Câu 5 : Quan điểm chỉ đạo và chủ trương của Đảng về xây dựng phát triển nền văn hóa VN trong thời kỳ đổi mới.

---Quan điểm chỉ đạo:

Nghị quyết Hội nghị lần thứ 5 BCH Trung ương Đảng khóa VIII(7- 1998) về xây dựng và phát triển Văn hóa Việt Nam

tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc đã nêu lên những quan điểm cơ bản nhằm xây dựng và phát triển văn hóa. Đó là:

-Văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu vừa là động lực thúc đẩy sự phát triển

 kinh tế- xã hội và hội nhập quốc tế.

+Văn hóa là nền tảng tinh thần xã hội.

Văn hoá được tạo thành bởi một hệ các giá trị tạo nên bản sắc của mỗi dân tộc, các giá trị này thấm nhuần

trong mỗi con người và cả cộng đồng, được tiếp nối qua các thế hệ, được vật chất hoá bền vững trong cấu trúc

kinh tế XH. Nó tác động hàng ngày đến cuộc sống vật chất tinh thần của mọi thành viên bằng môi trường

văn hoá XH. Vì vậy chúng ta phải làm cho văn hoá thấm sâu vào mọi lĩnh vực của đời sống XH, đó là

con đường để các giá trị văn hoá trở thành nền tảng tinh thần bền vững của XH trở thành động lực

phát triển kinh tế XH.

+Văn hoá là động lực thúc đẩy sự phát triển.

Văn hoá là kết quả của sự sáng tạo con người thể hiện tiềm năng sáng tạo của dân tộc .Vì vậy nó là nguồn lực

nội sinh cho sự phát triển của dân tộc đó. Kinh nghiệm đổi mới thành công đã chứng minh luận điểm trên.

Trong nền kinh tế tri thức, hàm lượng văn hóa trong các lĩnh vực của đời sống càng cao bao nhiêu thì khả năng

phát triển KT-XH càng hiện thực và bền vững bấy nhiêu.

Văn hoá đóng vai trò động lực và điều tiết trong kinh tế thị trường. Văn hóa VN đương đại sẽ là một tiền đề

quan trọng đưa nước ta hội nhập sâu hơn và toàn diện hơn vào nền KT thế giới. Văn hóa cổ vũ, hướng dẫn cho

một lối sống hài hòa và chừng mực với hành tinh của chúng ta, vì sự phát triển bền vững cho thế hệ hôm nay

và thế hệ mai sau.

+Văn hoá là một mục tiêu của phát triển

Mục tiêu của văn hóa chính là: “dân giàu nước mạnh, XH công bằng dân chủ văn minh”.

Chiến lược phát triển KT-XH 1991-2000 xác định: mục tiêu và động lực chính của sự phát triển là vì con người,

do con người. Đó là chiến lược phát triển bền vững. Trong thực tế nhận thức và hành động, mục tiêu KT

vẫn thường lấn át mục tiêu XH. Văn hoá vẫn thường bị xem là đứng ngoài kinh tế. Hệ qủa là KT có thể tăng trưởng

nhưng văn hoá bị suy giảm. Chúng ta phải chủ trương phát triển văn hóa gắn kết chặt chẽ và đồng bộ hơn

 với phát triển KT-XH, khai thác tiềm năng kinh tế của văn hoá.

+Văn hoá có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc bồi dưỡng, phát huy nhân tố con người và xây dựng XH mới.

Tài nguyên thiên nhiên đều có hạn, chỉ có tri trức con người mới là vô hạn. Quốc gia nào đạt thành tựu giáo dục cao,

 có vốn trí tuệ toàn dân nhiều thì quốc gia đó vó khả năng tăng trưởng dồi dào. Văn hóa trực tiếp tạo dựng và

nâng cao vốn “tài nguyên người”.

-Nền văn hoá mà ta xây dựng là nền văn hoá tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc.

+Tiên tiến là yêu nước và tiến bộ với nội dung cốt lõi là lý tưởng độc lập dân tộc và CNXH. Tiên tiến không chỉ về

nội dung tư tưởng mà cả trong hình thức biểu hiện, trong phương tiện chuyển tải nội dung.

+Bản sắc dân tộc bao gồm cả những giá trị văn hoá truyền thống bền vững của dân tộc VN; bản sắc dân tộc

thể hiện sức sống bên trong của dân tộc, đậm nét trong các hình thức biểu hiện mang tính dân tộc độc đáo,

 trong tất cả các lĩnh vực của đời sống. Bản sắc dân tộc cũng phát triển theo thể chế kinh tế, xã hội và chính trị

 của quốc gia, theo quá trình hội nhập, giao lưu, tiếp nhận văn minh nhân loại.

Để xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, chúng ta chủ trương vừa bảo vệ bản sắc dân tộc,

vừa mở rộng giao lưu, tiếp thu văn hóa nhân loại; xây dựng VN thành một địa chỉ giao lưu văn hóa khu vực và quốc tế.

-Nền văn hoá VN là nền văn hoá thống nhất mà đa dạng trong cộng đồng các dân tộc VN.

Mỗi thành phần dân tộc có truyền thống và bản sắc của mình, nhưng cả cộng đồng các dân tộc VN có nền văn hoá

chung thống nhất.Thống nhất cả bao hàm tính đa dạng, đa dạng trong sự thống nhất, không có sự đồng hóa

hoặc thôn tính, kỳ thị bản sắc văn hóa các dân tộc. Bảo vệ bản sắc dân tộc, chống lạc hậu lỗi thời, mở rộng

giao lưu tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại là nhiệm vụ của chúng ta.

