Câu 12. Hàng hoá là gì? Làm rõ các thuộc tính của hàng hoá. Từ đó kể tên những hàng hoá đặc biệt mà em biết và lý giải vì sao nó là hàng hoá đặc biệt?

1. Điều kiện, đặc trưng và ưu thế của sản xuất hàng hóa:           

      Trong Sản xuất hàng hóa ra đời phải có 2 điều kiện sau: thứ nhất, có sự phân công lao động xã hội; thứ hai, có sự tách biệt tương đối về mặt kinh tế giữa những người sản xuất.

      Đặc trưng của sản xuất hàng hóa là sản xuất ra sản phẩm để trao đổi. Nhờ đặc trưng này mà sản xuất hàng hóa có những ưu thế hơn hẳn so với sản xuất tự cấp, tự túc:

Thứ nhất, mục đích của sản xuất hàng hóa không phải để tiêu dùng mà để thỏa mãn nhu cầu thị trường.

Thứ hai, trong nền kinh tế hàng hóa có sự tác động của quy luật cạnh tranh, buộc những người sản xuất phải quan tâm đến việc cải tiến kỹ thuật, nâng cao trình độ quản lý, nhờ đó nâng cao năng suất lao động, thúc đẩy lực lượng sản xuất phát triển.

Thứ ba, các quan hệ hàng hóa – tiền tệ phát triển đã thúc đẩy giao lưu kinh tế giữa các vùng trong nước, giữa các quốc gia trên thế giới, nhờ đó tạo ra khả năng đáp ứng nhu cầu đời sống và sản xuất của xã hội ngày càng tốt hơn.

2. Hàng hóa và 2 thuộc tính của hàng hóa:

a. Khái niệm: Hàng hoá là sản phẩm của lao động có thể thoả mãn nhu cầu nhất định  nào đó của con người thông qua trao đổi và mua bán.

b. Hai thuộc tính của hàng hoá

- Giá trị sử dụng: là công  dụng của hàng hoá nhằm thoả mãn  một nhu cầu nào đó của con người, thông qua trao đổi bằng mua và bán. Vật phẩm nào cũng có một số công dụng nhất định do thuộc tính tự nhiên của vật chất quyết định. Khoa học kỹ thuật phát triển, con người càng tìm thêm nhiều công dụng, thuộc tính mới của sản phẩm.

+ Giá trị sử dụng là thuộc tính của hàng hoá, là giá trị sử dụng cho người khác, cho xã hội thông qua trao đổi và mua bán.

- Giá trị của hàng hoá:

+ Giá trị trao đổi là một quan hệ về số lượng, thể hiện tỷ lệ trao đổi giữa hàng hoá này với hàng  hoá khác

VD:  2m vải = 10 kg thúc

 Hai hàng hoá trao đổi được với nhau thì bản thân 2 hàng hoá  phải có  một cái chung giống nhau. Nếu ta gạt bỏ giá trị sử dụng của hàng hoá đi, mọi hàng hoá  đều là sản  phẩm của lao động. Chính lao động là cơ sở của trao đổi và tạo thành giá trị hàng hoá. Vậy thực chất của trao đổi sản phẩm là trao đổi lao động.

+ Giá trị của hàng hoá là lao động xã hội của người sản xuất kết tinh trong hàng hoá. Sản phẩm nào mà lao động hao phí để sản xuất ra chúng càng nhiều thì giá trị càng cao.

c. Mối quan hệ giữa hai thuộc tính

Hai thuộc tính của hàng hóa có mối quan hệ ràng buộc với nhau vừa thống nhất vừa mâu thuẫn nhau: Giá trị là nội dung, là cơ sở của giá trị trao đổi; còn giá trị trao đổi là hình thức biểu hiện ra bên ngoài của giá trị. Gía trị phản ánh quan hệ giữa người sản xuất hàng hoá, là phạm trù lịch sử chỉ tồn tại trong sản xuất hàng hóa. Giá trị là thuộc tính xã hội của hàng hoá.

- Thống nhất: Đó là hàng hoá phải có hai thuộc tính, nếu thiếu một trong hai thuộc tính không phải là hàng hoá.

- Mâu thuẫn giữa hai thuộc tính thể hiện:

+ Với tư cách là giá trị sử dụng các hàng hoá không đồng nhất về chất.

+ Với tư cách là giá trị các hàng hoá đồng nhất về chất đều là lao động đó được vật hoá.

+ Quá trình thực hiện giá trị và giá trị sử dụng là hai quá trình khác  nhau về thời gian và không gian, đó nếu giá trị hàng hoá không được thực hiện sẽ dẫn đến khủng hoảng sản xuất thừa.

3. Những hàng hóa đặc biệt.

* Sức lao động là một loại hàng hóa đặc biệt:

Vì trong quá trình lao động, sức lao động tạo ra một lượng giá trị mới lớn hơn giá trị của bản thân nó, phần dư ra so với giá trị sức lao động là giá trị thăng dư.

* Tiền tệ: Là hàng háo đặc biệt được tách ra từ trong thế giớ hàng háo làm vật ngang giá chung thống nhất cho các hàng hóa khác, nó thể hiện lao động xã họi và biểu hiện quan hệ giưa những người sản xuất hàng háo.