Câu A3:

Những điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân

Trong Tuyên ngôn Đảng cộng sản Mác và Ăng-ghen đã phân tích những điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.

Một là, giai cấp công nhân, con đẻ của nền sản xuất công nghiệp hiện đại, được nền công nghiệp hiện đại rèn luyện, tổ chức lại thành một lực lượng xã hội hùng mạnh.

Có thể thấy điều kiện này ở các khía cạnh sau:

- Là con đẻ của đại công nghiệp: Đại Công nghiệp làm phá hàng loạt những người sản xuất nhỏ, bổ xung lực lượng cho giai cấp công nhân. Đại công nghiệp phát triển sẽ thu hút lực lượng lao động xã hội tạo thành tập đoàn người lao động công nghiệp. Yêu cầu sản xuất công nghiệp rèn luyện người lao động ở tác phong, kỷ luật, trình độ...Giai cấp công nhân gắn liềnvới sản xuất vật chất đi liền với nền công nghiệp hiện đại kể cả trong nền kinh tế tri thức vì lao động sẽ làm xuất hiện công nhân trí thức hòa trộn trong một người lao động. Kể cả "Hậu công nghiệp" vẫn không bỏ qua trình độ công nghiệp, vẫn gắn với công nhân.

- Giai cấp công nhân bị áp bức bóc lột nặng nề, là giai cấp đối kháng trực tiếp với giai cấp tư sản.

Không nắm tư liệu sản xuất chủ yếu, giai cấp công nhân mất quyền làm chủ quá trình tổ chức lao động xã hội, phân phối sản phẩm xã hội.

Giai cấp công nhân bị bần cùng hóa so với giai cấp tư sản về khoảng cách thu nhập, hưởng thụ vật chất. Vì không có tư hữu nên giai cấp công nhân có khả năng xây dựng một xã hội hoàn toàn mới chứ không cải biến chút ít như giai cấp tư sản đã làm.

- Trong phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa giai cấp công nhân là lực lượng sản xuất, đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến. Do vậy đây là bộ phận đông nhất, cách mạng nhất và quyết định nhất.

Hai là, địa vị kinh tế - xã hội khách quan còn tạo ra khả năng cho giai cấp công nhân trở thành giai cấp triệt để cách mạng nhất có khả năng đoàn kết các giai cấp khác, đi đầu trong cuộc đấu tranh chống giai cấp tư sản.

- Giai cấp công nhân có khả năng đoàn kết toàn bộ giai cấp vì: Có lợi ích cơ bản thống nhất với nhau, cùng tồn tại trong điều kiện, môi trường như nhau. Họ cũng bị toàn bộ giai cấp tư sản trong nước và quốc tế.

- Giai cấp công nhân có lý luận Cách mạng và khoa học dẫn đường đó là chủ nghĩa Mác - Lênin. Điều đó làm cho giai cấp giác ngộ hơn, tinh thần Cách mạng, ý thức tổ chức kỷ luật cao hơn các giai cấp tầng lớp khác trong xã hội. Chủ nghĩa Mác - Lênin cũng giúp họ khả năng hoạt động đấu tranh để đạt được mục tiêu.

- Giai cấp công nhân có khả năng đoàn kết các giai cấp khác (chủ yếu là các giai cấp tầng lớp cùng bị thống trị với chủ nghĩa tư bản) vì họ có lợi ích kinh tế cơ bản phù hợp với nhau. Sự nghiệp giải phóng giai cấp công nhân phù hợp với nhu cầu nguyện vọng của các giai cấp khác.

Tóm lại: Do địa vị kinh tế - xã hội của giai cấp công nhân tạo nên cho giai cấp công nhân trở thành một giai cấp có địa vị hơn hẳn các giai cấp, tầng lớp khác, làm cho nó trở thành giai cấp tiên tiến trong chủ nghĩa tư bản. Những đặc điểm đó tạo thành bản chất Cách mạng của giai cấp công nhân, là cơ sở để giai cấp công nhân hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình.

Cần phê phán các quan điểm sau:

- Quan điểm giai cấp công nhân đã "teo đi", tan biến vào các giai cấp tầng lớp khác do vậy sứ mệnh lịch sử cũng mất đi. Quan điểm trên sai vì: số lượng của giai cấp có thay đổi nhưng chất lượng không đổi. Giai cấp công nhân có tài sản nhưng mâu thuẫn với giai cấp tư sản không mất đi mà trở nên sâu sắc. Giai cấp công nhân vẫn đại diện cho lực lượng sản xuất tiên tiến. Giai cấp công nhân có một bộ phận được trung lưu hóa có cổ phần nhưng vẫn là giai cấp cách mạng. Chủ nghĩa Mác không quan niệm một giai cấp lãnh đạo cách mạng là giai cấp nghèo khổ nhất.

