Câu 13: Phân loại Mô liên kết sợi? Cấu tạo, phân bố và chức năng của từng loại?

Mô liên kết sợi có chất gian bào chủ yếu là các loại sợi, ít tế bào. Mô liên kết sợi gồm 4 dạng sau:

 Gân (tendon):

■ Gân là những dây xơ nối với xương, hoặc nối xương này với xương khác, hoặc nối các mấu xương với đầu cơ,

■ Tế bào gân (thực chất là tế bào sợi) thưa thớt, nằm xen vào giữa các sợi gân. Mỗi gân gồm nhiều bó sợi collagene kết hợp với nhau, ngăn cách nhau bởi những vách liên kết và ít chất cơ bản vô định hình dạng keo lỏng. Bọc ngoài gân là một màng gọi là cân tiếp nối với cân của cơ.

■ Gân chịu tác dụng của các lực theo chiều dọc nên các sợi collagene và các tế bào xếp định hướng song song với chiều tác dụng của lực.

 Dây chằng (ligament):

■ Là một tổ chức liên kết dầy có tính đàn hồi lớn, gồm những dây hay lá liên kết nối các cơ quan với nhau, ràng buộc giữa 2 đầu xương dài để tạo thành bao khớp hoặc làm nhiệm vụ treo (dây chẳng ở gáy của bò, màng treo ruột)...

■ Dây chằng có cấu tạo giống như gân nhưng các sợi collagene ít căng hơn. Các dây chằng đàn hồi có thêm các sợi elastic (vd: dây phát âm ở thanh quản).

■ Tế bào sợi dẹt nằm xen kẽ giữa các bó sợi. Ngoài cùng của dây chằng là màng liên kết thưa có cấu tạo chủ yếu là các sợi collagene.

 Cân (aponevrose):

■ Cân là mang liên kết sợi, mỏng, nhiều lớp, bọc ngoài của cơ và gân làm cho cơ hoạt động trong một cái lồng định hướng.

■ Cân gồm nhiều sợi collagene tạo thành nhiều lớp chồng lên nhau. Các sợi collagene trong cùng một lớp thì xếp song song, còn ở 2 lớp kế cận thì vuông góc hoặc chéo góc nhau.

 Lớp bì của da (dermis):

■ Phân bố dưới lớp biểu bì của da.

■ Tỉ lệ sợi collagene cao, tập trung thành các bó thô collagene xếp không định hướng, làm cho da bền vững.

■ Ngoài ra còn có lưới sợi chun thường xen kẽ với các bó sợi collagene giúp da đàn hồi. Nguyên bào sợi là thành phần chủ yéu nằm xen với các bó sợi collagene, rất ít đại thực bào và các tế bào tự do khác.