Cau 27  Thiết bị trao đổi nhiệt dạng ống

 Sửa chữa thiết bị TĐN là một quá trình công nghệ bao gồm các công việc: khắc phục độ không kín khít của các ống và mặt sàng ống, nút ống, thay thế một phần hoặc toàn bộ ống, sửa chữa lỗ ống trên mặt sàng, sửa chữa các hư hỏng của thân, nắp khoang nước, sửa chữa kiểm tra van an toàn, kiểm tra sau sửa chữa.

Sửa chữa thiết bị TĐN bao gồm: sửa chữa thường xuyên, sửa chữa trung bình và sửa chữa lớn.

Sửa chữa thường xuyên được thực hiện bởi đội ngũ thuyền viên, hoặc đội sửa chữa của xí nghiệp.  Các công việc đó là khắc phục độ không kín khít của các ống và lỗ của mặt sàng, thay thế kẽm chống ăn mòn, sửa chữa các khuyết tật nhỏ trên thân, nắp của thiết bị, thử thủy lực để kiểm tra độ kín khít.

Sửa chữa lớn được thực hiện bởi nhà máy sửa chữa tàu, người ta tiến hành thay thế một phần  hoặc toàn bộ ống, chế tạo các chi tiết mới như nắp, các thiết bị phụ tùng, v.v... và cũng đồng thời hoàn thành các công việc của sửa chữa thường xuyên.

Việc lắp đặt ống với mặt sàng đảm bảo độ kín khít có thể thực hiện 2 phương pháp: nhờ đệm lót mềm hoặc nong ống (như hình 2-24).

Nếu ống lắp theo hình (a) khi có sự rò rỉ người ta thay thế các vòng đệm mềm. Còn các mối lắp ghép theo kiểu nong thì khi có sự  rò rỉ  người ta khắc phục bằng cách nong bổ sung nhờ thiết bị nong ống. Nếu sau khi nong xong không có kết quả thì phải thay thế hoặc nút ống.

Hình 2-24: Các phương pháp làm chặt ống vào lỗ mặt sàng của thiết bị trao đổi nhiệt

a- Nhờ đệm lót mềm; b- Nong;

1- ống ren; 2- Vòng sợi (xơ); 3- Vòng chì; 4- Mặt sàng; 5- ống

Trong thời gian khai thác các ống nút không được vượt quá 10% tổng số ống. Nếu số ống yêu cầu thay thế lớn hơn số lượng cho phép thì phải thay thế tất cả các ống.

Hình 2-25: Bộ gá để tháo ống của thiết bị trao đổi nhiệt

1- ống; 2- Sơ mi giằng (chặn); 3- Thanh kéo; 4- Đầu hình côn

Việc tháo bỏ các ống cũ ra khỏi mặt sàng có thể thực hiện bằng phương pháp sau: Tháo ống ren (nếu mối nối làm kín nhờ đệm mềm), tháo các vòng sợi và vòng chì. Các ống được tháo ra nhờ bộ gá thích hợp (hình 2-25).

Khi tác dụng một lực dọc trục vào đầu hình côn sẽ làm cho đầu ống giằng loe ra bám chặt với bề mặt trong của ống, ta tiến hành tháo ống ra. Đối với các ống ghép bằng phương pháp nong, khi tháo ống ta có thể cắt nhờ thiết bị đặc biệt (hình 2-26).

Hình 2-26: Dụng cụ cắt tháo ống cũ

1- Trục cán dao; 2- Lỗ lắp dao; 3- Dao ; 4- Vít hãm

Dụng cụ bao gồm cán dao có lỗ hướng tâm để lắp dao và được giữ chặt bởi vít 4. Cán dao 1 chuyển động quay bởi khoan điện nhỏ. Chiều sâu của vết cắt thường sau một lượt dao khoảng 0,5mm (lưu ý tránh làm hỏng bề mặt công tác của lỗ mặt sàng).

Bề mặt lỗ sàng và đầu ống phải được chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi lắp bằng phương pháp nong: độ bóng bề mặt phải đạt Ñ5, đường kính trong sau khi doa không được lớn hơn giới hạn cho phép 1,02 ¸1,03 đường kính ở bản vẽ thiết kế. Độ ô van của lỗ ống ở mặt sàng không được vượt quá 0,05mm. Nếu các điều kiện trên không thực hiện được thì phải thay thế mặt sàng.

Mặt phẳng công tác của các nắp đậy phải kiểm tra cẩn thận, độ không phẳng không được vượt quá 0,10mm.

2.7.2 Thiết bị trao đổi nhiệt dạng tấm

Hình 2-27: Sinh hàn tấm

Thiết bị trao đổi nhiệt dạng tấm gồm nhiều tấm kim loại xếp với nhau. Giữa các tấm kim loại có gioăng làm kín thường bằng cao su.

Căn cứ vào điều kiện làm việc thực tế để đưa ra thời gian bảo dưỡng hợp lý. Quy trình bảo dưỡng như sau:

Tháo: Sinh hàn có 4, 6, hoặc 8 gujông ép các tấm lại với nhau. Trước khi tháo đo khoảng cách giữa hai tấm ngoài cùng. Khi tháo thì nới đều các đai ốc trên các gujông theo nguyên tắc đối xứng, nới 1/8 đến 1/4 vòng để đảm bảo các tấm không bị cong vênh. Khi tháo các tấm ra thì phải đánh dấu thứ tự các tấm.

Vệ sinh: Tùy theo vật liệu làm gioăng có thể chịu được hóa chất hay không, nếu không phải tháo gioăng ra rồi ngâm các tấm vào thùng hóa chất đã pha theo tỷ lệ của nhà chế tạo. Thời gian ngâm tùy thuộc vào độ dầy của lớp cặn bẩn bám trên tấm. Sau khi ngâm thì làm sạch bằng phương pháp cơ giới. Dùng nước rửa sạch rồi dùng khí nén thổi khô.

Lắp: Trước khi lắp kiểm tra gioăng làm kín giữa các tấm. Lưu ý là có hai loại gioăng khác nhau không lắp lẫn. Lần lượt lắp các tấm vào theo trình tự ngược lại so với quá trình tháo. Vặn bằng tay các đai ốc trên các gujông cho đều rồi dùng cờlê xiết các đai ốc vào cho đều theo nguyên tắc đối xứng, mỗi lần xiết 1/8 đến 1/4 vòng. Đo khoảng cách giữa hai tấm ngoài cùng và chỉnh cho hai tấm song song với nhau.