Hoàn cảnh lịch sử:

            Đầu năm 1951, tình hình thế giới và cách mạng Đông Dương có nhiều chuyển biến mới. Sự lớn mạnh của phe XHCN có lợi cho hòa bình và cách mạng VN. Nước ta đã được các nước XHCN công nhận và đặt quan hệ ngoại giao. Cuộc kháng chiến của nhân dân 3 nước Đông Dương đã giành được những thắng lợi quan trọng. Song lợi dụng tình thế khó khăn của thực dân Pháp, đế quốc Mĩ đã can thiệt sâu hơn vào cuộc chiến tranh Đông Dương. Điều kiện lịch sử đó đã đặt ra yêu cầu bổ sung và hoàn chỉnh đường lối CM đưa cuộc chiến trang đế thắng lợi.

Đáp ứng yêu cầu đó, từ ngày 11 đến 19/2/1951, ĐCS Đông Dương đã họp Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II tại xã Vinh Quang, huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang, ĐH đã thông qua báo cáo chính trị do HCM trình bày và ra Nghị quyết chia tách ĐCS Đông Dương thành 3 đảng cách mạng để lãnh đạo cuộc kháng chiến của 3 dt đi tới thắng lợi. ở VN, Đảng hoạt động công khai lấy tên là Đảng LĐVN.

Nội dung cơ bản của ĐH II:

-  Tính chất xã hội: XHVN gồm có 3 tính chất: dân chủ nhân dân, một phần thuộc địa và nửa phong kiến. 3 tính chất đó đang đấu tranh lẫn nhau nhưng mâu thuẫn chủ yếu lúc này là mâu thuẫn giữa tính chất DCND và thuộc địa.

-  Đối tượng CM: gồm 2 đối tượng, đó là chủ nghĩa đế quốc xâm lược ( đế quốc Pháp và bọn can thiệp Mĩ) và phong kiến (pk phản động, lực lượng thân Pháp và thân Mĩ), trong đó chủ nghĩa đế quốc xâm lược là đối tượng chính hiện nay.

-  Nhiệm vụ CM: gồm nhiệm vụ chính là tiêu diệt Pháp giành độc lập và bảo vệ hòa bình TC; đánh bại Mĩ và nhiệm vụ cơ bản là đánh đuổi bọn đế quốc xâm lược giành độc lập và thống nhất thật sự cho dân tộc; xóa bỏ di tích phong kiến và nửa phong kiến; phát triển chế độ dân chủ nhân dân gây cơ sở cho chủ nghĩa XH

-  Động lực và lực lượng của CM: gồm CN, ND, TTS thành thị, TTS tri thức, TS dân tộc và thân sĩ yêu nước tiến bộ. những giai cấp, tầng lớp và phần tử đó họp thành nhân dân. Nền tảng của ND là công, nông và lđ trí thức.

-  Đặc điểm của CM: CMVN hiện nay là cuộc CM DTDCND, thực chất là cuộc CMDCTS kiểu mới tiến triển thành CMXHCN

-  Triển vọng của CM: CMDTDCND VN nhất định sẽ đưa VN tiến tới CNXH.

-  Con đường đi lên CNXH là một con đường đấu tranh lâu dài, gồm 3 giai đoạn. Giai đoạn 1, nhiệm vụ chủ yếu là hoàn thành giải phóng dân tộc; gđ 2, nhiệm vụ chủ yếu là xóa bỏ di tích phong kiến và nửa pk, thực hiện triệt để người cày có ruộng, hoàn chỉnh chế độ DCND; gđ 3, nhiệm vụ chủ yếu là xây dựng cơ sở cho CNXH, tiến lên thực hiện CNXH. 3 gđ đó mật thiết liên hệ xen kẽ với nhau.

-  Giai cấp lãnh đạo và mục tiêu của CM: giai cấp lãnh đạo là công nhân; mục đích của Đảng là phát triển chế độ DCND, tiến lên chế độ XHCN để thực hiện tự do hạnh phúc cho tất cả dân tộc VN.

-  Chính sách của Đảng: có 15 cs lớn nhằm phát triển chế độ DCND, gây mầm móng cho CNXH và đẩy mạnh kháng chiến đến thắng lợi.

-  Quan hệ quốc tế: VN đứng về phe hòa bình và dân chủ, phải tranh thủ sự -giúp đỡ của các nc XHCN và ND thế giới. Thực hiện đoàn kết Việt-Trung-Xô và Việt-Miên-Lào.