợp, tổ chức lực lượng các giai cấp cách mạng, trong đó công nông là đội quân chủ lực.

- Nắm vững và vận dụng sáng tạo quan điểm bạo lực cách mạng và khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền.