Trang Guenbôvitre gia trạch nhiều đời của dòng họ Mikhorovsky, có thể chiếm vị trí hàng đầu trong số những tư dinh tuyệt vời nhất trong cả nước. Vẻ trag trọng cổ kính và sự xa hoa - những nét chính của dinh thự, làm nổi bật thế lực đại gia của nó. Phong cách phong kiến hơi nặng nề được giảm nhẹ phần nào bởi những bức bích họa hiện đại được xen ghép một cách sành điệu và hài hoà vào bộ khung cổ kính của những thời quá vãng. Nom chúng hệt như một hình thêu tinh tế trên nền vải dày nặng, tạo thành một tổng thể tuyệt diệu.

Toà nhà chính của lâu đài thật hùng vĩ. Khối chính giữa đồ sộ, trổ hàng loạt cửa sổ cao đến mấy tầng nhà, là chỗ dựa chắc chắn cho hai cánh bên, với những tháp cao điểm xuyết bên cạnh chiếc tháp tròn đang phất phới ngọn cờ mang gia huy dòng họ Mikhorovsky. Trên đỉnh tháp người ta đặt một đài quan sát khí tượng. Hai dãy bên không dài lắm của lâu đài được nối với nhau bằng một dãy nhà chạy ngang giống như chiếc khoá, được gọi là " nhà trên dãy cuốn " vì có những vòm xây cuốn cao vút ở cổng ra vào. Tại đó, ở tầng dưới là phòng họp hội đồng quý tộc cổ kính, còn ở phòng trên là phòng trưng bày chiến cụ.

Sân trong được bao bọc bởi những dãy nhà cầu thẳng và gấp khúc, được trang trí bằng những diềm xây và lan can. Một bồn lớn trồng hoa có hàng rào cây xanh xén thấp rải rác đây đó trên cỏ, giữa tấm thảm hoa là một đài phun nước bằng cẩm thạch màu xanh với bể chứa đầy ắp nước hình thần Neptun với Nimfa có rắn cuốn quanh mình. Từ hàm con rắn và từ tảng đá mà thần Neptun đâm ngọn đinh ba xuống, vọt lên những tia nước uốn cong đổ xuống bể chứa. Ở góc bên phải của khối lâu đài có hàng hiên không rộng lắm, cao ngang tầng một, chạy một hàng lan can sắt cải hoa hồng. Toàn bộ khu vườn treo này được trang điểm bởi những cây trắc bá hương và sim thơm. Hàng hiên tựa trên tám cột đá thẳng vút, trên đỉnh có gia huy dòng họ Mikhorovsky. Các bậc thềm và hàng hiên lát những phiến đá trắng. Trên đỉnh cửa ra vào nổi bật hàng chữ nổi: "Khách đến nhà ta là Chúa đến nhà ". Về phía đông, toà lâu đài được vây bọc bởi một dãy bao lơn tuyệt vời xây trên những vòm cuốn bằng đá và cẩm thạch cao đến tầm gác hai. Điền trang Guenbôvitre nổi tiếng vì hàng bao lơn này và những đồ dùng được chọn lựa rất hợp cách. Tầng trệt của lâu đài được tô điểm bởi một hiên dài bằng cảm thạch trắng cải dây tường xuân, với tượng các vị thần Hi lạp bằng thạch cao tuyết hoa. Trong một chỗ gãy khúc của bức tường lấp loá ánh kính lấp loáng của khu nhà ấm hình bán nguyệt.

Từ trên bao lơn trải rộng cảnh quan kì thú của khuôn viên và những khu vườn cây ăn quả kiểu Anh, với thung lũng hoa hồng nổi tiếng, những hang động được sắp xếp bằng những tảng đá, một hang bằng đất sét đỏ, hang thứ hai màu trắng, đắp theo hình các thánh đường Hi Lạp, một toà nhà mát mùa hè màu trắng, bên trong có bể cá cảnh, một sân quần vợt có nhà đình tạ xinh xắn, nơi người ta bày thức uống mát những khi chơi bóng, và sau rốt là chiếc cầu cạn tuyệt đẹp màu lục dành làm nơi dạo mát và những khóm cây quý hiếm trồng trên thảm cỏ mượt như nhung, cùng những con đường uốn lượn quanh co.

Hằng hà sa số những hoa, những tượng, những đình tạ, những đường chạy dài, luồng xanh tươi. Khu vườn cây với những khóm diên vĩ và sắc trắng thiên nga, những đài phun nước, những ghế dài nghỉ chân bằng cẩm thạch và những chiếc cầu. Trên một chiếc gò mà người ta cố ý đổ đất đắp nên có một chiếc cột cẩm thạch trắng mang hình Đức Mẹ nhân từ có những cây trắc bá mọc quanh. Sườn dốc của quả đồi lâu đài về phía sông trải ra rất rộng những bức thềm bằng cẩm thạch trắng muốt, kết thúc bằng một khoảng sàn hẹp tạo thành bến cảng. Nơi ấy, ngay trên bờ sông, nổi bật hai pho tượng nàng tiên cá đồ sộ cũng bằng cẩm thạch. Những bậc thang và những con thuyền bập bềnh đậu sát cảng là một trong những cảnh quan đẹp nhất của khu vườn.

Vẻ kỳ thú vương giả và vẻ hấp dẫn không thể diễn tả thành lời thu hút mắt nhìn, đánh thức mọi giác quan. Nơi đây người ta cảm thấy tiên triệu và một bàn tay mạnh mẽ nhưng thương yêu hướng dẫn, không tiếc sức giữ gìn tổ ấm cha ông.

Valdemar yêu Guenbôvitre, chàng cảm thấy gắn bó với nơi ấy bởi tình cảm của một người con và vẻ trẻ trang nghiêm điển hình ngự trị nơi đây, át hẳn những thứ hiện đại bổ sung thêm, là niềm tự hào của chàng.

Lâu đài, khuôn viên, vườn thú đều được chàng duy trì một cách mẫu mực. Còn đối với tàu ngựa của Guenbôvitre thì chàng hết sức chăm bẵm, gần như biến nó thành một cung điện. Nhưng chàng không bổ sung thêm gì mới vào những thứ trang trí lâu đài và khuôn viên, chàng hướng mọi sức lực và khả năng của mình vào những hoạt động có ích hơn. Ngoài tàu ngựa, chàng cũng say mê phòng trưng bày khí giới và khu vườn thú.

Mọi thứ phòng đặc biệt trong lâu đài là phòng ngủ của đại công tử, khác hẳn sự xa hoa chung, căn phòng này rất đỗi khiêm nhường. Phòng không rộng lắm, chỉ bố trí những thứ đồ dùng cần thiết toàn bằng gỗ sồi. Phòng không có rèm cửa, không trải thảm, không có đồ trang trí. Chiếc giường gỗ sồi phủ một tấm da gấu trắng rất lớn do chính tay đại công tử săn hạ trong cuộc phiêu lưu lên Bắc Cực. Bên trên tường treo những thứ vũ khí chàng yêu thích, đối diện là một bức chân dung lớn của thân mẫu chàng, phu nhân Elgiơbieta Janusôva, đóng trong khung quý, trên đầu giường là thập giá cổ làm bằng sắt từ thế kỷ XVI, là đồ gia bảo. Vị đại công tước quý tộc này có những đòi hỏi cá nhân hết sức khiêm nhường...

Khách khứa thán phục ngắm mãi vẻ xa hoa và những đồ trần thiết tuyệt vời của dinh thự Guenbôvitre, nhưng với những tình cảm khác nhau: cụ Machây và công tước phu nhân Pođhoreski thì tự hào, Trextka thì ghen tỵ, công tước Pođhoreski thì tiếc nuối. "Ngày trước ta cũng đã từng có bao tài sản, giờ rốt cuộc chỉ còn lại nợ nần " - ông nghĩ bụng.

Cũng như Xtefchia, nam tước Veyher lần đầu tiên được tới thăm Guenbôvitre, ông bước đi như thảng thốt, luôn miệng bẩm bẩm:

- Thật là Vecxây thứ hai! Quả là Vecxây ( lâu đài Versailles ở Pháp ) thứ hai!...

Sau khi trò chuyện với Luxia, Xtefchia bước về phía lâu đài. Mọi người đang ở cả ngoài vườn, nhưng nàng muốn được ngồi một mình. Đi dọc những khóm hồng, nàng căng ngực hít làn hương thơm ngát, khoan khoái áp mặt vào những cánh hoa mịn như nhung, say mê tận hưởng muôn thứ sắc hương. Nỗi khó chịu do cuộc trò chuyện với Luxia lúc nãy được thay thế bởi cảm giác mơ màng như ngái ngủ. Toà lâu đài với những bức tường thành sừng sững, những ngọn tháp và chòi canh mang lá cờ bay phần phật khiến nàng có cảm giác như có sức nặng nào đó đang đè bẹp nàng. Nàng cảm thấy một nhu cầu gần như xác thịt phải tránh xa hình ảnh những bức tường đó, nên nàng vào nhà, tin rằng sẽ chẳng gặp mặt một ai.

Chạy quanh qua dãy bao lơn, qua hàng hiên, nàng vào tới phòng khách đầu tiên và gặp ngay vị chưởng bộc tuổi tác. Ông cúi gập mình chào nàng. Xtefchia hỏi ông xem đi lối nào tới phòng dành cho khách khứa nghỉ ngơi.

Người dày tớ già đưa tay chỉ một dãy phòng khách kính cẩn thưa:

- Dạ thưa bên cánh trái, tầng hai. Hay bá tước tiểu thư để con đưa lối?

Nàng mở to mắt nhìn ông " Sao lại có cái tước hiệu ấy? Chắc ông lão nhầm mình với ai đó "

Viên chưởng bộc đứng yên trong tư thế đợi lệnh.

- Cụ Anđrây, cụ nhầm đấy, tôi đâu phải bá tước tiểu thư - nàng thốt lên, mỉm cười vui vẻ.

Lần này đến lượt người đày tớ già mở tròn mắt, nhưng ngay lập tức cụ nén nỗi kinh ngạc, vừa cúi chào lần nữa vừa thốt lên:

- Xin lỗi lệnh bà.

Xtefchia khẽ nhún vai bước sâu vào lâu đài, nghĩ bụng: "Người đày tớ quá quen với những tước vị mất rồi. "!

Nàng đi qua mấy phòng khách và phòng làm việc trang nhã. Nàng đi qua cả phòng chơi bi- da màu lục, qua phòng lớn dành cho vũ hội xây trần cuốn, trang trí những hoạ tiết và phù điêu theo phong cách Phục Hưng, rồi tiếp đến một phòng tròn màu đỏ tía dùng để nghe rao giảng, cho đến tận hàng hiên rộng rãi của lâu đài. Từ nơi đây có nhiều hành lang chạy về nhiều ngả khác nhau và những bậc tam cấp bằng cẩm thạch trắng dẫn đến hành lang chạy dọc ngang chiều cao tầng một, được xây trên các cột chống. Những bậc thềm trải thảm đỏ thắm, nhưng vật trang trí chính lại là hàng lan can bằng sắt có chạm trổ chắn cả hành lang trên. Những bức tường cao vút của sảnh ốp những phiến đá hoa cương xám có trần xây cuốn cao ngang tầm tầng ba. Song song với tầng hai chạy xunh quanh sảnh là ban công hẹp bằng sắt có lan can chắn hình chấn song xiên. Thông qua ban công là mấy chiếc cửa của những phòng bên trong. Chính giữa sảnh, đối diện với cầu thang gác là một khóm cây cảnh trồng thành hình tròn, giữa vòng cây là một bể chứa nước bằng cẩm thạch trắng toát có vòi phun nước vọt lên cao.

Những cây cảnh hình cầu được bố trí đây đó trang điểm cho cầu thang và hành lang trên, những bóng đèn điện treo tít trên đỉnh vòm cuốn. Tấm lát sàn ghép bằng những phiến đá tạo hình hoa văn đẹp mắt.

Xtefchia dừng chân rất lâu ở sảnh, chiêm ngưỡng vẻ đẹp nơi đây. Nàng chú ý đến một chiếc đồng hồ lớn có chuông, hình tủ cao và đẹp, được trang trí bởi bức tượng bán thân đức vua Zygmunt August bằng đồng. Là một cổ vật lâu đời, nó khiến cho mỗi vật chung quanh đều mang âm hương cổ kính.

Tầng trên lại là một dãy phòng nữa. Giữa cảnh xa hoa tráng lệ ấy. Xtefchia hoàn toàn mất phương hướng. Nàng không rõ lúc này mình đang ở trong toà nhà chính của lâu đài hay đang ở một cánh của nó. Vừa đi nàng vừa ngắm những bức tranh thảm và thảm treo tường khác nhau. Nhìn lướt qua mắt nàng là những bức tranh quý giá, những đèn chùm đồ sộ bằng đồng, bằng đá khổng tước hoặc toàn bằng pha lê Vơnidơ treo rũ xuống từ những khoảng trần phẳng trần phẳng lì hay xây cuốn, được trang trí các họa tiết hay phù hiệu. Hình ảnh của nàng phản chiếu trong những tấm gương và những bức tường toàn bằng gương, trong đó dãy xa lông được nhân thành vô số.

Nàng dừng chân trước những bức tranh, pho tượng hoặc một cây cảnh nào đó, nhất là những cây cọ tuyệt vời xoè quạt. Băng qua sàn nhà bóng loáng như gương, và những tấm thảm mềm mại, nàng đi sâu mãi vào lâu đài. Cuối cùng nàng chợt thấy sờ sợ. Nàng đã lạc lối, không biết làm sao tìm được đường ra khỏi mê cung này.

Nàng bước chân vào một phòng lớn chạy dài, trần xây cuốn, trang trí bằng phù điêu, sàn bằng gỗ sồi. Hàng dãy cửa sổ bị những hõm tường sâu khuất bóng, không để mấy chút ánh sáng lọt vào, khiến căn phòng tối mờ và mang vẻ hết sức nghiệt ngã. Dọc các bức tường và chính giữa phòng kê những chiếc ghế xôfa phủ vải vàng. Chiếc lò sưởi kiểu cổ được phủ một tấm vải trang trí phương đông rất quý giá. Dường như có một người đầy thế lực nào đó đang khoan thai bước vào căn phòng rộng lớn này.

Xtefchia ngước mắt nhìn lên và bất giác rùng mình. Từ mọi bức tường, có biết bao đôi mắt đang chằm chằm nhìn nàng: căn phòng treo toàn chân dung. Các bậc tổ phụ của dòng họ Mikhorovsky được vẽ to bằng người thật đứng ở đây, trong những chiếc khung bằng gỗ hồng sắc có chạm đồng. Khuôn mặt của bao vị tổng trấn, thủ lĩnh, thượng nghị sĩ thời xưa đang chăm chú nhìn Xtefchia. Họ đeo những tấm biểu trưng bằng vàng, mặc những chiếc áo khoác bằng nhung viền lông thú, những tấm vải cải sợi vàng, những áo lông hắc điêu thử hoặc lông chồn, cũng có người trang trí toàn than bằng những tấm giáp bạc lóng lánh. Những người khác mặc áo phrắc, đội tóc giả, cài những chiếc khăn lụa viền đăng ten hoặc khoác những bộ binh phục choáng lộn. Tất cả mọi người đều có đường môi đặc thù, hơi bĩu ra, dáng nét sắc sảo, đôi mắt xám thấu suốt, đầy táo bạo, năng nổ và một chút giễu cợt mỉa mai. Bóng tối ngự trị trong phòng mang tới cho những hình hài đã chết kia sống động bề ngoài. Chút ánh sáng yếu ớt hắt từ ngoài vào bò trườn trên những tấm áo đỏ tươi và những bộ áo choàng lông quý giá, trên những bàn tay và những khuôn mặt trong như sáp nặn. Xtefchia cảm thấy như những hình người ấy đang cử động, những đôi mắt xám nhìn nàng chăm chăm kinh ngạc, những đôi môi mấp máy thành tiếng:

- Ngươi muốn gì? Ngươi ở đâu lạc tới đây?...

Nàng rùng mình.

Đây là lần thứ hai nàng chịu cảm giác như thế, lần thứ hai những bức chân dung dòng họ Mikhorovsky khiến nàng kinh hoàng bởi tiếng nói câm lặng của những đôi mắt chết.

Nàng tình cờ lạc vào phòng này, chỉ có mỗi mình nàng dưới sức nặng của ngần kia ánh mắt. Muốn bước ra, nàng ngoảnh đầu về phía cửa, và đột nhiên ánh mắt nàng nhìn thấy một bức chân dung lớn, tràn ngập ánh sáng, chân dung của một người đàn bà quý phái. Trong chiếc áo dài bằng nhung nặng nề viền đăng ten Brabanxia, với những chuỗi ngọc trai trang sức, người phụ nữ còn trẻ ấy đứng đó, đầu hơi cúi xuống, nét buồn chứa chan trong mắt. Làn tóc đen rối bời rủ bóng xuống khuôn mặt trái xoan xinh đẹp, đôi môi mỏng thể hiện rõ nỗi đau đớn không tài nào giấu nỗi, ngay cả qua chân dung. Trang phục và kiểu tóc cho thấy bà sống vào thời chưa xa lắm. Hình ảnh người phụ nữ ấy khiến Xtefchia bị thu hút. Nàng bước lại gần hơn bởi thiết tha muốn biết đó là chân dung của ai.

Ở một góc, trên nền màu sẫm của chân dung, nổi rõ nét hình gia huy với biểu trưng tước công, bên dưới là dòng chữ: "Gabriela thuộc dòng họ công hầu đơ Buốcbông ( de Bourbon ), Machâyôva Mikhôrôvxka, đại công nương Guenbôvitre ". Tiếp đó là ngày sinh và ngày mất.

Vậy đây là bà nội của công tử Valdemar, vợ của cụ Machây? Một công chúa dòng họ Buốcbông? Nhưng sao bà lại vẻ u buồn vô biên dường ấy? Ngay cả trên tranh cũng có thể nhận thấy bà là một phụ nữ bất lạnh. Và hai người phụ nữ ấy - một được vẽ thành tranh trong bộ váy bằng nhung the, một còn sống kia trong chiếc áo dài muslin màu trắng - nhìn vào mắt nhau như chợt cùng hoà trong một sự cảm thông sâu sắc.

Đôi mắt bồ câu đen thăm thẳm của phu nhân Mikhôrôvxka bao bọc thiếu nữ bằng ánh nhìn tang tóc, dường như bà vừa buông tiếng thở dài nào đó vô vọng đầy cay đắng ưu tư. Đôi mắt ấy như muốn nói: "Cuộc đời hành hạ dày vò tôi, tôi chưa từng biết thế nào là chút hạnh phúc nhỏ nhoi, chỉ có biết bao nỗi đau khổ... Tài sản, tước hiệu, sự cao sang chẳng giúp được gì... Tôi là một phụ nữ bất hạnh!"

Xtefchia như đọc được lời kêu than trên nét mặt buồn bã của bà. Vì sao người phụ nữ ấy phải chịu đau khổ?... Trong đời bà đã thiếu mất điều chi?... Đám mây buồn thảm nào đã khiến mắt bà âu sầu đến thế?...

Trong căn phòng đầy những con người được sùng kính, trong những bức chân dung này, bà là kiểu người đau đớn nhất. Dấu ấn của một bi kịch lặng thầm hiện rõ trên vầng trán bà, những hạt ngọc trai rời rạc trên ngực bà lóng lánh như những giọt lệ vừa rơi xuống từ đôi mắt u buồn vô bờ kia. Những người phụ nữ trên tất cả các chân dung khác đều mang vẻ mặt tươi cười, với ngà ngọc châu báu và hoa thắm trên tay. Những bộ lễ phục dân tộc của Ba Lan hoà lẫn với những chiếc áo dài bó chẽn kiểu đầu thế kỷ XIX hay với những chiếc váy bồng. Một số người đội trên đầu những chiếc mũ thời xưa hoặc mang tóc giả, những người khác uốn tóc thành cuộn, thành lọn, trang điểm bằng đủ thứ đồ nữ trang, với bao lông chim và hoa tươi. Chỉ mỗi mình bà là khác người ngay từ trang phục: chiếc áo dài nhung đen, những đường đăng ten, những đường đăng ten nặng nề và chuỗi ngọc trai khiến bà đầy vẻ nghiêm trang đường bệ. Không một cánh hoa, không một thứ gì vui tươi và sống động bên cạnh bà. Bàn tay quý tộc trắng ngần đeo nhẫn đặt tựa vào tay ghế, tay kia buông thõng trên váy.

Xtefchia nhìn khắp phòng với vẻ e sợ ngày càng, đầy bất thường, kinh khủng và không biết tha thứ, như đang từ các góc phòng tăm tối bò ra, trườn đến bên nàng. Đôi mắt của những bức chân dung quất vào mặt nàng những ánh nhìn sắc nhọn. Nàng cảm thấy họ như đang xua đuổi nàng ra khỏi căn phòng này, họ đang tức tối vì nàng đã đường đột xông vào chốn lưu giữ những ánh vinh quang sau khi chết của họ, họ như đang nói với nàng:

- Này cô gái, hãy bước ra khỏi đây ngay. Chốn này không phải dành cho ngươi, đây không phải là thế giới của ngươi. Cút đi, nếu không chúng ta sẽ nghiền nát ngươi bằng sự kỳ vĩ của chúng ta...

Xtefchia run lên. Có một điều gì đó phi thường chợt xảy đến với nàng. Những lời nói không thể thốt ra thành tiếng run rẩy trên môi nàng, những ý nghĩ đứt đoạn, những nhịp đập hoàn toàn mới mẻ nào đó chợt choán đầy cả óc và tim nàng. Trước nay nàng chưa bao giờ biết đến những tình cảm như thế, đó là một cơn sóng xa lạ nhưng mạnh mẽ bắt nàng phải hiểu. Nàng cảm thấy mình đang lạc vào những điều trừu tượng mông lung, thực hư lẫn lộn, lại bị bao phủ trong một màn sương huyền ảo, nhưng vẫn gây nên nỗi lo sợ không sao lý giải nổi. Khuôn mặt thanh tú của Xtefchia nhợt nhạt hẳn đi, đôi mắt màu đồng thảo sáng rực dưới tác động của những ấn tượng bên ngoài, và sự sôi sục bên trong. Nàng đưa mắt ngắm lần nữa những bộ mặt chết rồi đưa hai tay lên ôm đầu thì thào:

- Tôi đi đây, tôi sẽ rời khỏi chốn này... Không bao giờ trở lại... Không bao giờ!

Đôi đồng tử nóng bỏng của nàng dán chặt vào khuôn mặt bà nội Valdemar và nàng lại thì thầm:

- Thưa bà, tôi sẽ đi... đi ngay đây...

Nhưng ánh mắt của phu nhân Mikhorovsky nhìn nàng dịu dàng, buồn bã đầy trách móc và cay đắng, dường như muốn nói:

- Một đứa trẻ đáng thương... Nhanh lên cháu... ta thương cháu quá, đoá hoa đồng nội, nhưng...cháu hãy trốn ngay đi, về với những người thân thích ruột rà.

- Chúa tôi! Chúa tôi! - thiếu nữ rên rĩ thốt lên, xúc động trước những điều tưởng thấy.

Mỗi dây thần kinh trong người nàng đều run rẩy. Tính nhạy cảm bẩm sinh bị kích thích đến tột đỉnh. Bị chế ngự hoàn toàn bởi những ám thị của giác quan, nàng nhìn chằm chằm vào bức chân dung, không hề nghe thấy tiếng bước chân vang trong phòng bên.

Đột ngột, hình dáng thanh nhã của Valdemar hiện ra sừng sững trước mắt nàng, trong những tấm màn che màu tối. Tay chàng cầm một cành hồng vàng thắm.

- Ối! - Xtefchia kêu lên, bước thụt lùi.

Việc nhìn thấy chàng đột ngột trong căn phòng này, bên những bức chân dung kia, đã gây cho nàng một ấn tượng quá mạnh.

- Kìa...tiểu thư sao thế? Sao thế...? - chàng thốt lên, vồ lấy hai tay nàng, ấp vào lòng bàn tay nóng ấm của mình. Cánh hồng bị ném trên ghế xôfa, chàng cúi đầu nhìn Xtefchia dò hỏi.

- Tôi làm tiểu thư sợ phải không?... Tiểu thư Xtefchia,sao mặt tiểu thư nhợt nhạt thế? Có chuyện gì vậy?...

Cô gái định thần lại. Bên chàng, nàng không còn thấy sợ nữa. Rút tay ra khỏi tay chàng, nàng đáp:

- Chắc ông sẽ cười tôi, nhưng quả tình việc ông đột ngột xuất hiện đã làm tôi hoảng hồn.

- Chắc tiểu thư tưởng tôi là một vị tổ phụ nào từ trên tường kia vừa nhảy phắt xuống, phải không?

- Tổ phụ ư?... Không!...

- Tôi đi tìm tiểu thư khắp lâu đài. Anđây đã chỉ cho tôi lối tiểu thư đi.

- Còn tôi bị lạc lối, hoàn toàn tình cờ bước vào căn phòng này.

- Và tiểu thư đã trò chuyện với tổ tiên tôi?

Nàng kinh ngạc nhìn chàng.

- Ông quả là tiên tri!

- Tôi đoán đúng chứ?

- Đúng một phần. Tôi chỉ là người trả lời, còn các cụ mới là người nói.

- Các cụ bảo gì vậy?

- Họ ra lệnh cho tôi ra ngay khỏi chốn này - nàng đáp, nở một nụ cười gượng gạo.

- Tiểu thư Xtefchia!...

Tiếng kêu của chàng khiến Xtefchia ngạc nhiên. Trong đó vang lên một câu hỏi thầm lặng và lời trách móc. Nàng vội nói nhanh:

- Họ giận tôi đã dám đường đột xông vào nơi di tích. Chỉ riêng vị phu nhân kia là nhìn tôi với ánh mắt phần nào thiện cảm hơn.

Nàng trỏ bức chân dung. Valdemar quay lại nhìn và trang trọng thốt lên:

- Đó là bà nội tôi, bà Machâyôva Mikhôrôvxka, một người phụ nữ rất nhân hậu và rất bất hạnh...Có thể bà bất hạnh vì đã quá nhân hậu.

- Tại sao? - Xtefchia hỏi.

- Ồ, đó là một câu chuyện buồn. Tôi không muốn làm tiểu thư bận lòng.

- Kìa, xin ông hãy làm ơn kể cho tôi nghe chuyện ấy - Nàng khẩn khoản thì thầm.

Valdemar nhìn nàng bằng ánh mắt nồng nàn. Chàng bước lên vài bước, nhặt hoa hồng trên ghế xôfa rồi thấp giọng nói với nàng:

- Tôi hái hoa này khi đang nghĩ đến tiểu thư và tôi mang đến tặng tiểu thư... Đây là màu tôi yêu... Xin tiểu thư nhận cho.

Chàng trao cho nàng cành hoa đang nở, hương thơm ngào ngạt, ánh mắt cháy bỏng của chàng ôm trọn thân hình cô gái.

- Tiểu thư thích những câu chuyện buồn ư?- chàng nói vội để giúp nàng trở lại tự nhiên vì nhận thấy khi đón cành hoa nàng đã bối rối.

- À vâng! Tôi thích... Cảm ơn ông đã tặng hoa hồng. Tuyệt quá phải không ông!

- Thế thì tôi sẽ kể cho tiểu thư nghe chuyện bà nội tôi, nhưng phải nói trước là chuyện buồn lắm, bà nội tôi từng chịu bao đau khổ trong đời.

- Ta ra khỏi đây đi - Xtefchia bảo - mọi người sẽ đi tìm ông và tôi mất.

- Họ đang chơi tenit và rất hài lòng. Tôi thấy không nên quấy rầy họ.

- Nhưng Luxia có mỗi một mình. Có thể em nó cần gì đó cũng nên.

- Về Luxia, tôi xin cam đoan với tiểu thư là em nó đang chơi đùa rất vui với anh chàng Vilus Sêliga. Ta ở lại đây thì hơn.

- Không, không! Nên đi ông ạ.

Nàng chạy ra cửa. Valdemar chắn ngang đường nàng, nói cương quyết:

- Trong căn phòng này ngự trị những luật lệ phong kiến! Tôi sẽ không cho tiểu thư ra. Chuyện của bà nội tôi phải được kể ngay dưới chân dung bà. Lúc này tiểu thư là chư hầu của tôi.

Xtefchia bẻ bẻ những ngón tay, vẻ hài hước.

- Tâu vương chủ, xin hãy rủ lòng thương! Hãy buông tha thần! - nàng vui vẻ kêu lên.

- Ồ, không! không có ân huệ gì hết. Tiểu thư đang ở trong tay ta, sẽ không có một kẻ nào giải thoát được cho tiểu thư khi ta chưa muốn thế. Sau lưng ta là đông đảo đồng minh.

Chàng trỏ những bức chân dung

- Nhưng họ không thích tôi. Họ đuổi tôi ra kia mà!

Valdemar cúi xuống gần nàng, dằn từng tiếng:

- Nếu tôi muốn thì họ nhất định phải muốn!

Xtefchia dần dần mất tự tin. Nàng quyết định nhất định phải ra khỏi đây.

Nhưng đúng lúc ấy chợt xảy ra một điều kỳ lạ. Ngoài vườn đột ngột vang lên một tiếng thét, tiếng kêu vọng vào phòng, những bức tường dội đi dội lại tiếng vọng ấy mấy lần liền, dường như những bức chân dung kia đang lên tiếng nói. Sau những lời Valdemar vừa nói, tiếng vọng kia gây ấn tượng kinh khủng cho Xtefchia - người đang căng thẳng đến cực độ. Nàng lao cả người về phía trước, thốt lên một tiếng kinh hoàng. Valdemar ghì chặt hai tay nàng, phía bên trên khuỷa tay, kéo vào lòng thì thầm:

- Đừng sợ...Bên tôi, không một thứ gì có thể đe doạ được em...

Chàng ghì nàng rất chặt, người nàng cháy rực, trái tim đập gấp gáp.

- Đừng sợ, tôi đang ở bên em đây - chàng hạ giọng lặp lại.

Mắt chàng cháy bỏng, đôi môi run rẩy, mạch máu ở thái dương đập mạnh. Một giây yên lặng... niềm say sưa đầu tiên! Những cơn rùng mình vô hình gắn liền họ với nhau, hoà thành một dòng điện đầy màu nhiệm.

Valdemar không động đậy, không nói một lời để khỏi làm gián đoạn dòng điện ấy. Chàng muốn tận hưởng nó đến cùng. Sự gần gũi Xtefchia khiến chàng bốc lửa, vẻ mềm yếu của nàng khiến chàng rung động. Chàng ngỡ giây phút ấy hành hạ nàng, nhưng thiếu nữ cũng e sợ không dám động đậy để khỏi làm phút đắm say kia hoảng hốt bay đi mất. Điều đó càng khiến chàng phấn chấn.

Xtefchia như mê đi. Lần đầu tiên trong đời như có một tiếng nói mới mẻ nào đó rung ngân trong tâm linh nàng. Nàng chợt cảm thấy sợ cái mà trước kia nàng hoàn toàn vững tin. Nàng vùng vẫy ra, giọng đứt quãng:

- Ta đi thôi... ta ra đi thôi!

- Thế còn câu chuyện? - chàng hỏi.

- Lần khác ông sẽ kể vậy.

- Ồ không! BIết bao giờ có lại giây phút như thề này.

Chàng dắt Xtefchia đang ngần ngại đến một chiếc trường kỷ nhỏ đặt đối diện với bức chân dung bà nội chàng rồi nàng mỉm cười nói với giọng đã bình tĩnh và tự tin:

- Xin mời tiểu thư ngồi đây nghỉ... Tôi sẽ ngồi bên cạnh. Thế. Bây giờ xin tiểu thư hãy nghe chuyện bà tôi.

Cô gái không còn đủ sức cưỡng lại chàng. Sự cả quyết của chàng đã chinh phục nàng. Nàng ngồi xuống tràng kỷ. Trong chiếc áo dài với nhành hồng vàng trong tay, nàng nổi bật và rất xinh đẹp trên nền vải sẫm màu. Valdemar cất giọng trầm ấm bắt đầu kể, dẫu hơi hạ giọng.

- Bà tôi là nạn nhân của một mối tình bất hạnh...bà yêu một người mà bà không được phép gắn bó.

