Câu 2: Định nghĩa, nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị cơn đau thắt ngực

a)đinh nghĩa

Đau thắt ngực là 1 hội chứng đau ngực với đặc tính co thắt, lo âu, cảm giác khó chịu trong ngực do giảm thiểu oxy cung cấp cho cơ tim trong chốc lát 1 cách tương đối hoặc tuyệt đối

b)Nguyên nhân

-Do mạch vành

+xơ vữa ĐM vành gây hẹp lòng mạch

+co thắt,viêm,dị dạng bẩm sinh ĐM vành

-Bệnh van tim

+tổn thương van ĐM chủ

+sa,hẹp van 2 lá

-Các yếu tố ảnh hưởng khác

+thiếu máu

+giảm lưu lượng tim,lưu lượng vành trong sốc

+nhịp tim quá chậm, quá nhanh

+tăng nhu cầu oxy trong cường giáp trạng

Những yếu tố này chỉ gây đau trên cơ sở ĐM vành đã có tổn thương ít, nhiều

c)Triệu chứng

*Cơn đau thắt ngực điển hình

-Thường xảy ra sau 1 hoạt động gắng sức

-Đau 1 vùng sau xương ức hoặc ngang ngực có thể lan tới vai trái,mặt trong cánh,cẳng tay,bàn tay trái cũng có khi lên cổ,hàm,răng

-cơn đau kéo dài vài giây đến vài phút, 1-2 cơn trong năm hoặc liên tục

-những biểu hiện kèm theo:hồi hộp, lo âu, vã mồ hôi,khó thở

-điều trị thử bằng nitroglycerin đặt dưới lưỡi BN đỡ đau( test chẩn đoán đau TN)

*Cơn đau không điển hình

-đau xảy ra khi BN đang nghỉ ngơi,ban đêm

-đau ở vùng mũi ức hoặc vùng thượng vị, đau lan lên vai tay bên phải,giữa 2 bả vai hoặc xuống bụng

-cảm giác nặng tức ở vùng trước tim,tê tay trái, nghẹn thở

d)Điều trị

*Nội khoa

-trong cơn đau

Có thể sử dụng 1 trong các thuốc sau

+nitroglycerin 0,6mg đặt dưới lưỡi

+isosorbid 2,5-5mg đặt dưới lưỡi

-ngoài cơn

+loại bỏ yếu tố làm khởi phát cơn đau

+điều trị căn nguyên,hạn chế hoặc loại bỏ các yếu tố nguy cơ như giảm cân, điều trị tăng huyết áp, điều chỉnh mỡ máu..

+chế độ nghỉ ngơi và sinh hoạt hợp lý

+dùng thuốc ngừa cơn

+dùng thuốc chống loạn nhịp,chống đông, an thần

*Ngoại khoa

-nong ép trong ĐM vành

-phẫu thuật bắc cầu nối ĐM chủ với ĐM vành

Câu 3:Lập kế hoạch chăm sóc BN đau thắt ngực

1.Nhận định chăm sóc

-Hỏi chi tiết và ghi lại đầy đủ tính chất, đặc điểm của cơn đau:

+hoàn cảnh x.hiện

+vị trí,hướng lan

+thời gian kéo dài

+ngậm nitroglycerin có đỡ không,sau bao lâu thì đỡ

+cơn đau có tái diễn không

+BN có lo sợ,vã mồ hôi, khó thở, nôn...

+tiền sử có bị bệnh gì

+thực hiện và tham khảo xét nghiệm

2.Chẩn đoán chăm sóc

-Đau ngực do mất cân bằng cung- cầu oxy cơ tim

-lo lắng do thay đổi tình trạng sức khỏe

-bn thiếu kiến thức về bệnh nên:

+không biết cách ngăn ngừa cơn đau

+không biết cách đối phó với cơn đau

-Nguy cơ không tôn trọng triệt để chế độ điều trị do chưa biết cách thay đổi lối sống cho phù hợp

3.Lập kế hoạch chăm sóc

Các mục tiêu cần đạt được là:

-Làm giảm cơn đau ngực

-Giảm lo lắng cho người bệnh

-hướng dẫn BN biết cách ngăn ngừa cơn đau,đối phó với cơn đau

-BN biết cách thay đổi lối sống cho phù hợp

4.Thực hiện kế hoạch chăm sóc

-Nhanh chóng làm mất cơn đau ngực:

+ngay lập tức có mặt bên người bệnh để BN yên lòng

+để BN nằm nghỉ

+yêu cầu BN há miệng đặt ngay 1 viên nitroglycerin hay nhỏ giọt adlat theo y lệnh vào dưới lưỡi và dặn BN không được nuốt nước bọt cho đến khi tan hết viên thuốc

-ở lại bên người bệnh để

+theo dõi huyết áp

+theo dõi tác dụng phụ của thuốc( nếu có thì giải thích cho BN yên tâm)

+theo dõi hiệu quả của thuốc cắt cơn đau:sau khi ngậm thuốc bao lâu thì cơn đau mất hoặc mất rồi lại xuất hiện thì báo ngay cho thầy thuốc

+thực hiện y lệnh làm xét nghiệm

-Làm giảm lo lắng cho BN:

+có mặt bên BN càng nhiều càng tốt

+cung cấp 1 số thông tin về bệnh

+thực hiện y lệnh thuốc an thần nếu có

+thực hiện đầy đủ và nhanh chóng các xét nghiệm

-Hướng dẫn BN biết cách ngăn ngừa cơn đau

+phát hiện các yếu tố làm khởi phát cơn đau để loại bỏ

+loại bỏ hoặc hạn chế tất cả các yếu tố nguy cơ như: giảm cân,bỏ thuốc lá,điều trị tăng HA,tránh các sang chấn tâm lý

+thường xuyên uống thuốc ngừa cơn theo y lệnh của thầy thuốc

-Hướng dẫn BN biết đối phó với cơn đau khi nó xảy ra

+dặn BN luôn mang theo nitroglycerin và ngậm ngay 1 viên dưới lưỡi khi có cơn đau,hướng dẫn cách bảo quản thuốc

+dặn BN ngậm thuốc 5 phút cơn đau không mất hoặc mất rồi lại x.hiện thì phải đến gặp thầy thuốc

-Thuyết phục BN hiểu được tầm quan trọng của biện pháp thay đổi lối sống là nhằm tránh cơn đau tái phát,tăng hiệu quả của thuốc điều trị

+thuyết phục BN thực hiện lối sống lành mạnh lâu dài phù hợp với tình trạng bệnh:

• Ngừng hút thuốc lá

• Tránh mọi hoạt động gây đau ngực

• Ngủ nghỉ đầy đủ

• Không ăn quá no, ăn nhạt vừa phải,ăn bữa nhỏ, nhai chậm

• Tránh các thức ăn có nhiều cholesterol như phủ tạng động vật,mỡ động vật

• Không uống đồ uống có cồn,cafein

• Tìm và loại bỏ tất cả các yếu tố nguy cơ khác

5.Đánh giá chăm sóc

BN đc chăm sóc tốt khi

-hết đau ngực,hết lo lắng

-biết cách ngăn ngừa cơn đau

Biết cách đối phó với cơn đau khi nó xảy ra

-biết thay đổi lối sống cho phù hợp