Nguyên tác chữ Hán:

七步詩

煮豆持作羹。 
漉豉以為汁。 
萁在釜下然。 
豆在釜中泣， 
本自同根生，
相煎何太急。

Phiên âm Hán Việt:

Thất bộ thi

Chử đậu trì tác canh,
Lộc thị dĩ vi trấp,
Cơ tại phủ hạ nhiên.
Đậu tại phủ trung khấp,
Bản tự đồng căn sinh,
Tương tiễn hà thái cấp.

Dịch thơ:

Bài thơ bảy bước

Nấu đậu để làm canh,
Hạt bỏ vào nồi nấu,
Cành ở dưới mà đun.
Đậu ở trong nồi khóc,
Từ một gốc sinh ra,
Sao đốt nhau quá gấp.

----------

Năm 220, Ngụy vương Tào Tháo qua đời, thế tử Tào Phi kế vị. Tiên vương vừa mới mất, có người cáo giác Lâm Truy hầu Tào Thực thường xuyên uống rượu mắng người, lại giam cả sứ giả do Tào Phi cử tới. Tào Phi lập tức cử người tới Lâm Truy bắt Tào Thực đem về Nghiệp Thành hỏi tội. Vương thái hậu Biện Thị nghe tin, cuống quýt sợ hãi chạy đến xin hộ Tào Thực, mong Tào Phi nghĩ tình anh em cùng mẹ mà khoan thứ.

Tào Phi không thể không nghe lời mẹ, vả lại chỉ vì một chuyện nhỏ mà giết em trai sẽ bị thiên hạ chê cười nên gọi Thực tới mắng và buộc ông trong bảy bước chân phải làm xong một bài thơ, nếu không làm được thì đem chém, trong lời thơ không được nói gì tới hai chữ anh em và nhắc gì tới chuyện hôm nay. Tào Thực buộc phải chấp nhận, lùi xa bảy bước và ung dung tiến lên, trong bảy bước hoàn thành được bài thơ theo đúng yêu cầu của Tào Phi.

Ý thơ khiến Tào Phi cũng phải trào lệ, ân hận làm ba mẹ con ôm nhau khóc. Mọi người vừa xúc động, vừa cảm phục tài năng mẫn tiệp của Tào Thực. Dù vậy, Tào Phi vẫn triệt bỏ tước Lâm Truy hầu của Thực và giáng xuống một tước thấp hơn, bắt đi nhậm chức ở xa kinh thành.

Câu chuyện Thất bộ thi của Tào Thực trở thành một giai thoại trong lịch sử văn học Trung Quốc và được truyền tụng mãi. Tuy nhiên tính xác thực của câu chuyện vẫn chưa kiểm chứng được, nó nghiêng về đồn đại dân gian nhiều hơn, tương tự việc dân gian đồn đại mối tình giữa ông và người chị dâu Chân Thị vậy.

Bài thơ này còn có một dị bản bốn câu được lưu truyền, chép trong tiểu thuyết Tam Quốc diễn nghĩa của La Quán Trung:

煮豆燃豆萁，
豆在釜中泣。
本是同根生，
相煎何太急?

Nấu đậu đun cành đậu,
Đậu ở trong nồi khóc.
Từ một gốc sinh ra,
Sao đốt nhau quá gấp?