Một cơn rùng mình nhè nhẹ chạy suốt người nghe. Nàng ngước mắt nhìn lên bức chân dung với mối đồng cảm sâu sắc. Valdemar nói tiếp:

- Bà vốn là công chúa của một dòng họ lâu đời, từng mang trên gia huy chiếc mũ miện của hoàng triều. Bao vương tôn công tử cố lấy lòng bà, nhưng bà gạt hết, chỉ yêu một chàng trai con nhà nghèo, làm thư ký tại các điền trang của thân phụ bà. Hai người yêu nhau bằng mối tình đầu tha thiết, tưởng có thể vượt lên tất cả. Chàng trai im lặng, thấy trước rằng người ta sẽ không gả bà cho chàng. Chàng âm thầm đau khổ. Còn bà, trẻ trung, được gia đình chiều chuộng, lớn lên trong những hoàn cảnh luôn luôn thuận theo ý muốn, thậm chí những ý thích đỏng đảnh nhất thời của bà, lại không cam im lặng. Bà thưa với song thân mối tình dành cho chàng trai Gviđôn trẻ tuổi, và cầu xin hai người hãy ban phúc cho. Nhưng bà bị thất vọng. Thân phụ bà, công tước Đơ Buôcbống, một người có những quan điểm rất bảo hoàng, thấm đẫm tư tưởng phong kiến, đầy tự tôn, không thèm nghe những lời trình bày của con gái. Ông đưa cô tiểu thư Gabriela trẻ tuổi đến Paris và đuổi chàng trai Gviđôn khỏi nhiệm sở. Chàng trai đáng thương vừa yêu nồng cháy vừa là người giàu tự tôn đã không chịu nổi sự phũ phàng ấy - chẳng mấy lâu sau chàng tự sát, sau khi viết thư vĩnh biệt Gabriela. Đầy tuyệt vọng, công tước tiểu thư định đi tu, nhưng người cha tàn bạo không cho phép. Bà đã phải tỏ ra vui vẻ, đã phải gánh chịu sự ngưỡng mộ của biết bao kẻ ngấp nghé đua tranh, nhưng bà phải đi lấy chồng lại mệnh lệnh của thân phụ buộc bà phải đi lấy chồng. Cứ như mấy năm trôi qua. Trong thời gian đó, ông nội Machây của tôi cũng vừa trải qua một chuyện ít nhiều giống thế. Là một khinh kỵ binh, trong một cuộc vũ hội ông đã quen biết và phải lòng một thiếu nữ, con gái thường dân. Người ấy cũng trùng tên với tiểu thư đấy.

Valdemar nhìn vào mắt Xtefchia, miệng nở một nụ cười phấn hứng. Nàng rùng mình, tái mặt. Chàng nhận thấy điều đó, bèn dịu dàng đỡ lấy cánh tay nàng.

- Tiểu thư làm sao thế, tiểu thư Xtefchia?...

Nàng rút tay khỏi tay chàng, áp mặt vào những cánh hoa hồng và đáp:

- Không... Không...xin ông cứ kể tiếp.

- Bây giờ đến giai đoạn đáng buồn nhất. Ở đây, tôi buộc phải trách cứ ông nội tôi. Ông yêu cô Xtenhia lắm nhưng...

- Xtenhia? - Xtefchia kêu lên...

- Ông đã âu yếm gọi cô ấy như thế và để tưởng nhớ, ông cũng dùng chính cái tên ấy để gọi tiểu thư. Tiểu thư giống như bức chân dung của người con gái ấy. Người con gái ấy cũng trẻ trung phơi phới, cũng đầy sức xuân, đầy nhựa sống và đẹp rạng rỡ. Người ấy cũng có những tình cảm nguyên khôi, niềm tin sâu sắc, đầy tình yêu thương cuộc đời và con người. Người ấy đã yêu ông tôi với tất cả tâm hồn. Họ hứa hôn với nhau, nhưng nỗi bất hạnh như vị thần số mệnh trăm đầu đã chặn ngang đường họ. Và ở đây cần phải chỉ trích ông nội tôi. Ông tôi đã không đủ kiên quyết để đấu tranh với những tín điều, những định kiến lỗi thời của gia đình. Người ta không cho phép ông được cưới người con gái mà ông yêu, người mà về mọi phương diện đều rất xứng đáng, người có thể còn giá trị hơn nhiều những cô tiểu thư mà giới quý tộc và gia đình ủng hộ.

Thực ra ông tôi cũng đã định phá vỡ con đập chắn giữa ông và hạnh phúc, nhưng ông đấu tranh quá yếu. Bị đe doạ tước quyền thừa kế, bị đe doạ không được ban phước, ông tôi đã chịu thua thế lực xấu, đã không đủ dũng cảm để đương đầu đến cùng. Tuy là người rất trung thực và công bằng nhưng ông tôi đã không đủ sức mạnh ý chí. Ông thiếu cứng rắn, quá mềm yếu, quá chịu ảnh hưởng của bên ngoài. Ông đã không dám nói cương quyết như đinh đóng cột: "Tôi muốn thế!" Ông đã giấu kín tình yêu của ông trong tim chứ không thể hiện thành hành động. Sự cuồng tín đẳng cấp đã trói buộc những tình cảm thân yêu nhất của ông, thậm chí đã có lúc thuyết phục được cảchính ông đã bội bạc lời nguyền ước. Đính ước bị phả bỏ, cuộc đời và trái tim của người thiếu nữ đáng thương bị tan nát suốt đời. Ít lâu sau người ta gửi ông tôi ra nước ngoài để tìm quên lãng... Thật là mỉa mai! Thật là nực cười!... Tại Paris, ông tôi quen với tiểu thư Gabriela Đơ Buốcbông, và bà cụ nội tôi, vón quen thân với gia đình công tước, đã cùng thân sinh bà Gabriela thu xếp việc tổ chức đám cưới. Công tước tiểu thư quá mệt mỏi vì đời, đành chiều theo ý cha, còn ông nội tôi, không rõ lý do vì sao, cũng đồng ý nốt. Đám cưới được cử hành tại Rôma, nhưng cả hai người đều bất hạnh. Cả hai đều có trái tim nguội lạnh, trong huyết quản của ông bà chỉ có nỗi đắng cay. Cả hai đều tự trách mình đã đồng ý cưới nhau, cả hai đều bị lương tâm dằn vặt. Bà tôi đến lúc qua đời vẫn yêu thương con người đã vì yêu bà mà chết, còn ông nội tôi luôn mang sâu trong mối tình với người con gái ấy và nỗi hối hận vì đã làm tan nát hạnh phúc đời nàng. Hai người không hề yên ổn cũng không hoà thuận chút nào. Định mệnh đều ác ý đã dồn đẩy tới cho họ những đám mây đen nặng nề, một thứ ánh sáng từ thế giới rọi vào không sao chiếu sáng nổi cho cuộc đời của họ. Cho đến cuối đời, họ vẫn sống tối tăm. Bà tôi chẳng sống được bao lâu. Nỗi buồn, cuộc đấu tranh liên miên, nỗi dằn vặt nội tâm không dứt đã làm hao mòn cơ thể vốn mảnh mai của bà. Chẳng bao lâu bệnh tim phát triển, lại thêm chứng lao. Bà qua đời ở phương nam, lúc còn khá trẻ.Từ đó ông tôi trao quyền thừa kế cho cha tôi, còn mình thì chuyển sang sống ở Xuodkovse và mười mấy năm sau chuyển cả cô Iđalia goá bụa và cô bé Luxia còn rất bé sang đó.

Valdemar nín lặng. Chàng ngồi đó, cúi đầu, một nếp nhăn hằn sâu giữa hai nét lông mày. Đột nhiên chàng ngẩng thẳng người đưa tay vuốt ngang vầng trán, thốt lên với một hơi thở dài:

- Bây giờ, có thể trên một hành tinh khác, bà tôi đã tìm được sự an bằng đã hoài công tìm kiếm trên trái đất.

- Ông còn nhớ cụ không? - Xtefchia hỏi khô khan.

- Bà là mẹ đỡ đầu của tôi, tôi vẫn còn nhớ bà. Phu nhân Pođhorexka, người hết sức yêu thương bà tôi, thường kể cho tôi nghe về bà.

Chàng chăm chú nhìn Xtefchia, ngắm đôi môi đỏ thắm, ướt át của nàng, rồi chàng thốt lên bằng giọng êm dịu lạ thường:

- Tôi làm tiểu thư mệt... phải không? Tiểu thư quá chăm chú, có thể còn xúc động nữa.

Nàng ngước mắt lên nhìn nàng.

- Tôi thương những con người đã bị dày vò khủng khiếp đến thế, đã đau khổ đến thế...

- Ồ vâng! Thương cho niềm hy vọng bị tiêu tan và tiếc cho tình cảm - thứ của cải lớn lao nhất trên đời.

- Ông cũng hiểu điều đó ư? - Xtefchia hỏi.

Chàng nhíu mày.

- Tiểu thư nghi ngờ?

- Tôi cứ tưởng là... trong giới của ông, người ta không coi tình yêu là quý báu... người ta không quý trọng nó...

- Ông nội Machây và bà nội của tôi đã hiểu.

- Đó lại là chuyện khác. Họ không đủ sức để xây đắp những chỗ đứng thích hợp cho tình yêu của họ. Họ không biết cách đặt tình yêu ấy lên một chân đế vững chắc, để không một ai có thể khiến nó chuyển dời.

- Nhưng xin tiểu thư hãy tin rằng, trong giới chúng tôi có những người khác! Ồ vâng, họ có thể kém ông tôi về nhiều phương diện, nhưng cương quyết hơn, thậm chí bướng bỉnh hơn. Khi những con người ấy muốn đạt tới đích, họ sẽ phá tung tất cả, sẽ băng qua tất cả, để đạt cho kỳ được. Tôi thuộc số người đó. Tôi có hàng ngàn nhược điểm nhưng tôi có thể chịu đựng được mọi sức mạnh xấu xa tấn công. Hơn nữa, cũng như tất cả mọi người thuộc dòng tộc Mikhorovki, tôi hơi ích kỷ, vì thế tôi không cam chịu để người ta hoặc bất cứ điều gì cướp đoạt hạnh phúc của mình. Người ta sẽ không thể đè bẹp nổi tôi, ngược lại tôi sẽ đè bẹp bất cứ kẻ nào dám đương đầu với tôi trong cuộc chiến đấu như thế. Tôi sẽ không bị sợ hãi trước những lời đe doạ tước quyền thừa kế hay những lời nguyền rủa. Tôi bất chấp, đúng thế, nhưng tôi cảm thấy rất rõ trong tôi nhu cầu có được một hạnh phúc khác với những gì tôi đang có, và nếu tôi hướng đến niềm hạnh phúc ấy sẽ không một kẻ nào dám cản đường tôi!

Đại công tử nói sôi nổi, đôi mắt cháy rực, cánh mũi nở rộng, hàng lông mày chau lại. Đôi đồng tử màu xám của chàng dường như cũng họa theo những lời chàng thốt ra, chúng toát ra sức mạnh lớn lao của nhiệt huyết ý chí và sự nhiệt thành không hề có giới hạn.

Xtefchia ngửa đầu, đôi môi hơi hé mở ngạc nhiên ngắm những nét nam tính sắc nét của chàng. Chàng đã khiến nàng cảm phục. Nàng cảm thấy những điều chàng vừa nói mới chỉ là một phần nhỏ so với những gì chàng có thể thực hiện được. Những gì chống lại chàng sẽ bị bật lại như va vào một tảng đá. Một cơn rùng mình chạy dọc người nàng, bất giác nàng ngồi dịch ra xa khỏi chàng thêm một chút. Bình tĩnh lại, đại công tử nhìn nàng và hình như thích thú vì vẻ mặt nàng, chàng hỏi với một nụ cười trên môi:

- Tiểu thư sợ tôi ư? Chẳng lẽ tôi đáng sợ đến thế sao? Cũng có thể tôi là một người đáng sợ, nhưng chắc chắn không phải với tiểu thư. Tiểu thư hơi khiến tôi phật ý khi hỏi tôi có thấu hiểu sự sâu sắc của tình cảm hay không, tôi xin trả lời với một sự cởi mở có phần thô nháp: Tôi chưa thật hiểu, nhưng đang bắt đầu hiểu!...

Xtefchia đứng lên, ngoảnh nhìn người đang nói chuyện, nói nhanh - cảm ơn ông đã kể cho nghe câu chuyện đáng buồn vừa rồi. Ta nên đi thôi - Tôi ngồi quá lâu mất rồi... trong căn phòng phong kiến này.

- Lời cảm ơn không được hỗ trợ bởi một cái bắt tay sao? - chàng hỏi và chìa tay ra.

Nàng chìa ngay tay cho nàng. Chàng nắm chặt tay nàng, cúi đầu áp đôi môi nồng nàn vào đó. Xtefchia sững người bàng hoàng, máu như dồn cả lên mặt nàng nóng rực, đầu óc nàng quay cuồng. Chiếc hôn ấy khiến nàng cháy bỏng, nàng cảm thấy đôi mắt Valdemar đang nhìn mình. Nàng vội rút tay ra, bước về phía cửa phòng. Nàng những muốn chạy nhanh trốn khỏi căn phòng này cùng ánh mắt của chàng. Chàng khoan khoái bước theo.

--------------------------------------------------------------------------------

Chương 17

...

Sau mấy trận chơi tennis, mọi người đi thăm thung lũng hoa hồng kỳ thú thuộc điền trang Guenbôvitre. Valdemar còn đưa khách đi thăm trại trẻ, giới thiệu với họ một cô bảo mẫu đã có tuổi, người phụ nữ thông tuệ, rất được kính trọng. Theo gương công tước phu nhân, mọi người đều bắt tay bà.

Họ còn ghé thăm trường học và nhà nguyện cạnh đấy, rồi tất cả lại trở lại vườn hoa.

Valdemar đề nghị đi dạo bằng thuyền. Mọi người vui vẻ đồng tình. Ngay đang rất đẹp, còn lại vài tiếng đồng hồ nữa mới tới bữa trưa. Tất cả cùng bước về phía bến thuyền.

Trong ánh mặt trời xế trưa, khu vườn nom như một mặt biển màu xanh tươi mát, với những thân cọ màu trắng ngả nghiêng toả bóng râm, với làn cỏ mượt mà tươi tốt, những lối đi rải sỏi vàng uốn quanh và những đường xe đi rộng thênh thang. Thiên nhiên và con người đầy sức sống, tiếng cười. Mọi người cùng rảo bước rồi dừng chân trên những phiến cẩm thạch của bến thuyền. Nam tước Veyher thích thú ngắm những bậc thềm đá rồi lắc đầu.

- Thần thoại! - Ông thốt lên - Cả một quả đồi lát toàn cẩm thạch. Còn bài trí nữa chứ!... Những cảnh tượng như thế này chỉ có thể thấy ở ngoại quốc mà thôi.

Cụ Machây đưa mắt tìm thứ gì đó, rồi bỗng cụ bước nhanh lại phía bến. Cụ dừng chân bên chiếc thuyền màu hồng đóng theo kiểu du thuyền thành Vơnidơ có hàng chữ bạc: "Xtefanhia "

- Đã tân trang lại... hoàn toàn như mới! - Cụ thì thầm kinh ngạc, ngắm mãi những tấm thảm tuyệt vời dùng làm lọng che.

Khuôn mắt cụ run run, đôi môi mấp máy, ánh mắt chăm chú dán vào dòng chữ bạc lấp lánh trong ánh mặt trời. Cụ nặng nề thở dài. Lúc này mọi người đều đã trông thấy du thuyền tuyệt mỹ nọ. Tiểu thư Rita bảo Trestka:

- Đã bao giờ ông thấy du thuyền này chưa?

- Rồi, nhưng khi nó còn khoác bộ trang phục cũ kỹ...bây giờ nó vừa mới được tân trang...

- Hừm!...

Bá tước tiểu thư Paula láu táu thì thào:

- Có phải đó chính là tên cô gái... comment donc (Thế nào đây nhỉ!) người yêu của ông Machây?

- Phải, thuyền được đóng để tưởng nhớ cô ấy, nhưng đã lâu lắm rồi.

- Đại công tử đã cho sửa lại. Một ý hay - Trestka nói.

- Rõ ràng ông ấy tôn trọng les vieilles histoire (những chuyện xưa cũ) của ông nội mình - bá tước tiểu thư đáp lại với nụ cười ruồi mỉa mai.

- Mà cũng có thể là của chính mình, pensez bien, comtesse! (cứ nghĩ thử xem, thưa bá tước tiểu thư)

Bá tước tiểu thư nhìn Trestka tỏ ý hỏi, vẻ mặt ông ta đấy ngụ ý. Tiểu thư ngó Rita và kinh ngạc dướn mày.

- Chẳng lẽ lại thế?

Không ai đáp. Valdemar bước đến bên ông nội. Ông cụ Machây nhìn vào mắt cháu dò hỏi.

- Có thể ông sẽ cảm ơn cháu, Valđy, về việc tân trang nếu như...

- Nếu như sao, thưa nội?

- Nếu như cháu làm việc ấy chỉ vì truyền thống - Cụ nói nhanh và bỏ đi.

Một ánh chớp dữ dội chợt loé lên trong mắt Valdemar, khi chàng nhìn theo người ông đang bước đi.

- Ta đi chiếc nào đây? - Công tước Pođhoreski hỏi.

- Ông Mikhorovsky, xin ông quyết định cho - tiểu thư Rita gọi.

- Việc chọn thuyền tuỳ thuộc vào ý các bà các cô.

- Vậy thì ta đi chiếc thuyền xanh kia.

Valdemar ra hiệu cho những người chèo thuyền mặc áo mặc sơ mi kẻ sọc, họ tập tức đưa chiếc thuyền màu xanh cặp sát bậc thềm đá. Chiếc cột trắng nghiêng ngả trước gió, sóng khẽ lách chách đập vào mạn thuyền, mũi thuyền dập dềnh nhịp nhàng như đang chào những vị khách quý.

Tuy nhiên không đủ chỗ cho tất cả mọi người trên chiếc thuyền màu xanh, đại công tử lại ra hiệu cho gia nhân đưa thêm chiếc du thuyền màu hồng tươi đến. Chàng đích thân đưa cụ bà công tước và cụ Machây xuống thuyền đó, rồi hỏi:

- Có vị nào muốn xuống đây nữa không?

- Tôi trước - Bá tước phu nhân Chvilexka kiêu hãnh ngẩng cao đầu thốt lên - Paula, vous aussi (Con cũng thế chứ)

- Oh, non, maman! (Ồ, không thưa mẹ) Con thích màu xanh hơn! - bá tước tiểu thư cười láu lỉnh.

- Vậy thì con sẽ đi cùng thuyền với mẹ - tiểu thư Mikhalina nói và e dè bước xuống thuyền. Valdemar cho thêm mấy người nữa xuống.

- Ông Trestka, ông chèo chứ?

- Không khá lắm đâu, nhưng tôi thử liều xem nào.

- Nếu thế tôi sẽ cho thêm một người chèo giúp ông. Ông hãy chỉ huy chiếc thuyền xanh.

- Còn ông?

- Tôi lái du thuyền.

- Không cần thêm một người chèo đâu. Tôi sẽ giúp ông một tay - Xtefchia kêu lên.

Nàng nhảy thoắt xuống chiếc thuyền xanh, cầm chèo.

- Ông lái nhé, tôi sẽ chèo, tôi không thuộc đường, mà hình như ở đây có mấy chỗ phải ngoặt hay sao ấy.

- Tôi cũng không thuộc đường. Hơn nữa có trông thấy gì đâu, chói mắt quá.

- Tệ thật! Chúng ta có thể chúc mừng lẫn nhau được đấy - tiểu thư Rita thốt lên - hai vị này sẽ cho chúng ta uống nước mất thôi. Une belle chance! (Cả một cơ hội tốt) Vilus, cậu hãy cầm lấy mái chèo của ông kia đi, nếu không chúng ta sẽ lâm nạn đấy.

- Tôi sẽ không nhường đâu. Tiểu thư Xtefchia, tiến lên!

Xtefchia quạt mạnh mái chèo, con thuyền nghiêng mạnh, bờ dần lùi xa.

...

- Hai vị chèo kém quá, một mình ông Valdemar cũng vượt được cả hai người - Rita cười.

Xtefchia chèo hăng hơn. Cúi khom người, nàng trầm ngâm suy nghĩ. Một ngày với bao ấn tượng, bắt đầu bằng cuộc trò chuyện trên chiếc xe ngựa chở đi, quay cuồng trong đầu óc nàng, khiến nàng cảm thấy một nỗi bất yên ám ảnh. Nàng cố tình gạt đi hình ảnh câu chuyện trong phòng chân dung, nhưng không thể. Bất giác nàng cảm thấy đó là một điều gì lớn lao hơn một câu chuyện bình thường, và sự tự nhiên của nàng trong giao tiếp với Valđema đã bị thay đổi. Điều đó khiến nàng kinh hoàng. Nàng sợ phải đi sâu phân tích một nốt nhạc mơ hồ đang bắt đầu rung ngân trong nàng. Rồi lại đến chuyện chiếc du thuyền nữa.

Xtefchia nhận thấy rõ thái độ của tiểu thư Rita, vọng đến tai nàng những lời của bá tước Trestka và những nụ cười đầy hàm ý gắn với ánh mắt nhìn nàng và nhìn Valdemar. Từ vài chi tiết thoáng nghe trong câu chuyện của mọi người và cách xử sự của đại công tử, nàng đi đến kết luận rằng chiếc thuyền đã được tân trang là để chào đón nàng. Lòng tự ái của nàng chợt trở thành tự hào do sự quan tâm của đại công tử, nàng biết ơn sự quan tâm đó, nhưng nỗi e ngại trước ý kiến của mọi người khiến những tình cảm đó bị át đi. Sự tử tế mà Valdemar dành cho nàng quả thực có phong thái cổ điển rất đặc thù. Thậm chí không phải theo kiểu hiệp sĩ, mà rất tế nhị, rất tao nhã. Sự quan tâm của công tử đối với nàng không quá lộ liễu khiến người ta dị nghị, nhưng cũng là rõ ràng đối với người quan tâm theo dõi, chứ chưa nói đến bản thân Xtefchia. Nhưng đa số những người có mặt lại nhìn nhận chuyện đó một cách quá trần trụi, khiến những yếu tố tế nhị trong sự sùng mộ của đại công tử chợt bị nổ bật lên, trở thành quá rõ nét.

Valdemar khiến Xtefchia kinh ngạc. Vị đại quý tộc khó ưa ngày nào hôm nay trở thành một người bạn vui vẻ, khiến nàng thán phục. Chàng khiến nàng phần nào e ngại bởi sự nhiệt tình và một chút cốt cách phong kiến còn lưu lại trong huyết quản chàng từ những thời quá vãng. Nhưng đồng thời chàng cũng làm thức tỉnh trong nàng niềm tin vô hạn và một sức hấp dẫn đầy kích thích nào đó. Có chàng bên cạnh, nàng cảm thấy thoải mái hơn. Chàng là người bảo vệ cho nàng trước làn đạn của giới chàng, chàng thậm chí còn là đồng minh. Từ lúc nàng chơi bản xônat của Bethôven, Valdemar không hề làm điều gì, không nói một lời nào lạm dụng lòng tin của nàng. Cho đến lúc ở phòng chân dung chàng lại khiến nàng thêm một lần sợ hãi. Còn thường thường khi chỉ có hai người với nhau - điều mà cũng khá thường xuyên xảy ra - thì chàng nghiêm trang một cách lạ lùng, khiến Xtefchia cũng đâm ra áy náy.

Mải mê với những suy nghĩ mông lung, nàng không để ý rằng mọi người trên thuyền cũng đang ngồi im lặng. Tất thảy đều chăm chú lắng nghe những âm thanh của dàn nhạc, mải miết ngắm những con sóng vàng sóng bạc của dòng sông, dõi theo chiếc du thuyền đang bơi kia, trang nghiêm và lặng lẽ.

Bản nhạc dẫu vui tươi những vẫn gieo vào những con người kia một nỗi buồn, làm dậy lên những khao khát, nhớ nhung. Tiếng vỗ cánh của nhạc thổi bay mất những nét cười trên những khuôn mặt trẻ. Mỗi người đều đang kéo những sợi vàng mơ mộng trên chiếc guồng tơ của trí tưởng tượng, cố tình bị loạn thị để khỏi phải thấy sắc xám xịt của guồng sợi thực tế. Vẻ mặt tuyệt mỹ của buổi du ngoạn, cảnh thiên nhiên kỳ thú trên sông và chút bụi tinh tế của niềm say mê thấm đượm trong giây phút này tác động đến mọi giác quan, kích thích chúng, đối với nhiều người là cái ách nặng trĩu của những lý tưởng không sao theo đuổi nổi...

Giá như trong đám người ấy, lề thói giao tiếp không đóng vai trò hàng đầu, thì hẳn sẽ có bao tiếng thở dài khẽ khàng trôi theo dòng nước xuôi óng ánh. Nhưng họ là những con người thuộc một thế giới lụa là gấm vóc, nhưng họ không phải lúc nào cũng toàn lụa là gấm vóc, nhưng họ được luyện rèn và chải chuốt kỹ càng đến độ không một gút sợi nào của bản tính nội tâm, không một sợi chỉ nào của sự thật thô ráp, có thể lộ rõ ra ngoài bề mặt bóng loáng mịn màng. Mỗi người đều vờ như đang lắng tai thưởng thức âm nhạc hay đang nhìn những bóng mây với những cánh hải âu chao lượn. Không một ai biểu lộ những tâm tư suy nghĩ của mình, ngay cả tiểu thư Rita, thường vẫn được coi là người ít chải chuốt nhất.

Xtefchia cũng sử dụng phương pháp chung của mọi người, dẫu rất có thể nàng gần gũi nhất với thực tại vàng óng kia.

Thuyền cặp bờ. Bến thuyền lát đá phiến, hai bên những bậc thềm có tượng hai con lợn rừng tạc bằng đá, với những chiếc răng nanh khủng khiếp.

Cả một đám đông gia nhân phục dịch ở vườn thú ùa ra đón khách. Tất cả đều là những thanh niên trai tráng xinh đẹp, mặc những chiếc áo khoác ngắn màu lục sẫm. Trên ngực họ đeo đai da vàng dắt những thanh đoản kiếm cùng những súng lục, thắt lưng đeo những chiếc dao săn có bao sừng. Cổ áo của họ thêu hình những cây thông vàng, những chiếc mũ màu lục có hình sừng hươu và chiếc đầu lợn rừng bên trên chiếc lưỡi trai bằng da, cũng được thêu chỉ vàng, hay bên vai có những tua vàng rủ xuống. Trên ngực phải mỗi người đều đeo một miếng thép đánh bóng với hình gia huy dòng họ Mikhorovski và cành sim thơm biểu hiện tước công.

Người trở nên đông hơn. Valdemar giới thiệu với khách ba vị thực tập sinh đang làm việc tại Guenbôvitre. Mọi người tản ra trên những lối đi rộng rãi của khu vườn thú, khoan khoái được đi dạo trong rừng, khu vườn được chăm sóc cẩn thận đầy muông thú. Những chú hoẵng màu nâu lao vụt qua những khoảng trống đầy cỏ xanh trên những đôi chân dẻo như lò xo, những bác hươu đồ sộ bước khoan thai mang theo cả núi sừng trên đầu, không chút lo ngại, đàn nai đốm tụ tập thành từng tốp ở những chỗ bóng rợp bình thản gặm cỏ. Thỉnh thoảng lại rầm rập tiếng vó nặng nề của một con nai rừng tấm, hoặc tiếng cành lá gẫy răng rắc cùng tiếng hộc rin rít báo hiệu một con lợn độc đang tiến lại gần. Thỏ rừng túa ra từ khắp các bụi cây đám cỏ. Những con gà rừng màu xám hoảng hồn vì tiếng người vừa kêu oang oác vừa vụt bay lên.

Thế giới trên cao của loài chim át hẳn tiếng kêu của thế giới loài thú trên mặt đất, với đủ loại tiếng huýt, tiếng hót, vang lên giữa những tán cây xum xuê, như một dàn nhạc thứ hai. Khu rừng ca hát khiến cho mọi người đều trở nên vui vẻ. Và những câu chuyện muôn màu lại tuôn chảy, với những lời đùa cợt, những nhịp cười vang động khiến các cư dân bốn chân của vườn thú giật mình.

Trên một trảng trống có mấy chiếc cột gắn những tấm biển tròn màu trắng, vẽ những vòng tròn xanh và đỏ dùng làm tấm bia tập bắn cho những tay súng nghiệp dư. Trestka và nam tước Veyher liền thử sức ngay, một người hăng máu, một người điềm tĩnh. Đám thợ săn đưa súng cho hai người và cuộc thi bắn bắt đầu. Nam tước bảo rằng việc này khiến ông nhớ lại trò tir aux pigeons (bắn hạ chim bồ câu) ở Mônte Caclô ( Monte Carlo) có điều thú vị. Các tiểu thư cũng làm theo gương cánh đàn ông. Đầu tiên là bá tước tiểu thư Paula trượt ba lần tấm bia đỏ, chàng Vilus Seliga thử tài cũng không trúng. Trestka than là đích quá nhỏ, lại kêu súng tồi, ở bất cứ chuyện gì và bất kỳ đâu ông ta cũng tìm thấy rặt những điều không ứng ý. Sự thất bại khiến mọi người hăng máu. Công tước Pôđhôreski và Chvileski cũng tiến lại, họ nã đạn vào tấm bia đáng thương đến nỗi xơ gỗ bắn tung toé, nhưng hình con át màu đỏ vẫn nguyên vẹn không chút suy suyển.

Cuối cùng, đến lượt tiểu thư Rita cầm lấy súng giương lên ngắm, nhưng Trestka đã thì thào đầy bỉ bác:

- Tiểu thư đang nhắm súng vào một mục tiêu không thể hạ nổi đấy. Tôi khuyên tiểu thư nên thôi đi thì hơn.

Cô gái ngoảnh lại, ngạc nhiên.

- Sao vậy? Ông định nói gì thế?...

- Tôi muốn nói rằng con át màu đỏ này cũng khó chinh phục như chính chủ nhân của nó - Trestka đáp trong một cơn thành thật bộc phát.

- Kìa ông! Xin ông chấm dứt hộ cái trò ví von của ông. Tôi chán lắm rồi!

- Tôi nói thế chưa rõ sao?...

- Quá mức!

Cô đưa mắt nhìn chung quanh và trao súng cho Xtefchia, thốt lên với một nụ cười mai mỉa:

- Xin mời tiểu thư thử nhằm vào mục tiêu không sao hạ nổi kia một lần xem sao.

Đúng lúc ấy Valdemar tiến lại gần.

- Tiểu thư biết bắn không? - chàng hỏi

- Tôi biết.

- Thú vị thật!

Đã nghe thấy mấy lời ngắn ngủi trao đổi giữa tiểu thư Rita và Trestka, Xtefchia thản nhiên cầm súng, bước lui thêm vài bước, nhằm vào chính giữa tấm bia màu xanh trong hàng bia.

- Không phải thế! Tiểu thư nhằm hướng khác mất rồi! Trestka kêu lên.

- Tôi nhắm tấm bia xanh.

Tiếng súng vang lên. Xtefchia rùng mình, ngẩng đầu, chăm chú quan sát qua làn khói, rồi kêu lên:

- Thế nào, ông Trestka, trúng chứ?.

- Parfaitemen! (Cừ lắm) Trúng giữa hồng tâm. Có điều cái vòng tròn lớn chứ không phải con át màu đỏ! Sao tiểu thư không bắn con át đỏ?

- Tôi không muốn - nàng đáp gọn.

- Tiểu thư sợ bị hại đến thanh danh sao?- Rita hỏi với ngụ ý lộ liễu.

Xtefchia đỏ mặt.

- Tôi không muốn liều.

Valdemar kín đáo theo dõi hai người. Chàng hiểu hết.

- Bây giờ đến lượt tôi, va banque (Tiếng Pháp: Ăn cá bằng tiền (Được ăn cả, ngã về không) - tiểu thư Rita thốt lên.

Tiếng súng nữa vang lên.

- Chắc trúng rồi! - nàng thốt lên.

Trestka chăm chú kiểm tra tấm bia.

- Không trúng tý nào! Tôi đã bảo đó không phải là mục tiêu dành cho tiểu thư kia mà. Phải biết nghe ý kiến người khác chứ.

Cô gái trẻ mím chặt môi.

- Vậy thì đến lượt tiểu thư Xtefchia lần nữa! Phải lần nữa!

- Tôi xin thay thế cho tiểu thư! - Valdemar đỡ lời.

Trước khi có ai kịp phản đối, chàng đã đỡ lấy khẩu súng, nhắm đích và bắn liền. Tấm bẳng rung lên, nứt làm đôi và đổ sập xuống cỏ với hình con át bị xuyên thủng.

