a. Hoàn cảnh nước ta sau cách mạng tháng Tám:

Sau ngày Cách mạng tháng Tám thành công, nước Việt Nam Dân chủ cộng

hòa ra đời, công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước của nhân dân ta đứng trước bối

cảnh vừa có thuận lợi cơ bản vừa gặp phải nhiều khó khăn to lớn, hiểm nghèo.

Thuận lợi cơ bản:

- Trên thế giới: hệ thống xã hội chủ nghĩa do Liên Xô đứng đầu được

hình thành. Phong trào cách mạng giải phóng dân tộc có điều kiện

phát triển, trở thành 1 dòng thác cách mạng. Phong trào dân chủ và

hòa bình cũng đang vươn lên mạnh mẽ.

- Ở trong nước: chính quyền dân chủ nhân dân được thành lập, có hệ

thống từ trung ương đến cơ sở. Nhân dân lao động đã làm chủ vận

mệnh của đất nước. Lực lượng vũ trang nhân dân được tăng cường.

Toàn dân tin tưởng và ủng hộ Việt Minh, ủng hộ Chính phủ Việt Nam

Dân chủ cộng hòa do Hồ Chí Minh làm Chủ tịch.

Khó khăn nghiêm trọng:

- Hậu quả do chế độ cũ để lại rất nặng nề như: nạn đói, nạn dốt, ngân

quỹ quốc gia trống rỗng. Kinh nghiệm quản lý đất nước của cán bộ

các cấp non yếu.

- Nền độc lập của nước ta chưa được quốc gia nào trên thế giới công

nhận và đặt quan hệ ngoại giao.

- Với danh nghĩa quân Đồng minh đến tước khí giới của phát xít Nhật,

quân đội các nước đế quốc ồ ạt vào chiếm đóng Việt Nam và khuyến

khích bọn Việt gian chống phá chính quyền cách mạng nhằm xóa bỏ

nền độc lập và chia cắt nước ta. Nghiêm trọng nhất là quân Anh, Pháp

đã đồng lõa với nhau nổ súng đánh chiếm Sài Gòn nhằm tách Nanm

Bộ ra khỏi Việt Nam.

- “Giặc đói, giặc dốt và giặc ngoại xâm” là những hiểm họa đối với chế

độ mới, vận mệnh dân tộc như “ngàn cân treo sợi tóc’.

b. Chủ trương “kháng chiến kiến quốc” của Đảng:

- Về chỉ đạo chiến lược: Đảng xác định mục tiêu phải nêu cao của cách

mạng Việt Nam lúc này vẫn là dân tộc giải phóng. Khẩu hiệu lúc này là

“Dân tộc trên hết. Tổ quốc trên hết” nhưng không phải giành độc lập mà là

giữ vững độc lập.

- Về xác định kẻ thù: Đảng phân tích âm mưu của các nước đế quốc đối với

Đông Dương và chỉ rõ “kẻ thù chính của ta lúc này là thực dân Pháp xâm

lược phải tập trung ngọn lửa đấu tranh vào chúng”. Vì vậy, phải “lập mặt

trận dân tộc thống nhất chống thực dân Pháp xâm lược”; mở rộng mặt trận

Việt Minh nhằm thu hút mọi tầng lớp nhân dân; thống nhất mặt trận Việt –

Miên – Lào .v.v…

- Về phương hướng, nhiệm vụ: Đảng nêu lên 4 nhiệm vụ chủ yếu và cấp

bách cần khẩn trương thực hiện là: “củng cố chính quyền, chống thực dân

Pháp xâm lược, bài trừ nội phản, cải thiện đời sống cho nhân dân”. Đảng

chủ trương kiên trì nguyên tắc thêm bạn bớt thù, thực hiện khẩu hiệu “Hoa

- Việt thân thiện” đối với quân đội Tưởng Giới Thạch và “độc lập về chính

trị, nhân nhượng về kinh tế” đối với Pháp.

c. ý nghĩa:

Chỉ thị về kháng chiến kiến quốc có ý nghĩa hết sức quan trọng. Chỉ thị xác

định đúng kẻ thù chính của dân tộc Việt Nam là thực dân Pháp xâm lược. Đảng chỉ

ra kịp thời những vấn đề cơ bản về chiến lược và sách lược cách mạng, nhất là nêu

rõ 2 nhiệm vụ chiến lược mới của cách mạng Việt Nam sau Cách mạng tháng Tám

là xây dựng đất nước đi đôi với bảovệ đất nước. Đề ra những nhiệm vụ, biện pháp cụ

thể về đối nội, đối ngoại để khắc phục nạn đói, nạn dốt, chống thù trong giặc ngoài,

bảo vệ chính quyền cách mạng.

Những nội dung của chủ trương kháng chiến kiến quốc được Đảng tập trung

chỉ đạo thực hiện trên thực tế với tinh thần kiên quyết, khẩn trương, linh hoạt, sáng

tạo, trước hết là trong giai đoạn từ tháng 9/1945 đến cuối năm 1946.