Châm Bệnh Ngũ Tà

Thiên ‘’Thích Tiết Chân Tà’ nêu lên cách châm trị Ngũ Tà như sau:

1-Châm chứng Tý Nhiệt: dùng phép đẩy lui nhiệt - Trong khi châm để khai thông sự ủng trệ của kinh mạch, nên để mở rộng vết kim châm để cho nhiệt tà có con đường rộng để xuất ra (LKhu 75, 49, 67).

2-Châm trị bệnh do thũng và tích tụ: dùng phép châm làm cho tiêu tan. Phải châm 1 cách nhẹ nhàng, điều hòa như đang thực hiện 1 tiến trình thay đổi phong tục, tính tình. Nếu ung độc chưa thành mủ, nên xoa bóp nhẹ trên u nhọt nhằm biến nó thành giảm bớt bằng nhiều cách, dẫn dắt cho khí được lưu hành, xua đuổi tà khí rời khỏi chỗ nó tụ lại, không để cho nó được ở yên nơi cũ, như vây, tà độc mới dần dần tiêu tan. Nếu ở các đường kinh âm hoặc dương mà phát sinh các loại nhọt độc, nên dựa theo đường kinh của nó để lấy huyệt (LKhu 75, 55-58).

3-Châm đối với chứng hàn tý: dùng phép châm tăng nhiệt, làm ôn khí huyết - Châm 1 cách chậm chậm khi đâm kim vào cũng là khi rút kim ra cho đến khi thần khí được vãn hồi mới thôi. Trong khi rút kim ra, nên bịt lỗ kim lại để cho khí vào nhằm bổ được lưu lại ở doanh vệ mà không tiết trở ra, hư thực và chính tà được điều hòa. Chân khí do đó được bảo tồn kín đáo vậy (LKhu 75, 51, 68-69).

4-Đối với tiểu (hư) tà: châm bổ thêm cho dương khí - Nên châm ở vùng phận nhục. (LKhu 75, 52, 65).

5-Đối với đại (thực) tà: phải châm trừ cho được tà khí - Nên châm ở các vùng phận nhục của các kinh Dương (LKhu 75, 53, 61).

Cửu Biến Thích

Thiên ‘Quan Châm’ (L. Khu 7, 22-31) có nêu lên cách châm Cửu Biến Thích để ứng với 9 biến:

1- Du thích: là phép châm các huyệt Huỳnh, Du của các kinh và các huyệt (bối) du của tạng phủ.

2- Viễn đạo thích: phép châm các huyệt ở dưới mà bệnh ở trên, đó là châm theo lối “Phủ du”.

3- Kinh thích: châm vào vùng kết lạc của các kinh chính, thuộc vùng của kinh chính (đại kinh).

4- Lạc thích: châm vào vùng huyết mạch của tiểu lạc.

5- Phận thích: châm vào khoảng vùng thịt (phận nhục).

6- Đại tả thích: dùng kim Phi châm để đâm vào vùng nhiều mủ.

7- Mao thích: châm các chứng “Tý” nổi cạn lên ở vùng bì phu.

8- Cự thích: bệnh ở tả thì châm ở hữu, bệnh ở hữu thì châm bên tả.

9- Thôi thích: châm bằng cách đốt nóng, nhờ vậy, trừ được các chứng Tý.