Valdemar ngoảnh nhìn Xtefchia vui vẻ hoàn toàn thản nhiên, dường như không hề hiểu họ vừa nói điều gì.

- Tôi đã bắn nhân danh tiểu thư - chàng nói, khẽ nghiêng đầu.

Xtefchia lắc đầu.

- Tôi không muốn là đối thủ đấu tay đôi với ông. Ông bắn giỏi như Nembốt ( Theo kinh thánh, vua xứ Khalday, là thần thiện xạ) vậy!

- Tôi thì trái lại! - Trestka nói. - Nếu chán đời, tôi sẽ thách thức ông. Chí ít cũng chỉ cần một lần pằng và thế là được sang thế giới bên kia.

- Tốt nhất ông nên bám chặt thế giới bên này chắc chắn hơn! - Valdemar phá lên cười.

Không nói một lời nào, tiểu thư Rita bỏ vào rừng.

Đến giờ ăn trưa mọi người không muốn quay về lâu đài. Đại công tử lại khiến họ bất ngờ lần nữa. Giữa lúc mọi người đang bước về phía bờ sông, bởi Trestka đề nghị bắt cá, chợt có tiếng kèn đồng thánh thót và dõng dạc vang lên.

Mọi người ngạc nhiên dùng bước.

- Có chuyện gì thế? Tín hiệu gì vậy?

- Đó là kèn hiệu mời dùng bữa trưa đấy! - Valdemar giải thích - Xin mời quý vị!

Rồi chàng chìa tay mời công tước tiểu thư Pođhorexka khoác.

Giữa những tán sồi xòe bóng mát, trên trảng trống, mọi người trông thấy một bàn tiệc đã bày sẵn. Chung quanh là những chiếc cột cao trang trí bằng những vòng lá sồi và những lá cờ mang gia huy và sắc màu cảu dòng họ Mikhorovsky, cũng có những dây cờ và vòng lá sồi được treo giăng ngang trảng trống, tạo thành một mái che trên bàn tiệc. Những đồ vải trải bàn và khăn ăn đều dệt nổi hình gia huy, giấy lau tay in hình những cảnh đi săn. Các thứ đồ dùng bằng bạc, bằng pha lê, bằng sứ đều có hình mô tả nghề săn bắn. Những chiếc sừng nai. Những giỏ đựng trái cây trên bàn cũng được đặt trên ghế sừng hươu. Qua vòm lá và chiếc lọng đan bằng những vòng lá sồi, vầng dương dải những bóng trắng sinh động xuống bàn tiệc giàu có, khiến nó thêm phần tuyệt diệu. Thay cho đám hầu phòng là một hàng những người thợ săn thú phục dịch bàn ăn, họ mặc đồng phục rất đẹp, mang theo súng lục và dao ăn. Chỉ huy họ là viên chánh bộc của lâu đài. Giữa đám cây cối thấp thoáng một mái lều vải cho gia nhân và đầu bếp.

- Ngài sẽ được thấy một điều tương tự như những cuộc săn lừng danh xứ Guenbôvitre ngày xưa - công tước Pođhoreski bảo nam tước - Đại công tử có nhiều toà lâm trang hết sức tuyệt vời và những khu rừng đầy muông thú. Xin nói ông biết. muông thú phải kể đến hàng ngàn con.

Bữa trưa kéo dài kha lâu. Sáng kiến của Valdemar thật tuyệt vời, mọi người vui vẻ. Không chỉ riêng đám thanh niên, mà cả phu nhân Idalia và bá tước phu nhân Chvilexka cũng cởi bỏ chiếc khung trang trọng, họ vui vẻ và tự nhiên hơn thường lệ. Valdemar hướng mọi người vào những câu chuyện vui vẻ, Trestka vẫn là người kêu to hơn cả. Người ta nâng cốc, và những khi ấy những người gác rùng đồng thanh nổi hiệu kèn hào hứng. Trong khoảng nghỉ giữa các lần nâng cốc, dàn nhạc chơi không nghỉ, và cả khu rừng náo nức tiếng ồn ào, mang những âm hưởng vang vọng của cuộc vui đến tận những làn sóng đang vàng rực trong nắng mặt trời.

Ban đầu, Xtefchia vẫn cảm thấy gò bó cứng nhắc: những thực tập sinh của Valdemar lại gợi cho nàng nhớ đến Proninsky và những chuyện khó chịu vừa qua. Nhưng Vilus Seliga đã đưa nàng vào bàn ăn và nhanh chóng xua tan những hồi ức không vui. Hơn nữa bản thân các thực tập sinh không có nét gì gợi nhớ đến Proninsky, tuy vẻ đẹp của họ kém rực rỡ hơn, nhưng cách cư xử cổ điển hơn và hoàn toàn thích hợp với mọi người nơi đây. Xtefchia thích thú khi nhận thấy Valdemar hoàn toàn vui vẻ và đối xử rất thoải mái với họ, cũng như với Vilus và Trestka, không hề có gì phân biệt, điều đó cũng khiến họ cư xử với đại công tử vẻ kính trọng, nhưng không có chút gì luồn lụy. Mối quan hệ gần như bằng hữu như thế giữa bề trên và cấp dưới khẳng định những quan điểm của Valdemar rất xa lạ với những quan niệm của giới quý tộc của chàng. Xtefchia còn nhận thấy một điều khác khiến nàng ngạc nhiên và tức giận. Nàng nhận ra rằng nàng đã trở thành đối tượng của những lời xì xào khe khẽ của đám gia nhân. Từ viên chưởng bộc đến người trưởng phường săn, mọi người đều nhìn nàng vẻ thăm dò và kính trọng, phục dịch nàng đầy vẻ săn đón, và những khi Valdemar nâng cốc chúc sức khoẻ nàng thì những hồi kèn đồng như vang vọng lên, với nhiều nỗ lực cố gắng hơn. Các thực tập sinh nhìn nàng như những người có giáo dục, không đường đột, nhưng cũng tò mò, ánh mắt chuyển từ nàng sang đại công tử. Điều đó khiến Xtefchia đâm lo, nàng bắt đầu mất tự nhiên.

Lời giải thích đến rất nhanh.

Valdemar cầm chai rượu nho bước lại gần nàng. Nàng đẩy ly ra.

- Tôi xin cảm ơn.

Chàng cúi xuống thì thầm cùng nàng, môi nở nụ cười:

- Bây giờ tôi sẽ nâng cốc chúc tuổi trẻ và hạnh phúc, những điều đặc trưng cho tiểu thư. Còn cốc này nhất thiết phải cạn.

- Hay lắm,nhưng tôi không muốn lâm vào sự đặc trưng của kẻ say - nàng khô khan đáp.

- Tiểu thư rất biết cưỡng lại điều đó - Chàng thốt lên và nhíu trán bước đi.

Vilus ngồi cạnh nói cùng nàng với vẻ mặt thích thú:

- Tiểu thư có biết một số người ở Guenbôvitre này nghĩ tiểu thư là ai không?

- Là ai cơ? - nàng ngạc nhiên hỏi lại.

- Là bá tước tiểu thư Barxka, người được coi là hôn phu của đại công tử.

- Ra thế?!...

Xtefchia sững người. Nàng chợt nhớ đến tước hiệu mà người chưởng bộc đã gọi nàng trong lâu đài. Chính điều nhầm lẫn đó đã giải thích thái độ của đám gia nhân...

Một cơn rùng mình nhẹ nhàng chạy suốt người nàng, lửa nóng như dồn lên hết đầu. Nàng thầm nhắc đi nhắc lại trong ý nghĩ: "Bá tước tiểu thư Barxka... hôn thê của đại công tử. Mình chưa bao giờ nghe nói đến cái tên ấy. Tiểu thư là người thế nào? Dung mạo ra sao...? "

- Sao ông lại nói " được coi là "? - nàng chợt hỏi to thành tiếng.

- Bởi đúng thế - chàng sinh viên nhún vai đáp. - Người ta muốn đại công tử cưới tiểu thư Barxka, nhưng ông ấy không vội, mặc dù đó là một trong những đám đáng kể nhất nước. Vị tiểu thư mà người ta nghĩ là vị hôn thê tương lai ấy đang nóng lòng chờ đợi, nhưng tôi ngờ rằng sẽ chỉ phí công, bởi đại công tử có vẻ không thích.

- Vì sao người ta lầm tôi với nàng. Tôi có giống nàng không?

- Chưa ai ở Guenbôvỉte được thấy mặt người ấy, cả tôi cũng thế, nhưng chắc hẳn gia nhân cũng đã được nghe loáng thoáng đôi điều về những dự kiến hôn nhân mà người ta định đối với công tử, và họ đoán tiểu thư chính là người được diễm phúc bởi họ mới thấy mặt tiểu thư lần đầu và cũng vì...

Chàng ngần ngừ.

- Và vì sao? - Xtefchia đánh bạo giục.

Vilus nhìn chéo sang nàng.

- Không! Đơn giản một lẽ là họ linh cảm rằng tiểu thư sẽ là đại công nương tương lai đó thôi.

Xtefchia nhíu mày. nàng hiểu rằng Vilus không nói hết những điều anh ta nghĩ - những điều anh ta nhận xét được trong cách đối xử của đại công tử dành cho nàng.

Tôi buộc phải làm người ta thất vọng thôi - nàng nói.

--------------------------------------------------------------------------------

......

Sau cuộc tiếp khách ở Guenbôvitre, Valdemar đưa khách sang Xuodkovse ngủ qua đêm. Sáng hôm sau, trong lòng chàng chợt dậy lên hàng ngàn câu hỏi và những điều nghi ngờ mà chàng không sao tự trả lời. Chàng từ biệt mọi người, trở về. Một cơn bão táp đang gào thét trong lòng, chàng không thể tha thứ cho mình cách đối xử với Xtefchia...

Vốn tế nhị, nàng đã không hề tỏ ra thoả mãn hay bực bội, chỉ thoáng ngạc nhiên trước vẻ lạnh nhạt của chàng. Chính điều đó lại khiến chàng cảm động (rất không cần thiết như chàng nghĩ!) và làm cán cân nghiêng sang phía có lợi cho Xtefchia.

"Cô ta có lỗi gì để mày đối xử với cô ta như một ả đàn bà tồi tệ vậy? - chàng cật vấn mình trên đường trở về Guenbôvitre.

Và nép vào một góc xe, chàng cay đắng tự chỉ trích mình.

Chàng nhớ lại buổi sáng hôm qua, chàng đã đi trên cùng một cỗ xe với nàng, ngồi trên cùng chiếc ghế đánh xe, chàng tưởng như còn vang trong tâm tưởng những lời nói, tiếng cười của nàng. Chàng vẫn như đang nhìn thấy nàng ở ngay trước mặt, chàng so sánh nàng hôm qua và nàng hôm nay và mỗi lúc thêm bực bội.

Thời tiết cũng khiến chàng sa lầy trong những ý nghĩ tối tăm. Buổi sáng trong lành hôm qua đã biến đâu mất. Không gian hôm nay xám xịt, những đám mây trĩu nặng, cơn mưa treo trên trời. Những hạt nước ẩm ướt li ti rải xuống mặt đất. Thế gian như chìm trong một bầu không khí im lìm buồn thảm và đầy ưu tư.

Những hàng cây rì rào vui vẻ hôm qua, hôm nay đứng lặng im trầm mặc, những ruộng lúa vàng hôm qua rạng ngời náo nức thì hôm nay cũng đứng im dưới vẻ xám nặng ẩm ướt của ngày. Thỉnh thoảng trên những cây dương cạnh đường, chim chóc cất lên vài tiếng kêu nhưng rồi chúng cững lặng yên khi nghe tiếng vó ngựa gõ móng xuống con đường đất nện... Chiếc xe ngựa có bánh cao su lặng lẽ đi, nhưng Valdemar thấy cáu với cả tiếng vó câu kia. Nhưng chàng vẫn còn đủ tỉnh táo để không nổi cáu mắng người xà ích vì chuyện đó. Chàng thầm độc thoại trong tâm tưởng:

- Hôm qua Xtefchia thật là thích hợp với tiết trời, trời đất cũng như hoà hợp với nàng, vậy mà ta làm vẩn bầu không khí ấy, bầu không khí yên tĩnh của Xtefchia... Liệu nàng còn có thể nghĩ điều gì khác đến với ta nữa chứ, nếu nàng không nghĩ ta say? Ta đã uống biết bao sâm banh! Ha! Còn chuyện trong phòng chân dung nữa?... Những đoá hồng cứ cho là do lòng tốt của chủ nhà dành cho khách đi, dẫu đó chỉ là sự biện bạch quanh co... nhưng còn việc hôn tay và những lời ta nói - thì quả thật là rất không nên. Chuyện trên xe là tệ nhất... Với một cô gái như nàng cần hết sức thận trọng, nếu không sẽ bị mất mặt ngay. Đoá hoa trinh nữ! Nàng sẵn sàng nghĩ ta cũng có những bản năng theo kiểu Proninsky, có điều là theo một hướng khác mà thôi... Quỷ thật! Sao ta lại gây ra những chuyện vớ vẩn thế không biết!...

Valdemar không tài nào trấn an nổi.

Trở về trang Guenbôvitre, nổi cáu kỉnh mới tạm yên, sự chín chắn dần trở lại.

Chàng lang thang dạo bước khắp vườn, khắp khu vườn thú, nơi gia nhân đã dọn sạch những dấu vết của bữa tiệc hôm qua.

Khắp nơi đều gợi nhớ tới Xtefchia.

Đây là nơi chàng cùng nàng chơi tenit "Trong chiếc váy dài dắt lên nàng mới đẹp làm sao!". Đây là nơi chàng trò chuyện với nàng, trên lối nhỏ này chàng đã hái những đoá hồng mang tặng nàng và trước đó chàng đã trông thấy nàng từ xa đang dụi khuôn mặt trắng trẻo vào những cánh hoa mịn như nhung và chàng muốn được tự tay hái những cánh hoa ấy... Rồi tiếp đó là cuộc du ngoạn trên sông. Nàng đã khiến chàng giận khi trỏ ngay vào chiếc thuyền màu xanh và cùng Trestka chèo lái. Còn cuộc thi bắn trong vườn thú?... Hình như con át bị chàng bắn trúng... Chàng bước về hướng đó, và bực mình khi thấy tấm bia đã mang đi, chỉ trơ trọi chiếc cột đẫm nước mưa. Thoạt nhiên Valdemar những muốn gọi ngay một người thợ săn thú để hỏi tại sao lại mang tấm bia đi khi chàng không ra lệnh, nhưng chàng chợt kìm lại. "Để lộn xộn như thế làm gì? Họ dọn đi như thế là phải "... Chàng ngồi rất lâu ở phòng chân dung. Ngả người trên chiếc trường kỷ, chàng ngắm mãi chân dung bà nội, thầm nghĩ: "Mình kể câu chuyện ấy cho nàng nghe làm gì vậy? Trong đầu nàng sẽ chất chứa thêm lãng mạn, chẳng mang lại điều gì hay ho cả. Diễm tình, mơ mộng - tất cả đều là những điều huyễn tưởng! Chỉ có dục vọng là tồn tại! Là sự thật trong mớ hỗn tạp nhưng sự xuẩn ngốc được gọi là tình yêu. Ta chỉ tin vào dục vọng và chính nó đã đẩy ta đến với nàng, không có gì hơn cả! Còn chuyện nàng trong trắng như pha lê thì càng tốt chứ sao. Ai chẳng thích bộ lông thiên nga hơn lông quạ đen.

Chàng nhìn thấy trên sàn nhà có mấy cánh lá xanh và cánh hoa hồng vàng rơi lại từ bó hoa của Xtefchia hôm qua. Chàng thèm thuồng nhặt chúng lên và bỗng nhiên nhớ lại cảnh tượng cô gái hốt hoảng trước tiếng kêu từ bên ngoài vọng vào và những muốn chạy trốn, còn chàng thì không buông. Lúc ấy, chàng đã cầm chặt tay nàng trong tay mình, kéo nàng lại sát mình. Nàng đã nhìn chàng đầy e ngại, nhưng bất giác cũng vẫn tuân phục, mắt nàng khép lại say sưa biết bao... Quả tình điều đó chỉ kéo dài trong một thoáng, nhưng mới thần tiên làm sao!...

Valdemar vò những cánh hoa trong lòng bàn tay.

- Dục vọng! Đó chỉ là dục vọng! - chàng thốt lên với một nụ cười mai mỉa, bước về phía cửa ra vào. Đến ngưỡng cửa chàng dừng bước, nhìn những cánh hoa nhàu nát quẳng xuống sàn nhà.

- Viên trưởng phường săn giữ gìn trật tự ở vườn thú kỹ hơn chưởng bộc chăm lo trật tự trong lâu đài, nhưng rõ ràng ông cụ coi trọng các kỷ vật...

Rồi chàng nhún vai bước ra.

Suốt mấy ngày chàng không sao lấy lại được sự tĩnh tâm, chàng chỉ đi tới một kết luận duy nhất: nếu dục vọng ấy là thứ cảm giác thống trị trong tình yêu, thì Xtefchia không phải là tín đồ của lý thuyết này. Vậy chẳng lẽ trong nàng thức tỉnh một tình cảm gì khác chăng? Một tình cảm gì đó nhiều phần tinh thần hơn? ... Biết đâu chính ... Pronnhixki, nhưng chỉ nguyên việc gắn liền hai cái tên của họ khiến chàng khó chịu. Chàng linh cảm rằng chàng đã làm dậy lên trong lòng Xtefchia một tình cảm mạnh hơn mối thiện cảm thông thường và chàng không hiểu tại sao chàng lại cảm thấy tự hào và đó là loại tự hào gì vậy?

Trong rất nhiều trường hợp tương tự trước đây trong đời, chàng chỉ cảm thấy khoái chí, nhưng tự hào và một cảm giác thỏa mãn nội tâm thì đây là lần đầu tiên chàng cảm nhận và lấy làm ngạc nhiên

Tại sao cô gái ấy lại gây cho chàng những ấn tượng khác hẳn những ấn tượng đã có trước nay? Tại sao người con gái ấy cuốn hút chàng với một sức mạnh không sao cưỡng nổi, sao cô lại trở thành một con người mà chàng khao khát thế, gần như một người thân yêu? ... Người con gái mà chỉ mấy tháng trước đây còn bị chàng thường xuyên hành hạ bằng những lời đùa cợt đầy châm chích, còn bị chàng khủng bố khiêu khích ... Vì sao? Và vì cái gì?

Nàng đã gây cho chàng ấn tượng ngay từ lần gặp đầu tiên, khi chàng trông thấy nàng cạnh cô ruột trong cỗ xe từ ga xe hỏa trở về. Nàng đã khiến chàng mến mộ ngay, chàng chuyển sang xe của họ và bắt đầu tìm hiểu nàng.

Nhưng cũng ngay lập tức chàng nhận ra rằng nàng biết điều đó, và điều đó làm cho nàng không vừa ý.

Chàng đâm ngạc nhiên.

Một tiểu thư trẻ đẹp lại lhông thích ánh mắt mê say hâm mộ của một người đàn ông trai trẻ - điều ấy đã khiến chàng kinh ngạc như một hiện tượng mới mẻ.

Cuộc đời đã khiến chàng quen với thứ gì khác hẳn. Phụ nữ dành cho chàng những tình cảm quá ư dễ dãi, mà đó là những phụ nữ thuộc tầng lớp thượng lưu, các nữ đại quý tộc. Ấy vậy mà cô gái quý tộc nhỏ này, vừa xinh đẹp lại vừa trang nhã đến lạ lùng, lại đón nhận sự ngưỡng mộ của chàng với vẻ miễn cưỡng, thậm chí với vẻ bị xúc phạm trong ánh mắt. Thực ra ánh mắt dành cho nàng vẫn hàm chứa bao ý mỉa mai và không tin theo cách mà chàng vẫn nhìn mọi cô gái mới quen chỉ vì cảm thấy họ có hàng ngané những khuyết điểm to nhỏ thường gặp. Khi nhìn những cô gái mới quen, chàng đều thầm nghĩ/ "Rồi ta sẽ không để ý đến cô nữa đâu!".

Xtefchia không gợi cho chàng một ý nghĩ tương tợ như thế, ngược lại nàng chinh phục chàng ngay từ đầu, càng ngày lại càng khiến chàng quan tâm hơn. Và như bị dẫn dắt bởi một sự cáu kỉnh không chút cơ sở, chàng trả thù nàng, cố tình cưỡng lại lòng mình. Nhưng rồi sau đó bắt đầu có điều gì thay đổi. Sau bữa trưa đáng nhớ nọ, khi Xtefchia rút tay ra khỏi tay chàng, Valdemar thầm nghĩ: " Ta hành hạ cô ấy làm gì nhỉ? ....

Rất lâu, chàng cố tình không lui tới trang Xuôđkhôvxe, muốn quên nàng đi. Chàng muốn dứt hẳn khỏi đầu óc hình ảnh khuôn mặt thanh tú phảng phất nét buồn của nàng. Chính chàng đã là nguyên do tạo ra nét buồn ấy, chàng không để cho cô gái tinh tế và trang nhã kia được yên thân, chàng đã hành hạ nàng, dường như chính việc nàng khiến chàng yêu thích đã làm chàng phát bẳn. Nhưng chỉ sau một tuần, chàng đã lại cảm thấy khao khát được thấy mặt nàng. Chàng đã đến Xuodkovse cùng với một lô khách khứa và lần ấy thói quen đã chiến thắng. Đi ngang qua cửa sổ phòng nàng chàng ném vào một ánh mắt tinh nghịch và bắt chợt gặp khuôn mặt tò mò của nàng nhìn ra, nhưng gặp ánh mắt chàng, nàng bỗng nhiên lùi lại, như thể kinh hoàng đến tái mặt. Trong lòng chàng chợt rung lên một nỗi gì như thương cảm: "Nàng e sợ ta... " Rồi sau đó chàng bắt gặp nàng giữa lúc đang hết sức vui vẻ. Nàng nhảy với Luxia, đầy sức sống, đầy thoải mái, nụ cười nàng mới xinh đẹp làm sao!... Vậy ra chỉ trước mặt chàng, nàng mới phải giấu giếm niềm vui, chính chàng là kẻ đa khiến nàng phải thế?...

Và thế là chàng thay đổi.

Kể từ đó, chàng không bỏ qua một cơ hội nào để làm cho nàng được dễ chịu, điều mà trong những điều kiện của chàng cũng khá dễ dàng. Chàng thích thú nhận thấy Xtefchia cũng bắt đầu cởi mở hơn. Nàng vui vẻ ra, nàng thích trò chuyện cùng chàng, không tránh mặt chàng như hồi trước, và khi có chàng bên cạnh, nàng không cảm thấy mất tự do nữa. Valdemar nhận thấy những thay đổi ấy và chàng mừng thầm. Nhưng từ một lúc nào đó, chàng bỗng lại đâm lo ngại!" Ta hay nghĩ đến nàng quá mất rồi!". Việc nàng đến thăm Guenbôvitre đã làm đầy tràn cốc nước. Valdemar hiểu ra rằng chàng đã đi quá xa. Chàng không thể lùi lại bởi đạo đức của chàng không cho phép chàng làm thế, nhưng tiến lên nữa thì chàng chưa muốn. Cách cư xử tế nhị của Xtefchia khiến chàng khâm phục bao nhiêu, chàng lại bực mình với mình bấy nhiêu...

Nàng đã tin chắc là chàng say rượu và nàng muốn tỏ ra thông cảm. Điều đó khiến chàng hết sức cáu kỉnh.

Chàng đã sống trong tâm trạng ấy suốt mấy hôm liền, không sang thăm Xuodkovse. Song, dẫu rất muốn, nhưng hình ảnh Xtefchia không rời khỏi tâm tư chàng.

--------------------------------------------------------------------------------

Ngày đầu thu, thời tiết thật đẹp, ráng vàng cả thế gian. Nắng rải trên đồng, vòm trời trong xanh nhưng đã nhợt nhạt hơn. Hắc mạch ngả vàng, thân nghiêng vào nhau thành từng lớp. Không khí bảng lảng chút hương thu vừa chớm. Những con chim cun cút, những con đa đa ở ruộng lúa im tiếng, chỉ có lũ châu châu cánh cạch trong cỏ và trong những thửa ruộng để hoá.

Bộ tứ mã màu huyền của Xuodkovse lao nhanh qua đồng, kéo theo cổ xe lanđô xinh xắn với những bóng phụ nữ trang phục đẹp đẽ ngồi bên trong. Phu nhân Elzonôvxka, Xtefchia và Luxia đến nhà thờ.

Những đám người đi lễ ngày chúa nhật rảo bước bên lề đường trong những bộ quần áo nhiều màu sặc sỡ, vui tươi vì vụ mùa đã kết thúc tốt đẹp, họ ồn ào trò chuyện. Phu nhân Iđalia cũng rạng rỡ ra trong ngày đẹp trời này. Bà trò chuyện vui vẻ với Xtefchia ngồi bên, luôn đưa mắt ngắm nàng với vẻ hài lòng ra mặt. Xtefchia nom thật xinh đẹp. Chiếc áo lụa màu ghi với những nếp gấp nhẹ nhàng ôm ấp người nàng, khiến làn da trắng ngần của nàng thêm vẻ trắng trong. Nàng cũng trò chuyện sôi nổi, mắt nàng long lanh, song phẩng phất trong mắt nỗi nhớ nhung, vẻ mặt nàng mang dáng nét mới trước đây chưa hề có. Đôi khi hàng lông mày rậm chợt chau lại như vấp phải một ý nghĩ khó chịu nào đó mà nàng không sao xua nổi. Chính nỗi bất yên này đã khiến cho mặt nàng có thêm vẻ hấp dẫn mới mẻ, hoà trộn với vẻ sôi nổi vui vẻ thành một tổng thể riêng biệt và xinh đẹp vô ngần.

Trong nhà thờ đã tụ họp khá đông trí thức quanh vùng, nhiều người trong số họ thuộc giới thượng lưu quý tộc có quan hệ gần gũi với Xuôđkhôvxe. Sau khi chào hỏi phu nhân Iđalia và Luxia, mọi người đều nhìn hai mẹ con bà với vẻ kính trọng dành cho dòng dõi quý tộc lâu đời và địa vị xã hội cao sang của gia đình bà. Thậm chí, cũng có người còn bị chinh phục bởi cỗ xe tứ mã tuyệt đẹp và những chiếc mũ tước công trên tấm da che mắt ngựa, nhất là khi họ nghĩ rằng các vị tiểu thư và phu nhân cao sang này được sống trong cả lâu đài.

Còn các cô gái và chàng trai nhìn Xtefchia thì thầm đủ điều nhận xét. Cánh đàn ông ngắm nghía vẻ đẹp của nàng, ai cũng phải thầm thừa nhận nàng quả là xinh đẹp, trang nhã và rất cao sang. Các cô gái bắt đầu thầm thì bình phẩm nàng. Một chàng trai khẽ thốt ra: "Một thiếu nữ tuyệt vời!" Và hình dung từ ấy được cánh đàn ông tàn thưởng. Họ biết Xtefchia là con gái của một công dân giàu có bên vương quốc. Chính chàng Vilus Seliga - người trong dịp nghỉ hè lang thang khắp vùng - đã giải thích cho họ. Qua những lời chàng sinh viên họ đoán được là chàng đã phải lòng cô tiểu thư Rudeska, vì thế họ càng tò mò háo hức theo dõi nàng. Ngay trước khi bắt đầu hành lễ, trước phòng áo chợt nhộn nhạo, rồi Valdemar bước vào.

Sự nhộn nhạo càng tăng. Những ánh mắt rời Xtefchia quay sang đại công tử. Chàng là vị khách hiếm hoi của nhà thờ này. Trông thấy chàng, phu nhân Iđalia nhướn mày ngạc nhiên. Xtefchia chợt đỏ bừng cả mặt. Việc gặp mặt chàng đột ngột khiến lòng nàng xôn xao xáo động. Kể từ buổi sáng hôm ấy, khi chàng tỏ ra lạnh nhạt với nàng, nàng chưa hề gặp lại chàng lần nào. Đã một tháng trời trôi qua mà chàng không đến. Bây giờ chàng đột nhiên xuất hiện tại nhà thờ, nơi chàng như chưa bao giờ lui tới. Hay chàng linh cảm là nàng sẽ có mặt ở đây?

Valdemar đến bên ghế cầu nguyện, chào hỏi họ và chiếm chỗ ngồi cạnh Xtefchia, người ngồi ngoài cùng.

Phu nhân Iđalia ngửa đầu ra phía sau, thì thầm nói:

- Valđy, anh đi từ Guenbôvitre à?

- Không ạ, cháu có ghé qua Xuodkovse - chàng trả lời

- Thế ra anh biết chúng tôi đến đây?

- Cháu biết.

- Anh làm thế là hay lắm, Valđy! - Luxia thầm xen ngang.

Valdemar ưỡn thẳng người lên và đến tận lúc này, chàng mới nhận thấy những hàng ghế đối diện đã đầy người. Đáp lại những cái chào của mọi người, chàng cúi xuống hồi lâu. Chàng không hề nói gì với Xtefchia, chỉ đôi lần đưa mắt nhìn ngang ngắm dáng hình xinh đẹp đang cúi xuống cuốn sách kinh và những màu sắc linh động trên mặt nàng. Nàng biết chính chàng đã làm dậy lên sắc hồng đó, chàng nhận thấy ngay ấn tượng của nàng khi bước chân vào nhà thờ. Chàng cảm thấy hài lòng và hứng khởi, cùng với một nỗi an tâm thư thái đến lạ lùng - đang có nàng bên cạnh. Chàng say sưa theo dõi mỗi cử động, mỗi hơi thở của nàng, chàng không cần nhìn mà cũng biết nàng ăn mặc ra sao.

Mọi thứ ở nàng đều khiến chàng thích thú, mọi thứ đều hấp dẫn chàng. Sau một thời gian dài không gặp mặt, chàng thấy nàng xinh đẹp hơn, càng đáng khao khát hơn. Chàng cũng bắt đầu tự phân tích theo thói quen, nhưng chẳng mấy chốc chàng nhận ra rằng đối với nàng, cách ấy chẳng giúp được gì, vì thế chàng phó mặc cho tình cảm.

Còn Xtefchia, tận lúc này, nàng mới cảm thấy rằng dẫu có cố gắng bao nhiêu, nàng cũng không tài nào quên nổi người con trai ấy, và nỗi nhớ mơ hồ không sao hiểu nổi kia chính là nỗi nhớ nhung chàng.

Ý nghĩ ấy khiến nàng cảm thấy đau, đồng thời với một niềm lạc thú mà nàng chưa từng biết.

Những lời cầu nguyện trộn lẫn với những ý nghĩ, nàng không cảm nhận được điều gì khác hơn là chàng đang ngồi bên cạnh, và sau một tháng cách xa bây giờ họ lại được ngồi cùng nhau, gần gũi đến thế. Nàng thận trọng liếc sang bàn tay chàng đang tì vào mặt bàn lưng ghế trước. Nàng thấy cổ ống tay áo bành tô và đường mép của tay áo sơ mi. Khi chàng đặt tiền hiến lên đĩa, chiếc nhẫn đính kim cương trên ngón tay chàng loé sáng. Thế là Xtefchia phải vận hết trí nhớ để nhớ lại rằng nàng đã bao lần nhìn thấy chiếc nhẫn kim cương ấy trên tay chàng. Chứ lần này nàng cứ đinh ninh rằng đó là chiếc nhẫn đính hôn. Nàng nghe người ta bàn tán, rằng bá tước tiểu thư Barxka đã từ chối lời cầu hôn của Lignhiski, rồi sau đó nghe tin Valdemar rời khỏi Guenbôvitre. Ở Xuodkovse, người ta gắn chuyến đi ấy với bá tước tiểu thư. Phu nhân Iđalia khẳng định lần này nhất định sẽ là lễ đính hôn. Cụ Machây không tin hẳn, nhưng cụ cũng không phản bác cương quyết. Chỉ mỗi mình tiểu thư Rita là cười diễu những đoán mò của Xuodkovse, còn Trestka thì chứng minh hùng hồn " mối nguy đại công tử " không hề đe doạ đến tiểu thư Barxka. Hai người này hoàn toàn tin chắc vào điều họ nghĩ.

...

Khi linh mục rời khỏi bàn thờ, phu nhân Iđalia đứng lên đầu tiên...

Ngay khi xe vừa lăn bánh, phu nhân Iđalia đã sốt ruột hỏi ngay:

- Valđy, anh ở Ogielxk chơi tại nhà gia đình bá tước Barski có được lâu không?

- Cháu có đến đó ngày nào đâu ạ!