- Quan điểm cho rằng: Quan niệm của Mác về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân trước kia là đúng nhưng sang nền " kinh tế tri thức" không còn phù hợp. Do đó sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân chuyển sang cho tầng lớp trí thức.

Trí thức có vai trò quan trong trong mọi thời đại, nhưng trí thức không thể lãnh đạo được cách mạng, không còn sứ mệnh lịch sử như giai cấp công nhân vì:

Trí thức không bao giờ là lực lượng xã hội thuần nhất, họ không phải là giai cấp. Không liên hệ với bất kỳ hình thức sở hữu nào, cũng không đại diện cho bất kỳ một phương thức sản xuất nào. Họ không đối lập về kinh tế trước bất kỳ gia cấp - tầng lớp nào. Trí thức không có lợi ích đối kháng trực tiếp với tư sản, họ không có hệ tư tưởng riêng. Phương thức lao động là cá nhân ít liên kết.

- Có quan điểm cho rằng: nông dân có sứ mệnh lịch sử như công nhân. Không vì: Họ là người lao động nhưng có tính tư hữu, không có hệ tư tưởng độc lập.

Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời với việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân

Đảng cộng sản Việt Nam là sản phẩm của sự kết hợp giữa phong trào yêu nước với phong trào công nhân và chủ nghĩa Mác Lênin.

Từ khi thành lập Đảng đã đem đến yếu tố tự giác và phong trào công nhân làm cho phong trào công nhân có bước nhảy vọt về chất.

Giai cấp công nhân Việt Nam lãnh đạo cách mạng Việt Nam thông qua Đảng Cộng sản do vậy: nói đến Giai cấp công nhân lãnh đạo là nói đến toàn bộ giai cấp chứ không phải một nhóm người, từng người.

Tuy nhiên để lãnh đạo, giai cấp công nhân phải có một lực lượng, tổ chức tiêu biểu cho quyền lợi giai cấp đó là Đảng Cộng sản. Đảng viên dù xuất thân từ thành phần xã hội nào cũng phải đứng trên lập trường giai cấp công nhân. Thể hiện: Phải thực hiện lý tưởng của giai cấp công nhân, lấy chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng. Họ đấu tranh vì lợi ích giai cấp, lợi ích nhân dân và cả dân tộc.

Đảng Cộng sản Việt Nam đã lãnh đạo cách mạng Việt Nam hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, hiện nay đang lãnh đạo cách mạng xã hội chủ nghĩa - nhiệm vụ khó khăn và phức tạp. Trong bối cảnh hiện nay giai cấp công nhân Việt Nam phải khắc phục những khuyết điểm thường xuyên tự đổi mới nâng cao năng lực lãnh đạo toàn diện đáp ứng với yêu càu nhiệm vụ mới.

Giai cấp công nhân Việt Nam bao gồm những người lao động trí óc và chân tay trong các ngành công nghiệp - dịch vụ công nghiệp, thuộc doanh nghiệp Nhà nước, hợp tác xã, khu vực tư nhân, trong doanh nghiệp hợp tác liên doanh với nước ngoài. Theo số liệu điều tra của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam có (1999 - 2000): số lượng 10,2 triệu, trình độ học vấn trung học phổ thông 62, trung học cơ sở 28%, tiểu học 5%, không biết chữ 0.25%...Trình độ nghề: Bậc 1: 6,7%, bậc 2: 9,4%, bậc 3: 16,6%, bậc 4: 12,7%, bậc 5: 11,1%, bậc 6: 6%, bậc 7: 2,38%. Các thành phần kinh tế thừa khoảng 17% lao động không có tay nghề, riêng doanh nghiệp Nhà nước thừa 30%. Nghịch lý giữa đào tạo và sử dụng: 76% công nhân được điều tra không làm việc phù hợp với ngành nghề đào tạo.

Từ Nghị quyết Đại hội IX của Đảng (trang 95 - 96 từ dòng 18 - 26) chỉ rõ những việc phải làm hiện nay để phát triển về số lượng và chất lượng giai cấp công nhân đó là:

Tăng cường giáo dục chính trị tư tưởng làm cho giai cấp công nhân kiên định với con đường chủ nghĩa xã hội đã lựa chọn. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng với giai cấp công nhân. Giải quyết đời sống và việc làm cho giai cấp công nhân trong điều kiện mới: tạo việc làm, chính sách trợ cấp thất nghiệp...Đổi mới phương thức lãnh đạo đối với giai cấp công nhân. Bồi dưỡng trình độ mọi mặt cho giai cấp công nhân. Xây dựng, đổi mới phương thức hoạt động của tổ chức công đoàn.