Câu 5: thế nào là giá trị thặng dư? Giá trị thặng dư tuyệt đối, giá trị thặng dư tuơng đối, giá trị thặng dư siêu ngạch? sự giống và khác nhau giữa giá trị thặng dư tuyệt đối và giá trị thặng dư tương đối

1.giá trị thặng dư, giá trị thặng dư tuyệt đối, giá trị thặng dư tương đối, giá trị thặng dư siêu ngạch

giá trị thặng dư là phần dôi ra ngoài giá trị sức lao động, do con ngưòi công nhân làm thuế tạo ra và bị nhà tư bản chiếm đoạt

giá trị thặng dư phản ánh bản chất của quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa- quan hệ bóc lột của nhà tư bản đối với lao động làm thuế

mục đích của các nhà tư bản là sản xuất giá trị thặng dư tối đa, vì vầy, các nhà tư bản dùng nhiều phương pháp để tăng tỷ suất và khối lượng giá trị thặng dư. Khái quát lại có 2 phương pháp để đạt được mục đích đó là sản xuất giá trị thặng dư tuyệt đối và giá trị thặng dư tương đối

gía trị thặng dư tuyệt đối là giá trị thặng dư thu đựoc do kéo dài ngày lao động vượt khỏi giới hạn thời gian lao động cần thiết. ngày lao động kéo dài trong khi thời gian lao động cần thiết không thay đổi, do đó thời gian lao động thặng dư tăng lên.

sản xuất giá trị thặng dư tuyệt đối là cơ sở chung của chế độ tư bản chủ nghĩa, phương pháp này đựoc áp dụng phổ biến trong giai đoạn đầu của chủ nghĩa tư bản, khi lao động còn ở trình độ thủ công và năng suất lao động thấp.

với long tham vô hạn, nhà tư bản tìm mọi thủ đoạn để kéo dài ngày lao động, nầng cao trình độ bóc lột lao động làm thuế. Nhưng một mặt, do giới hạn tự nhiên của sức lực con ngưòi, mặt khác, do đấu tranh quyết liệt của giai cấp công nhân đòi rút ngắn thời gian lao động, cho nên ngày lao động không thể kéo dài vô hạng. tuy nhiên, ngày lao động cũng không thể rút ngắng đến mức chỉ bằng thời gian lao động tất yếu. một hình thức khác của sản xuất giá trị thặng dư tuyệt đối là tăng cường độ lao động. vì tăng cuờng độ lao dộng cũng giống như kéo dài thời gian lao động trong ngày, trong khi thời gian lao động tất yếu không thay đổi

gía trị thặng dư tương đối là giá trị thặng dư thu đựoc do rút ngắn thời gian lao động tất yếu và tăng tương ứng thời gián lao động thặng dư với độ dài ngày lao động không thay đổi, dựa trên cơ sở năng suất lao động xã hội. việc tăng năng suất lao động xã hội trước hết ở các ngành sản xuất ra vật phẩm tiêu dùng, sẽ làm cho giá trị lao động không thay đổi, thời gian lao động cần thiết sẽ làm tăng thời gian lao động thặng dư- thời gian để sản xuất ra giá trị thặng dư tương đối cho nhà tư bản để giành ưu thế trong cạnh tranh, để thu được nhiều giá trị thặng dư, các nhà tư bản đã áp dụng những tiến bộ kĩ thuật mới vào sản xuất, cải tiến tổ chức sản xuất, hoàn thiện phương pháp quản lý kinh tế, nâng cao năng suất lao động xã hội. kết quả là giá trị cá biệt của hang hoá sẽ thấp hơn giátrị xã hội. nhà tư bản nào thực hiện điều đó khi bán hang hoá của mình sẽ thu được một giá rị thặng dư trội hơn so với các nhà tư bản khác.

phần giá trị thặng dư thu được trội hơn giá trị bình thường của xã hội được gọi là giá trị thặng dư siêu ngạch.

Xét từng đơn vị sản xuất tư bản chủ nghĩa, gía trị thặng dư siêu ngạch là hiện tượng tạm thời, cục bộ. nhưg xét trên phạm vi toàn bôn xã hội tư bản, giá trị thặng dư siêu ngạch là hiện tượng tồn tại thường xuyên. Vì vậy, giá trị thặng dư siêu ngạch là một động lực mạnh nhất thúc đẩy các nhà tư bản ra sức cải tiến kĩ thuật, tăng năng súât lao động xã hội

Giá trị thặng dư siêu ngạch và giá trị thặng dư tương đối đều dựa trên cơ sở tăng năng suất lao động. cái khác nhau là ởchỗ giá trị thặng dư tương đối dựa trên cơ sở tăn gnăng suất lao động xã hội còn giá trị thặng dư siêu ngạch dựa trên cơ sở tăng năng suất lao động cá biệt.

2.so sánh sự giống và khác nhau của giá trị thặng dư tuyệt đố và giá trị thặng dư tương đối

hai phương pháp sản xuất giá trị thặng dư tuyệt đối và giá trị thặng dư tưong đối đều có caí chung giống nhau về mục đích là làm cho thời gian lao động thặng dư được kéo dài ra. Nhưng giũa chúng vẫn có sự khác nhau về giả thiết, biện pháp và kết quả