Câu 12: Vai trò của ngân hàng thương mại đối với sự phát triển kinh tế

Đáp án:

1- Khái niệm và chức năng của ngân hàng thương mại.

• Khái niệm

Ở Việt Nam: Pháp lệnh ngân hàng ngày 23-5-1990 của hội đồng ngân hàng VIệt Nam xác định:

" NHTM là tổ chức kinh doanh tiền tệ mà hoạt động chủ yếu và thường xuyên là nhận tiền kí gửi từ khách hàng với trách nhiệm hoàn trả và sử dụng số tiền đó để cho vay, thực hiện nhiệm vụ chiết khấu và làm phương tiện thanh toán."

• Các chức năng của ngân hàng thương mại.

o Thủ quỹ của doanh nghiệp

 Nhận tiền gửi của doanh nghiệp.

 Cho vay đối với doanh nghiệp.

 Thanh toán cho các doanh nghiệp.

o Chức năng tạo tiền

D: là số tiền tạo ra trong hệ thống NHTM

R: tổng dự trữ của NHTM

rr: dự trữ bắt buộc của ngân hàng thương mại

D=(1/rr)*R

Đay là quá trình giản đơn trong quá trình tạo tiền của các ngân hàng

o Trung gian tài chính và tín dụng

 Trung gian tín dụng: làm cho nguồn tiết kiệm và đầu tư gặp gỡ và thỏa mãn nhu cầu về vốn

 Trung gian tài chính

2- Khái quát hoạt động của ngân hàng thương mại:

• Hoạt động huy động nguồn vốn

 Tiền gửi của khách hàng.

 Đi vay.

 Vốn chủ sở hữu.

 Các vốn khác.

• Hoạt động sử dụng vốn.

 Nghiệp vụ ngân quỹ.

 Cho vay

 Đầu tư

 Các hoạt động sử dụng vốn khác

• Hoạt động trung gian, cung cấp dịch vụ tài chính.

 Chuyển tiền

 Trung gian thanh toán: xử lý hoạt động thanh toán bằng tiền mặt, = séc, thẻ. trong hoạt động chứng khoán.

 Môi giới tài chính, tư vấn tài chính, bảo lãnh tài chính.

 Công cụ dịch vụ tiện ích cho khách hàng: cho thuê két sắt. internet banking....

3- Vai trò của ngân hàng thương mại:

• Cung cấp nhu cầu vay vốn cho sự phát triển kinh tế

Ngân hàng thương mại với vai trò trung gian của mình, nhận tiền gửi từ người muốn cho vay, trả lãi cho họ và dem số tiền nay cho người muốn vay.Thực hiện được điều này ngân hàng thương mại huy động và tập trung các nguồn vốn nhàn rỗi trong nền kinh tế , mặt khác với số vốn này ngân hàng thương mại sẽ đáp ứng được nhu cầu vốn của nền kinh tế để sản xuất kinh doanh. Qua đó thúc đẩy nền kinh tế phát triển.

NHTM vừa là người đi vay vừa là người cho vay với số lãi suất chênh lệch thu được nó sẽ duy trì hoạt động của mình.

Vai trò trung gian này sẽ trở nên phong phú hơn với việc phát thêm cổ phiếu và trái phiếu, NHTM có thể làm trung gian giữa công ty và các nhà đàu tư, chuyển giao mệnh lệch trên thị trường chúng khoán...

Biến tiết kiệm thành đầu tư.

• Nâng cao hiệu quả kinh tế

 Rút ngắn tốc độ lưu thông hàng hóa và tiền tệ

 Góp phần làm cho sản xuất kinh doanh diễn ra liên túc không bị đứt quãng cung cấp vốn đầu tư và các công cụ lưu thông tín dụng.

 Thúc đẩy và củng cố hạch toán kinh tế

• Chức năng làm trung gian thanh toàn và quản lý các phương tiện thanh toán

Chức năng này có nghĩa là ngân hàng nhập tiền vào tài khoản hay chi trả tiên theo lệnh của chủ tài khoản. Khi các khách hàng gửi tiền vào trong ngân hàng, họ sẽ được đảm bảo trong việc cất gửi tiền và thực hiện thu chi 1 cách nhanh chóng và tiện lợi, nhất là đối với những khoản thanh toán có giá trị lớn

Khi làm trung gian thanh toán thi ngân hàng đã tạo ra những công cụ lưu thông và độc quyền quản lý các công cụ đó(sec, giấy chuyển ngân, thẻ thanh toán) đã tiết kiệm cho xã hội rất nhiều về chi phí lưu thông, đẩy nhanh tốc độ luân chuyển vốn, thúc đẩy quá trình lưu thông hàng hóa

• Tham gia vào sự ổn định và phát triển của thị trường tài chính và thị trường chứng khoán.

 Cung cấp thông tin, tư vấn và dịch vụ đầu tư.

