Câu 2:

(Hoàn cảnh lịch sử)

Cuối năm 1944 đầu năm 1945, bọn phát xít liên tiếp thất bại trên nhiều mặt trận. Chiến tranh thế giới thứ hai đang bước vào giai đoạn kết thúc. Quân đội Liên Xô tiến về phía BécLin. Nhiều nước Trung và Đông Âu được giải phóng . Tháng 8/1945 Pari được giải phóng, tướng Đờ Gôn lên cầm quyền. Đêm 8/8/1945 phát xít Đức đầu hàng Đhông điều kiện.

Ở châu Á Nhật liên tiếp thất bại trên liên tiếp. Ở Đông Dương, quân Pháp đang ráo riết hoạt động, chờ thời cơ quân Đồng Minh tiến vào Đông Dương sẽ nổi dậy tiến công quân Nhật. Trong tình hình ấy Đảng ta đã nhận định rằng: " Mâu thuẫn giữa Pháp và Nhật ngày càng sâu sắc, nhất định xung đột sẽ xảy ra".

Đúng như nhận định của Đảng, biết rõ những âm mưu của thực dân Pháp nên quân Nhật đã quyết định hành động trước. Vào 20h 20 phút ngày 9/3/1945, quân đội Nhật nổ súng đồng loạt, thực dân Pháp chống cự yếu ớt ở vài nơi rồi nhanh chóng đầu hàng.

Cuộc đảo chính của Nhật lật đổ chính quyền thực dân Pháp ở Đông Dương nổ ra giữa lúc Ban thường vụ Trung ương Đảng đang họp tại làng Đình Bảng (Từ Sơn - Bắc Ninh). Trong điều kiện đó, Hội Nghị làm việc khẩn trương, nhận định về cuộc đảo chính và khả năng diễn biến của tình hình. Ngày 12/3/1945, Ban thường vụ Ban chấp hành Trung ương Đảng ra chỉ thị "Nhật - Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta".

(Nội dung)

Bản chỉ thị đã nhận định rằng cuộc đảo chính đã gây nên một cuộc khủng hoảng chính trị sâu sắc, nhưng điều kiện Tổng khời nghĩa chưa chín muồi. Đối tượng cách mạng đã có sự thay đổi, giờ đây kẻ thù chính của nhân dân Đông Dương là phát xít Nhật.

Bản chỉ thị cũng đã chỉ rõ, với tình hình mới, khẩu hiệu : "Đánh đuổi Pháp Nhật" không còn phù hợp nữa. Thay vào đó sẽ là : " Đánh đuổi phát xít Nhật".

Bản chỉ thị cũng phát động phong trào kháng Nhật cứu nước rộng rãi dưới nhiều hình thức : bất hợp tác, bãi công, bãi thị, phá phách , biểu tình, thị uy, vũ trang du kích .... Làm tiền đề cho tổng khởi nghĩa.

Và quan trọng hơn cả, chỉ thị đã dự kiến được thời điểm tiến hành tổng khởi nghĩa giành chính quyền

- Khi quân Đồng Minh tiến vào Đông Dương, phát xít Nhật sẽ đưa quân ra ngăn cản, lợi dụng những sơ hở, từ phía sau ta sẽ tiến hành tổng khởi nghĩa.

- Nếu cách mạng Nhật bùng nổ, chính quyền về tay nhân dân, hoặc Nhật mất nước như Pháp năm 1940, quân Nhật ở Đông Dương sẽ trở nên hoang mang, rối loạn, lợi dụng thời cơ đó để ta tiến lên khởi nghĩa.

Vậy bản chỉ thị có một ý nghĩa hết sức to lớn:

- Là sự lãnh đạo sáng suốt, kịp thời, kiên quyết của Đảng. Bản chỉ thị là kim chỉ nam cho toàn Đảng, toàn dân hành động, thúc đẩy thời cơ khởi nghĩa mau chín muồi

- Chỉ thị đã phát huy tính chủ động, sáng tạo của cách địa phương, góp phần vào thắng lợi của CMT8/1945.