Câu 4: mâu thuẫn của công thức chung của tư bản. vì sao phân tích hang hoá sức lao động là chìa khoá để giải quyết mâu thuẫn đó?

mọi tư bản đều xuất hiện với một khối lượng tiền tệ nhất định và vận động theo công thức T-H-T', trong dó T'=T+t. số tiền trội lên so với số tiền ứng ra ban đầu được Mác gọi là giá trị thặng dư., kí hiệu là m. đây là công thức chung của tư bản

·mâu thuẫn của công thức chung của tư bản

lí luận giá trị khẳng định rằng giá trị hang hoá là do lao động xã hội của người sản xuất hang hoá kết tinh trong hang hoá, nghĩa là nó chỉ được tạo ra trong sản xuất. nhưng mơi thoạt nhìn vào công thức chung ta lại có cảm giác giá trị thặng dư được tạo ra trong lưu thong. Có phải lưu thông tạo ra giá trị thặng dư không? sự thật lưư thông thuần tuý dù trao đổi ngang giá hay không ngang giá thì cũng không hề làm tăng giá trị.

+ trường hợp trao đổi ngang giá, những người tham gia trao đổi chỉ có lợi về mặt giá trị sử dụng chứ không có lợi về mặt giá trị, nên không tạo ra m. trong truờng hợp trao đổi ngang giá, người này được lợi trong mua và bán thì nguời khác mất đi khi bán và mua, còn xét trên phạm vi toàn xã hội thì đó chỉ là sự phân phối lại giá trị mà thôi.

sự phân tích trên cho thấy trong lưu thông không làm cho T lớn lến, nhưng nếu nằm ngoài lưu thông thì tiền tệ cũng không làm tăng them giá trị.

Như vậy, mâu thuẫn của công thức chung của tư bản biếu hiện ở chỗ: tiền tệ vừa lớn lên trong lưu thông vừa không được tạo ra trong lưu thông.

để giải quyết được mâu thuẫn này phải tìm trên thị trường một hang hóa có khả năng tạo ra giá trị mới lớn hơn giá trị của bản than nó. Đó là hang hoá sức lao động

·Hàng hóa sức lao động

sức lao động là toàn bộ thể lực, trí lực của con người, là khả năng lao động của con ngưòi

+ Điều kiện để sức lao động trở thành hang hoá

Ngưòi lao động được tự do về than thể, được quyền làm chủ sức lao động của mình để có thể đi làm thuế, bán sức lao động

họ không có tư liệu sản xuất và của cải khác trong điều kiện đó họ bắt buộc phải đi làm thuê tức là bán sức lao động của mình

·hai thuôcj tính của hang hoá sức lao động

+ giá trị sức lao động cũng do số lượng lao động xã hội cần thiết để sản xuất và tái sản xuất ra nó quyết định. Sức lao động tồn tại trong cơ thể sống con ngưòi, muốn sản xuất và tái sản xuất ra nó con ngưòi phải tiêu đùng một lượng tư liệu sinh hoạt nhất định

Vì vậy, giá trị hang hoá sức lao động được tính bằng giá trị của những tư liệu sinh hoạt cần thiết về mặt vật chất và tinh thần để duy trì đời sống bình thường của người công nhân và gia đình anh ta kể cả những phí tổn học tập để người công nhân có một trình độ nhất định

việc xác lập giá trị hang hoá sức lao động như trên là tất yếu đối với quá trình tái sản xuất xã hội. giá trị hang hoá sức lao động có đặc điểm phụ thuộc và yếu tố tinh thần và lịch sử nghĩa là nó phụ thuộc vào các điều kiện cụ thể của từng bước như khí hậu, trình độ văn minh, nguồn gốc, hoàn cảnh ra đời, phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân

+ giá trị sử dụng của hang hoá sức lao động là công dụng của hang hoá sức lao động nó cũng nhằm thoả mãn nhu cầu của ngưòi mua để sử dụng vào quá trình lao động sản xuất. khác với hang hoá thông thường khi được sử dụng nó có khả năng tạo ra một lượng giá trị mới lớn hơn giá trị ban đầu của bản than nó. Đó chính là nguồn gốc của giá trị thặng dư. Đây là đặc điểm riêng có của hang hoá sức lao động. đặc điểm này là chìa khoá để giải quyết mâu thuẫn của công thức chung của tư bản.