* NN & KQ

ND:

- NN: Tác động giữa các mặt trong sự vật, giữa các sự vật gây ra biến đổi.

-KQ: Biến đổi do nguyên nhân gây ra

-NCớ: Cơ hội một việc nào đó để thực hiện ý đồ

Ý Nghĩa

:-Xác định đúng NN sinh ra kq và kq tác động trở lại nguyên nhân

-Một NN có thể gây ra nhiều kq, một kq có thể do nhiều NN

-NN và KQ có thể chuyển hóa cho nhau trong đk nhất định

* Tất Nhiên & Ngẫu Nhiên

ND:

- TN : Cái xh do NN cơ bản bên trong và đk đó phải xảy ra như thế

- NN : Cái xh do NN thứ yếu, hay bên ngoài nên có thể xảy ra hay ko xảy ra

Ý nghĩa:

- Xem trọng TN,ko xem nhẹ NN

- Làm cho cái TN được biểu hiện qua NN

-TN và NN có thể chuyển hóa cho nhau trong những đk nhất định

*Nội Dung & Hinh Thức:

ND:

- ND: Tổng hợp tất cả những mặt, những quá trình, những mối quan hệ

tạo nên sv

- HT : Hệ thống các mối liên hệ bền vững, thể hiện phương thức tồn tại của sự vật.

Ý Nghĩa:

- Đề cao nội dung, chân trọng ý thức

- Xem xét toàn diện các hthức, nhất là nội dung và hthức đặt trưng

- Thúc đẩy bđổi ND và sử dụng hthức thúc đẩy sv phát triển

* Bản Chất & Hiện Tượng

ND:

- BC: Chỉ sự tổng hợp tất cả những mặt, những mối liên hệ tất nhiên tương đối ổn định ở bên trong sv,ht. quy định sự vđ pt của sv

- HT : Chỉ sự biểu hiện của những mặt, những mối liên hệ của các sv ht trong những đk nhất định

Ý Nghĩa:

- Muốn nhận thức đúng sv ht thì ko thể dừng lại ở htượng bên ngoài mà phải đi vào bản chất,phải thông qua nhiều hiện tượng khác nhau

- Bản chất phản ảnh tính tất yếu, tính quy luật nên trong nhận thức và thực tiễn cần phải căn cứ vào bản chất chứ ko căn cứ vào htượng mới đánh giá đúng bản chất sv