Phu nhân Iđalia tròn mắt. Một nỗi ngạc nhiên đến thảng thốt hiện rõ trên mặt bà.

- Voyons!( Tiếng Pháp : Vậy à) Anh không tới nhà Barski à? Thế anh đi những đâu lâu vậy?

- Vì đâu mà mọi người cho là thế nào? Cháu đến Ogielsk?... Cháu ở chỗ ban tổ chức triễn lãm đấy chứ, cũng vì việc ấy, cháu tới V... ngoài ra lại còn phải lo chỗ chăm mấy con ngựa mà cháu dắt theo tới đó.

- Thế có lẽ anh chưa biết chuyện xảy ra ở gia đình bá tước Barxki?

Valdemar mỉm cười thú vị.

- Trái lại, cháu biết tường tận từ đầu chí cuối.

- Cuối là thế nào?

- Cô muốn nói đến việc bá tước tiểu thư từ chối Lingnhiski chứ gì? Cháu biết rõ chuyện ấy từ buổi đầu những cố gắng của công tước cho đến chuyện cái sọt mà người ta để tặng ông ta.( Tiếng Pháp: Phong tục Ba Lan , khi từ chối lời cầu hôn, ngýời ta đýa cho chàng trai một chiếc sọt, thay cho lời nói)

- Thế anh nghĩ sao?

- Chẳng nghĩ gì cả. Cháu cầu chúc bá tước tiểu thư Melanhia đạt được một thắng lợi mới và có được vị hôn phu.

- Ai sẽ là vị hôn phu?

- Ồ! Cháu làm sao nhìn xa thế được! Có cả hàng chiến đoàn đứng vào vạch xuất phát, nhưng ai chiếm được cây cọ vàng...thì chắc ngay cả bá tước tiểu thư cũng chả biết trước được, nói gì đến cháu - chàng làm ra vẻ ngạc nhiên một cách ngộ nghĩnh.

Phu nhân Iđalia buột ra:

- Anh cũng biết rõ mười mươi cũng như cô ấy và tất cả chúng tôi ai là kẻ sẽ được nhận cành cọ vàng ấy.

- Rất tiếc! Cháu không nghĩ ra đấy!

- Ôi, Valđy! Anh chọc tức cô đấy hẳn. Voilà que tu rédicule (Ồ, anh thật là không ra gì!) Việc nhận hay không cây cọ ấy chỉ tuỳ thuộc vào anh mà thôi.

- Nhưng cháu sẽ không cầu hôn cô ấy - chàng nói dần giọng, đã hơi cáu.

- Vì sao?

- Xin lỗi cô, nhưng đó hoàn toàn là việc riêng của cháu.

Vấn đề thế là rõ. Phu nhân Iđalia ảm đạm như bóng đêm.

Chợt Luxia kêu lên:

- Em thích thế lắm. Em không tài nào chịu nổi cái cô ả Melanhia Barxka ấy.

- Lucie soyez tranquille (Ngồi im đấy!) - bà mẹ đe.

Hôm nay, cô bé Luxia đáng thương quả là không gặp may.

Valdemar nói sang chuyện khác. Chàng kể về cuộc triển lãm sắp khai mạc, bài trí chẳng kém chi các triển lãm ngoại quốc, chàng đưa ra những nhận xét rất chính xác và tinh tế. Chàng không bắt buộc Xtefchia, mà khéo léo lôi cuốn nàng vào câu chuyện, khiến cuối cùng chỉ có hai người nói với nhau mà thôi. Luxia ngồi phụng phịu, còn phu nhân Iđalia thì u ám. Cứ thế, xe về đến Xuôđkhôvxe.

Phu nhân Iđalia bước thẳng vào chỗ cụ Machây đang ngồi trong phòng làm việc, cáu kỉnh hỏi:

- Cha đã nói chuyện với Valdemar chưa? Cha biết mọi chuyện chưa?

Cụ già nhìn bà ngạc nhiên.

- Cha mới gặp nó một thoáng, nghe nói các con đến nhà thờ nó liền đi ngay, thậm chí không buồn thay ngựa nữa.

- Thế cha chưa hề biết gì cả?...

- Có chuyện gì xảy ra thế? Lạy Chúa, con nói ngay xem nào!...

- Ôi, xin cha chớ lo lắng quá! Tệ thì tệ thật, nhưng chẳng có gì đe doạ cái thằng... cái thằng nhóc ấy đâu. Xin cha cứ tưởng tượng mà xem, nó hoàn toàn không đến Ogielsk ngày nào, mà lại còn trắng trợn bảo với con là nó chẳng hề nghĩ đến bá tước tiểu thư nữa chứ! N est pas fou (Có điên không chứ?)?

Cụ Machây phì cười.

- Kìa, Iđalia, cha không hiểu nổi sự cáu giận của con đấy. Cha đã biết từ lâu là Barxka không phải dành cho nó. Cha đã bảo con thế rồi kia mà...

- Nhưng tại sao mới được chứ? Tìm đâu ra một đám thích hợp hơn thế? Có danh giá, có của cải...

- Xin lỗi con! Nhưng Valdemar có thể cho phép mình chọn vợ không cần quan tâm đến của cải và môn đăng hộ đối, còn nếu nói về chuyện danh giá, thì trong nước chúng ta còn khá nhiều đám danh giá hơn!...

- Nhưng nó có thể chê Mêlanhia điều gì? Một tiểu thư xinh đẹp như thế, được đào tạo ở ngoại quốc, une fille très gentille! (Thật là một cô gái đáng yêu!)...

- Có nhẽ nó có cách nhìn khác. Vả lại, cũng có thể nó thừa nhận cô ta có tất cả những ưu điểm đó, nhưng... nhưng không phải loại người nó thích.

- Xin cha hãy khuyên bảo nó với.

Cụ Machây ngả người trên ghế.

- Ồ không! Đừng đòi hỏi cha điều đó, đừng chờ đợi ở cha điều đó! Cha và mẹ con đã phải chịu bất hạnh vì những lời khuyên bảo kiểu đó rồi. Cha không thể lặp lại chuyện ấy được!

- Phóng đại! La majesté de la bagatelle (Quan trọng hoá chuyện nhỏ nhặt)! - phu nhân Iđalia tru tréo - Thật là chuyện quá đáng! Melanhia đã từ chối những đám cầu hôn đánh giá nhất vì nó, thế mà nó lại chê ỏng chê ẹo. Rồi nó sẽ phải hối hận đau đớn cho coi khi mà người khác nẫng tay trên, cũng chẳng lâu đâu, cô ta là một thiếu nữ giàu tự trọng!

Nam tước phu nhân bước ra khỏi phòng.

Cụ Machây nhìn theo con gái, khẽ thì thào:

- Phóng đại ư, chuyện ta và Gabriela không có hạnh phúc; phóng đại ư, việc giết chết hay cấm đoán tình yêu ; phóng đại ư, việc con người phải tự mình tìm đường đến với hạnh phúc nếu muốn có được một tuổi già nhẹ nhõm? Tất cả đều là chuyện phóng đại! Vậy thì chân lý đáng buồn là ở đâu?...

Cụ già gục đầu xuống ngực.

--------------------------------------------------------------------------------

Hôm sau, cụ Machây tỉnh dậy trong một tâm trạng khác lạ. Cụ trầm ngâm suy nghĩ. Valdemar ngày càng khiến cụ phải để tâm. Một tháng trời vừa qua đã làm chàng biến đổi trông thấy. Phu nhân Iđalia đã giải thích với cha rằng nguyên nhân của sự thay đổi đó là bá tước tiểu thư Melanhia, rằng tuy Valdemar vẫn đùa cợt như thường nhưng rõ ràng chàng đã phải lòng tiểu thư Barxka.

Cụ Machây không tin. Chỉ mỗi mình cụ nhận thấy Valdemar đang đấu tranh tư tưởng, cụ thấy rõ sắp có một giờ phút quyết định xảy ra đối với chàng và phải để cho chàng được hoàn toàn tự do, không làm điều gì khiến chàng bị khích động. Cụ hiểu rằng có những con người thường ngày hay cởi mở nhưng đến một đoạn đời nào đó lại trở nên kín đáo, không muốn cho bất kỳ ai xé bỏ lớp vỏ che bên ngoài, nếu bị kích động họ có thể làm những điều ngược hẳn với bản tính của mình, có thể bóp chết cái mầm vừa mới phôi thai và phá vỡ niềm hạnh phúc của chính họ. Riêng trong trường hợp này, cụ Machây hết sức lo ngại, bởi cụ hiểu rất rõ đứa cháu trai cùng tính cách sôi nổi của chàng. Với sự thấu suốt của những người già, cụ linh cảm thấy một điều gì đó, cái điều khiến cụ kinh sợ. Trong khoảng thời gian khá dài khi vắng mặt Valdemar, những nỗi lo lắng trước kia phôi pha đi, bây giờ quay trở lại càng trở nên đáng sợ hơn.

Sau cuộc nói chuyện rất tế nhị với Valdemar, cụ Machây đứng trước một nỗi ngờ vực mà cụ cố tình cưỡng chống, đứa cháu nội thân yêu đã khiến lòng cụ cảm thấy nặng nề quá đỗi, có những lời nào đó chưa thốt ra được cứ mấp máy nơi môi họ, nhưng họ chưa thể và cùng chưa muốn nói. Valdemar ra đi trước khi trời sập tối, không hứa sẽ mau trở lại. Điều đó khiến cụ Machây đau xót, nhưng cụ không giữ chàng lại. Thậm chí cụ cũng không nhắc chàng hôm sau là ngày lễ tên thánh của Xtefchia, mặc dù nếu là một tháng trước đây thì chắc cụ đã nhắc.

Lần đầu tiên việc đứa cháu ra đi khiến lòng cụ như nhẹ đi, nhưng suốt đêm cụ không chợp mắt, sáng hôm sau cụ tỉnh dậy trong trạng thái tinh thần bấn loạn, đầu đau ghê gớm. Đến mười giờ cụ sai gia nhân mời Xtefchia đến gặp.

Nàng đến, vẻ mặt buồn bã, với đôi mắt vừa mới khóc, chiếc váy áo trắng phẳng phiu khiến nàng như nhợt nhạt hơn thường lệ, riêng môi như đỏ hơn, và đôi mắt như loé sáng không tự nhiên sau màn lệ. Nàng chân thành hôn tay cụ Machây. Cụ già xúc động, ôm lấy đầu nàng, kéo nàng ngồi đối diện với mình.

- Sao cháu lại khóc, hở con ta? - cụ vừa hỏi vừa cầm lấy tay con gái.

Xtefchia cắn môi, mí mắt nàng chớp chớp liên hồi, bởi những giọt lệ mới lại chực trào ra.

- Sao cháu khóc?

- Cháu buồn quá... Ngày hôm nay... bao giờ... cháu cũng được quây quần trong gia đình - nàng kẽ đáp.

- Chỉ có lý do ấy thôi sao?

Nàng đưa mắt nhìn cụ rất nhanh.

- Chỉ có vậy thôi ạ... Không còn gì nữa! - nàng mau mắn thốt lên.

Cụ Machây ngồi lùi lại, buông tay nàng, ngả người ra ghế. Tiếng kêu " không còn gì nữa " đã để lộ nỗi niềm của nàng trong ánh mắt của cụ già đang ngờ vực. Cụ cảm thấy ngoài nỗi nhớ nhà còn có điều tâm sự gì nữa mà cụ không muốn gọi tên ra. Cụ chằm chằm nhìn nàng rồi thì thầm với chính mình:

- Xtefnhia...lại một nàng Xtefnhia nữa...

- Ai cơ ạ? - cô gái đột ngột hỏi.

Cụ Machây lắc đầu.

- Cháu không biết nàng đâu, con ta ạ! Ngày trước, lâu lắm rồi, đã từng có một nàng Xtefnhia, giống như cháu, nhưng... chuyện ấy lâu lắm rồi...

Xtefchia chợt nhớ lại câu chuyện của Valdemar kể cho nàng nghe trong phòng treo chân dung ở Guenbôvitre. Nỗi thương xót bóp chặt tim nàng, nàng cúi mặt.

Cụ Machây cầm chiếc hộp nhỏ bọc da trên bàn con mở ra và lấy từ giữa lớp nhung trắng ra một bức ảnh nhỏ, có dạng một lập lắc lớn, viền sơn trang nhã trên nền vàng.

Bức ảnh là hình một thanh niên mặc quân phục khinh kị Ba Lan, mang ngôi sao trên ngực và huân chương quân công. Cụ Machây đưa bức ảnh cho Xtefchia, xúc động nói:

- Đây là hình ảnh ông vào thời kỳ hạnh phúc nhất của cuộc đời... Ông đang yêu một người cũng tên là Xtefnhia như cháu, ông đã tưởng rằng nàng cùng toàn bộ thế gian đều thuộc về ông!... Ha! Tuổi trẻ đi qua!... Nhưng... cháu làm sao vậy hả cháu?...

Nhìn bức chân dung Xtefchia chợt rùng mình.

- Cháu đã nhìn thấy bức hình này ở đâu đó... Cháu đã từng biết bức hình này!

Cụ già chắm chú ngó nàng.

- Cháu đã thấy bức hình này rồi? Ở đâu? Bằng cách nào mới được chứ? Có nhẽ cháu nhầm đấy, con ạ! Mà cũng có thể... Iđalia đưa cho cháu xem cũng nên?

- Không, không...nhưng chắc chắn cháu đã từng trông thấy.

- Có thể cháu đã gặp bức ảnh này của ông trong một tạp chí rất cổ? Có thể lắm! Thời xưa ông là một người được người ta để ý mà.

Xtefchia lắc đầu nghi ngờ.

- Cũng có thể - sau cùng nàng nói không mấy chắc chắn.

Cụ Machây đưa cho nàng bức hình.

- Ông chuẩn bị bức ảnh này để tặng cháu nên ngày lễ thánh. Ông nghĩ rằng cháu sẽ vui với hình xưa của một kẻ rất yêu thương cháu.

Xtefchia cúi đầu chân thành sang phía ông.

- Cảm ơn ông lắm. Đây sẽ là một kỷ vật lớn lao với cháu. Không rõ cháu có xứng đáng với kỷ vật này không? Đây là một thánh tích gia đình kia mà.

- Ông có vài tấm ảnh thế này, ông đã tặng cho người nhà, chỉ giữ lại cho mình một bản. Bản cuối cùng này ông tặng cho cháu đấy... Cháu giống nàng lắm, nàng Stenia của ông. Sẽ có lúc ông cho cháu xem hình của nàng...ông chỉ có một bức thôi và đó quả là thánh tích thiêng liêng của ông.

Cụ già xúc động ghì chặt mái đầu Xtefchia và nói bằng giọng hiền từ kỳ lạ:

- Con ta, hãy chơi cho vui vẻ nhé! Hôm nay là ngày lễ của cháu, chớ có khóc, hãy vui lên. Bởi cháu còn trẻ lắm...

Quay về phòng mình, Xtefchia ngắm mãi bức hình nhỏ bé ấy với cảm giác khó diễn tả thành lời. Khuôn mặt gợi nhớ đến Valdemar, chỉ trang phục và kiểu tóc là thay đổi, còn lại cũng y nguyên những đường nét ấy.

Xtefchia cố gắng nhớ lại nàng đã trông thấy tấm hình này bao giờ và ở đâu. Ký ức mờ mịt không hiểu sao cứ bướng bỉnh quay trở về với thời thơ ấu của nàng, của những năm đầu bé bỏng.

Nàng chăm chú ngắm bức hình, như dán chặt mắt vào đó. Những nét giống Valdemar dường như nổi bật hơn. Nàng thì thầm: "Chẳng lẽ lần này chàng cũng vắng mặt lâu như lần trước? Vì sao hôm qua chàng lại ra đi, vì sao mặt chàng lại thay đổi thế? "

Xtefchia thường xuyên nghĩ tới chàng nhưng không muốn thú nhận với chính mình rằng việc chàng ra đi trước ngày lễ thánh của nàng khiến nàng khổ tâm.

Nàng cố chống chọi với nỗi cay đắng ấy, nàng muốn vui lên nhưng không thể. Nàng nghẹn ngào trong nỗi buồn tủi, cảm thấy quanh mình hoàn toàn trống vắng.

Trước bữa ăn trưa, Luxia hẹn sẽ đi dạo với nàng. Cả hai bước vào khu rừng bên kia vườn cây ăn quả. Đến đó, Xtefchia nhớ lại cuộc gặp gỡ Valdemar hồi tháng năm, những lời diễu cợt và mỉa mai của chàng. Nàng nhớ lại cơn giận của mình, những lời đối đáp chua ngoa và nỗi ác cảm mà hồi đó nàng dành cho vị đại quý tộc hay giễu cợt kia. Nàng đã từng e sợ chàng, chàng đã khiến nàng cảm thấy sợ hãi đến lạ lùng. Chàng làm nàng phải chú ý, tức tối, bởi lẽ nàng bị buộc phải luôn nghĩ tới chàng, dù nghĩ tốt hay nghĩ xấu.

Hôm nay, tình cảm ấy đã thay đổi, nỗi e sợ bản năng trước chàng không biến mất, thậm chí nó còn tăng thêm, nhưng lại hướng về phía khác. Nàng không dám gọi đích danh những tình cảm hôm nay, mà đánh nhắm mắt lại vờ như không trông thấy chúng.

Thấy nàng trầm ngâm, Luxia bỏ chạy ra xa. Trong đầu óc trẻ trung của cô hình thành những điều phỏng đoán, những điều mà cô không biết bày tỏ cùng ai - mẹ thì cô ngại, mà với ông thì cô không muốn.

Cô giữ kín những điều ngờ vực của mình, chỉ sợ để lộ ra. Sự thay đổi trong quan hệ giữa Valdemar với Xtefchia không lọt qua mắt cô, Luxia thấy rằng mọi thứ đã thay đổi và cô hiểu chiều đi của những đổi thay ấy. Valdemar khiến cô ngạc nhiên. Còn Xtefchia thì cô bắt đầu tìm hiểu, chính nàng cũng thay đổi. Tính tình vui vẻ xưa kia của nàng trở nên ít thoải mái tự nhiên hơn, điều đó khiến Luxia suy nghĩ. Và họ cứ thế cùng đi, mỗi người mê mải với những ý nghĩ của riêng mình, trên con đường nhỏ trong rừng> Luxia bước nhanh, chẳng mấy chốc đã vượt xa Xtefchia. Đến chỗ đường ngoặt, cô ngạc nhiên dừng bước. Một cỗ xe tứ mã đang phóng lại phía cô. Luxia nhận ngay ra ngựa của trang Guenbôvitre, cô liền mau chân chạy tạt vào rùng. Cô đoán Valdemar biết hôm nay là ngày lễ tên thánh của Xtefchia và đến đây chủ yếu là vì nàng, cô muốn nấp một bên để chứng kiến cuộc gặp mặt của hai người.

Xtefchia không chú ý đến cử chỉ của cô gái nhỏ, nhưng khi không trông thấy Luxia đâu, nàng cất tiếng gọi. Luxia không trả lời. Đúng lúc ấy tiếng vó ngựa dồn dập rõ dần và từ chỗ đường ngoặt chợt phóng lại phía nàng bộ tứ mã trang trí tuyệt đẹp, với tiếng nhạc loong roong, gồm những con ngựa giống Ả Rập đen tuyền mà nàng đã quen thuộc. Tự tay Valdemar cầm cương điều khiển cỗ xe ngựa kiểu Mỹ, người xa ích ngồi phía sau.

Xtefchia giật mình. Lửa từ đâu chợt dồn cả lên đầu nàng. Nàng đứng sững như trời trồng, cố vận hết nghị lực để buộc mình bình tĩnh lại. Valdemar đã trông thấy nàng. Một ánh chớp loé lên trong mắt chàng. Chàng gấp gáp kìm ngựa, nhấc mũ lên chào. Nhẩy phắt xuống khỏi xe, chàng bảo người xà ích:

- Đánh xe ra bìa rừng và chờ ở đó.

Xtefchia định thần lại được thì đã trông thấy đại công tử đang đứng ngay trước mặt.

Chàng bóp chặt tay nàng. Một thoáng im lặng bao trùm. Rồi chàng nói bằng giọng trầm ấm:

- May quá. Tôi lại được gặp tiểu thư trong khu rừng này.

- Như dạo tháng năm. Bây giờ đã là thu!

- Ngay trong mùa đông cũng có thể tạo ra tháng năm được chứ!

Xtefchia im lặng.

- Nhìn thấy tiểu thư tôi quên bẵng mất mục đích duy nhất của chuyến đi này. Hôm nay là ngày lễ tên thánh của tiểu thư. Tôi không thích những lời chúc thông thường... nhưng vì dẫu sao cũng vẫn phải giữ một chút nghi thức nào đó...

Xtefchia cắt ngang:

- Đừng, để làm gì kia chứ? Chỉ cần ông có mặt là đủ lắm rồi. Điều đó chứng tỏ ông vẫn nhớ, thế là đủ... cảm ơn ông!...

Chàng nâng tay nàng lên môi và trang trọng cúi đầu. Sự động chạm với đôi môi nóng bỏng của chàng khiến nàng cảm thấy như chạm phải dòng điện. Không chịu đựng nổi ánh mắt ngàn lời của chàng, Xtefchia khép hai hàng mi lại.

Họ sóng bước bên nhau im lặng, rồi chàng lại lên tiếng:

- Đối với tôi, lễ tên thánh là ngày quan trọng nhất hàng năm. Tôi không ưa danh thiếp, đó là một thứ biểu hiện quy ước, thường là giả dối. Bản thân tôi cũng ít khi gửi danh thiếp. Đối với những người thân thiết, tôi thường đích thân tới mừng - chàng nói thêm, khẽ gật đầu về phía nàng.

Một đám mây hồng như vờn qua khuôn mặt Xtefchia.

Chàng nói tiếp:

- Tôi không biết chúc mừng theo kiểu " chúc hạnh phúc, chúc mọi sự tốt lành ". Những câu như thế không thoả mãn lòng tôi, những khi quả thực tôi muốn nghiêng cả trời cao xuống cho một người nào đó, theo khái niệm của riêng tôi, những khái niệm rất có thể không tồn tại trên trái đất. Nhưng để làm điều đó không nhất thiết có ngày lễ tên thánh. Sự bày tỏ tình cảm cũng giống như cái bánh giáng sinh. Còn lễ tên thánh lại giống như lễ rửa tội, mọi người đều chạy đến với người có ngày kỷ niệm, nhưng thông thường, người ta chỉ quan tâm đến acte de Présence (Hiện diện chính thức) mà thôi, mà đối với tôi đó là chuyện xuẩn ngốc nhất đời.

Xtefchia mỉm cười.

- Tuy vậy, hôm nay ông cũng vẫn làm việc đó.

Valdemar chau mày.

- Không đâu, thưa tiểu thư. Việc tôi đến đây hôm nay chỉ có thể để trong ngoặc bên cạnh cái câu tôi nói ban đầu. Đối với những người mà tôi không quan tâm, nếu được mời cùng lắm tôi đến dự tối cho vui chứ không bao giờ đến mừng ban ngày.

Xtefchia bối rối, nàng cất tiếng gọi to:

- Luxiu! Luxiu!

Valdemar ngạc nhiên hỏi:

- Tiểu thư không đi một mình sao?

- Tôi đi cùng Luxia, nhưng không hiểu con bé biến đâu mất.

Đúng lúc ấy có tiếng lá cành sột soạt và Luxia chạy lao ra từ bụi cây, mặt cô gái ửng hồng, mắt long lanh sáng.

- Em chạy đi đâu lâu thế? - Xtefchia hỏi.

- Em chạy đi nhặt hạt dẻ. Nhiều ơi là nhiều!

- Ở đâu vậy? Chắc em nhặt được kha khá, nếu quả có nhiều đến thế? - Valdemar hỏi, nhìn cô bé thăm dò.

Luxia cúi mặt.

- Em không nhặt, chỉ ăn tại chỗ thôi. Mà cũng xa lắm.

- Thật là lạ, sao không thấy trên người em dấu vết của cuộc chạy băng rừng xa đến thế qua các bụi cây?

Xtefchia bật cười.

- Và em tốn ít thời gian quá đấy, bởi em chỉ biến mất ngay trước khi đại công tử xuất hiện. Ôi! Cô bé... Em không chào đại công tử à?

- Cô gái dính vào vụ áp phe hạt dẻ - Valdemar thốt lên với nụ cười là lạ.

Luxia đỏ mặt chào Valdemar với vẻ rụt rè. Cô hiểu là cô đã đoán đúng mục đích chuyến viếng thăm này và đâm e ngại.

Bây giờ thì cô tin chắc là Valdemar chú ý đến Xtefchia. Từ chỗ nấp, cô quan sát hai người rất rõ. Cô không nghe được lời họ nói, chỉ loáng thoáng thấy tiếng thôi, nhưng nụ hôn đặt lên tay Xtefchia đối với cô là một bằng chứng rất quan trọng.

- Anh Valđy, anh cưỡi ngựa hay đi xe đến đây thế? - Cô hỏi sau một phút im lặng, mặt giả vờ ngây thơ.

- Bằng xe kiểu Mỹ. Có nhẽ đến lúc ta về chứ?

Chàng mất hứng trò chuyện trước mặt Luxia. Họ quay về khi đến chỗ xe ngựa, Valdemar đề nghi trở về bằng xe. Đưa Luxia và Xtefchia ngồi lên ghế trước, chàng đứng sau lưng họ, còn người xà ích thì chàng bảo đi bộ về Xuođkhôvxe.

- Xin mời tiểu thư điều khiển xe, chàng nói, trao cương cho Xtefchia.

Cô gái vui lên, những nét buồn ban sáng tiêu biến hẳn. Nàng tươi cười lắc dây cương giục bộ tứ mã, và chúng bắt đầu phi nước kiệu. Chàng đứng cúi mình trên đầu nàng, vung roi quất đen đét thúc ngựa, hướng dẫn cho nàng đôi điều và thích thú tận hưởng cảm giác gần gũi bên nàng, mắt chàng khao khát ôm ấp làn tóc nàng phấp phới. Vờ như sửa lại dây cương, chàng hướng ngựa về phía khác, bỏ qua trang Xuodkovse. Xtefchia nhận ra điều đó.

- Ta đang đi về phía khác mất rồi! - Nàng kêu lên.

- Thế càng hay. Việc gì ta phải vội?

- Nhưng em đói, Luxia than vãn - mọi người lại phải chỡ ta về ăn trưa!

Không nói một lời, Xtefchia giật cương. Bốn con ngựa bắt đầu xoay tròn một chỗ và bắt đầu lồng lộn.

- Tiểu thư làm gì thế! - Valdemar hét lên, nắm lấy cương.

Chàng giật cương bắt lũ ngựa yên, nhưng đúng lúc ấy chiếc đòn gióng đập vào chân một con ngựa hàng sau. Nó lao vọt lên, khiến cả bộ tứ mã bắt đầu chồm người dậy.

- Yên nào, Luxiu! - Xtefchia kêu lên, bởi cô bé chợt oà khóc to thành tiếng.

Valdemar ghì cương mạnh đến nỗi lũ ngựa sững lại, nhưng không thể kìm ngay chúng được. Chiếc xe kiểu Mỹ chao đảo hết phía này đến phía khác, những hòn sỏi bắn tung toé thành tiếng ràn rạt dưới vành bánh xe.

Xtefchia túm chặt dây cương, kéo căng như dây đàn.

- Tiểu thư buông ra, giữ lấy người tôi ấy! Luxia, đừng kêu nữa, em làm ngựa hoảng thêm, không có chuyện gì đâu mà sợ! - Valdemar động viên.

Sự vững tin của chàng tác động đến Xtefchia. Quả thực lũ ngựa bắt đầu chạy chậm dần lại, mõm chúng rớt ra từng dải bọt lớn. Xtefchia ngẩng mặt lên thán phục ngắm dáng hình trai trẻ của Valdemar, ngắm nhìn sức lực và sự bình tĩnh của chàng trong lúc chàng cố ghìm bốn con ngựa đang lồng lộn. Chàng đứng thẳng người, hai chân ngay ngắn, như thể không hề phải cố gắng chút nào. Chỉ có những sợi dây cương lằn sâu vào tay chàng khiến găng tay như bị cắt đứt, trên thái dương chàng rịn ra mấy giọt mồ hôi, lông mày chàng nhíu lại, cánh mũi nở rộng.

Đột nhiên ánh mắt chàng từ trên cao dội xuống mắt Xtefchia đang ngẩng nhìn đăm đăm, ánh mắt bình tĩnh mà sao chết người! Nàng chợt rùng mình.

Họ nhìn nhau. Chàng hơi mỉm cười, bằng mắt hơn là bằng miệng, và với vẻ chân tình thân thiết chàng cúi người thì thầm hỏi:

- Tiểu thư có sợ không?

Giọng chàng đầy âu yếm.

- Không - nàng kẽ đáp.

Nếu như có thể hoàn toàn cởi mở, nàng sẽ trả lời rằng chưa bao giờ nàng thấy thích thú như thế này. Nàng e chàng đọc được qua mắt mình câu trả lời ấy, nên nàng hạ mi mắt xuống, đỏ mặt sung sướng.

Với một ít nỗ lực của chàng, lũ ngựa mồm đầy bọt chậm bước hẳn. MỘt làn hơi dày đặc toả ra từ thân mình chúng như khói, những cánh mũi nở rộng phà ra từng luồng hơi, mõm chúng sùi ra từng dòng bọt trắng, mắt loé lửa. Những chiếc cổ đe nhu nhung ướt rượt nước. Hăng hái và bất yên, chúng chạy một nước kiệu điên cuồng, đầu hất hất và nhá nhá hàm thiếc. Nom chúng giống như những vị thần đã chịu khuất phục nhưng vẫn còn điên cuồng lắm.

Dòng máu Ả Rập sôi tràn trong huyết quản chúng, màng tĩnh mạch nổi hằn lên như những dây chão trên thân hình. Chúng điên cuồng đập móng xuống đất, hẳn chúng buộc phải tuân phục sức mạnh ghê gớm và ý chí sắt thép của con người, nhưng chỉ cần hở ra một chút tự do là chúng sẵn sàng vùng ra trong một cơn điên cuồng mới, để lao vào không gian như một đàn nhân mã.

Velđemar cảm thấy rõ điều ấy chàng cảnh giác giữ chặt dây cương trong tay và khi Xtefchia đề nghị chàng trao cương cho nàng, cànhg lắc đầu phản đối.

- Nhưng ông mệt rồi, ông hãy nghỉ một lát, tôi sẽ đi chầm chậm thôi - Xtefchia nài.

- Không, thưa tiểu thư, chưa đến lúc, tôi phải buộc chúng yên hẳn nhu những con cừu ngoan ngoãn đã. Lúc này chưa phải lúc tiểu thư ra điều kiện cho chúng mà ngược lại, chúng ra điều kiện cho tiểu thư đấy.

- Tôi sẽ giữ thật chặt, rồi ông xem.

Chàng mỉm cười cúi xuống.

- Xin " đzi đzi " đừng cãi.

Xtefchia không biết nói thế nào.

- Valđy, anh gọi tên tiểu thư Xtefchia bằng tiếng gì thế?- Luxia bực bội kêu lên.

- Đó là tiếng Ôxtrâylia, được dùng rất phổ biến ở Hôlulu - Xtefchia mỉa mai nhận xét.

- Dẫu sao, cái tên gọi đó cũng không hợp với sự cáu giận chút nào đâu - Valdemar đáp lại, hơi bực.

Xtefchia cắn môi.

- Hai người cãi nhau đi! Đã lâu em không được nghe hai người cãi nhau rồi đấy! - Luxia thốt lên.

- Cô bé, ngồi yên đấy, cẩn thận kẻo ngã, anh sắp cho ngựa phi đây.

Xtefchia nhìn chàng khẩn khoản, nàng thì thầm van nài.

- Đừng,đừng, chúng hay lồng lên lắm! Rồi chúng lại chồm lên cho mà xem.

Valdemar nhìn nàng hồi lâu, đôi mắt nheo nheo.

- Vậy " đzi đzi " sẽ ngoan chứ? - chàng dài giọng hỏi.

Nàng cười.

- Sẽ ngoan, chỉ xin ông trao cương cho tôi.

Xtefchia lại cầm cương, Valdemar vừa ngắm nàng vừa xoa xoa đôi bàn tay đau dần.

Chiếc xe ngựa lao nhanh vào cổng lâu đài đúng lúc phu nhân Iđalia đang ngồi cùng cha bên cửa sổ mở rộng trong phòng làm việc. Mắt vốn kém, bà không nhận ra những người vừa tới.

