cau 7. Vi dân

1. Nhànước củadân

Nếuvấnđềcơbảncủamọicuộccáchmạnglàvấnđềchínhquyềnthìvấnđềcơbản củamộtchínhquyền làởchỗnóthuộcvềai,phụcvụquyềnlợichoai.Ngay từnăm1927, trongtácphẩmĐườngcáchmệnh,Ngườiđãchỉrõ:“Chúngtađãhisinhlàmcáchmạng thìlàmchođếnnơi,nghĩalàlàmsaocáchmệnhrồithìquyềngiaochodânchúngsố nhiều,chớđểtrongtaymộtbọnítngười.Thếmớikhỏihysinhnhiềulần,thếdânchúng mớiđượchạnhphúc”.Saukhi nướcta giành đượcđộc lập,Ngườikhẳng định:“NƯỚCTA LÀ NƯỚCDÂNCHỦ.Baonhiêu lợi ích đềuvì dân.Bao nhiêuquyền hạn đềucủa dân… Chínhquyềntừxãđếnchínhphủtrungươngdodâncửra…Nóitómlại,quyềnhànhvà lực lượngđềuởnơidân”.Đólàđiểm khácnhauvềbảnchấtgiữanhànướccủanhândân vớinhà nước của giaicấpbóclộtđã từng tồntại tronglịch sử.

Nóinhànước củadân tức là:

- Tấtcả quyền lựctrongnhànước và trongxãhội  làcủatoàn thể nhân dân.

-Nhândâncóquyềnquyếtđịnhnhữngvấnđềliênquanđếnvận mệnhquốcgia.

-Nhândâncóquyềnbãimiễncácđạibiểudo mìnhbầura.Saukhigiànhđược chínhquyền,nhândân uỷquyềnchocác đạidiệndomìnhbầura.

-Vaitròcủachínhphủtrongnhànước:“làđàytớchungcủadân,dânlàchủthì

chính phủphảilà đày tớ…nếuchính phủhạidân thìdâncóquyềnđuổiChínhphủ”

-Vaitròcủanhândântrongnhànước: “Đãlàngườichủthì phảibiết tựmìnhlo toan,gánhvác,khôngỷlại,khôngngồichờ”,“Đểcủngcốquyềntựdođộclậpđó.Vậy nênquốcdânta, bấtkỳgiàtrẻ, đềuphảirasứcgánhmộtvai”, cónhư vậy,mớixứngđáng với vai tròlàmchủ.

2. Nhànước dodân

Đólà nhànướcdonhândân lựachọn,bầura những đại biểucủamình;nhà nước đó dodânủnghộ, giúpđỡ,nhà nướcđó do dânphêbình,xâydựng.

HồChíMinhbiểu đạtquyềncủadân trênvấn đềxâydựngnhà nước nhưsau:

-Toànbộcôngdânđềucóquyềnbầucửtự dochọnracác đạibiểuchoQuốchội,cơquanquyềnlực caonhấtcủanhànước,cơquanduynhấtcóquyềnlậppháp.

-Mọihoạtđộngcủacủa bộmáy nhànướcvềđốinội,đốingoạiđềuchỉlàsựthực hiệnýchícủanhândân,donhândân.“

Đểthực thi quyềnlựccủa nhân dân trongtưtưởngHồChíMinh về nhànướcsớm hìnhthànhcácđịnhchế và trởthànhnguyêntắc xuyên suốtquá trìnhcáchmạng.

*Dân chủtrực tiếp

-Làhìnhthức dânchủvớinhữngquy chế, thiếtchếđểnhândânthảoluận, biểu quyết, thamgia trực tiếp quyết địnhcôngviệc của cộngđồng,của nhà nước.

-Đâylàhìnhthứctham giacủamọicôngdânmộtcáchbìnhđẳng(khôngphânbiệt giớitính,địa vịxãhội,tôngiáo…)  và trực tiếpvàocác quyếtđịnh trongcáclĩnhvực kinh tế,chínhtrị,xã hội, vănhóa,xã hội…

Hìnhthức phổbiến nhấtcủadânchủtrực tiếpnàylà:

+ Trưng cầuýdân(trongphạmvitoànquốc).

+ Bầucử Quốc hộivà Hộiđồngnhân dâncác cấp.

+Thựchiệnsángkiếnphápluật(nhândânđượcthamgiaxâydựngbổsungcácđạoluật)

+Làmchủtrựctiếpbằngcác hình thức nhândântựquản,xâydựngvàthựchiệncác quyước,hươngướcphùhợpvớiphápluật.

*Dân chủgiántiếp(dân chủ đại diện)

Làhìnhthứcdânchủthôngquanhữngquychế,thiếtchếđểnhândânbầura nhữngngườiđạidiệnthay mặtmìnhquyếtđịnhnhữngcôngviệc chungcủacộngđồng, củanhànước.

3. Nhànướcvìdân

Theotư tưởngHồChíMinh,chỉcómộtnhà nướcthực sự,của dân, dodântổchức, xâydựngvà kiểmsoát  trênthực tế mớicó thểtrởthànhnhànước vìdân được.

Nhànướcvìdânlàmộtnhànướclấy lợiíchchínhđángcủanhândânlàmmụctiêu, tấtcả vìlợi íchcủa nhândân, ngoàira khôngcóbất kỳmộtlợiíchnàokhác.Trên tinhthần đóHồChíMinhnhấnmạnh:

-Chúýthậtsựđến quyềnlợicủanhândânthìtrướchếtphảiquantâm đếnquyềnlợithiếtthân  hàngngày của nhândân:

●Đầy tớcónghĩalàphảitrungthành,tậntuỵ,cầnkiệm,liêm chính,chícôngvôtư, lotrướcthiênhạ,vuisauthiênhạ;lấylợiíchcủanhândânlàmlợiíchcủabảnthânlàm mục tiêuphấnđấuvàtudưỡngcủa mình.

●Lãnh đạocónghĩa là phảicó trítuệ hơnngười,minhmẫn, sáng suốt,nhìnxa trông rộng, gầngũivới nhân dân,trọng dụnghiềntài.

-Trongnhànước  vìdânHồChíMinhluônđặttrongmốiquanhệqualạigiữanhân dân với với ngườilãnh đạo:“Nếukhôngcónhândân thìchínhphủkhôngcóđủ  lực lượng. Nếukhông  cóchínhphủ, thì nhândânkhôngai dẫnđường”.

Đểlàmđượcđiềuđócầnphảikhắcphụcnhữnglỗilầmmànhiềungườitrongbộ máynhà nước mắc phải:

“- Tráiphép-Cậythế-Hủhoá,-Tư túng,-Chia rẽ-Kiêungạo