 Tiến hành cung cấp các dịch vụ kinh doanh chứng khoán

• Tham gia kiểm soát các hoạt động kinh tế

• Chức năng tạo ra tiền trong hệ thống ngân hàng 2 cấp,

Vào cuối thế ki 19 thì hệ thống ngân hàng 2 cấp được hình thành, các ngân hàng không còn hoạt động riêng rẽ nữa mà tạo thành 1 hệ thống, trong đó ngân hàng trung ương là cơ quan quản lý về mặt tiền tệ, tín dụng là ngân hàng của các ngân hàng.Các ngân hàng còn lại thì kinh doanh tiền tệ, nhờ hoạt động trong hệ thống các ngân hàng thương mại đã tạo ra bút tệ thay cho tiền mặt.

4- Thực trạng và giải pháp hoàn thiện hoạt động ngân hàng thương mại ở Việt Nam

• Thực trạng:

 Hoạt động ở trình độ thấp về nghiệp vụ, chuyên môn đơn điệu hình thức huy động và cho vay

 Chưa đáp ứng nhu cầu về vốn, mâu thuẫn cơ bản giữa hiện tượng thừa vốn ở ngân hàng và thiếu vốn của nền kinh tế ( các doanh nghiệp).

 Những hạn chế và tiêu cực.

 Thiếu hoạt động trung gian tài chính và cung cấp dịch vụ tiện ích.

• Giải pháp:

 Hiện đại hóa cơ sở vật chất và thiết bị phục vụ cho hoạt động cung cấp thông tin và dịch vụ

NHTMNN.

- Hoàn thiện tổ chức bộ máy từ hội sở chính đến các chi nhánh theo hướng khẩn trương quy hoạch, sắp xếp lại đi đôi với tiếp tục mở rộng hợp lý mạng lưới chi nhánh, điểm giao dịch và các kênh phân phối khác của NHTM, chú trọng đa dạng hóa các kênh phân phối từ xa và các kênh phân phối điện tử, tự động. Phát triển các cơ sở chấp nhận thẻ và các phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt qua ngân hàng.

-

- Nâng cao sức cạnh tranh của dịch vụ ngân hàng do các NHTM Việt Nam cung cấp, nâng cao năng lực quản trị rủi ro và minh bạch hoá hoạt động ngân hàng.

- Thúc đẩy thị trường tài chính, tạo nên mối liên kết hữu cơ giữa các phân đoạn và loại hình thị trường tài chính, giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng phát triển sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp trong nước trước tình hình bất ổn về giá nguyên liệu thô trên thị trường thế giới và áp lực lạm phát trong nước. Trong đó, cần coi trọng phát triển thị trường chứng khoán theo hướng xây dựng môi trường pháp lý thông thoáng hơn về kinh doanh chứng khoán, có khả năng huy động trực tiếp nguồn vốn từ công chúng cho phát triển doanh nghiệp, qua đó giảm áp lực lên vốn ngân hàng và vốn ngân sách nhà nước, góp phần giảm lãi suất cho vay đang có xu hướng tăng cao hiện nay. Đây là tiền đề quan trọng để kết nối thị trường chứng khoán Việt Nam với các thị trường chứng khoán khu vực, nó cũng có tác dụng hỗ trợ phát triển thị trường trái phiếu trong nước để sớm tham gia thị trường trái phiếu quốc tế và khu vực.

 Tăng cường tính tự chủ và độc lập, tự chịu trách nhiệm của các NHTM

 Thâm nhập vào nền kinh tế sâu hơn nữa

 Cải tiến và đa dạng hóa các hoạt động cho vay và thu nợ cũng như thu hút nguồn vốn

 Nâng cao trình độ nghiệp vụ và phẩm chất nghề nghiệp của cán bộ nhân viên ngân hàng

 Song song với việc hoàn thiện pháp lệnh ngân hàng, các ngân hàng thương mại nên đẩy mạnh các hình thức tín chấp. Xây dựng quan hệ lâu dài với khách hàng, củng cố uy tín với khách hàng.

Đẩy mạnh việc ứng dụng kỹ thuật và công nghệ tiên tiến phù hợp với trình độ phát triển của hệ thống ngân hàng Việt Nam và tuân thủ các chuẩn mực quốc tế, phát triển hệ thống giao dịch trực tuyến và từng bước mở rộng mô hình giao dịch một cửa. Phát triển mạng diện rộng và hệ thống công nghệ thông tin với các giải pháp kỹ thuật và phương tiện truyền thông thích hợp.

- Hoàn thiện và chuẩn hóa quy trình tác nghiệp và quản lý nghiệp vụ ngân hàng, nhất là những nghiệp vụ ngân hàng cơ bản theo hướng tự động hóa, ưu tiên các nghiệp vụ thanh toán, tín dụng, kế toán, quản lý rủi ro và hệ thống thông tin quản lý.

- Phát triển hệ thống thanh toán điện tử và hiện đại hóa hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng trên phạm vi toàn quốc nhằm hình thành hệ thống thanh toán quốc gia thống nhất và an toàn, tiến tới tự động hóa hoàn toàn hệ thống thanh toán ngân hàng.