- Cha ơi! Có ai đến thăm nhà ta kìa!

Cụ Machây ngó ra ngạc nhiên.

- Valdemar đến!

- Thế còn mấy tiểu thư nào đó nữa.

- Luxia và Xtefchia, Xtefchia cầm cương nữa chứ. Chắc nó gặp dọc đường rồi chở hai đứa cùng về.

Ngựa dừng lại. Người xà ích xuất hiện ngay, như vừa từ dưới đất chui lên. Cả ba người trên xe tươi cười nhảy xuống. Các tiểu thư chạy về buồng riêng. Valdemar bước vào phòng làm việc. Sau vài lời chào hỏi, cụ Machây hỏi:

- Các cháu quần lũ ngựa đến mệt đừ ở đâu thế? Trông chúng như vừa lôi từ dưới nước lên.

- Mấy con thi thần hơi lồng lên chút đỉnh thôi ạ.

- Sao? Lồng à? - phu nhân Iđalia kêu lên.

- Xin cô đừng lo, mọi chuyện đều yên ổn. Bằng chứng rõ ràng nhất là chúng cháu đều sống nguyên.

- Chắc Luxia hoảng lắm!

- Cô ấy kêu như mất hồn.

- Anh có biết hôm nay chúng ta có ngày lễ thánh không? - cụ Machây hỏi, đưa mắt nhìn xuống đôi giày của mình.

- Chính vì thế cháu mới đến đây - Valdemar giọng hơi xẵng.

- Và thay cho hoa, anh tặng cô nàng một mẻ sợ - nam tước phu nhân bật cười.

Cụ Machây cúi đầu. Việc đứa cháu xuất hiện đột ngột và những lời chàng vừa thốt ra khiến cụ lo ngại. Phu nhân Iđalia tiếp lời:

- A propos( Tôi ra ý kiến)! Hôm nay con muốn làm gì đó cho Xtefchia thêm vui. Kìa, Valđy, sao anh nhìn cô ghê thế?

Đang đi đi lại lại trong phòng, chàng đột nhiên đứng sững giữa phòng kinh ngạc nhìn cô.

- Có gì làm anh ngạc nhiên ghê vậy, Valđy? - Bà nhắc lại.

- Sự chăm lo của cô đối với tiểu thư Xtefchia. Thật là điều chưa từng thấy!

Chàng nhún vai, nhưng rõ ràng những lời của bà cô đã làm chàng rất hài lòng. Chàng sôi nổi hẳn lên.

- Tiens!( này) Cô rất mến con bé - nam tước phu nhân thốt lên - Ở nó có gì đó bắt người ta tự nhiên phải yêu mến. Hôm nay cô rất phân vân, không biết nên tặng Xtefchia thứ gì, cô định chọn sáu tập thơ Hainơ en luxe(1) Có lẽ cũng được, phải không?

- Nhưng liệu những tập thơ ấy có đủ trang không đã chứ?

- Anh nói vớ vẩn gì thế, Valđy?

- Có gì đâu ạ! Chuyện đó là chuyện thường tình trong các tập sách của cô mà! Các vị tác giả, dưới dạng từng trang rời rạc tha hồ lang thang trên thế gian của Chúa. Cháu đã có lần được thấy Buôcgiê đánh nhau với Sêcxpia(2) trên tấm thảm trong phòng khách riêng của cô. Rồi Rôsơfucô, Đickenx, Zôla(3) thì chu du thoải mái cùng nhau xuống gầm bàn gương, dưới đi văng, cho tới khi gã hầu phòng tống tất tần tật vào sọt rác, để rồi tất cả bọn họ cùng tiến vào một cuộc tự thiêu trong tình hoà thuận mẫu mực.

Cụ Machây bật cười, nhưng nam tước phu nhân thì sa sầm mặt.

- Lúc nào anh cũng là kẻ khó chịu! - Bà nói, đứng phắt dậy.

Valdemar vội nhẩy đến, giữ bà lại vừa cười vừa nói:

- Kìa cô, thôi cháu xin! Đâu phải lỗi của cháu nếu các tác giả của cô giàu nhiệt tình đến thế. Thôi, không nói về họ nữa nhé! Bây giờ ta cùng bàn xem nên tổ chức thế nào cho tiểu thư Xtefchia đýợc vui.

- Một mình anh bàn lấy! - Bà sầm mặt đáp.

Valdemar ôm ngang lưng bà, dìu bà xoay mấy vòng theo nhịp vanxơ ( valse).

- Voyons, Valđy, tu es fou! (Anh làm gì thế...anh điên rồi!) Có chuyện gì cháu vui thế?

- Sáu tập thơ Hainơ en luxe và cô của cháu... người mà hôm nay quả là tuyệt vời!

Phu nhân Iđalia bật cười, nhưng cha của bà lại sầm mặt lại. Cụ hiểu vì cái gì mà người cô ruột vốn không được ưa thích đã chinh phục được lòng Valdemar.

Mọi người ngồi vào bàn ăn thì gia nhân báo tin tiểu thư Rita đến. Nàng chạy vào, lanh chanh, vui vẻ không cần nhìn ai, lao tới bên Xtefchia nồng nhiệt chúc mừng. Không cần giữ lễ nghi, nàng ôm hôn Xtefchia thân thiệt.

- Tôi mang đến cho tiểu thư cả một ôm những lời chúc! - Nàng thốt lên, lắc mãi tay Xtefchia.

- Thế mà tôi cứ nghĩ là tiểu thư sẽ mang đến tặng một con ngựa nòi Anh cơ chứ, chúc suông thì bõ gì! - Đại công tử đùa.

- Thế ông có định tặng con Apôlô của ông không? _nàng hỏi với vẻ tò mò nghịch ngợm.

- Tôi? Tôi nói làm gì? - chàng biện bạch, nhún vai.

- Ông không tặng con Apôlô a'? Thật đáng xấu hổ, thưa ông!

- Apôlô thì không, nhưng bốn con thi thần thì hôm nay tôi đã được tự tay điều khiển - Xtefchia cười vui.

- Chúng hưng phấn vì chuyện ấy đến nỗi lông dựng đứng cả lên.

- Xin ông chớ đùa.

- Tôi nghe chuyện các vị cứ như nghe tiếng Phạn ấy thôi! - Rita kêu lên.

Xtefchia thuật lại cho nàng câu chuyện xảy ra trong cuộc dạo chơi ban sáng.

- Thế viên attaché (Tuỳ viên, người tuỳ tùng) của tiểu thư đâu rồi? - Valdemar hỏi.

Tiểu thư Rita đưa mắt nhìn quanh.

- Treska ấy à? Thế ông ta chưa đến đây sao?

Mọi người phá lên cười.

Trong bữa ăn, Rita nói với Xtefchia:

- Dì tôi gửi đến tiểu thu những lời chúc tốt đẹp nhất. Cả Đôbrysia cũng gởi lời chào tiểu thư, dẫu mới đýợc quen biết tiểu thư chưa nhiều.

- Chưa quen chút nào. Ai thế nhỉ? - Xtefchia hỏi.

- Một bạn hầu của dì tôi.

- Ồ phải rồi! Tôi nhãng quên đi mất!

- Bà Đôbrysia kỳ diệu với vẻ mặt kỳ diệu, bởi có đủ cả ría mép lẫn râu cằm - Valdemar đùa.

- Xin ông chớ giễu cợt, bởi đó là một người bạn lớn của ông, lúc nào bà cũng muốn cưới vợ cho ông.

- Một cô vợ cũng có ria giống bà?

- Không, mà là tiểu thư Barxka kia.

Valdemar nhíu mày, nhưng chàng vẫn cười đáp:

- Tôi sẽ giới thiệu cho cô ta người khác.

Tiểu thư Rita bật lên một tiếng cười cụt lủn, rồi lại bắt đầu công kích:

- Còn dành cho ông thì tôi chẳng mang gì cho công tước phu nhân gửi gắm cả, bởi rất tiếc tôi không được biết trước là sẽ gặp ông ở đây.

- Hôm nay nhất thiết phải có mặt.

- Ông vốn là người phản đối những buổi lễ tên thánh kia mà?

- Có những trường hợp mà điều đó không thể áp dụng được.

- À! Hẳ...ẳn... rồi!...

Bữa ăn trưa trôi qua vui vẻ. Gần cuối bữa anh chàng Trestka mới xuất hiện, đýợc mọi người chào đón bằng những lời trêu chọc và một dịp cười vui vẻ.

Họ chơi tennis, Xtefchia và Trestka thua Valdemar và tiểu thư Rita một ván.

Sau đó các đấu thủ đổi cặp. Valdemar đứng cạnh Xtefchia, thì thầm điều gì đó với nàng vẻ rất chăm chú. Trông thấy thế, Trestka liền thì thào với người cùng bên:

- Rất tiếc là tôi không mang máy ảnh. Tôi sẽ chớp ngay lấy pha này!

- Pha tiếp theo có thể thú vị hơn - câu trả lời vang lên, trầm đục.

- Tôi không nghĩ thế.

- Tại sao?

- ça n ira pas plus haut (Chuyện ấy không vượt xa hơn được đâu)

- Nhưng ông có tin sự hoà hợp ấy có thể lâu bền đâu kia chứ?

- Vì tiểu thư, tôi sẵn sàng tin, thậm chí sẵn sàng góp sức.

- Họ chẳng cần đến sức của ông đâu!

- Vậy chẳng nhẽ không chút hy vọng nào ư?...

- Ông thật đáng ngán. Phát bóng đi thôi. Sân chơi tennis không phải là chỗ thích hợp để than vãn như thế...

Trestka bước lui ra thầm mang một hy vọng mới, nhưng mặt ỉu xìu. Anh chàng ném cho đại công tử một ánh mắt trách móc như muốn bảo: "Tại anh đấy! "

Buổi chiều, mọi người tụ tập chuyện trò thân mặt trong căn phòng khách nhỏ của phu nhân Iđalia. Cụ Machây kể lại vài câu chuyện thời trai trẻ, khi cụ còn phục vụ trong quân ngũ. Cụ không nhắc lại chuyện riêng tư. chỉ có đôi lời đả động đến những gì từng diễn ra trong lòng cụ hồi ấy.

Mọi người chăm chú lắng nghe, bao trùm lên tất cả là một bầu không khí yên ả, thật hiếm thấy trong lâu đài. Lắng nghe câu chuyện của cụ, mỗi người đều thầm nghĩ về bản thân và những gì đang chờ đợi trong đời. Những nẻo đường nào sẽ dệt thành mạng đường đời cho mình lần bước, những dây đàn nào sẽ rung ngân tạo nên thanh âm về sự tồn tại của mình ; điều gì sẽ dành cho mình đây - những ban mai trong lành, tinh khiết e ấp hạnh phúc và hương thơm tháng năm hay những hoàng hôn u ám với vầng trăng ủ ê

Lúc này đây, những con người ấy không còn tên họ, tước vị mà cùng chung một dòng máu sôi sục, nhiệt thành. Họ gắn bó nhau bởi dòng thác tình yêu tổ quốc ; nhưng bi kịch của quê hương khiến lòng họ tràn ngập nỗi bi thương.

Tất cả đều là con cháu của mảnh đất này - mảnh đất có những vết thương khiến họ đau đớn như vết thương trên chính cơ thể mình, hay hơn thế - như vết thương của một người mẹ trẻ đang hấp hối. Các tước hiệu bề ngoài đều biến mất, ẩn kín đâu đó trong những lớp vải quý trang trí nội thất và những bức chạm trổ trên tường. Thay vào đó là vị thiên sứ bình yên vừa nhẹ nhàng bay xuống, gắn bó những con người này như trong một gia đình, được ấp ủ dưới đôi cánh mênh mông của vị cha già tóc bạc khiến lồng ngực họ cùng chung nhịp đập, khiến lòng họ cùng có chung một niềm hi vọng và tâm trí như có chung những suy nghĩ giống nhau - bởi lẽ tất cả, theo những cách khác nhau, đều cảm thấy cùng một niềm khao khát, một cơn đói hạnh phúc như nhau. Dưới tác động của những tình cảm ruột thịt, dường như vẻ ngoài của họ cùng bị biến đổi.

Phu nhân Iđalia, một tín đồ nghiêm khắc của phẩm tước và đẳng cấp không để ý rằng Luxia đang ngồi dưới thảm tựa đầu vào gối Xtefchia, còn Xtefchia đang chăm chú lắng nghe, mái tóc buông lơi, trong lúc ngồi bên nàng, Valdemar đang trầm tư mặc tưởng tay đùa với bông hoa vừa rơi khỏi mái tóc nàng. Bà không nhận thấy tiểu thư Rita tựa hai khuỷu tay trên mặt bàn, giấu khuôn mặt nhợt nhạt trong lòng bàn tay, còn Trestka thì ngẩng đầu nhìn lên trần, người chìm sâu trong ghế, như đang tìm trên trần nhà những ngôi sao hy vọng mà trên trần thế quá hiếm hoi.

Sự bình yên và khác lạ của giây phút này, rất đỗi xa cách với không khí thường nhật, đã làm mờ đi trong lòng họ tính cách đặc thù đại quý tộc, gạt hết sự cao sang cùng phẩm tước ra một bên.

Giữa cảnh bài trí xa hoa nơi đây, nhóm người đang tụ họp giống như một gia đình hạnh phúc ấm êm đang gặp mặt nhau trong lâu đài quý tộc nho nhỏ, trong những bức tường trắng tinh và mùi hương mộc tê thảo toả ra từ chậu hoa đặt trên bệ cửa sổ, nơi trong buổi hoàng hôn êm đềm này, vị cha già đang kể chuyện cổ tích trong tiếng lũ dế đệm theo và tiếng rì rào của những cây lê già nua khẽ động trên mái rạ. Chỉ riêng sự lộng lẫy của phục trang là khác lạ. Hai chị em Xtefchia và Luxia ăn mặc hợp với cảnh tượng chung. Cả hai đều mặc những bộ váy áo dài màu trắng phẳng phiu, cài hoa trên tóc, có thể hợp với những bức tường cao kênh kiệu của lâu đài hay với những tường thấp của toà gia trạch nơi thôn dã.

Đúng lúc đó, bức rèm nhung chợt xao động và giọng nói trang trọng cứng nhắc của viên chưởng bộc vang lên, đạp mạnh vào nhóm người đang ngồi lặng lẽ, nghe như tiếng kêu vang động rền rĩ xen vào giọng sáo đan réo rắt:

- Thưa các vị, bữa tối đã dọn xong!

Cảnh tượng êm ả của toà gia trạch thôn dã chợt tan biến, viên chưởng bộc trong bộ đồng phục bóng lộn lại khiến người ta nhớ đến lâu đài, đánh thức sự cao sang đại quý tộc. Tước hiệu lại trườn ra sàn diễn. Phu nhân Iđalia là người đầu tiên chợt tỉnh và chia tay ra đón. Bà đứng lên, lịnh sự nhấc tà váy dài, đưa mắt phê phán nhìn khắp mọi người đang ngồi trong những tư thế thoải mái.

- Kìa quý vị, hãy tỉnh thôi, tới giờ ăn tối rồi! - bà lên tiếng, giọng hơi cáu kỉnh.

Cụ Machây thở dài nhổm dậy, thầm tiếc cho giây phút vừa qua. Bị thiêu đốt bởi ánh mắt của mẹ, Luxia đỏ mặt bật dậy, Xtefchia đưa tay sửa tóc. Trestka nóng nảy đưa tay đeo lại chiếc kính mũi. Chàng ta đứng lên, đau đớn ngó Rita, nàng buông tay khỏi mặt, đưa mắt mơ màng nhìn Valdemar.

Lúc viên chưởng bộc bước vào, Valdemar đã vò nhàu một cánh hoa trong tay, khẽ rít lên qua hai hàm răng:

- Quỷ tha ma bắt ngươi đi!...

Lúc này chàng đâm cáu với phu nhân Iđalia khi bà nhắc lại lần nữa: "Tỉnh đi thôi, quí vị " - chàng mím môi thì thầm:

- Thật là một bà cô điên khùng!

Và bằng cách ấy, chàng đã đón tiếp sự trở lại của đẳng cấp trong hình hài phu nhân Iđalia.

Sau bữa tối, không một ai muốn chơi đùa vui vẻ nữa. Chẳng mấy chốc tiểu thư Rita và Trestka ra về. Ngay cả Valdemar cùng không muốn ngủ lại. Chàng trở về bên nhà trong tâm trạng u ám, nhưng lòng đã hé rạng bình minh.

Chú thích:

1 - Tiếng Pháp: Xuất bản loại sang trọng, Hêỉnich Heine ( 1797 - 1856) - Thi hào Đức.

2 - Paul Bouget ( 1852 - 1935 ) nhà văn Pháp . Wiliam Shakespeare( 1564 - 1616) . Đại thi hào và kịch gia kiệt xuất người Anh.

3 - Rochfoucauld - Nhà văn Pháp - Chales Dickens ( 1812 - 1870) - Văn hào Anh . Emile Zola ( 1480 - 1902 ) Văn hào Pháp

--------------------------------------------------------------------------------

Những đám đông công chúng tụ tập trên bãi biểu diễn lớn ở trung tâm khu triển lãm. Tại đây sẽ có cuộc đua ngựa. Chung quanh hàng rào vây lấy trường đua nhấp nhô như một vòng hoa dày đặc những bộ trang phục của đàn ông và đàn bà. Bên trên hàng người nhiều màu sắc đang dao động ấy là lễ đài được trang trí bằng những tràng hoa và những lá cờ. Gần lễ đài là những lô đặc biệt, óng ánh những bộ quần áo sang trọng của các bà các cô, thoảng tiếng trò chuyện xì xào, chủ yếu là bằng tiếng nước ngoài. Đó là nơi tập trung toàn giới quý tộc - một đám người chọn lọc, phục trang lịch sự vui vẻ, với nét mặt đặc trưng của giới thượng lưu.

Từ dưới những tay áo viền đăng ten là những đôi bàn tay trắng trẻo mang găng tay lịch sự hoặc để trần, đeo đầy đồ trang sức. Những dái tai lóng lánh kim cương, những bộ ngực nhấp nháy sắc dây chuyền vàng. Những chiếc mũ xinh xắn đầy tự hào dựng trên những mái tóc kiểu cách. Những đôi mắt long lanh, những môi cười tươi tắn. Tràn ngập trong lô những lời chuyện trò khe khẽ ý tứ và những câu đùa tinh ranh. Những lô ghế thanh lịch, thơm phức và vui vẻ mang dáng vóc vui tươi và yên lặng nhất, trong khi trên các khán đài khác đầy tiếng huyên náo, còn làn sóng công chúng chân trần thì xao động. Cuộc đua bắt đầu.

Từ các tàu ngựa, dáng thanh lịch của các kỵ sĩ trên những con ngựa nòi tiến lại gần vạch xuất phát. Công tước Gierstorf đội mũ lễ, mặc áo bành tô dài hai vạt, tập trung họ đến trước mặt ông. Tay ông cầm bản danh sách ghi tên những kỵ sĩ và những con tuấn mã dự cuộc đua, cứ theo danh sách đó ông cho từng nhóm bốn người một ra đường đua. Những con ngựa bước đi duyên dáng, rồi phóng vượt chướng ngại vật, mức độ thành công tuy có khác nhau nhưng nói chung là tốt. Thỉnh thoảng cũng có con làm bật ván chướng ngại hoặc bị vướng móng, nhưng trước khi người kỵ sĩ tiếp theo phi đến, những người phục vụ đã sữa chữa lại ngay. Trên một sàn diễn riêng biệt, dàn nhạc chơi sôi động và công chúng thảy đều vui náo nức. Tại một trong những lô ghế lớn là đoàn người Xuodkovse, công tước phu nhân Pôđhôrexka và Rita, nàng ăn mặc rất đỏm dáng nhưng lại nhấp nhổm không yên. Vilus sẽ cưỡi con ngựa của nàng. TIểu thư Rita như đang phát sốt. Nàng ngồi cạnh Xtefchia than thở:

- Không hiểu liệu Vilus có vượt qua được chướng ngại vật không?

- Chắc chắn anh ấy sẽ vượt thôi, nhưng cũng còn tuỳ thuộc vào con ngựa nữa - Xtefchia đáp.

- Phụ thuộc nhiều chứ! Vilus cũng không phải là một kỵ sĩ giỏi giang gì cho lắm. Hơn nữa, con Bơckingham lại hay giở chứng.

- Sao không để cho ai khác cưỡi có hơn không? Thí dụ như...

- Trestka phải không? Ồ không, xin cảm ơn thôi! Chắc chắn ông ta sẽ làm cho con ngựa của tôi trở chứng ngay. Vả lại... tôi không muốn thế, mà Vilus thì cứ khăng khăng. Tôi chỉ kịp dặn nó cách đối xử với con Bơckingham mà thôi.

- Các vị chú ý, đại công tử xuất phát kìa! - nam tước Veyher nhô mình ra khỏi một lô ghế cạnh đó kêu lên.

Xtefchia quay về phía đường đua, cả người nàng như nhô ra phía trc. Nom nàng thật tuyệt vời trong bộ váy áo màu kem và chiếc mũ trắng duyên dáng. Nàng không đeo trên người thứ đồ trang sức nào. Chỉ cài ở ngực đôi bông hồng. Các đại diện phái đẹp ở các lô khác nhìn nàng chăm chăm. Một số ngạc nhiên trước vẻ thân thiện của nàng với tiểu thư Rita, sự ân cần của cụ Machây, Luxia, thậm chí cả phu nhân Iđalia khó tính. Cô thiếu nữ trẻ mang cái họ " khác đẳng cấp", nhưng vui vẻ, biết chuyện trò rất mạnh bạo nói đùa với Trestka, kẻ có tiếng là một người hăng hái bảo vệ đẳng cấp - đã khiến cho người ta chú ý, thậm chí làm một số kẻ bực mình. Nàng ăn mặc đẹp, lại xinh, không hề có điều gì đáng trách ngoài cái họ " không quý tộc " - nhưng thế cũng đủ để người ta nhìn nàng xiêu vẹo. Nhưng điều đó không dày vò Xtefchia. Có được sự ủng hộ của những người trong vùng lân cận Xuodkovse, nhiều người trong số đó được xem là những nhân vật hàng đầu trong giới thượng lưu, nên nàng vẫn cảm thấy thoải mái trýớc ánh mắt thiếu thiện cảm của bao kẻ khác. Lúc này, khi nàng nhô cả người ra khỏi lô để nhìn xuống đường đua, không ai để mắt đến nàng, bởi họ cũng đang mãi mê xem.

Bốn kỵ sĩ xuất phát: Valdemar, Trestka, Giơnhin và Brôkhơvich. Tất thảy đều cưỡi những con ngựa của đại công tử, chàng cưỡi con Apôlông. Trong bộ quần áo bó sát người, với đôi ủng ống cao vàng bóng, những đôi găng tay trắng, chàng ngồi vững vàng trên lưng ngựa, bình tĩnh và tự tin. Nom chàng mới tuyệt vời sao!...

Cuộc đua bắt đầu. Mặc dù cả bốn người xuất phát cùng lúc, con Apôlông vượt lên trước ngay tức khắc. Nó nhảy qua chướng ngại vặt với vẻ thật ngoạn mục, không chút khó khăn, như một quả bóng vừa bay vụt lên trời. Phi qua những hàng lô, Valdemar duyên dáng giơ mũ lên chào. Đáp lại chàng, là những làn sóng khăn tay nồng nhiệt của giới phụ nữ ngưỡng mộ. Xtefchia ngồi yên không động đậy, riêng sắc hồng trên mặt nàng càng đậm thêm, và mắt nàng như thẫm lại bởi những ấn tượng nội tâm.

Chàng kỵ sĩ ấy mới đẹp làm sao! Cả tâm hồn nàng như đang cùng lao theo chàng, trăm ngàn lời như đang phóng theo đường đua, nhưng môi nàng vẫn nín lặng. Nàng ngồi yên đó, tự nhủ với lòng mình: "không thể!". Chàng kỵ sĩ ấy là Valdemar Mikhorovsky, đại công tử Guenbôvitre, chủ nhân trong các chủ nhân, đại quý tộc số một trong những quý tộc hàng đầu cả nước, chàng được mang tên họ quý phái lâu đời, với tước công trên gia huy, trong vầng hào quang của biết bao thủ lĩnh, thượng nghị sĩ, tể tướng và tổng trấn. Còn nàng, Rudeska - chỉ là con gái của một điền chủ quý tộc nhỏ, cũng lâu đời và không chút điều tiếng xấu, nhưng dẫu sao cũng chỉ là Rudeska. Lòng nàng trào sôi cơn phẫn nộ, nàng tự hỏi tại sao nàng không thể bày tỏ tự nhiên niềm ngưỡng mộ của mình đối với chàng, như những tiểu thư quý phái kia. Ngay cả trên những khán đài khác, nơi dành cho trí thức không phải quý tộc, và thậm chí trong những đám bình dân đông đảo đang vây quanh trường đua kia - người ta cũng vẫn đang nhiệt thành bày tỏ niềm phấn hứng khi thấy đại công tử xuất hiện đó thôi! Nhưng Xtefchia cảm thấy rằng nếu ngồi ở những nơi ấy, nàng mới có thể chân thành biểu lộ tình cảm của mình. Còn ở đây - nàng không có quyền.

Con Apôlông phóng vượt chướng ngại kiên cường, về đích trước tiên.

Đúng lúc ấy, cạnh lô của họ có tiếng phụ nữ trẻ thốt ra một câu tiếng Pháp, đồng thời vang lên nhịp cười làm duyên đầy vui vẻ. Xtefchia nhìn về phía đó.

Một cô tiểu thư trẻ, cao, da rám nắng, tóc hung, rất xinh đẹp, trang phục duyên dáng, đang bước giữa một người đàn ông đứng tuổi và hai thanh niên trẻ hơn. Xtefchia nhận ra một trong hai người đó là công tước Zanheski. Tiểu thư Rita cũng nghiêng người ra, rồi vội thụt vào ngay lại bặm môi.

- Đó là Barxka cùng với cha! - cô thì thầm bảo Xtefchia.

Hai người cùng thụt sâu vào trong lô. Bá tước tiểu thư bước lên những bậc tam cấp. Phu nhân Iđalia chào hỏi cô trước tiên, vô cùng nồng hậu, công tước phu nhân Pôđhôrexka lịch thiệp nhưng nghiêm nghị, Luxia lạnh lùng. Mấy người đàn ông cũng đứng lên, môi nở những nụ cười kiểu cách, bước đến chào. Bá tước tiểu thư mặt mày hớn hở. Vờ như không thấy, không nghe gì hết, tiểu thư Rita nghiêng người sang phía Xtefchia thốt lên:

- Chị thấy đám người kia không?... Ồ, chị thấy không?... Chị nhìn kìa... Ngựa phi tuyệt chưa!... Chị thử nghe Iđalia tình cảm chưa kìa, cứ như với con trai không bằng... Ngựa tuyệt quá!... Cứ để mặc cô ả phởn chí, chẳng được quái gì đâu! A, cuộc triển lãm này thật là...

Xtefchia vừa nghe vừa buồn cười, nàng cũng sa vào giọng thế, cũng hỏi và đáp chẳng đâu vào đâu. Hai cô tiểu thư làm ra vẻ như đang chăm chú xem... triển lãm!

Nhưng trong khi chào hỏi mọi người, bá tước tiểu thư đã tới quá gần, không thể giả vờ lâu hơn nữa, nhất là khi bá tước Barxki kêu to:

- Ah! Mademoisell Marquerite! Bonjour! (A! Tiểu thư Magơrit! Xin chào!) Tôi rất mê con Bơckingham. Một con ngựa tuyệt vời!

Rita vờ ngạc nhiên rất đạt:

- Bá tước ở đâu vậy? Tôi không nom thấy ông trong các lô.

- Chúng tôi ngồi trong lô cạnh khán đài dành cho giám khảo. Cả Melanhia nữa. Nó đây này!

Trong lúc hai cô tiểu thư chào hỏi nhau, bá tước liếc xéo sang Xtefchia không biết nàng là ai nên cũng không biết phải chào hỏi ra sao cho phải. Tiểu thư Rita đã giúp ông ta thoát khỏi sự bối rối.

- Bá tước Barski... Tiểu thư Rudeska.

Cách giới thiệu ấy khiến bá tước chào hỏi Xtefchia như một người cùng giới, thậm chí nàng còn khiến ông ta thấy cảm tình. Ông cố nghĩ xem nàng ở đâu lại. Nhíu mày, điểm qua trong óc danh bạ quý tộc của Nhesieski, ông cố tìm cái họ Rudensky. Tiểu thư Rita cũng giới thiệu Xtefchia với bá tước tiểu thư theo cách không có gì đáng ngờ. Bá tước tiểu thư rất vui, nhưng hình như thoáng một chút bất ngờ. Cô không điểm lại danh bạ Nhesieski như cha, nhưng cũng như ông, cô cố đoán xem vị tiểu thư này là ai, bởi ngay từ đầu cô đã bị nhan sắc của Xtefchia khiến cho khó chịu.

Bá tước Barski đưa mắt theo dõi các cô gái trò chuyện, rồi nhân lúc thuận tiện, ông vừa hỏi Zanheski vừa dướn mày trỏ Xtefchia:

- Qui est ça (Ai đấy?)

- Gia sư và là dame de compagnie ( Ngừời dạy học và cũng là ngừời hậu cận )của cô bé Elzonovska, mademoiselle Stéphanie Rudecka ( tiểu thư Xtefchia Rudexka)

Bá tước nổi đoá. Đôi mắt ốc nhồi to tướng của ông như bạc đi vì cáu giận.

- Gia sư?... Cái cô Rita này định làm trò gì thế này không biết? Đánh lừa à?...

Zanheski nở một nụ cười đầy hiểu biết thì thầm với bá tước:

- Cô ta được coi trọng lắm đấy. On l acceple très bien (Được đối xử rất tốt) nhất là cụ Mikhorovsky và... đại công tử.

Barxka ném cho Zanheski một ánh mắt sắc lẹm, lo ngại. Đôi môi dày hãnh diện của vị đại quý tộc bĩu ra diễu cợt.

- Tôi nghĩ là mọi người, chứ không riêng họ. Que c est ridicule (Thật là không ra gì )! Thế quê cô ta ở đâu?...

- Con gái một người bên vương quốc.

- À! Thế là trang chủ vườn cũng sánh ngang tỉnh trưởng đấy phải không? Thời ấy qua rồi, mà trong thực tế cũng chưa bao giờ tồn tại.

- Mais ellle n est pas mal? (Nhưng cô ta không tệ?)

- Oui, pas mal (Vâng, không xấu). Có điều cái cô Rita này...

Bá tước nhăn mặt, không nói nốt ý nghĩ là tiểu thư Rita đã phạm sai lầm lớn trong khi giới thiệu. Bởi có thể tiếp xúc với những " người khác giới", nhất là ở nơi công cộng, nhưng bao giờ cũng cần biết rõ đó là ai. Bá tước phẩy tay như muốn nói:

- Vả lại cũng chẳng thể đòi hỏi điều đó ở Seligianka.

Và cái đầu to tướng của ông Barski đắc thắng ngẩng lên.

--------------------------------------------------------------------------------

Hôm sau, phu nhân Iđalia cùng Xtefchia và Luxia trở về bằng chiếc xe lanđô của Valdemar. Chàng ngồi phía trước, bên cạnh Luxia. Khi họ bước vào khách sạn, người nhân viên Thuỵ Sĩ đưa cho Xtefchia chiếc phong bì có đề địa chỉ. Vừa nhìn qua, nàng đã reo lên:

- Của ba tôi!

Nàng vội bóc thư, đưa mắt đọc ngấu nghiến.

- Cha tôi hiện đang ngụ tại khách sạn Châu Âu... Người có tới đây, nhưng không gặp tôi... - nàng lắp bắp, nhìn phu nhân Iđalia khẩn khoản - Phu nhân cho phép tôi tới gặp cha chứ ạ?

- Được thôi, nhưng đến đêm cô nhớ về chứ?

- Ồ, vâng!

- Tôi hy vọng là cha tiểu thư sẽ lại thăm chúng tôi...

- Xe tôi sẽ đưa tiểu thư đến tận nơi - Valdemar bảo.

- Cảm ơn ông! Tôi đi xe ngựa thuê cũng được.

Xtefchia tạm biệt cụ Machây và Luxia.

- Tiểu thư cương quyết không dùng ngựa của tôi sao?- Valdemar hỏi.

- Cương quyết! Tôi muốn đi xe ngựa thuê hơn - nàng mỉm cười.

