Câu 15 : tb h.tượng cơ học ở miệng:..

*) nhai:

- nhai = răng: răng cửa để cắt, răng hàm để nghiền, các cơ hàm khi cùng làm việc sẽ làm cho 2 hàm răg khít lại

- Hầu hết các cơ nhai đều có nhánh vận động của dây V hi phối

- trung tâm nhai nawmf ở thân não

- phản xạ nhai diễn ra như sau: thức ăn ép vào miệg gây ức chế các cơ nhai làm hàm dưới trễ xuốg và làm căg cơ hàm, các cơ hàm co lại, hmà dưới nâg lên làm 2 hàm răg kít lại đồg thời ép nén thức ăn vào miệg, các cơ nhai lại bị ức chế. Cứ như thế độg tác nhai đc lặp đI lặp lại

- nhai rất quan trọg với sự tiêu hóa thức ăn vì ấcc enzym tiêu hóa chỉ tác dụg trên bề mặt của các ptử thức ăn. sự nghiền thức ăn thàh các ptử nhỏ rồi trộn lẫn với nc bọt vừa làm tăng diện tick tiếp xúc của thức ăn với enzym tiêu hóa, vừa làm cho thức ăn đc vc dễ dàng mà ko làm tổn thương ống tiêu hóa, riêng đối với rau quả nhai còn qtrọng ở chỗ nó phá vỡ màng bọc xenlulose để những phàn dinh dưỡng ở bên trong có thể đc tiêu hóa và hấp thu

*) nuốt: là 1 độg tác nửa tùy ý, nửa tự độg có cơ chế phức tạp đc chia làm 3 gđ:

- gđ nuốt có ý thức: nên thức ăn đc đặt trên lưỡi, lưỡi cử động lên trên và ra sau để đẩy thức ăn vào họng. Bắt dầu từ đây nuốt trở thành pxạ tự độg(1-2s)

- gđ họng ko có ý thức: nên thức ăn kick thick vùng nhận cảm nuất ở quanh vòm họng, đb phía trên các cột hạnh nhân. xung động truyền về trung tâm nuốt ở hành não theo các sợi cảm giác của dây tam thoa, dây IX, từ trung tâm  xung động theo các dây TK V, IX, X và XII đến họng và thực quản gây co các cơ của họng theo trình tự sau:

+) họng mềm bị kéo lên trên để đóng lỗ mũi sau, ngăn sự trào ngc thức ăn vào khoang mũi

+) các nếp gấp của vòm họng ở 2 bên đc kéo vào giữa tạo thành 1 rãnh dọc để thức ăn qua đó vào họng sau

+) các dây thanh âm nằm sát cạnh nhau, thanh quản bị kéo lên trên và ra trc bởi các cơ cổ

động tác này cùng với sự có mặt của các dây chằng làm cho nắp thanh quản bị đưa ra sau che kín thanh môn, ngăn ko cho thức ăn đI vào khí quản

+) thanh quản bị kéo lên trên cũng làm mở rộng khe thanh quản, cơ thắt họng, thực quản giãn ra đồng thời cơ thành bụng co lại dẩy thức ăn đẩy thức ăn vào thực quản

- gđ thực quản: chức năng chủ yếu của thực quản là đứa thức ăn từ họng vào dạ dày nhờ các sóng nhu động, thời gian thức ăn di chuyển trong thực quản khoảng 8 -10s. nếu ng ta ăn ở tư thế đứng thì thức ăn sẽ đc chuyển nhanh hơn do tác dụng của trọng lực kéo thức ăn xuống

Các sóng nhu động của thực quản đc kiểm soát bởi dây TK số IX, dây X cà đám rối TK Auerbach ở thực quản

Khi sóng nhu động của thực quản đến gần dạ dày, cơ thắt dạ dày – thực quản giãn ra đồng thời với sự giãn của phần trên dạ dày, sóng nhu động ở phía sau viêm thức ăn đẩy nó vào dạ dày. bình thg cơ thắt dạ dày – thực quản ở trạg tháI co truong lực để ngăn sự trào ngc của thức ăn acid từ dạ dày lên thực quản.//