Trẻ con nói chung không sợ chết.

Với trẻ con cuộc đời có nhiều điều quan trọng hơn cái chết.Chẳng hạn như thú vui.Với trẻ con,sống mà không vui xem như là chưa sống.Vì vậy trẻ con lắm khi nghịch dại.

Hồi ba con Dung điệu xây nhà lầu,bọn tôi thường rủ nhau qua nhà nó chơi.Thị trấn lúc đó có gần chục ngôi nhà lầu-nhà con Dung điệu là một.Tôi,Hải cò,con Tủn và con Tí sún toàn ở nhà một tầng nên đứa nào cũng khoái trò leo lên leo xuống các bậc thang nhà con Dung điệu và thi nhau xem đứa nào trèo nhanh hơn.

Leo cầu thang chán,bọn tôi rủ nhau lên sân thượng chơi trò giữ thăng bằng.Bao quanh sân thượng nhà con Dung điệu là một bức tường cao hơn đầu gối một chút.Tôi và thằng Hải cò lấy đà từ xa,chạy thẳng về phía bức tường rồi co cẳng nhảy lên đứng trên đầu tường chênh vênh,chân run run,người lắc lư,cố giữ thăng bằng để xem ai đứng lâu hơn.Cho đến khi không giữ thăng bằng được nữa thì nhảy lùi ra sau.

Bọn con gái đứng xung quanh làm khán giả,vỗ tay khích lệ.

-Ráng chút nữa đi,cu Mùi!

-Hải sắp té rồi kìa!

-Cố lên,Hải ơi!

Sau lưng là khoảng sân nhưng trước mặt tôi và Hải cò là khoảng không sâu hút.Nhảy lên đầu tường nếu chẳng may ngã về đằng trước,rơi xuống mặt sân xi măng phía dưới,chắc chắn chúng tôi nếu không chết cũng sẽ bị gãy tay hay què chân.Nhưng tôi và Hải cò không hề sợ hãi.Chỉ có cảm giác thích thú vì hồi hộp.

Sau này nhớ lại trò chơi nguy hiểm đó,tôi không khỏi lạnh sống lưng.Còn thằng Hải cò-lúc này đã là ông Hải cò-mỗi lần nghe tôi hoặc con Tủn hay con Tí sún nhắc lại chuyện này,mặt nó hầm hầm:

-Tao mà gặp lại thằng Hải cò ngày xưa tao sẽ xáng cho nó một bạt tai vì cái tội chơi ngu!

Sở dĩ ông Hải cò tức giận với thằng Hải cò như vậy vì ông đã là người lớn.Năm mươi tuổi thì còn lớn hơn cả người lớn nữa:một người chuẩn bị già.Chuẩn bị già thì sợ chết là đúng rồi.

Trẻ con lại khác .Trẻ con nghĩ đến mọi thứ,trừ cái chết.Chúng không thấy cái chết có liên quan gì đến mình.Hoặc giả cái chết ở xa quá, tận mút bên kia cuộc đời,vì vậy bọn trẻ chẳng mấy bận tâm.

Càng lớn người ta càng đến gần cái chết,vì thế người ta sợ.Cái chết cũng giống như chiến tranh.Khi chiến tranh còn ở xa,người ta chỉ nhìn thấy nó trên các bản tin thời sự báo chí hoặc tivi,do đó người ta không có cảm giác sợ hãi.Người ta đọc tin chiến sự cũng bình thản như đọc tin thời tiết.Nhưng khi chiến tranh lan đến trước của nhà và bom rơi ngay trên nóc hầm,nỗi sợ lúc đó sẽ tóm lấy gáy từng người.

Thật ra,con người ta nói chung ít nghĩ đến cái chết.Bở vì nếu ngày nào cũng nghĩ đến cái chết thì chẳng ai còn hứng thú để mà sống tiếp.

Nhưng khổ thay,cái chết thỉnh thoảng vẫn nghĩ đến chúng ta.Đó là khi trong thị trấn có một ai đó qua đời,và chúng ta buộc phải nghĩ đến nó.Lúc đó,tim ta thắt lại.

Cái chết khiến người lớn sợ hãi,nhưng chỉ làm trẻ con tò mò.

-Ai chết vậy,Hải cò?

-Ông Tám ve chai.

-Sao ổng chết vậy?

Hải cò nhún vai:

-Ba tao nói ổng nhậu xỉn trượt chân té xuống sông.

Con Tủn rụt cổ trong khi con Tí sún thè lưỡi.Còn tôi đưa tay xoa mắt:

-Tội ổng quá,mày!

Nhưng bọn tôi chỉ thấy tội lúc đó thôi.Hôm sau mải chơi,bọn tôi quên ngay.Thỉnh thoảng nghe ai nhắc đến ông Tám ve chai,bọn tôi mang máng nhớ là đã từng có một người như thế đi ngang qua cuộc đời này.Đầu óc trẻ con nói chung đơn giản,dễ nhớ, mau quên - như chiếc bàn trượt, chuyện thế sự không bám được dài lâu.

Đối với người lớn,cái chết trầm trọng hơn nhiều.Nó trầm trọng vì nó đáng sợ.Đáng sợ nhất là không ai biết bản chất cái chết là gì.Từ cổ chí kim,chưa ai kể lại được cái chết của mình.Chẳng thà cái chết tồi tệ hơn thực tế, nhưng đâu ra đó rõ ràng.Để chúng ta có thể chuẩn bị tinh thần đón nhận và nghĩ ra cách đối xử với nó- như vậy đỡ sợ hơn.

Một bậc thông thái như Khổng Tử, khi học trò Tử Lộ hỏi"Xin thầy cho con biết đạo lý của sự chết",cũng chỉ biết gãi đầu bối rối "Sống ta còn chưa biết hết,làm thế nào biết được sự chết?"

Phương Tây khác phương Đông.Phương Tây nói thẳng toẹt: "Trên đời chỉ có hai loại người:những người đã chết và những người đang chết".

Phương Tây nói đúng quá.Con người xét cho cùng ngay từ khi ra đời đã cần mẫn kéo nhau đi từ điểm khởi đầu đến điểm kết thúc- như kéo một đoạn thẳng từ điểm A đến điểm B trong phép hình học.Những người đã chết là những kẻ đã đến đích,còn những người "đang chết"(trong đó có cả người đang viết truyện này) đang từng ngày lê bước để hoàn tất hành trình một kiếp người.

Chỉ có đức tin mới giúp con người ta điềm tĩnh đối diện với cái chết."Cứu rỗi" là một mỹ từ bắt nguồn từ tôn giáo.

                                                                                  ...

Bạn có sợ chết không?

Bạn cảm thấy gì khi nghĩ đến cái chết?

Nếu bạn hỏi tôi như vậy,tôi sẽ trả lời là tôi không sợ,nhưng tôi cảm thấy buồn.Những cái chết luôn gieo vào hồn tôi một nỗi quạnh hiu.Mỗi khi một người quen biết qua đời,lòng tôi lập tức hóa thành tháng mười một mưa dầm.

Cách đây dăm,bảy năm,Tết nào tôi cũng chuẩn bị bốn phần quà gồm báo Xuân,lịch Tết và một gói bánh mứt đem tặng cho những người bạn lớn-những người anh mà tôi yêu quý:một nhà văn,một nhà báo,một linh mục và một nhà hoạt động xã hội.