- Một thiếu nữ rất biết điều - nam tước phu nhân nói với cha sau khi Xtefchia bước ra - Đôi khi Valđy quá đà.

- Nó đề nghị là phải, con bé từ chối cũng rất phải. Cả hai xứng với nhau đấy - cụ Machây đáp.

Valdemar đưa Xtefchia tới chỗ xe ngựa.

- Tiểu thư Xtafanhia, tiểu thư làm sao thế? - chàng hỏi, ngắm đôi má đỏ hồng và vẻ rạo rực của nàng.

- Tôi sắp được gặp cha tôi mà - nàng đáp.

- Phải rồi! Nhưng đã mấy ngày nay tôi khó lòng nhận ra tiểu thư đấy. Hội chợ triển lãm đã tác động kỳ lạ đến tiểu thư.

Xtefchia cắn môi.

- Xấu hay tốt ạ?

- Trước hết là khác trước. Tiểu thư có điều gì băn khoăn, có điều gì lo lắng đang hành hạ tiểu thư thì phải...

Nàng ngước mắt thảng thốt nhìn chàng.

- Nghĩa là tôi đoán đúng? Đúng vậy chăng? Nỗi lo ngại?...

Không trả lời, nàng vội chạy xuống những bậc tam cấp.

Xiết chặt tay nàng khi tạm biệt, chàng chân thành thì thầm:

- Xin hãy vui và... hãy tin tôi.

- Trong chuyện gì? - nàng ngạc nhiên hỏi lại.

Valdemar nhíu mày, những tia lửa nhấp nháy trong mắt chàng.

- Tiểu thư biết rõ, chỉ có điều tiểu thư không muốn hiểu - chàng dằn giọng.

Ngồi trong xe, Xtefchia mới trút một hơi thở dài. Chàng đoán được, chàng hiểu rõ nàng sợ điều gì hơn cả, điều đã lớn dậy trong nàng, điều mà nàng muốn giấu giếm ngay cả đối với chính mình.

Nàng cảm thấy hạnh phúc như đang lạc giữa một thảo nguyên đầy hoa, nức hương, chan hoà nắng và bát ngát trời xanh. Biết là lạc lối nhưng nàng không muốn tìm những con đường khác. Trước mắt nàng là cả khu vườn đang nở hoa, thơm ngào ngạt, nó cuốn hút nàng, chế ngự nàng. Nhắm nghiền đôi mắt, trong đắm say, nàng lắng nghe một nốt nhạc diệu kỳ, không để ý đến cả hoà âm, không tiên cảm những thanh âm lạc lõng. Trước kia chỉ mến cuộc đời, giờ thì nàng yêu nó. Nàng nở to như một đoá hoa trắng trong dưới ánh nắng mặt trời, hút thu hơi ấm của vầng dương vào cơ thể mình. Thường khi nàng chợt rùng mình, như thể giữa ngày trời nắng vàng huy hoàng này có một luồng gió lạnh thù nghịch bỗng dưng chạm vào nàng để rồi thoắt biến đi, chỉ còn lại những tia nắng ấm áp và bầu trời xanh mê hồn. Mắt thiếu nữ nhuốm một màu lỳ lạ, trở nên biểu cảm đến mức chân thành. Toàn bộ vóc dáng bên ngoài của nàng đều biểu lộ trạng thái tâm hồn. Đôi môi nàng hồng thắm như san hô, những run rẩy đắm say bất giác lướt nhẹ qua làn môi, càng khiến nó trở nên hấp dẫn đến mê hồn. Nàng lúc nào cũng phấp phỏng sợ bị người ta nhận thấy tình cảm của nàng, nỗi e ngại ấy cộng với cái ngời ngợi trong ánh mắt càng làm cho nàng trở nên tuyệt diệu vô cùng.

- Xtefchia! - Ông Rudensky vui sướng kêu to, đứng bật dậy khi thấy con gái bước vào.

- Cha!

Sau hồi lâu chào hỏi, Xtefchia hỏi thăm mẹ, các em, nhà cửa và láng giềng. Ông Rudensky sung sướng nhưng có vẻ thăm dò ngắm con. Mãi sau ông mới bảo:

- Xtefchia, con có biết mẹ nhắn gì con không?

- Mẹ nhắn gì kia ạ? - nàng hỏi.

- Mẹ bảo cha phải đưa con về. Cha mẹ nhớ con lắm.

Xtefchia sững người. Môi nàng hé ra như định thốt lên một tiếng kêu. Đôi đồng tử dãn rộng nhìn chằm chằm vào mặt người cha, gần như kinh hoàng.

- Con...về nhà ư?... Hở cha?...

- Cha đến đón con đây - ông Rudensky nhắc lại.

Cô gái cúi đầu. Đôi mắt nàng nhìn cha đầy thoảng thốt, sợ sệt, rồi nàng cụp hàng mi xuống. Hàng mi dài mượt chợt rủ bóng xuống khuôn mặt tái hẳn đi.

- Không thể được! - nàng lắp bắp.

- Tại sao?...

- Bởi hợp đồng với phu nhân Elzenôvxka là... một năm. Không thể bỏ...con đã...hứa thế rồi.

- Cha tin là bà ấy muốn lưu con lại lâu hơn nhưng con cũng nên nghĩ đến cha mẹ chứ.

Xtefchia đột ngột lao vào lòng cha.

- Con biết, con biết chứ, nhưng cha thân yêu, đâu thể làm thế được! Họ sẽ nghĩ thế nào?... Không, không, không thể được đâu! Cha ơi! Con yêu cha mẹ lắm, y nguyên như ngày trước, nhưng... bây giờ mà trở về nhà?... Không thể!... Phải ở đến cùng cha ạ!...

Nàng nói hấp tấp, rời ra khỏi ngực cha, nhìn cha khẩn khoản. Ông Rudensky ôm con, nhưng vẻ mặt ông đầy lo lắng - những sự nghi ngờ đã bắt đầu biến thành sự thực.

- Mẹ con lo lắm, bởi mẹ yêu thương con vô cùng. - ông thốt lên với nỗi buồn không che đậy.

Xtefchia vùng ra. Mặt nàng đỏ bừng, mắt long lanh lệ. Tay nàng làm một động tác như định ôm lấy đầu, đầy tuyệt vọng. Môi nàng mím chặt. Ông Rudensky ngạc nhiên nhìn con.

- Kìa con, con làm sao thế?...

- Không có gì đâu, cha ơi, không!... Con chỉ muốn nói rằng nếu như... cha mẹ nhất thiết muốn thế... thì con sẽ về, nhưng...

- Xtefchia!

Ông Rudensky ôm nàng trong vòng tay người cha.

- Con gái thân yêu, con gái tốt bụng của cha... Cha đùa đấy mà! Con sẽ ở lại... đâu thể phá hợp đồng được, con nói phải, chúng ta đã hứa rồi. Cha chỉ muốn biết, con có...

Ông bối rối lắp bắp:

-... Con có còn yêu cha mẹ nữa không...

- Cha ơi! Cha không tin sao? - nàng kêu lên, đôi mắt tràn lệ.

Nhưng trong tiếng kêu đó đã vang ngân nốt nhạc chiến thắng. Nàng âu yếm ôm lấy cổ cha, hôn vào mặt cha, áp vào người ông, lòng tràn đầy biết ơn, không thể giấu được niềm vui sướng. Tim nàng đập nhịp lo lắng bởi đã khiến cha phiền lòng, nàng muốn đem sự âu yếm khoả lấp đi giây phút khó chịu vừa rồi.

Mặc dù đã đoán được nhiều điều, ông Rudensky vờ như không thấy gì.

Sau hồi lâu mủi lòng, Xtefchia trở nên hết sức vui vẻ. Nàng kể cho cha nghe vài chuyện vui gần đây, nàng nói tới cuộc tham quan trang Guenbôvitre, về chuyện tếu của Trestka, nàng cười đùa, khiến cho ông Rudensky cũng vui lây. Nhưng ngắm con khi nàng nói về giới quý tộc, ông lo lắng nghĩ thầm:

- Nó bén mùi quý tộc mất rồi! Thế giới này đã cuốn hút nó... Những con người lạ lùng đã tác động đến nó... Những người, hay chỉ một người thôi?...

--------------------------------------------------------------------------------

Đại công tử đến dự buổi chiêu đãi của bá tước Mortenski khá muộn. Cùng với Brôkhơvích, chàng đã cố nài phu nhân Iđalia đến dự, nhưng bà không muốn đi vì không được khỏe lắm. Công tước phu nhân Franchiska muốn thay bà trông nom các tiểu thư, nhưng cả Xtefchia cũng từ chối, thế là phái đẹp đều ở lại khách sạn. Valdemar bực mình nhún vai. Brôkhơvích phẩy tay với vẻ mặt rất nhộn:

- Các bà đều lên đồng cả! Ta đi vậy!

Trong tòa dinh thự của bá tước, ngay từ tiền sảnh, mọi người đã vây lấy đại công tử. Chàng bước vào phòng lớn giữa đám đông sặc sỡ những bộ y phục đàn bà. Tuy không vui vẻ như thường lệ nhưng chàng vẫn là mạch đập chính của buổi gặp mặt.

...

Trước lúc bước đi, Brôkhơvích thì thầm vào tai chàng:

- Hai ông già này chẳng thể nước non gì nữa đối với phụ nữ. Chỉ tổ làm người khác phát ngán. Nhưng anh sẽ được gặp một nàng tiên quen biết đấy!

- Mình á?...Ai?...

- Rồi anh sẽ thấy!...Bầu trời xanh ngắt của Italia, Corsô thành Rôma, thậm chí có cả những vườn hoa của Florenxia, Atena và Korfơ...- Brôkhơvích ngâm nga một mạch.

- Cậu nói vớ vẩn gì thế?...

Brôkhơvích lẩn mất. Ngạc nhiên, Valdemar tiếp tục bước đi. Đến một phòng làm việc, một người phụ nữ tóc vàng cao dong dỏng với đôi tay để trần đang ra mời mọc chợt xán vào chàng.

Chàng đưa mắt nhìn và chợt giật mình.

- Vêra?!

- Vâng, em đây. Ông vẫn nhận ra em sao?

- Cô làm gì ở đây?...

- Em đi với chồng em ngang qua đây, ghé vào dự tiệc của bá tước. Vợ chồng em định sang Pêterburg.

Valdemar tò mò và không thấy vui vẻ nhìn người phụ nữ. Một thoáng đỏ lướt qua mặt chàng.

Tử tước phu nhân túm chặt tay chàng, đôi mắt màu bia đắm đuối, nóng bỏng và đầy nhục cảm, áp sát gần chàng. Từ đôi môi bé nhỏ thoảng ra những tiếng thì thầm say đắm:

- Bao giờ anh cũng là của em! Em yêu anh!...

Chàng bước lui một bước, môi chàng run rẩy giễu cợt.

- Vêra! Đâu phải ta đang ở Lâu Đài Bạc. Hãy biết nghĩ chứ!

- Anh quên em rồi sao? Anh quên em rồi!...

Ánh giận bừng lên trong mắt chàng.

- Tử tước phu nhân, đề nghị bà bình tĩnh nào! - chàng dằn giọng.

Phu nhân ưỡn thẳng người kênh kiệu, ánh mắt lạnh lùng sục sạo dọc thân hình chàng.

- Tôi vẫn bình tĩnh đây, tôi chỉ muốn nói với ông một điều thôi. Thời gian này ta không còn dịp nào gặp nhau nữa đâu, ngày mai tôi đi rồi.

- Xin lĩnh ý, - chàng đáp khô khốc.

Bà khoác tay chàng, dẫn chàng vào phòng ở góc nhà, đóng chặt cửa lại.

Đại công tử lừ lừ nhìn bà. Một nụ cười giễu cợt run rẩy ở khóe môi chàng, mắt chàng long lanh ánh hài hước. Tử tước phu nhân đứng sát lại gần chàng, chạm ngực vào người chàng. Đôi cánh tay để trần thơm nức vội vã quàng quanh cổ chàng, bà gắn chặt môi vào môi chàng, nồng nàn thì thào:

- Bao giờ em cũng yêu anh, cũng khát khao anh! Hãy tới Rôma với em nhé, em là của anh...của anh...yêu em đi!...

Chàng đẩy bà ra hơi phũ phàng.

- Vêra, hãy quên những ngày đã qua. Những ngày ấy đã qua hẳn rồi.

- Ở mãi đất nước này anh trở nên lạnh lùng rồi đấy. Hãy tới lâu đài bạc, chỗ chúng mình ngày xưa ấy, nhớ không anh?...Ở phòng khách nhỏ.

Bà quàng tay ghì chàng mỗi lúc một chặt hơn, áp vào người chàng với sức mạnh dục vọng cháy bỏng, phả hơi thở nóng như lửa vào mặt chàng.

- Vêra, đã bốn năm rồi còn gì, phu nhân nên quên tôi và cái phòng khách nhỏ ngày xưa ấy mới phải, - chàng uể oải nói.

- Thế anh đã quên chưa?...

- Gần quên hẳn.

- Vậy thì anh hãy nhớ lại! Anh nhìn này, chẳng phải thiếu nữ ngày nào đây sao? Em vẫn yêu anh như thế, vẫn khát khao anh như thế, vẫn mơ ước về anh. Anh trông này!...

Bà hơi ngửa đầu ra sau, hấp háy đôi mắt lá răm, duyên dáng nhoẻn cười, phô hàm răng trắng bóng.

- Cô xinh đấy, - đại công tử thốt lên. - Sao, thế công tước Tônlenđô có khỏe không?

Tử tước phu nhân sững người, môi mím chặt.

- Sao ông lại hỏi đến ông ta?...

- Tôi nhớ đến phòng khách nhỏ mà...Hồi ức về phòng khách ấy chả là cũng dính dáng đến cả ông ta.

Vêra giật tay ra khỏi cổ chàng, bước lui mấy bước. Rất mực thản nhiên, Valdemar mở hộp xì gà bước đến bên chiếc đèn có dáng thuôn thả với chao bằng lụa đỏ, chàng giễu cợt hỏi:

- Cô cho phép hút thuốc chứ?

- Cứ việc, - phu nhân bực tức đáp cộc lốc.

Đại công tử châm thuốc rồi nhìn bà đang quay lưng lại phía chàng dùng răng rứt rứt chiếc khăn tay đăng ten. Bà thật xinh đẹp với đường nét cơ thể tuỵệt vời. Mikhorovsky chợt nhớ lại những giờ phút vui thú cùng người phụ nữ ấy trên chiếc giường kiểu cổ trong căn phòng khách nhỏ và bất giác chàng rùng mình, không phải vì lạc thú mà vì một cảm giác kinh tởm khác lạ. Chàng ngồi xuống chiếc ghế bành thấp, thỏai mái gác hai chân lên nhau, phả ra một cuộn khói, rồi hỏi:

- Cuộc phỏng vấn kết thúc rồi chứ?

Vêra nhanh nhẹn chạy tới nhưng bà chợt sững lại, cúi đầu, rồi vừa rứt rứt chiếc khăn vừa nhìn vào mắt chàng, hàng lông mày chau lại. Thân thể bà ưỡn cong duyên dáng, đôi môi hé mở run rẩy.

Đại công tử ngắm bà. Lát sau, chàng vừa vẩy tàn xì gà vừa nói:

- Tôi thấy là cô đã bỏ thói dẫm chân đành đạch rồi. Cô biết không, với tư thế này mà dẫm chân thì thật hợp. Còn bây giờ thì nom cô hơi quê.

Vêra để rơi người xuống chiếc tràng kỷ cạnh đèn, khoanh tay gối đầu, bật lên một nhịp cười khe khẽ. Làn vải nặng nề của chiếc váy dài tra'n ra thảm, để lộ đôi gót chân tuyệt mỹ đang duyên dáng gác lên nhau. Bộ ngực tử tước phu nhân phập phồng gấp gáp, cả người bà như toát ra hơi lửa. Bằng một động tác mềm mại, bà quay ngoắt đầu và khuôn ngực về phía đại công tử, hàm răng lóe sáng, môi vẫn không thôi cười, mắt bà như phát ra những tia lửa thiêu đốt. Đại công tử hỏi:

- Cô có gì vui thế?

- Ha, ha! Vẻ dửng dýng của anh đấy!

- Cô không tin?...

- Ôi! Em đâu phải là trẻ con, em biết sở dĩ anh lạnh lùng vì đã bốn năm rồi chưa được gặp em. Đàn ông các anh đều giống y nhau - các anh cần sự kích thích thường xuyên!

- Hừm! Còn sự trung trinh của các bà thì cũng ngang bằng với sự bội bạc của chúng tôi đấy nhỉ?...

- Anh ghen với Tônlenđô đấy ư?

- Không. Vả lại, cô đang trở lại đây với tôi rồi, tôi có thể tha lỗi cho ông ta.

- Anh tự tin quá đấy! Sao anh biết em trở lại với anh?

- Thì cô đang ở đây thôi, cô đã cho tôi được hy vọng.

- Trước tiên em phải tìm hiểu kỹ càng danh sách những nữ thù địch của em đã. Sau em có bao nhiêu người nữa rồi?...

- Có lẽ bằng số người trước cô, nhưng chắc chắn là ít hơn số người thay chân tôi trong phòng khách cổ kính ấy, - chàng giễu cợt đáp.

Tử tước phu nhân ưỡn ngực rạo rực, dài giọng thốt lên:

- Lúc nào anh cũng thật tuyệt vời, có điều anh hút thứ xì gà độc địa gì ấy, nó khiến anh khác hồi ở Rôma. Nhưng em hiểu chứ: đất nước này khiến anh nguội lạnh đi. Ở đây không có phụ nữ đẹp thật sự, tuy anh vẫn có được những thành công to lớn. Em biết những đối thủ phương bắc này lắm. Chắc họ làm anh mệt?

- Hẳn rồi, - chàng đáp hờ hững.

Vêra ưỡn người nhích lại gần đại công tử, thân thể nàng cử động mềm mại như một con hổ cái ngái ngủ, nàng đập tay sốt ruột vào chiếc đệm của tràng kỷ.

- Mùa đông anh đến Rôma nhé, chúa tể của em! Em đã nói là em vẫn yêu anh. Anh đến chứ?...

Đại công tử bĩu môi. Đôi tròng mắt chàng nhấp nháy nụ cười tinh quái.

- Để làm gì?...Nếu muốn đánh bạt Tônlenđô, tái tạo lại những hồi ức tại phòng khách nhỏ ấy, thì...

Chàng cúi người, mỉm một nụ cười tinh quái, nhìn vào mắt tử tước phu nhân. Bà nhắm nghiền mắt, thở gấp gáp. Đôi bàn chân bà run rẩy từng đợt.

- Em là của anh, - bà thì thào.

- Thấy chưa! Phương bắc có làm cô nguội lạnh tí nào đâu!

Cơn khát nhục cảm trào lên môi Mikhorovsky. Mắt chàng nheo lại vẻ giễu cợt, nhưng cánh mũi đã phập phồng gấp gáp hơn. Chàng ngồi bất động, ngắm thân thể tròn trịa của Vêra, đôi bầu vú căng mẩy và nước da hồng hào của bà, máu trong người chàng như sôi lên. Chàng đã từng có người phụ nữ này, lúc này đây người phụ nữ ấy vẫn như xưa, đắm say, dâng hiến. Song không hiểu sao bây giờ vẫn có một hơi lạnh nào đó thổi vào chàng bất chấp cơn nồng nhiệt trong lòng.

Tử tước phu nhân đặt tay lên đầu gối chàng, khẩn khoản thì thào:

- Con mãnh sư của em! Anh nhớ không?...Em vẫn thường gọi anh bằng cái tên đấy. Mon Lion.( Con sý tử của tôi)

Nàng tỳ cả cánh tay kia lên người chàng, nửa người như treo trong không khí.

- Hãy bỏ vẻ giá băng đáng ghét kia đi! Nó kích thích em quá chừng, nhưng quá đủ rồi!...Nàng rít lên qua đôi môi đắm đuối như mê cuồng mím chặt.

Rồi nàng ưỡn cả người về phía sau như con rắn, kêu lên không kìm giữ nổi.

- Đừng nhìn em thế! Sao anh giễu cợt thế!...Mắt anh chấp chứa bao ánh thép, anh chẳng khác gì con sư tử nhìn miếng mồi. Anh thật đáng thèm muốn biết bao nhưng cũng thật đáng sợ!...

Đại công tử bật cười. Sự khinh mạn thoát ra qua giọng chàng:

- Vậy thì tôi tha cho cô đó, Vêra, khỏi những móng vuốt của tôi, ha, ha, ha!...

Giọng chàng vang ngân hoang dã.

Tử tước phu nhân tò mò vươn đầu lên, mắt thoáng một ánh chớp. Nàng nói khẽ hơn, nhưng đầy lo ngại:

- Có kẻ nào đó đang kiềm giữ anh... Hãy nói đi, ai vậy?...Một nữ chúa mới chăng?...Cô ta có đấy, em cảm thấy rất rõ.

Đại công tử dập tắt điếu thuốc. Chàng thấy đã quá đủ. Chàng đứng lên, bước lại gần tử tước phu nhân, mắt chàng rừng rực. Quả thực lúc này nom chàng thật đáng sợ. Đôi môi chàng nhăn, đầy giễu cợt.

- Vêra! - chàng gọi giật giọng.

Tử tước phu nhân nhổm người, vươn hai tay ra đón. Những viên kim cương trên những ngón tay nàng rung rẩy loé lên muôn sắc cầu vồng. Valdemar vồ lấy hai khuỷu tay nàng, điên cuồng bóp chặt. Nàng ngã xuống đệm tràng kỷ, thều thào bằng giọng mê đắm:

- Bây giờ thì màn sương hãy trùm phủ hai ta...

Valdemar nghiêng người thốt lên, giọng đã hoàn toàn bình tĩnh:

- Chỉ một mình phu nhân thôi. Tôi phải đi. Chúc bà vui vẻ ở kinh thành Peterburg.

Chàng buông tay bà ra và bước lui.

Vêra chồm dậy, ngồi lên. Mặt bà đỏ rực.

- Anh đi thật sao?!

- Vâng. Tôi đã hút xong thuốc rồi mà.

Chàng cúi chào, bước ra, khẽ cười mai mỉa.

Trong phòng lớn, bá tước Mortenski trẻ tuổi hỏi chàng:

- Bà chị họ của tôi đâu rồi, thưa đại công tử?

- Tử tước phu nhân Silva hiện ở trong phòng đỏ.

Mortenski nháy mắt tinh quái:

- Chị ấy lúc nào cũng xinh, phải không?

- Tô son hơi nhiều, cái đó làm hỏng những nét quý giá nhất, - Valdemar nhăn mặt đáp.

- Chứ ông còn muốn gì nữa? Ngoại tứ tuần rồi!

Đại công tử bước đi. Chàng bá tước trẻ bước những bước chân mềm mại như loài cáo về phía phòng đỏ.

--------------------------------------------------------------------------------

Vũ hội tưng bừng và náo nhiệt bắt đầu. Valđemar và bá tước Brôkhơvích cùng mấy người nữa dẫn đầu các điệu vũ.

Phòng khiêu vũ sặc sỡ mầu áo váy của các bà các cô xen những chiếc áo đuôi tôm màu đen của các ông, rực rỡ sắc hoa và kim cương trang điểm trên những mái đầu phái đẹp. Mùi nước hoa, mùi hoa được những chiếc quạt tay phe phẩy tạo nên bầu không khí ngào ngạt riêng biệt của vũ hội.

Những ánh mắt long lanh, những ngọc vàng lấp lánh, những đôi chân thon thả đi hài trắng nhẹ nhàng lướt nhẹ trên mặt sàn. Những thân hình phụ nữ mảnh mai duyên dáng ngả đầu vào vai những người đàn ông, dáng nghiêng của những mái đầu chứa đựng một vẻ nhục cảm nào đó ngấm nồng nàn vào máu, mà vẫn đẹp tuyệt vời. Cánh tay đàn ông trông thạt hãnh diện, những cánh tay màu đen của họ mạnh bạo ông lấy những tấm lưng mềm mại của các vũ nữ, như với vẻ chiến thắng đầy hào hùng. có những đôi vừa nhảy múa vừa thì thầm vào tai nhau những lời nồng nhiệt, như điệu valx vang động đang cuốn họ bay.

Sau khi nhảy với mấy tiểu thư quý tộc, Valđemar ôm lấy Xtefchia lao vào cơn xoáy lốc mê cuồng. và đến lúc ấy chàng mới hiểu hết sự kỳ diệu của điệu nhảy.

Lần đầu tiên, tay chàng được vòng quanh thân hình thon thả của nàng, được cảm thấy nàng gần gũi đến thế, duyên dáng đến thế, dâng hiến đến thế. Chàng ghì nàng rất chặt và cảm nhận niềm lạc thú khi nghe thấy tiếng tim nàng đang đập. Hơi thở thiếu nữ nóng bỏng thiêu đốt chàng. Chàng hơi cúi đầu xuống để được chạm khẽ vào làn tóc tơ mềm mại ấy. Đôi mắt dưới hàng mi hơi khép lại nhìn chăm chăm vào mái đầu xinh đẹp cài một nhánh cỏ chẻ ba màu trắng. Chàng trông rất rõ hàng mi dày và đôi má hồng mịn màng của Xtefchia, hình trông nghiêng tuyệt mỹ của nàng, đôi môi nóng ấm, chiếc cổ trắng nõn và đôi vai hé lộ sau lần vải. Một niềm say đắm trào dâng mãnh liệt trong lòng chàng. Chàng cũng cảm thấy rõ tác động mạnh mẽ của chàng tới thiếu nữ. Xtefchia nhảy đẹp và nhẹ nhàng, nhưng như mê đắm. Nàng không hiểu được phép mầu nào đang vây bọc lấy mình, nàng chỉ cảm thấy sung sưóng đến ngất ngây. Phòng vũ hội đèn nến sáng trưng, bao nhiêu hoa và tiếng nhạc trầm bổng đã khiến nàng loá mắt, nàng nhẩy say sưa, để hết tâm hồn vào cuộc vui chơi. Khi thấy Valđemar đang ở sát bên mình, nàng như bị một nỗi kinh hoàng đầy si mê chế ngụ. Nàng như đờ người ra trong vòng tay chàng, ngực nàng thổn thức những tình cảm chưa từng biết. Những cơn rùng mình bất an làm thân thể nàng run rẩy. Không dám nhìn, nhưng nàng vẫn cảm nhận rất rõ đôi mắt chàng đang thiêu đốt mình. Được tay chàng dìu đi, nàng như lướt trôi thoăn thoắt nhẹ nhàng trên ngọn sóng bao la của hạnh phúc. Cả hai người cùng múa đẹp như những nghệ sĩ thực thụ. Họ trang nhã và hợp với nhau đến nỗi trong đám đông nhiều đôi mắt bắt đầu đổ dồn vào họ. Niềm say mê như cơn xoáy lốc cuốn hút họ, vũ điệu của họ mỗi lúc trở nên đắm đuối hơn, kéo dài không dứt, khiến ánh mắt của khán giả chăm chú mỗi lúc càng hướng vào họ lâu hơn.

Nước mắt trực trào ra dưới làn mi của ông Ruđeski, ông khẽ thở dài. Không sao rời mắt khỏi đôi nhảy tuyệt vời kia, nhưng đồng thời cảnh ấy cũng khiến người cha đau lòng.

"Ta phải giằng nó ra khỏi chốn này, phải đưa nó trở về thôi!" - đầu ông ong ong những tiếng nói.

Muộn mất rồi!

Ông Ruđexki cảm thấy rằng đã quá muộn.

.........

Xtefchia tựa vào vai đại công tử. Ôm lấy vòng lưng mềm mại của nàng, đắm đuối nhìn nàng, dưới hàng mi khép nhẹ, ánh mắt chàng có thể khiến cho bao phụ nữ lạc lối. Xtefchia rùng mình, khép vội hàng mi dài. Công tử càng ôm nàng chặt hơn. Cả hai như trôi trên sàn nhảy.

Điệu Kotiniôn sôi trào nhịp sống. Những bông hoa được chuẩn bị bị sẵn để tung đã hết, người ta dứt vội những hoa cắm trang hoàng . Ngực Valđemar nom như một tấm giáp hoa, Xtefchia giống hệt một bó hoa, tiểu thư Rita, bá tước tiểu thư Mêlania, bá tước phu nhân Pođhorexki trẻ măng cũng phủ đầy hoa. Phòng vũ hội mang dáng vẻ một vườn hoa, phái đẹp nom hệt những bông hoa, với một vẻ mặt hồng hào rạng rỡ và những đốm sao lấp lánh trong mắt. Còn cánh đàn ông giống như những cánh bướm đen tíu tít quây quần bên những đóa hoa xinh đẹp nhất.

Một cơn say đắm cuốn lấy những người đang nhảy, nó biến thành một sự ngỏ lời nhau bằng những đóa hoa. Hương hoa ngào ngạt, niềm si mê và vẻ đẹp mê hồn dâng tràon trong ánh sáng muôn màucủa phòng vũ hội, khiến người ta bị vương vào một chiếclưới nguy hiểm, trong suốt như những sợi tơnhện mảnh mai nào đó trong thần thoại. Valđemar là người đầu tiên tỉnh táo, chàng kết thúc điệu Kolition bằng một khúc Mazur vang động.

Các bà các cô quá mệt tạm trốn vào các phòng khách nhỏ. Gia nhân mang thức uống mát ra mời. Xtefchia, hai công tước tiểu thư và Luxia chạy ra hàng lang. Đặt những ôm hoa trên hàng lan can, họ quạt lấy quạt để. Đúng lúc đó, một người hầu chạy lên cầu thang, ôm cả một bó hồng, cẩm chướng và phong lan, kèm theo lá dương xỉ có răng cưa, gã khuất vào sau cửa phòng vũ hội.

- Không hiểu hoa dành cho ai thế nhỉ? - Luxia thì thầm - Chắc là của Zanhexki tặng Barxki hẳn thôi.

Mấy người đàn ông vây quanh các tiểu thư. Một chàng đeo mục kỉnh nói với Xtefchia những lời tán tỉnh nhã nhặn. Sốt ruột, nàng cầm lấy hoa, lánh mặt vào phòng khách. Các tiểu thư khác cũng đi theo. Ngang qua dưới riềm mái , họ gặp Valđemar. Chàng mang trên tay đóa hoa tươi vừa được mang tới. Một niềm vui sướng sống động ánh lên trong mắt chàng. Chàng tách bó hoa ra thành hai phần, một phần nửa trao cho Xtefchia, nửa kia rắc lên người nàng như trong hội hoa. Chàng hạ giọng nói:

- Đây là tiết mục ngoài chương trình . Những đóa hoa này tặng tiểu thư, nhân danh cá nhân.

Những đóa hoa hồng nhung mịn màng vương vào những nếp váy dài bám vào cổ, vào vai Xtefchia, rơi xuống chân nàng. Một đóa lan mắc vào tóc nàng. Nàng đứng như trong một trận lũ hoa.

Valđemar biến vào nhà trước khi Xtefchia đang bàng hoàng chưa kịp ngỏ lời cảm ơn. Cả hai vị công tước tiểu thư kêu lên, ùa tới nhặt những đóa hoa rơi vương vãi trên mặt sàn, vui vẻ tung vào người Xtefchia. Nàng tỉnh cơn thảnh thốt, cũng ném lại. Cả ba chơi đùa như trẻ con. Chỉ mỗi mình Luxia đứng sững, như bất động nhìn ba cô gái đang tươi cười vui vẻ.

- " Đã dến thế rồi ư? ...... Đã thế rồi ư? " - Cô gái khẽ thì thầm trong tâm linh, kinh ngạc.

Tuy không thấy cảnh tặng hoa, nhưng phu nhân Iđalia cũng bắt đầu ghen với những thành công của Xtefchia. Cô gái được nhận toàn những thắng lợi. Đám thanh niên quý tộc tranh nhau xin được nhảy với nàng. Chung quanh nàng là một vòng người đông chật. Mệt mỏi nhưng rạng rỡ như rạng đông, nàng lướt khắp phòng như cánh bướm, như đóa hoa đẹp quyến rũ mắt nhìn. Phu nhân Iđalia nhận thấy rõ đại công tử đầy sôi nổi và hào hứng, chàng nhảy với Xtefchia quá thường xuyên và quá đỗi say sưa. Nhưng điều khiến nam tước phu nhân đau lòng hơn cả là Valdemar không hề ngó ngàng đến tiểu thư Mêlanhia.

