Câu 5 trình bày chẩn đoán lao màng não

chẩn đoán xác định:

-         chẩn đoán lao màng não ở người lớn:

Các triệu chứng nghi ngờ: sốt kéo dài trên 2 tuần , có hội chứng màng não, nôn, đau đầu , rối loạn tinh thần, thần kinh, có thể hôn mê , cứng gáy, có tổn thương lao ở các tạng khác : Phổi xương hạch

Xét nghiệm cần thiết: chọc dò dịch não tủy và xem các biến đổi thành phần trong dịch não tủy, chụp X- quang phổi

-         chẩn đoán lao màng não ở trẻ em:

Các triệu chứng nghi ngờ: sốt, nôn, co giật, có hội chứng màng não, các dấu hiệu thần kinh( tăng kích thích, ngủ gà, quấy khóc, ngủ ly bỳ, tinh thần trì trệ, liệt dây thần kinh sọ não). Xét nghiệm cần thiết: chọc dò và làm xét nghiệm dịch não tủy xem sự biến đổi các thành phần trong dịch não tủy, chụp x quang phổi có tổn thương lao ( hình hạch cạnh khí phế quản, hình tổn thương kê ở phổi). Bệnh diễn biến từ từ kéo dài có nguồn lây trực tiếp( người thân cận đang điều trị lao)

Tuyến xã, phường: phát hiện và theo dõi sát các trường hợp sốt kéo dài không rõ nguyên nhân, có hội chứng màng não- não , có nguồn lây, chưa tiêm BCG phải nghĩ ngay tới lao màng não và nhanh chóng chuyển bệnh nhân lên tuyến trên để chẩn đoán và điều trị.

Tuyến huyện: làm các xét nghiệm cls: phản ứng da, xét nghiệm đờm trực tiếp, chụp X-quang phổi nhằm phát hiện các tổn thương lao phối hợp; lao phổi ,lao kê… chọc dò và xét nghiệm dịch não tủy để chẩn đoán lao màng não.

Tuyến tỉnh chuyên khoa: chẩn đoán xác định lao màng não bằng xét nghiệm dịch não tủy, x quang tim phổi, phản ứng da, xét nghiệm xác định lao màng não phối hợp : lao phổi. lao kê…chọc dò và xét nghiệm dịch não tủy để chẩn đoán lao màng não.

Tuyến tỉnh chuyên khoa: chẩn đoán xác định lao màng não bằng xét nghiệm dịch não tủy, xquang phổi, phản ứng da, xét nghiệm nhuộm soi trực tiếp, thuần nhất, nuôi cấy tìm Vk lao… để thày thuốc chẩn đoán nhanh và chính xác bệnh cạnh các kỹ năng lâm sang các bệnh viện tuyến tỉnh cần trang bị và áp dụng những kỹ thuật hiện đại trong chẩn đoán lao màng não

Tuyến trung ương chuyên khoa: áp dụng các kỹ thuật hiện đại: kỹ thuật BACTEC , ELISA , PCR chẩn đoán nhanh lao màng não

chản đoán phẩn biệt:

-         Lâm sang: rối loạn tiêu hóa, viêm xoang trán, cao huyết áp, u não, abces não, sốt cao co giật ở trẻ em, viêm não, phản ứng màng não

-         Dịch não tủy: viêm màng não do virus, phản ứng màng não, viêm màng não mủ, viêm não, u não .

+ viêm màng não do virus : Bệnh cấp tính, có thể kèm theo viêm long đường hô hấp trên và diễn biến thành dịch. Dịch não tủy trong, sô lượng tb tăng cao có khi đến 1000/mm3 chủ yếu là lympho, nhưng pr tăng ít( có sự phân ly đạm tế bào). Dịch não tyry nhanh trở lại bình thường. chẩn đoán xạc định nguyên nhân do virus phải dựa trên phản ứng huyết thanh

+ viêm màng não do vk( phế cầu , não mô cầu) : bệnh xuất hiện đột ngột diễn biến cấp tính, có hội chứng nhiễm khuẩn nhiễm độc. Dịch não tủy đục, protein tăng cao, tế bào tăng cao, bạch cầu đa nhân trung tính chiếm ưu thế. Khi soi hoặc nuôi cấy có thể thấy vk gây bệnh, glucose giảm nhiều có thể chỉ thấy vết. bạch cầu trong máu tăng cao chủ yếu là bạch cầu đa nhân trung tính, đáp ứng với điều trị kháng sinh thong thường

+ viêm não do xoắn khuẩn ( listeria, rickettsia )dịch não tủy trong, lắc có bọt, phản ứng huyết thanh dương tính

+ u não : chủ yếu là hội chứng tăng áp lực nội sọ và các triệu chứng thần kinh tăng dần, liệt khu trú, dịch não tủy bình thường hoặc có rối loạn nhẹ

+ hội chứng Gullain – berre : Tổn thương ở não, bó tháp, tiểu não, dịch não tủy bình thường hoặc thay đổi không rõ