Câu 6: Nêu vai trò của pháp luật? Những đặc trưng cơ bản của pháp luật?

Trả lời:

A. Vai trò của pháp luật:

* Pháp luật củng cố tăng cường quyền lực của nhà nước :

- Bộ máy của nhà nước là 1 thiết chế phức tạp bao gồm nhiều bộ phận, nhiều loại cơ quan. Để cho bộ máy đó được hoạt động hiệu quả đòi hỏi fải xác định đúng chức năng, thẩm quyền, trách nhiệm của mỗi cơ quan và xác lập mối quan hệ qua lại giữa chúng. Tất cả chỉ có thể thực hiện được khi dựa trên cơ sở vững chắc của những nguyên tắc được quy định cụ thể trong pháp luật.

* Pháp luật là phương tiện để nhà nước quản lý kinh tế, xã hội:

- Pháp luật có khả năng triển khai những chủ trương và đường lối chính sách của nhà nước một cách nhanh nhất, đồng bộ, có hiệu quả và trên quy mô rộng lớn nhất.

- Pháp luật có vai trò to lớn trong việc hoạch định các chính sách kinh tế, quy định các chế độ về tiền tệ, tài chính, giá cả.

- Do tính chất phức tạp và phạm vi rộng của chức năng quản lý kinh tế nên nhà nước không thể tham gia trực tiếp vào các hoạt động cụ thể mà chỉ thực hiện việc quản lý ở tầm vĩ mô.

* Pháp luật góp phần tạo dựng quan hệ mới:

- Dựa trên cơ sở những kết quả và dự báo khoa học người ta có thể dự kiến được những thay đổi có thể xảy ra với những tình huống cụ thể cần có sự điều chỉnh của pháp luật. Từ đó pháp luật được đặt ra để định hướng trước và xác lập những quy định của các mối quan hệ mới để mọi chủ thể thực hiện theo.

* Pháp luật tạo ra môi trường ổn đinh cho việc thiết lập các mối quan hệ hợp tác phát triển giữa các quốc gia. Sự ổn định của mỗi một quốc gia là điều kiện quan trọng để tạo ra niềm tin, là cơ sở để mở rộng các mối ban giao với các nước. Mà muốn có đc sự ổn định đó thì fải chú ý đến sự đồng bộ và hoàn chỉnh của pháp luật. Pháp luật fải phù hợp với điều kiện hoàn cảnh của mỗi một quốc gia. Đồng thời pháp luật fải phù hợp với xu hướng phát triển chung của khu vực cũng như là trên thế giới.

B. Những đặc trưng cơ bản của pháp luật:

* Tính quyền lực:

- Pháp luật do nhà nước ban hành và đảm bảo thực hiện mà nhà nước lại là 1 tổ chức hợp pháp công khai có quyền lực bao trùm toàn xã hội vì vậy khi pháp luật được nhà nước ban hành và đảm bảo thực hiện nó sẽ có sức mạnh của quyền lực nhà nước tác động đến tất cả mọi người.

* Tính ý chí : Pháp luật bao giờ cũng là hiện tượng mang tính ý chí. Nó không phải là kết quả của sự tự phát hay cảm tính. Xét về bản chất ý chí trong pháp luật là ý chí trong lực lượng cầm quyền. Chỉ có lực lượng nào nắm được nhà nước mới có khả năng thể hiện ý chí và lợi ích của mình 1 cách tối đa trong pháp luật.

* Tính xã hội: Mặc dù pháp luật có tính quyền lực, ý chí nhưng tính xã hội là 1 đặc trưng không thể xem nhẹ bởi vì: muốn cho pháp luật đi vào cuộc sống và phát huy hiệu lực của nó, thì nó fải phù hợp với điều kiện lịch sử của xã hội tại thời điểm đó. Nghĩa là nó phải phản ánh đúng cái nhu cầu khách quan của toàn xã hội.