Sau điệu Kotilion, trong phòng khách nhỏ, cả bá tước Barxki lẫn bá tước phu nhân Chvilexka đều đến gặp bà, cả hai đều cáu kỉnh công kích bà . Bá tước nói:

- Nam tước phu nhân đã vi phạm nguyên tắc của giới quý tộc khi đưa cái cô Rudexka ấy vào đây. Thật là quá đáng ! ça ressemble en peu mal ( Tiếng Pháp: Không còn ra thể thống gì nữa).

Những lời ấy khiến phu nhân Idalia bị xúc phạm. Bà không muốn người ta chỉ trích. Bà đứng nhìn xuống bá tước, đáp cỏng lỏn:

- Tôi không thấy gì quá đáng cả, bởi trong phòng nhảy còn nhiều cô còn thấp kém hơn Rudexka. Còn cô ấy, tuy chỉ là dame de compagnie của con gái tôi thôi, nhưng cũng có quyền được ưu đãi chứ.

Bá tước Barxki cao ngạo ngẩng cao đầu.

- Vâng! Về phía nam tước phu nhân và tiểu thư thì tôi không phản đối. Nhưng ở đây chung quanh cô Ruxexka tôi thấy có cả một sự ngưỡng mộ của giới thanh niên chúng ta. Điều đó quả là quá đáng.

- Đó là do sắc đẹp và thành công riêng của chúng tôi - phu nhân Idalia cắt lời.

- Idalia ! - Phu nhân Chvilexka lên tiếng, - Đừng có mà che chở cho con bé ấy! Ngài bá tước nói đúng lắm: Con bé ấy làm lu mờ hết các tiểu thư của chúng ta. Chị thật là thiếu cân nhắc khi đưa nó đến dự vũ hội.

Phu nhân Idalia nổi cáu:

- Nhưng tôi đâu thể để cô ấy lại khách sạn? Các vị có những điều trách móc thật lạ lùng!

- Nói chung chị đã thiếu thận trọng khi nhận con bé về Xuôđkôvxe, - bá tước phu nhân cũng cáu kỉnh thốt lên. - Cái nơi mà đại công tử thường xuyên lui tới thì lại đón một con bé đẹp như thế về!

Bá tước Barxki lo ngại, đưa mắt trách móc nhìn bá tước phu nhân.

- Permettez contesse ( Tiếng Pháp:Xin phép bá tước nhu nhân)! Tôi xin được bảo vệ cho đại công tử. Cô gái này không thể có ảnh hưởng lớn đến mức ta phải lo cho đại công tử. Cô ta không thể làm mờ được những ngôi sao của chúng ta, nhưng lại làm nảy sinh những mối lo ngại, làm băng hoại đạo đức thanh niên giời ta. Song, đối với cô ta đại công tử cũng có thể có những ham muốn này khác mà ta cũng dễ dàng bỏ qua: cô ta đẹp, đúng thế, đúng thế, nhưng ... ngay cả những vai hầu phòng lắm sự trong hài kịch chẳng đẹp lắm sao? Phu nhân hiểu ý tôi chứ ?

Đôi môi bự mỡ của bá tước phu nhân nhoẻn một nụ cười khoái trí với người vừa nói, bà nháy mắt với vẻ mặt hài hước.

Đột nhiên bá tước phu nhân Vizembergôva, từ nãy vẫn đứng ở cửa không ai để ý, bước ra giữa phòng , lên tiếng:

- Nhưng bọn gái hấu không được ai trao con gái cho dạy dỗ, không ai đưa chúng vào chỗ bạn bè, không ai chìa tay bắt tay chúng! sự so sánh của bá tước ít nhất cũng không hợp chút nào. Tiểu thư Ruđexka c est une fille jeunne, belle et très bien élevée ( Là một thiếu nữ trẻ, đẹp và có giáo dục) quả thực cô ấy đã át hẳn các cô gái của chúng ta bởi vẻ đẹp, sự duyên dáng , trí thông minh, dã cuốn hút đám thanh niên và ngay chính đại công tử nữa - chính điều đó khiến các vị không vừa ý. Có thể ca thán về cô ấy nếu các vị bực mình, có điều xin đừng có hạ nhục người ta, nhất là trước mặt có ái nữ đang được người ta dạy dỗ.

Bá tước phu nhân khoan thai quay lưng và đường hoàng bước ra khỏi phòng khách nhỏ, kéo theo sau dải lụa xanh biếc uốn lượn, sột soạt.

Bị tấn công bất ngờ, bá tước cáu kỉnh nhấm nhấm ria mép, rồi khi thấy phu nhân Idalia cũng bỏ đi, ông ta rít lên qua hàm răng nghiến chặt:

- Đồ điên!

Bá tước phu nhân Chvilexka nhún vai.

- Họ điên vì cái con bé Ruđexka đấy mà!

Cả hai trở lại phòng khiêu vũ.

Vũ hội kéo dài đến sáng. Điệu mazur cuối cùng trào dâng một< sóng âm thanh vang động, mang tiếng vọng có phần ngái ngủ của đêm hội rải khắp phòng khiêu vũ đã mỏi mệt, sàn nhà bớt phần bóng lộn, rải đầy những chiếc lá và cành đã héo nhàu, không màu, những đóa hoa dùng để trang trí đã bị dứt bẻ, mang dấu ấn riêng biệt của vũ hội vui đã mãn. Dường như trong những bức bích họa trên tường, giữa những loài cây cảnh trang trí, vẫn vương vấn những tiếng thở dài tiếc nuối, những nhịp cười và chút khao khát còn rơi rớt lại cùng tiếng nhạc.

Những cỗ xe ngựa tấp nập ở lối ra, xôn xao tiếng gọi của gia nhân và tiếng vó câu trầm đục.

Mặt trời lên, soi lóng lánh những nếp sơn bóng nhoáng của các cỗ xe, như tò mò nhìn vào cửa xe, chào những người đang ra về.

Nép mình trong một góc xe ngựa, ông Ruđexki trở về nhà, đầu cúi gục, mệt mỏi, đầy những ý nghĩ nặng nề.

--------------------------------------------------------------------------------

Hội chợ triển lãm bế mạc. Phần lớn mọi người chuyển về Guenbôvitre, nơi sắp mở màn hội săn mùa thu. Lâu đài Guenbôvitre thừa chỗ cho khách. Valđemar đón họ với phong thái vương giả.

Sẽ tổ chức cuộc săn vây soi, săn hươu, lợn rừng và săn gà ngay trong vườn thú. Cả đội quân phục dịch cho cuộc săn của đại công tử nhộn nhịp chuẩn bị.

Viên trưởng phường săn Urbanxki thực hiện đầy đủ mọi mệnh lệnh của đại công tử, ông ra lệnh cho những người phó đến lượt những người này lại có trong tay hàng đoàn thợ rừng và những người đuổi thú. Đám quản khuyển giữ chặt cổ dề những con chó săn đuổi và những con chó giống jamnhic chuyên dồn cáo ra khỏi hang.

Những cỗ xe ngựa đủ loại dần dần tề tựu quanh sân trong lâu đài, đám giám mã tíu tít chung quanh những con ngựa cưỡi. Những người thổi kèn cưỡi ngựa đứng trong vòm cổng lớn xây bằng cẩm thạch, thổi những hồi kèn chào vang động báo tin khách trong vùng lân cận kéo đến. Đại công tử mời toàn bộ giới quí tộc đến Guenbôvitre.

Tất cả những cảnh tượng ấy nom giống như một cuộc hành quân. Đại công tử Mikhôrovxki, trong bộ quần áo đi săn, nom giống như một vị thủ lĩnh chủ chốt, có mặt ở tất cả mọi nơi. Chàng chào hỏi khách mới tới, đốc thúc những công việc chuẩn bị cuối cùng, thậm chí chàng còn trò chuyện với các vị tiểu thư và phu nhân đang tụ tập trong phòng ăn lớn, nơi cánh đàn ông đang dùng bữa sáng trước khi tiến vào rừng. Gần như chẳng ai chịu ngồi, ai cũng đứng, cầm đĩa mà ăn. Sự thoải mái ấy khiến mọi người đều thấy dễ chịu. Vẫn còn sớm, nên chỉ có các vị tiểu thư và phu nhân trẻ tuổi có mặt để tiễn trai tráng lên đường. Sau những lời tạm biệt ồn ào, những chiếc xe ngựa và những kỵ mã rời khỏi cổng lâu đài, kéo thành một chuỗi dài. Tiễn họ là tiếng kèn đồng, như thể tòa lâu đài muốn gửi tiếng đồng để cổ vũ thêm đội quân của mình bước vào trận đánh.

Đại công tử cưỡi ngựa, sau lưng chàng là gã trợ thủ Jur mang đạn và hai khẩu súng săn. Valđemar đeo một khẩu súng lục trong bao da và một lưỡi dao găm trong bao bạc. Con chó Panđur to tướng trang trọng chạy bên chân ngựa của chàng, hình như nó cũng hiểu được tầm quan trọng của cuộc săn.

Đầu tiên, mọi người tiến đến những khu rừng gần nhất. Ở xa chúng thấp thoáng kéo thành một đường màu đen, càng tiến đến gần chúng càng cao lớn mãi ra. Từ chốn sơn lâm hoang dã thẳm sâu thoảng ra mùi của bao loại muông thú. Đoàn người tiến vào rừng và bắt đầu săn ngay từ khu rừng già đầu tiên.

Cuộc săn vây chó sói đã mang về thắng lợi thật to lớn. Trong đợt đầu, Valđemar không nổ súng lần nào, nhường cho khách những vị trí bắn tốt nhất. Đến lần sau chàng mới hạ được một con sói gộc lúc nó đang chạy lẩn mình giữa những bụi cây. Viên trưởng phường săn Urbanxki cùng với hai thực tập sinh cũng tham gia săn. Một trong hai người phó phường săn chỉ huy chung việc bố trí người săn đuổi, còn người phó thứ hai thì điều khiển lũ chó săn. Nhưng chỉ đạo chung vẫn là đích thân đại công tử. Mọi người chuyển sang một khoảnh rừng khác, nơi thường có nhiều nai.

Rừng thông rậm rạp với những thân cây cao vút, ken đầy những bụi cây lá phiến, rì rào nghiêm trang, nhưng bên trong thật phong phú sắc màu. Những chiếc lá màu vàng và đỏ lặng lẽ rơi xuống mặt đất, gần như không một tiếng động. Đây đó đỏ rực những bụi việt quất, những chiếc nấm từ dưới lớp rêu nhô lên những tán tròn múp míp. Những vệt nấm rút đỏ, nấm dắt vàng, nấm sữa hồng, phủ đầy sương, tạo thành những hình thêu đẹp trên thảm rêu. Mùa thu hào phóng ban phát cho rừng tất cả những gì chứa đựng trong trời đất vào tiết này hàng năm. Những sợi tơ trời trắng nõn vương vào thân thông vàng mơ, phất phơ trong không khí thành những dải dài màu bạc, quấn quanh các chùm lá thành những tấm mạng nhện bao phủ khu rừng. Cùng với hằng hà sa số những sợi tơ trời ấy là một nỗi ưu tư bỗng dưng tràn ngập, như những bản xônát mùa thu. Thiên nhiên mang vẻ lặng lẽ yên hơi nặng nề, một sự yên ả, một sự thản nhiên và nghiêm trang kỳ lạ, dường như muốn nhắn nhủ: "Thế là ta đã tới được chỗ kết cục một cách hạnh phúc rồi!"

Một cơn rùng mình chạy lan lan khắp các thân cây cổ thụ trong nỗi lo âu trước mùa đông đang đến. Lá và hoa cùng mọi loại thảo mộc cảm thấy giờ kết thúc đang đến gần nên mặt vàng thân úa. Chúng vẫn còn mỉm cười với vầng thái dương, nhưng đã là nụ cười vĩnh biệt, đau đớn, trong tiếng xào xạc luyến nhớ về tháng năm hoàng kim đã vĩnh viễn lùi xa. Chỉ những loài nấm là vẫn ngoi lên tươi tốt, không hề muốn nghe nói tới mùa đông; chúng vừa mới được chào đời, vẫn đang tràn đầy bao dự định.

Hôm nay, rừng thật phong phú sản vật, sau khi bố trí xong thợ săn, một hồi kèn đồng vang lên báo hiệu cuộc săn đuổi bắt đầu, rồi sau đó bầu không khí im lặng bao trùm. Cả hàng xạ thủ như đứng chết lặng, chỉ có tiếng những tán thông dầy lá reo vi vút trên đầu, trong một giai điệu đều đều là khúc hát ru của rừng, chỉ có những chiếc lá khẽ xào xạc rơi xuống đất, và đôi khi có tiếng chim nào chợt cất lên lảnh lót giữa đám lá cành. Hàng người được bố trí dày đặc, gần như sau mỗi thợ săn có một tay súng đứng chờ.

Valđemar đứng dưới một cây thông cổ thụ. Chàng giương súng trong một tư thế sẵn sàng nhả đạn, cây súng thứ hai tựa vào gốc thông. Chàng không thích có người hầu sau lưng; gã Jur, trợ thủ của chàng, người cao lớn, đứng cách đấy một quãng, có nhiệm vụ lấy xác những con thú bị chàng bắn hạ sau mỗi đợt nổ súng.

Cuộc săn đuổi đã bắt đầu từ một nơi rất xa đấy, những người đi săn không hề nghe thấy gì. Rừng im tiếng, như chuẩn bị đón chờ loạt tiếng nổ sẽ bùng lên. Valđemar tựa lưng vào gốc thông, không chú ý lắm đến khoảng tối đen trước mặt. Đôi mắt chàng không còn mang vẻ giễu cợt và châm biếm độc địa thường ngày, chúng ẩn đâu đó rất sâu, thay vào chỗ chúng là vẻ trầm tư thoáng sắc nhớ nhung. Đôi môi dày dặn hơi có vẻ nhục cảm căng dài ra thành một đường cương quyết, như sẵn sàng đối địch, và qua nỗi nhớ nhung thỉnh thoảng lại có một ánh chớp dữ dội lướt qua đôi mắt. Và những khi ấy hàng lông mày tạo thành một vòng cung hung bạo. Chàng như đang ngẫm nghĩ điều gì, đang cân nhắc điều gì, có thể đang mơ ước đến một điều gì đó... Nhưng trên mặt sóng ước mơ ấy hẳn có những ghềnh đá thù nghịch nào đó. Chúng gây nên những bóng đen đầy đe dọa trên vẻ mặt và trong ánh mắt chàng.

Đột nhiên chàng tươi lại, như thể có tia nắng mặt trời nào vừa rọi đúng đầu chàng. Một nét cười thoảng qua môi chàng. Chàng thì thầm gần như âu yếm:

- Xtefchia...

Gió thổi, những chiếc lá cây vàng ruộm đu đưa nhè nhẹ, và những ngọn thông cao vút ầm ào nhiều hơn, vài tiếng chim lảnh lót rơi giữa không trung.

- Xtefchia... Xtefchia... - những cây cối chung quanh và những tiếng chim kia như thì thầm nhắc lại.

Từ xa vẳng lại tiếng mõ lốc cốc và tiếng tù và, tiếng hú hét kéo dài. Cuộc săn đuổi đang tiến lại gần.

Chỉ một lúc tập trung chú ý nữa... Có tiếng vó nặng nề, trầm đục, tiếng cành gẫy răng rắc, rồi Valđemar nhìn thấy một con hươu sừng to lớn lao ra từ chỗ bên cạnh. Con vật phóng qua lùm cây bằng bước chạy nặng nề, đầu ngửa ra, phiến sừng với những nhánh tua tủa ngả trên cổ.

Valđemar nhắm, nhưng không nổ súng, chàng nhường phát súng đầu cho công tước Zanhexki. Công tước vội nâng súng lên ngắm, nhưng con hươu thấy động, quay người tại chỗ, ngoặt sang hướng Valđemar. Zanhexki bắn cả hai viên từ hai nòng - trượt! Con hươu ngấc đầu, vừa chảy máu vừa tiến lại gần đại công tử.

Valđemar nổ súng, nhằm vào ngực, bắn liền hai viên. Con vật to lớn rống lên, bị thương nặng, cố chạy tiếp.

Brôkhơvích kết thúc việc bắn hạ con hươu. Công tước Zanhexki tự nhủ thầm:

- Đại công tử mơ màng quá, bắt đầu bắn trượt rồi!

Những tiếng súng nổ vẫn không ngừng, cả hàng người đều bắn.

Vài con hươu ngã gục, đàn thú càng túa ra nhiều hơn. Đại công tử bắn hạ được khá nhiều, chung quanh chàng xếp một vòng xác thú đáng kể.

Khi đám người xua thú đã tiến lại sát gần; những người đi săn tụ tập lại xung quanh công tước Gierstorf. Ai cũng kể lại chiến công của mình.

- Tôi bắn nhiều nhất, - Treska kêu lên.

- Thế ngài hạ được mấy con?

- Mấy à?... Chắc là cũng có... Ồi, tôi cũng không biết nữa! Chốc nữa hẵng tính.

- Thưa các ngài, xin chú ý! Tôi cho rằng ngài Trestka muốn bớt cho chúng ta một chú thỏ để tăng chiến lợi phẩm của mình! - Brôkhơvich vui vẻ nói to.

Trestka nổi cáu.

- Với cậu thì tớ không thể làm thế được, bởi khi ấy cậu sẽ lộ mặt là người bắn kém nhất!

- Xin lỗi nhé! Tớ hạ được sáu thỏ, một sói, một sơn dương. Dẫu sao cũng còn hơn cậu, chỉ được mỗi một con cáo quèn với hai chú thỏ xám.

- Cả hai ông đều bắn giỏi và hạ được nhiều thú đấy, - công tước Gierstorf dàn hòa.

Bá tước Barxki tiến lại gần Valđemar.

- Ta chờ các tiểu thư đến cùng ăn sáng chứ? - Ông khoác tay chàng lên tiếng hỏi.

- Hẳn rồi, họ sắp đến bây giờ đấy.

Bá tước kéo chàng sang một bên.

- À propos. Xin ông nói cho tôi biết... hay đúng hơn, xin ông hãy làm ơn xác định rõ mối quan hệ của cô... comment donc! Cô Ruđexka, với chúng ta.

Valđemar sững người như bị sét đánh, cơn giận sôi trào trong lòng, chàng nghiêm khắc nhìn bá tước và hỏi lại:

- Quan hệ gì kia? Tôi không hiểu!

- Ah Dieu! Kìa đại công tử! Tôi muốn ông giải thích rõ vị trí của cô gái ấy giữa chúng ta.

- Cô ấy là cô giáo của Luxia Elzonôvka, đồng thời là một người bạn... một người bạn thân.

- Không phải thế, chuyện đó tôi cũng biết... Nhưng cô ta hình như còn được những đặc quyền gì đó cao hơn thế do các vị ban cho, thì phải?... Cô ta được coi ngang hàng với các tiểu thư giới quí tộc chúng ta hay sao?... Nhưng Ruđexka đứng ở nấc thang hơi thấp so với tầng lớp cao quý của chúng ta đấy... hơi thấp!

- Xin lỗi ngài, nhưng cái tầng lớp cao quý chúng ta, như ngài nói, lại là một khái niệm rất tương đối và đòi hỏi phải lý giải rất nhiều, - Valđemar ngắt lời.

Bá tước nhăn mặt, lấy lại dáng đứng cho trang trọng.

- Ở môi ông, những tiếng ấy hình như hơi có vẻ giả tạo đấy, đó thật là một giọng điệu không thích hợp không xứng với hậu duệ của một trong những dòng họ cao quý nhất thuộc giới quý tộc chúng ta.

- Thưa bá tước, tôi không phải là kẻ cuồng tín về đẳng cấp. Tôi đánh giá cao dòng họ mình, những không mê muội thành kính nó. Tôi nghĩ dấu ấn của sự cao quí là ở hạnh phúc, chứ không phải ở gia huy, bởi các dòng họ khác trong nước cũng mang gia huy tương tự thế này.

- Nhưng ông mang trên gia huy chiếc mũ tước công mà những kẻ khác không có.

Valđemar nhoẻn một nụ cười khó chịu, giễu cợt.

- À!... Thì ra thế?... Ở tôi là chiếc mũ tước công, ở bá tước là chín chiếc gậy?... những thứ đó tạo nên sự cao quí? A! Nếu vậy thì quả là tiểu thư Ruđexka không thể sánh nổi với chúng ta, cũng như chị em nhà Sêriga, ông Giơnhin và những người khác - những người được coi là thuộc giới ta, cũng chung đụng với chúng ta, nhưng trong gia huy lại chỉ được mang có năm chiếc gậy.

Bá tước nhìn chàng tò mò nhưng giận dữ.

- Tôi không hiểu sự phẫn nộ của ông.

- Còn tôi, xin bá tước thứ lỗi, tôi không hiểu nổi toàn bộ câu chuyện giữa chúng ta.

- Valđemar phẫn nộ, chàng không che giấu điều đó, không cần giữ ý nữa.

- Dẫu sao tôi vẫn cố gắng tìm cách thuyết phục ông.

- Không, thưa bá tước, chẳng ích gì đâu. Xin chớ nhọc công vô ích.

Barxki nói tiếp, vờ như không nghe:

- Dấu ấn của chúng ta không nằm ngay trên gia huy, nhưng vẫn chứa đựng ở truyền thống. Cái mà thế giới gọi là giới quí tộc, ở ta vẫn đòi hỏi một sự trân trọng, thậm chí một sự cưng chiều. Chúng ta không được quên điều ấy! Không được đem những nhân tố ngoại lai vào giới chúng ta, gây nên những trận đau đầu, làm tê liệt những quan điểm của chúng ta, những xu hướng thiêng liêng của chúng ta, không có quyền quên điều ấy!

Bá tước giơ ngón tay trỏ lên ngang mặt, chĩa ánh mắt nhọn như lưỡi lê vào Valđemar, dằn giọng nhắc lại:

- Không có quyền!

"Thật là một thằng ngu sôi nổi!" - Valđemar nghĩ thầm. - "Bệnh nhức đầu... làm tê liệt... chất men!"... Những thứ đó thì liên quan gì tới tiểu thư Ruđexka? - chàng nóng nảy nói to thành tiếng.

- Ồ, có chứ! Khả năng nữa là khác. Cô ta chính là nhân tố...

- Có thể khiến chúng ta mắc chứng đau đầu chắc? Ha ha!... Xin ngài hãy tin rằng, nếu có ai đó làm kẻ khác đau đầu, thì chắc chắn là chính chúng ta khiến cô ấy đau đầu, chứ không phải ngược lại.

Bá tước cựa quậy không yên vì bị chạm nọc.

- Trước hết, chúng ta cần cách ly những kẻ như thế thật xa, không trực tiếp đưa họ vào giới ta. Điều đó khiến mọi người bất an, gây sự thiếu tin tưởng trong giới.

- Tất cả những... lời cửa miệng trống rỗng mà bá tước vừa nói không được áp dụng ở nhà chúng tôi! Ở gia đình tôi và trong vùng quanh đây, tiểu thư Ruđexka được đánh giá rất cao và cô ấy hoàn toàn xứng đáng được tôn trọng, chúng tôi cố gắng đối xử với cô ấy theo cách xứng với tư cách của cô. Chúng tôi muốn cô ấy không cảm thấy mình là kẻ xa lạ, và bất cứ ai đến nhà chúng tôi nhất thiết cũng phải tuân theo điều ấy.

Valđemar nói bằng giọng cộc cằn, không cần giữ lễ độ nữa.

Chàng không còn quan tâm đến việc bá tước đang là khách của chàng. Tính nóng nảy bẩm sinh chế ngự chàng như một cơn giông tố. Nhưng hình như bá tước không hiểu những lời chàng vừa thốt ra, ông ta không muốn mếch lòng, bởi ông ta vừa muốn chinh phục được đại công tử vừa muốn thắng trong cuộc tranh luận này.

- Tôi không muốn xúc phạm đến tư cách của cô gái ấy, elle est biên tenue (Tiếng Pháp: Thậm chí cô ta cũng có tư cách), và quả thực trong quyển danh bạ của Nhesiexki cũng dành một góc nhỏ cho cái họ Ruđexki. Mon Dieu! Thì ngay trong đám gia nhân của chúng tôi cũng có kẻ mang những cái họ được ghi trong danh bạ. Nhưng những kẻ ấy đâu thể được xếp vào cùng loại với chúng ta, đâu thể cùng vui chơi với chúng ta, cùng chuyện trò trong phòng khách ...

- Ngài bá tước, xin ngài chớ làm tôi phải rời bỏ vai trò một chủ nhà mến khách bằng những lối so sánh kiểu ấy! Cái cách đó khiến tôi nổi giận đấy! Nếu ngài còn theo lối đó, tôi buộc phải báo trước cho ngài hay rằng hôm nay, cùng tham dự bữa trưa với chúng ta, sẽ có viên quản gia, người trưởng phường săn và chánh quản trị lâu đài riêng của tôi. Và ngài, thưa bá tước, vì lòng kính trọng tôi và ông nội tôi, ngài sẽ phải chìa tay ra bắt tay họ. Còn về tiểu thư Ruđexka thì vai trò của cô ấy giữa chũng ta đã được xác định rất rõ, không thể nào hạ thấp cô ấy mà không hạ thấp phẩm giá của... chính chúng ta.

- Xin lỗi ngài! Tôi chỉ nói dưới giác độ truyền thống. Những kẻ như cô ta lây nhiễm cho chúng ta. Chúng tôi có chứng cớ ngay ở bản thân ngài: ngài chẳng quá nhiệt thành biện hộ cho cô ta đó sao! Tôi không phản đối rằng có thể đặt vấn đề về các cô gái như thế, tôi không phản đối... nhưng, theo cách khác kia. N'est - ce pas?(Tiếng Pháp: Không phải sao?)

- Kìa ngài! - Đại công tử hét lên.

- Pardon! Nhưng cô ta là một phần tử không thích hợp trong giới chúng ta, elle n'est pas nous!(Tiếng Pháp: cô ấy không phải dành cho chúng ta) Không nên gần gũi và thân mật với cô ta. Cô Ruđexka, đối với chúng ta - là một con hủi!

Valđemar lao tới, cuồng nộ. Những lời sắc nhọn, phỉ báng đã chực tuôn ra, sắp trào ra, sắp bật khỏi môi chàng. Bá tước cảm nhận điều đó, đột ngột quay phắt lại với mấy người đàn ông đang đi tới. Cùng lúc đó trên con đường xuyên rừng chợt vang lên tiếng vó ngựa và xuất hiện một cỗ tứ mã kéo chiếc xe đầy ắp tiếng chuyện trò: các tiểu thư đã đến. Những người đi săn chạy vội tới đỡ họ xuống xe. Sự có mặt của phái đẹp và niềm hi vọng được ăn bữa sáng do các cô mang đến khiến mọi người vui vẻ.

Không thèm để ý đến ai. Valđemar hất khẩu súng săn ra sau lưng, bỏ đi vào rừng, giữa những cây thông và những khóm cây thấp đã úa vàng. Mắt chàng loáng lên những ánh chớp dữ tợn, môi đầy vẻ giễu cợt.

Thấy thế, Brôkhơvích đuổi theo chàng.

-Valđy, anh đi đâu thế? Các cô đã đến rồi, bữa sáng đang tỏa khói trong trại. Mình đói ngấu như con sói mà mình vừa hạ.

- Đi ăn đi, và thay mình lo cho mọi người. Đừng quên vỗ béo cho cái lão... độn ấy!...

- Ai? Barxki ấy à?

- Cậu đoán đúng đấy.

- Kìa cậu! Trong số chúng ta đây chỉ có mỗi một lão độn thôi, mình đoán trúng thì có gì là lạ.

- Được rồi cậu đi đi.

-Sao cơ?

- Mình muốn ở lại đây một mình.

- Thật là ngây thơ đến đáng ca ngợi! Thiếu cậu thì đằng kia còn ra làm sao nữa?

- Thôi đi!

Brôkhơvích tóm lấy tay Valđemar.

- Valđy, nghe tớ nói đây! Nếu như cậu yêu mến tớ và muốn trả miếng Barxki thì nên trở lại. Không làm gì hắn cả, những cũng chẳng thèm quan tâm chút nào đến hắn, đó sẽ là hình phạt tốt nhất cho lão thộn ấy. Tớ không biết lão hành hạ cậu về việc gì, tớ cũng ngạc nhiên không hiểu sao lão lại làm thế, bởi như vậy là lão đã xóa sạch cơ hội của chính con gái lão - mà ngay trong điều kiện bình thường cơ hội ấy cũng đã rất mỏng manh. Nhưng tớ không nhận ra cậu nữa đấy, Valđy ạ! Ngày trước thì tự cậu cũng có thể thản nhiên quay lưng lại với lão Barxki. Qua việc cậu nổi cáu, tớ cảm thấy quả đã có chuyện gì đó nghiêm trọng lắm xảy ra.

- Cậu nói phải! Chính cái lão chỉ biết tước hiệu và hợm mình đến mức ngu ngốc này đã khiến tôi phát cáu.

...

Hai người quay trở lại với các bạn vừa đúng lúc. Chiếc xe thứ hai chở đầy các tiểu thư cùng chiếc xe ngựa Mỹ vừa đến.

Bữa sáng trôi qua vui vẻ, nhưng không kéo dài, bởi Valđemar đang vội.

Người ta đề nghị mỗi một tiểu thư tự chọn lấy một người bạn đứng phục cùng vị trí. Bá tước phu nhân Vizembergôva mặt rạng ngời vội chạy đến với Valđemar. Chàng duyên dáng cúi chào phu nhân, hài lòng vì bà đã vượt trước tiểu thư Melanhia, người trong bữa sáng đã không úp mở hứa trước với chàng cái ân huệ ấy. Khoác tay bá tước phu nhân, Valđemar lo cho Xtefchia. Nàng đang đứng với Luxia phía bên, nhằm họng súng vào một cây thông lớn. Trong đám đàn ông, bá tước Barxki đang mưu mô gì đó, hẳn là điều bất lợi cho Xtefchia. Nỗi lo lắng của chàng khiến bá tước phu nhân để ý.

- Monsieur, vous me troublez!(Tiếng Pháp: Ông làm tôi lo) Hình như ông không hài lòng về sự tháp tùng của tôi thì phải.

- Trái lại, thưa bà, tôi hết sức hân hạnh. Nhưng không phải mọi người ai cũng đã ghép đôi xong, việc này chậm chạp quá.

Bá tước phu nhân đưa mắt liếc nhanh sang đại công tử, rồi nhìn theo hướng mắt chàng.

- A, tôi hiểu rồi! Luxia và tiểu thư Xtefchia chưa có đôi! Sao họ không tự mình lựa chọn nhỉ? Chắc chắn nhiều người đang hi vọng ở họ. Tôi sẽ nháy mắt ra hiệu cho Giơnhia, hẳn anh ta phải hàm ơn tôi lắm.

Valđemar vui vẻ hôn tay vị phu nhân xinh đẹp.

- Không cần thiết nữa đâu, thưa bà, Jurếc đã lo việc đó.

- À, vâng.

Brôkhơvích mỉm cười thân thiện với Xtefchia để nàng chọn anh. Nàng vui vẻ đồng ý, họ cùng Luxia bước đi.

Barxki gườm gườm ngó theo.

- Vụ bắt cóc Xabinka! - lão mỉa mai - Brôkhơvích quên là vẫn còn những người phụ nữ khác.

Zanhexki mỉm cười.

- Kìa ngài bá tước, đúng hơn là bắt cóc chị em sinh đôi dính nhau, bởi hai tiểu thư bao giờ cũng như bị khâu liền vào nhau ấy thôi!

Barxki không thích bị kẻ khác phá rối. Lão nhìn từ trên cao xuống Zanhexki, nói chua ngoa:

- Thôi, ông hãy vào vị trí đi là vừa. Con gái tôi đang chờ!

Mọi người đều lên các xe ngựa mui trần để đi đến khu rừng khác. Một số vị phu nhân cùng tiểu thư Rita cũng tham gia săn. Nhưng đợt săn lần này với sự tham gia của phái đẹp không mấy thắng lợi.