-Xây dựng và phát triển văn hoá là sự nghiệp của toàn dân, do đảng lãnh đạo, trong đó đội ngũ tri thức giữ vai trò

quan trọng.

CM là sự nghiệp của quần chúng thì xây dựng văn hoá là công việc do mọi người cùng thực hiện. Làm cho văn hoá

thẩm thấu trong mọi lĩnh vực của đời sống XH, thực hành văn hoá là hoạt động hàng ngày của mỗi

người dân. Đội ngũ tri thức gắn bó với nhân dân giữ vai trò quan trọng trong sự nghiệp này.

-Giáo dục đào tạo cùng với khoa học và công nghệ được coi là quốc sách hàng đầu.

Cùng với giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ là quốc sách hàng đầu, là động lực phát triển kinh tế - xã hội, là

điều kiện cần thiết để giữ vững độc lập dân tộc và xây dựng thành công CNXH. Là nội dung then chốt trong mọi hoạt

động của các ngành, các cấp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế củng cố quốc phòng an ninh.

-Văn hoá là một mặt trận; xây dựng và phát triển văn hoá là sự nghiệp cách mạng lâu dài, đòi hỏi phải có ý chí

cách mạng và sự kiên trì thận trọng.

Văn hoá là một mặt trận của cách mạng VN, quan trọng và gian khổ không kém mặt trận kinh tế, mặt trận

chính trị. Hoạt động xây và chống trong văn hoá là quá trình cách mạng lâu dài khó khăn phức tạp và

cần có ý chí cách mạng có tính chiến đấu tính kiên trì thận trọng, đòi hỏi nhiều thơi gian.

---Chủ trương của Đảng về xây dựng và phát triển văn hóa thời kì đổi mới:

- Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện; đổi mới cơ cấu tổ chức, cơ chế quản lý, nội dung và phương pháp

giảng dạy; bồi dưỡng lý tưởng sống, lối sống, năng lực trí tuệ đạo đức và bản lĩnh sáng tạo của con người

Việt Nam( đặc biệt là tầng lớp thanh niên, học sinh, sinh viên..).

- Chuyển dần mô hình giáo dục hiện nay sang mô hình giáo dục mở- mô hình xã hội học tập với hệ thống học tập

suốt đời, đào tạo liên tục, liên thông giữa các bậc học, nghành học; xây dựng và phát triền hệ thống học

tập đáp ứng linh hoạt nhu cầu học tập thường xuyên và đảm bảo sự công bằng xã hội trong giáo dục.

- Đổi mới mạnh mẽ giáo dục mầm non và giáo dục phổ thông.Khẩn trương khắc phục tình trạng quá tải,

thực hiện nghiêm túc chương trình giáo dục và sách giáo khoa phổ thông; đảm bảo tính khoa học, cơ bản,

 phù hợp với lứa tuổi và điều kiều kiện của nước nhà.

- Phát triển mạnh mẽ hệ thống giáo dục nghề nghiệp, tăng nhanh quy mô đào tạo cao đẳng nghề,

trung cấp nghề cho các vùng và xuất khẩu lao động.

- Đổi mới hệ thống giáo dục đại học và sau đại học, gắn đào tạo với sử dụng, trực tiếp phục vụ chuyển đổi

cơ cấu lao động và phát triển nhanh  đội ngũ lao động có chất lượng; chú trọng phát triển và đào tạo nhân tài,

 xây dựng nhanh chóng cơ cấu nguồn lực phù hợp vùng miền, dân tộc….

- Bảo đảm đủ số lượng, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên ở các cấp bậc học.Hoàn thiện hệ thống

đánh giá và kiểm định chất lượng giáo dục.Khắc phục những mặt yếu kém của giáo dục.

- Thực hiện xã hội hóa giáo dục. Huy động nguồn lực vật chất và trí tuệ của xã hội tham gia chăm lo sự nghiệp

giáo dục. Phối hợp giáo dục với các ban ngành, tổ chức chính trị- xã hội.  Tăng cường thanh tra, kiểm tra,

 giám sát các hoạt động giáo dục.

- Tăng cường hợp tác quốc tế và giáo dục đào tạo.Tiếp cận chuẩn mực giáo dục tiên tiến và phù hợp với

điều kiện Việt Nam.Có cơ chế quản lý phù hợp đối với các trường do nước ngoài đầu tư hoặc liên kết đào tạo.

- Phát triền khoa học xã hội, tiếp tục góp phần làm sáng tỏ lý luận về con người đi lên CNXH ở nước ta.

- Phát triển khia học tự nhiên và khoa học công nghệ, tập trung nghiên cứu cơ bản định hướng ứng dụng,

 đặc biệt các lĩnh vực Việt Nam có nhu cầu và thế mạnh. Đẩy mạnh nâng cao trình độ công nghệ của

các ngành có lợi thế cạnh tranh, có tỉ trọng lớn trong GDP.

- Đổi mới cơ chế quản lý khoa học và công nghệ. Đẩy mạnh hội nhập quốc tế trong lĩnh vực khoa học và

công nghệ. Nâng cao chất lượng và khản năng thương mại hóa các sản phẩm khoa học, công nghệ.

Đẩy mạnh việc đổi mới công nghệ trong doanh nghiệp.