Xtefchia, Luxia và Brôkhơvích đứng gần đại công tử chuyện trò cởi mở, thậm chí nhiều lúc còn nghe tiếng cười lanh lảnh của bá tước phu nhân Vizembergôva. Cả hàng người xì xầm chuyện trò. Những phát đạn thường nổ vào khoảng không nhiều hơn là trúng vào thú rừng, nhưng số thú bị hạ cũng không ít. Trong đợt săn, đoàn người dồn đuổi xua ra cả một bầy lợn rừng, chúng hồng hộc nện móng lao thẳng về phía những người thợ săn. Tiếng súng nổ liên tục không dứt, nhưng những người bắn quá hăng máu nên thường bị trượt. Một con lợn độc to tướng chạy thẳng về phía công tước Zanhexki. Nước chạy gần, lắc lư hai sườn bết đầy nhựa cây đen kịt, những chiếc nang to tướng ánh lên trong cái mõm há hốc vì điên cuồng của con thú. Công tước không bị mất bình tĩnh, ông khoan thai ngắm và nổ súng. Viên đạn sượt qua lưng con vật, không làm gì được nó. Nổi điên, nó hộc lên, phóng nhanh về phía trước. Người ta nã vào nó hai phát đạn nữa, viên đạn của công tước Gierstorf bắn trúng chân, Barxki bắn thủng tai con thú. Mõm nó sùi bọt, đảo cặp mắt đỏ ngầu nhìn quanh rồi lao thẳng vào Xtefchia, với tốc độ rất nhanh, vừa chạy vừa hộc lên những tiếng khủng khiếp.

Xtefchia sững người vì kinh hoảng, nàng tái mặt, nhưng không mất hết bình tĩnh, nàng lấy thân mình che cho Luxia và bước lui. Hàng ngũ các tay súng náo động. Kinh hoàng, Brôkhơvích thét bảo Xtefchia chạy trốn, còn chính anh cũng quay lưng định chạy. Công tử Mikhôrôvxki đứng sững, mặt tái nhợt, dữ tợn, nhưng vẫn bình tĩnh.

Đúng vào giây phút cuối cùng, giữa nhưng người thợ săn đứng thuỗn người thảng thốt nhìn con lợn độc hăng máu lao vào Xtefchia, thì Valđemar đột ngột lao tới nhanh như cắt gạt nàng ra sau một gốc thông, rồi nhảy bổ vào con thú, vung dao găm đâm một nhát khủng khiếp vào đúng tim nó. Bị một đòn chí mạng, con lợn rừng ngã vật ra cỏ, phun ra một vòi máu đen kịt, thân mình nó rùng lên giãy chết, rồi hoàn toàn bất động.

Vẫn cầm chặt con dao đẫm máu, Valđemar đưa tay gạt ngang vầng trán tái nhợt đẫm mồ hôi. Mắt chàng dữ dội, môi vẫn mím chặt. Chàng nhìn con lợn rừng vừa chết rồi bước nhanh đến bên Xtefchia. Nàng đã phần nào bình tĩnh, mặt vẫn còn tái, nhưng mắt nhòa lệ long lanh ánh lửa, cùng Luxia bước về phía chàng. Ném lưỡi dao găm xuống đất, Valđemar vồ lấy hai bàn tay thiếu nữ. Đôi mắt thảng thốt của chàng nhìn nàng. Chàng thốt lên câu hỏi nghẹn ngào:

- Tiểu thư có sợ lắm không?... Lạy Chúa tôi! Thật là một trường hợp khủng khiếp!

Nàng nồng nhiệt xiết tay chàng.

- Cảm ơn ông... Ông đã liều chết cứu tôi... Điều đó... tôi không bao giờ quên...

- Tôi vừa trải qua một giây phút kinh hoàng!... Thôi ta đừng nhắc đến chuyện đó nữa.

Những người thợ săn và các bà các cô đến lúc này mới thoát khỏi cơn bàng hoàng, hoảng hốt và kinh ngạc. Sự can trường của đại công tử khiến mọi người kính phục. Brôkhơvích lấy lại bình tĩnh trước tiên, nhưng anh có phần xấu hổ. Mọi người đều bước lại bên cây thông chúc mừng Xtefchia thoát nạn và ca ngợi lòng dũng cảm của đại công tử. Họ thán phục bắt tay chàng, nhưng nhìn chàng tò mò. Nhất là đám phụ nữ, hết đưa mắt nhìn chàng lại chuyển sang nhìn Xtefchia, Brôkhơvich an ủi Luxia vẫn còn đang trong cơn thảng thốt. Bá tước phu nhân Vizembergôva xiết chặt tay đại công tử.

- Vainquer! Maintenant vous l'avez prise, elle vous appartient!(Tiếng pháp: Hỡi người chiến thắng! Bây giờ ngài đã chinh phục được nàng, nàng sẽ thuộc về ngài!)

Đại công tử đặt một chiếc hôn lên tay bà.

Sau lúc mặt trời lặn, đoàn người đi săn trở về trong tiếng kèn đồng chào đón và tiếng nhạc vang rền của dàn nhạc đang chơi trong dãy nhà cầu.

--------------------------------------------------------------------------------

Buổi tối, lâu đài sáng rực ánh điện. Những bức tường hình tròn lắp kính của khu vườn ấm mùa đông long lanh ánh sáng và màu xanh tươi mát của cây cối. Trong phòng tiệc lớn, một chiếc bàn bày theo hình móng ngựa đủ chỗ cho hơn trăm người ăn, chìm ngập trong hoa, trong ánh đèn và vẻ sáng long lanh của những bát đĩa cốc tách tuyệt vời. Từ phòng tiệc có những bậc thang bằng sắt quanh co dẫn tới khu vườn ấm mùa đông, từ đó vẳng lại tiếng rì rào khe khẽ của đài phun nước và những thác nước nhân tạo. Những bậc thang cài những vòng hoa được soi sáng bởi từng chùm đèn thủy tinh mầu làm theo hình hoa uất kim cương, nom như chiếc cầu nối thần tiên dẫn từ phòng tiệc tới chốn bồng lai - ta có thể gọi khu vườn tuyệt mỹ này bằng cái tên ấy. Những toán gia nhân đông đảo, mặc đồng phục trang nhã, mùi hương hoa nồng nàn, một bầu không khí đặc trưng nào đó - tất cả những thứ ấy khiến cho người ta như say.

Dạo bước trong những căn phòng thần diệu ấy, Xtefchia như đi trong mộng. Mắt nàng khẽ nheo lại trước muôn vàn của cải giàu sang và cách bài trí trang nhã. Thiếu nữ thấy lòng lâng lâng, như bị kích thích, khắp nơi khắp chốn quanh nàng đều toát ra vẻ hấp dẫn, mỗi lúc một mạnh thêm.

Bá tước tiểu thư Melanhia và cha đẻ của cô lại bị ru đưa trong những ấn tượng khác. Cô thầm hứa sẽ dùng mọi cách để trở thành bà chủ của tòa lâu đài này. Bá tước tiểu thư nhìn đại công tử đầy sùng mộ, gần như hạ mình, chính điều ấy càng khiến chàng bực bội và càng xa cô hơn. Còn bá tước thì dương dương đi khắp lâu đài, ngẫm nghĩ về hiệu quả một khi những triệu bạc của ông ta được gắn thêm vào lâu đài sang trọng này.

Cũng có thể ông ta đang cố tìm xem nơi đây còn thiếu những gì. Mọi thứ đều khiến ông ta thán phục, nhưng cái gu tinh tế trong việc bài trí tòa dinh thự khiến ông nghĩ là nó vẫn còn quá khiêm nhường.

Trong bữa trưa bá tước rất bực mình, vì đại công tử đã giới thiệu viên quản gia, người trưởng phường săn và chánh quản lý lâu đài của chàng theo cái cách khiến cho tất cả cánh đàn ông đều phải bắt tay họ, và bá tước cũng không thể nào làm khác được. Nhưng rồi những thứ rượu vang ngon lành đã làm cho bá tước bớt bực bội, rượu Sămpanh lại hỗ trợ thêm, và đến cuối bữa tiệc bá tước hoàn toàn chấp nhận sự hiện diện của những người ấy. Ông chỉ còn thầm dự định rằng một khi trở thành nhạc phụ trong toà lâu đài này, ông sẽ ra một số điều kiện nhất định về việc tiến hành cải cách đẳng cấp - việc mà đại công tử có vẻ không hiểu biết mấy.

Trong bữa ăn, dàn nhạc chơi ngoài bao lơn. Lâu đài, khuôn viên, dãy bao lơn và khu vườn hoa kiểu Anh đều được chiếu sáng rực rỡ, thậm chí dòng sông cũng trôi xuôi trong ánh lửa đèn được bố trí trên hai bên bờ, trong khu vườn thú và trên các thuyền bè. Những ngọn đèn nhiều màu trang hoàng cho những bậc thềm cẩm thạch dẫn xuống bến sông, những thảm hoa và những đại lộ đầy hoa. Những dây đèn nho nhỏ lắc lư trong đám lá cành và giăng thành những tấm thảm màu bên trên các đại lộ. Trong các thảm cỏ cũng lấp lóa ánh đèn, hệt như hằng hà sa số những đốm lửa lang thang. Những thác nước nhân tạo được chiếu sáng bằng pháo hoa thăng thiên bắn vọt lên trời.

Sau bữa tiệc không ai ở lại trong lâu đài. Người thì tản ra các đường đi dạo và những bồn hoa, người đi thăm những đài phun nước và những bể chứa phủ đầy hoa, mỗi bể được chiếu sáng bởi một loại pháo bông có mầu riêng. Những tia nước phun xòe ra trên cao óng ánh như cầu vồng. Nhiều người bước xuống những chiếc thuyền trang hoàng bằng muôn tràng hoa lá và những ngon đèn đủ màu. Chiếc du thuyền "Xtefnhia" được trang trí toàn những ngọn đèn màu đỏ tươi và những tràng hoa hồng xoã dài xuống tận mặt nước.

Dàn nhạc thứ hai - dàn nhạc của nhà máy - đang chơi trong nhà hóng mát trên bờ sông. Cụ Machây cũng lang thang dạo bước quanh vườn, và khi nhận thấy chỗ nào cũng đẹp hơn xưa cụ lại lắc đầu buồn bã. Cụ không muốn đoán xem những thứ tuyệt diệu này là vì ai, song cụ vẫn thầm hiểu trong dạ.

Trên dãy bao lơn, bà tước tiểu thư Barxka khoác tay đại công tử.

- Ông vui lòng chỉ cho tôi xem những hang động được chiếu sáng chứ? - Cô hỏi thì thầm, khẩn khoản.

Nom cô có vẻ mơ màng và đầy hấp dẫn nhục cảm. Chiếc áo dài hở ngực rất rộng càng khiến cô thêm cuốn hút, làn da ngăm ngăm nồng ấm tương phản với thứ vải màu sáng và những làn đăng ten mảnh mai. Những viên ngọc run rẩy trên cổ cô.

Nặng nề tựa cánh tay để trần vào tay đại công tử, cúi đầu âu yếm và nũng nịu, cô nhắc lại:

- Được chứ? Ông sẽ chỉ cho tôi xem những hang động ấy chứ?

- Được thôi nếu tiểu thư muốn.

- Nghe nói chúng tuyệt lắm!...

Họ lặng lẽ rời dãy bao lơn, bước sâu vào trong vườn hoa, giữa những đài phun nước. Vài người đi ngang qua mặt họ. Tiểu thư Rita ném cho bá tước tiểu thư ánh mắt giễu cợt, khó chịu lạ lùng và nhìn Valđermar ngạc nhiên. Bá tước tiểu thư lên tiếng

- Guenbôvitre thật là tuyệt! Tôi không thể tưởng tượng nổi nó xinh đẹp nhường ấy. Ông quả là được sống trong một chốn thiên đường đấy. Có vì thế mà ông thêm phần hạnh phúc không? - Cô hỏi, nhìn vào mắt chàng.

- Điều đó còn tùy thuộc ở chỗ người ta hiểu hạnh phúc là thế nào nữa chứ. Tôi yêu Guenbôvitre, không phải vì nó lộng lẫy, mà vì nó là của tôi. Đây là mảnh đất của tôi, địa bàn hoạt động của tôi, nơi tôi muốn đưa nó đến trạng thái thật hoàn thiện.

- Ông biết cách làm được điều đó. Bài trí thật tuyệt vời. Ông thật có bàn tay phụ nữ và khiếu thẩm mỹ trong bố trí dinh thự.

Valđemar sốt ruột nhìn tiểu thư.

- Ô! Tôi đâu muốn nói đến cách trang trí. Đó không phải là công sức của tôi, mà là kỉ niệm của bà Gabriela tôi đó. Tôi chỉ có công chăm lo giữ gìn những kỉ niệm ấy thôi. Bà tôi kì vọng biến Guenbôvitre thành cung Vecxây thứ hai, vì vậy tôi không tiếc công sức đóng góp vào việc chăm lo công trình của bà.

- Vâng, phụ nữ thường giàu ham muốn và năng lực để tạo thành những kiệt tác có hiệu quả hơn. Nhưng như vậy, người vợ tương lai của ông sẽ không có đất để trổ tài nữa, vì tất thảy những gì có thể mơ ước đều đã thành hiện thực cả rồi. Trừ phi người ấy khát khao sự thay đổi thì không kể...

Valđermar mỉm cười. Chàng đoán được ý định của bá tước tiểu thư: cô ta muốn đẩy chàng đến chỗ phải ngỏ lời "Có một số phụ nữ thật nông cạn biết bao!" - chàng nghĩ bụng.

Bá tước tiểu thư nhìn chàng săn đón.

- Liệu ông có ưng thuận cho vợ mình thay đổi nơi đây chăng, nếu người ấy muốn?...

- Tôi không rõ, thưa tiểu thư. Điều đó mang tính tương đối.

- Tôi hiểu rồi! Có thể điều đó tuỳ thuộc vào mức độ sâu sắc của tình cảm mà ông dành cho người ấy, phải không? Nhưng thường khi những tình cảm gắn bó mật thiết, nhiều khi tình yêu buộc người ta phải có những hy sinh... rất lớn lao.

Valđermar ngạc nhiên nhìn tiểu thư.

- Tiểu thư cũng hiểu điều ấy sao?

- Ồ vâng! Nhiều việc không thể hiểu nổi trước kia sẽ hiện hình rất rõ một khi... lòng ta chợt đổi thay.

- Phải rồi, nhưng nói thí dụ tiểu thư chẳng hạn tiểu thư sẽ hy sinh gì đây cho tình cảm?

- Tôi ư?... Tất cả!

- Đến thế kia á! Chắc giới của mình thì tiểu thư chẳng hi sinh đâu.

- Tôi không hiểu!

- Nếu tiểu thư yêu một người không thuộc giới quí tộc, thì nhân danh tình yêu, liệu tiểu thư có dám trở thành vợ của người ấy không?...

- Ồ không! Tôi không bị đe dọa bởi một trường hợp như thế đâu, quelle idée!(Tiếng Pháp: Sao ông lại nghĩ thế?) Tôi không bao giờ thèm nhìn những người không thuộc giới chúng ta nữa là. Chỉ có thể yêu những người cao cấp nhất!

Mái tóc mĩ miều của bá tước tiểu thư ngả vào vai Valđemar, dường như muốn nói với chàng: "Anh là người cao quí nhất - em là của anh!"

Valđemar hiểu, nhưng chàng không có cảm giác gì. Chàng mỉm cười hơi giễu cợt.

- Thế cái "tất cả" mà tiểu thư có thể hi sinh đâu rồi?

Nụ cười của chàng khiến tiểu thư phật ý. Cô mím chặt môi.

- Ông đặt một câu hỏi thật lạ lùng, hình như ông không mấy tin ở tình cảm của tôi... Nhưng người tôi yêu chắc chắn sẽ đánh giá đúng tình cảm ấy.

- Hẳn rồi! Những phát hiện như vậy xứng đáng được coi là những thành công tuyệt vời nhất!

- Ông chưa từng biết đến chúng ư?

- Ngược lại, tiểu thư ạ, khá nhiều rồi, nhưng chỉ phát hiện thôi. Còn chữ "thành công" tôi muốn dùng để chỉ niềm hạnh phúc nẩy sinh từ việc phát hiện ấy, tôi nghĩ rằng đó phải là niềm hạnh phúc thần tiên lắm, nhưng điều đó thì... tôi chưa được hưởng.

- Bởi có lẽ ông không cố gắng lắm?

- Làm sao có thể cố gắng để có hạnh phúc, nó tự đến với ta chứ? Còn ý muốn tìm được cơ hội chỉ là một mục tiêu nhợt nhạt.

Bá tước tiểu thư im lặng hồi lâu, rồi cô nói khẽ như tự nhủ:

- Tôi muốn được là đàn ông quá. Đàn ông có thể thốt ra những gì họ cảm nhận, có thể đi theo tiếng gọi của trái tim. Còn phụ nữ chúng tôi thì không có quyền làm thế.

Giọng cô mơ màng, mắt ngước lên nhìn trời sao - đôi mắt đầy những tia lửa, cháy lên nỗi sốt ruột, nhưng đã được khoác ra bên ngoài một chiếc áo ưu tư.

Valđemar nhìn cô. Chàng giật mình trước sắc đẹp của cô, bá tước tiểu thư quả là tuyệt vời xinh đẹp.

"Thật đáng tiếc cho Zanhexki không có mặt ở đây" - chàng thầm nghĩ - "Chắc hẳn chàng ta sẽ quỳ ngay xuống chân nàng, bởi bề ngoài cô ta quả là... đáng ca ngợi. Còn mình, là một kẻ phàm tục, bao giờ mình cũng chuộng bàn tay hơn là găng tay, đặc biệt là trong cái việc mà cô ta đang mơ ước... Ôi! Giá như ngày trước nhỉ!... "Valđemar đưa mắt nghịch ngợm liếc bá tước tiểu thư.

- Tiểu thư bảo là phụ nữ thường rụt rè trong việc biểu lộ tình cảm riêng ư? Tôi không thấy thế!

- Chứ ông muốn thế nào, muốn họ tự thổ lộ nữa sao?

- Ồ không! Nhưng bao giờ họ cũng là người gây hứng cho người ta tỏ tình. Tình cảm của họ, một khi rõ ràng, bao giờ cũng giúp cho người yêu dễ dàng đạt tới hạnh phúc. Chuyện ấy giống như một bài ca không cần lời vậy.

Đại công tử cố tình nói ra điều ấy, chàng biết chàng đang đi trên một lối nhỏ rất trơn, rằng chàng vừa tung ra chiếc lưỡi câu mà bá tước tiểu thư rất có thể sẽ đớp. Nhưng điều đó chàng thấy ngồ ngộ, chàng không thuộc những kẻ quá nghiêm khắc đối với những thứ tình cảm loại này. Sắc hồng hiện rõ trên nét mặt bá tước tiểu thư kích thích chàng, sự ác ý làm tuôn ra miệng chàng những lời tiếp theo:

- Thường thường, có những người phụ nữ giống như những loài hoa nở xòe cánh trước vầng thái dương, toả làn hương ngào ngạt đầy hấp dẫn, và khi vầng trăng hiện lên thay thế mặt trời, hoa lại khép cánh, giấu mầu, giữ kín hương thơm như sợ sẽ còn quá ít để dành cho người mình yêu dấu. Bìm bìm là một trong những loài hoa ấy, và là thứ hoa tôi yêu. Khi phụ nữ bày tỏ tình yêu của mình với người yêu thương, giống như hoa bìm bìm trao cho vầng dương sắc màu và mùi hương rất kín đáo của mình, thì đó là lúc họ nói không cần lời " Em là của anh, hãy yêu em đi!" Đó là những lời tỏ tình lặng thầm, để rồi tiếp đó mới được nói ra thành lời qua miệng người đàn ông.

Bá tước tiểu thư căng thẳng lắng nghe chàng nói, vờ như say sưa lắm. Môi cô run rẩy niềm hạnh phúc, cô trông thấy mục đích cần đạt đã cận kề, đang toả muôn sắc cầu vồng.

- Ông yêu bìm bìm lắm sao? - Cô hỏi khẽ.

- Ồ vâng! Yêu lắm.

- Ông nói thật hấp dẫn, có thể nghe mãi không chán. Nhưng có phải bao giờ vầng thái dương cũng cảm nhận được những lời của hoa cỏ? Biết bao đôi mắt hướng lên mặt trời, biết bao niềm ngưỡng mộ trào dâng... Liệu đoá bìm bìm đáng yêu kia có được nhận tia nắng ấm áp hơn dành cho riêng mình không?

- Chắc chắn chứ, nếu nó làm thức tỉnh một tình cảm chân thành và chân chính. Tiểu thư thấy không, mặt trời đủ thông minh để không đánh đồng tất cả niềm ngưỡng mộ dành cho mình cùng một loại. Vầng dương phân biệt, hiểu rõ tình cảm nào dành cho bản thân mình, tình cảm nào dành cho vầng hào quang chói lọi của mình, không bao giờ nhầm lẫn. Mọi sắc thái tình cảm mặt trời đều dễ dàng cảm nhận, và đó là điều duy nhất tránh cho mặt trời khỏi kiêu căng.

Barxka run lên vì lo lắng, bởi giọng nói của đại công tử và nội dung những lời của chàng khiến cô phân vân. Cô hạ làn mi xuống.

Valđemar liếc nhìn cô lần nữa, mắt chàng loé lên những ánh lửa tinh quái. "Không biết tôi có phải là mặt trời không, chứ cô hoàn toàn không phải hoa bìm bìm, mà chỉ là một đoá hướng dương tầm thường thôi - đó là điều chắc chắn!" chàng thầm nghĩ.

Họ đã đến gần những hang động được chiếu sáng, nơi vang lên tiếng ồn ào của cuộc vui. Bá tước tiểu thư bước chậm lại, nói mà không nhìn đại công tử.

- Ông có biết là công tước Alfônx Zanhexki đang cố theo đuổi tôi?...

Giọng cô ta chứa một chút kênh kiệu.

- Tôi biết, thưa tiểu thư.

- Ba tôi rất ủng hộ ông ấy nhưng tôi... à mà ông nghĩ thế nào về ông ấy?

- Đó là một người rất tốt, hơi trống rỗng một chút, nhưng trong giới ta tính cách đó được coi là ưu điểm.

- Trống rỗng? Tôi không nhận thấy thế! Nghĩa là ông khuyên tôi nên nhận lời?...

Giọng của cô run run.

- Thưa tiểu thư, tôi không bao giờ can dự vào những chuyện như thế. Tôi đã nói suy nghĩ của tôi về ông ta. Còn những việc tiếp theo lại là cách đánh giá, nhìn nhận, tình cảm hoàn toàn riêng tư, không thể có sự tham gia của người thứ ba.

- Nhưng ông không khuyên tôi xa lánh ông ấy kia mà?

- Tiểu thư Melanhia, tiểu thư nói điều đó theo cách có thể xúc phạm đến công tước đấy. Có thể nhận lời của ông ấy hay không, nhưng không thể khuyên bảo hoặc ly gián.

- Sao ông cứ nói tránh đi thế?

Valđemar nhíu mày, chàng nhìn thấy nụ cười ỡm ờ của bá tước tiểu thư, và điều đó khiến chàng đâm bực. Chàng đã mệt, muốn chấm dứt câu chuyện này cho rồi, nhưng cách đặt vấn đề của cô gái khiến chàng sôi máu. Chàng đáp xẵng:

- Không hiểu sao tiểu thư cứ nhất thiết muốn biết quan điểm của tôi về một vấn đề mà thật tình, tôi không quan tâm. Nếu đã thế thì tôi cũng xin nói thật. Tôi nghĩ công tước Zanhexki là người đáng kể nhất trong tất cả những người đang theo đuổi tiểu thư đấy.

Tiểu thư Barxka nín thở.

- Thế nếu tôi quyết định lấy ông ta?

- Thì tôi sẽ hết sức chân thành chúc tiểu thư hạnh phúc.

Bá tước tiểu thư sững sờ, mặt tái nhợt, môi cô run run không kiềm chế nổi. Thở hổn hển, cô bước nhanh như bị ai đuổi. Cả hai cùng im lặng hồi lâu.

Đột nhiên Melanhia rút tay ra khỏi cánh tay Valđemar, kêu lên, giọng đầy phẫn nộ:

-Cảm ơn ông, tôi xem hang động một mình thôi!

- Xin tuỳ ý tiểu thư - chàng đáp, cúi chào.

Cô chạy vào động, chàng trở về lâu đài.

- Thế là ta đã đốt mấy chiếc cầu bằng vàng sau lưng rồi đấy... Nhưng cô ta quả là nực cười!

Xtefchia lặng lẽ lẩn ra khỏi khu vườn, nơi anh chàng đeo mục kỉnh cứ lẵng nhẵng đuổi theo nàng. Cùng với Luxia và hai công tước tiểu thư Pođhorexka, nàng bước vào khu vườn ấm mùa đông. Nàng đi trên những lối nhỏ, giữa những bụi dương xỉ tốt bời và những lá thu hải đường mịn như nhung, với sắc màu như sơn men, qua những chiếc cầu treo cheo leo trên các ngọn suối. Nàng dừng chân bên các tảng đá, nơi những thác nước nhân tạo trút xuống. Trong hốc đá, một con cú xù lông, dưới tảng đá một chú rắn cuộn tròn, còn trong nguồn suối những con cá vàng đang quẫy lượn.

...

Xtefchia cứ đi như thế, nhìn ngắm, lắng nghe, hít thở mùi hương hoa, mà không hiểu đây là thực hay mơ. Nhưng ngay cả trong mơ, nàng cũng chưa hề được thấy cảnh tượng kì thú như thế bao giờ. Trong niềm thán phục, nàng không nhận thấy Luxia đã dắt các công tước tiểu thư đi nơi khác, để khoe với họ bộ quần áo đi săn gà rừng. Xtefchia còn lại mỗi mình. Nàng ngây ngất đắm say vì hạnh phúc quá chừng. Nàng không hề thấy rằng đã mấy phút rồi, trên những bậc thang rải đầy hoa, giữa những khóm hoa đua nở, chàng đang đứng kia - chúa tể và chủ nhân của những kho báu nơi đây - xinh đẹp, trang nhã, trong vầng hào quang rực rỡ của những bóng đèn màu, chàng đứng lặng trên cao, im lặng nhìn nàng, như đang say mê chiêm ngưỡng hình ảnh Xtefchia. Tựa vào một thân cây đào kim nương cổ thụ, nàng đứng lặng nhìn đăm đăm vào cuối vườn xa, trong chiếc áo dài vũ hội, quay nghiêng về phía những bậc thang nàng như thành một thứ trang điểm sống động đến tuyệt diệu của khu vườn quí. Mơ màng, nàng không hề thấy chàng đang chậm rãi từng bước xuống thềm, mắt đăm đăm nhìn nàng, nàng không hề nghe tiếng chân chàng nhẹ nhàng đặt trên lối nhỏ. E làm nàng sợ hãi, chàng dừng bước. Và đến lúc ấy nàng mới chợt giật mình, linh tính báo cho nàng biết có người nào đó đang ở gần. Nàng đột ngột quay lại. Công tử chìa cả hai tay cho nàng, Xtefchia không kêu lên, nhưng mặt nàng tái đi. Vào chính giây phút này, khi tâm hồn nàng đang tràn ngập hình ảnh chàng, nàng lại chẳng muốn gặp chàng chút nào, bởi nàng thấy lòng xao động. Nàng e sợ sự có mặt của chàng, e sợ ánh mắt chàng.

Đôi bàn tay ấm áp của chàng nắm chặt tay nàng. Chàng đứng gần quá. Niềm say đắm gảy vào những sợi dây đàn tình của họ, những đoá hoa trao mùi hương tuyệt diệu đến ngất ngây cho khuôn mặt họ. Cả hai cùng run rẩy.

- Thế là đã lần thứ hai tôi làm tiểu thư sợ tại Guenbôvitre rồi đấy, - chàng thì thầm bằng giọng rất thấp, rất khẽ. - Kìa tiểu thư Xtefchia, tiểu thư làm sao vậy?...

- Không, không... xin ông, xin công tử hãy buông tôi ra...

- Tại sao tiểu thư lại sợ tôi thế? Sao tiểu thư tránh mặt tôi?

Nàng đưa mắt nhìn chàng. Đôi mắt xám đang cháy lên một ngọn lửa màu sẫm, gần như thành màu đen. Đôi lông mày chau lại. Trên khuôn mặt của chàng đại quý tộc trẻ, trong thoáng run run của khoé môi, trong nét rung động dồn dập của cánh mũi toát ra niềm say đắm và nồng nhiệt, hoà trộn với vẻ âu yếm rụt rè. Xtefchia đã từng thấy vẻ mặt ấy ở chàng trong phòng bày chân dung... Nàng cố giằng ra mạnh hơn.

- Xin ông hãy buông tôi ra, - nàng nghẹn ngào thốt lên.

Chàng kéo mạnh nàng lại gần mình, đôi tay chàng càng xiết chặt. Xtefchia cảm thấy mình như kiệt sức. Toàn bộ sức lực của nàng đã phải dùng để chế ngự các giác quan đang trào lên phấn hứng. Mặt chàng như thèm khát nghiến ngấu nàng, chàng kéo nàng vào sát mình, thì thào:

- Tiểu thư sợ tôi ư?

- Không... nhưng...

Em vừa nghĩ về tôi! Tôi biết! Đừng vùng vẫy thế, vô ích. Em đang ở trong tay anh đây rồi... Trừ hai ta, lâu đài này không còn ai nữa. Ở lại đây với anh!

- Hãy buông tôi ra, - Xtefchia tuyệt vọng kêu lên.

Đột ngột, dùng hết sức, nàng vùng ra khỏi tay chàng, nhanh như cắt chạy vội lên những bậc thang. Lát sau nàng mất hút.

Valđemar nhìn theo nàng bằng đôi mắt rực lửa, đưa tay gạt ngang vầng trán, chàng bước mấy bước rồi nặng nhọc ngồi xuống chiếc ghế dài cẩm thạch.

- Nàng phải là của ta, dù có phải làm đổ sập thế gian đi nữa! - Chàng thốt lên với cả niềm đắm say. Chàng nhìn lên những bậc thang, nơi Xtefchia vừa biến mất, rồi rảo bước theo nàng. Chàng cố tìm nàng trong đám đông, và gặp nàng đang đứng cạnh Luxia cùng vài người khác. Trong gian đình tạ sáng đèn, bá tước phu nhân Vizembergôva đang chơi đàn tranh, mọi người chăm chú lắng nghe. Valđemar đứng dưới tán cây sau lưng Xtefchia. Chàng thấy rõ nàng xúc động và run rẩy trước ánh mắt chàng. Khi bá tước phu nhân ngừng chơi, tiếng ồn ào dậy lên. Người ta lớn tiếng cảm ơn bà. Xtefchia nhổm dậy. Tranh thủ lúc ấy, Valđemar hơi nghiêng người nói giọng nghiêm trang và chân thành:

- Xin tiểu thư tha lỗi, tôi thật là điên cuồng... Xin lỗi tiểu thư... Nếu đồng ý, tiểu thư hãy bắt tay tôi nào!

Nàng chìa tay cho chàng, cả người run rẩy.

- Tiểu thư tha lỗi chứ? - Chàng thì thào khẩn khoản.

- Vâng, - nàng đáp.

- Tôi trót quá điên cuồng, nhưng thực ra tôi vẫn tôn trọng tiểu thư hơn tất thảy.

Cả hai bước lại nhóm người đang đứng vây quanh bá tước phu nhân.

...

--------------------------------------------------------------------------------

Những hội săn, những trò vui, những cuộc thi ngựa kéo dài mười ngày ròng rã. Kết thúc mùa vui ở Guenbôvitre là vũ hội trang phục đã từ lâu được nêu trong chương trình. Phòng vũ hội màu trắng trong lâu đài, với những hàng cột cẩm thạch quấn dây thường xuân chìm ngập trong ánh điện, trong ánh phản chiếu long lanh của những chiếc đèn chùm pha lê, trong những hoa cùng lá. Trong phòng có đông đủ giới quí tộc trong vùng và rất nhiều người ở nơi khác đến. Những bộ phụ trang thật đắt tiền và đặc sắc. Bá tước phu nhân Vizembergôva nổi bật hẳn lên với bộ phục trang tượng trưng giông tố. Làn vải màu ngọc lam tuyệt diệu của chiếc váy dài nặng thướt tha, điểm xuyết thêm những cụm voan giả các màu mây dồn tụ: vàng đục, tím sẫm, xanh lơ và xám trắng - tất thảy hợp nhau thành một tổng thể rất hài hòa. Trên những mảnh voan ấy vàng óng những ánh chớp dích dắc làm bằng lá vàng được khâu đính với lượt voan bằng những mẩu vải rắc những vụn kim cương óng ánh. Một sợi dây chuyền gồm những viên kim cương lớn quàng quanh cổ bà. Những con rắn vàng đính ngọc quý quấn quanh đôi tay bà. Từ những tay áo ngắn xõa dài những chùm cỏ tốt tươi, nhẹ nhàng đến nỗi mỗi cử động của tay đều khiến chúng chao đưa uốn lượn mãi, như bị gió lốc đẩy xô. Mái tóc đen dày nặng của bá tước buông xõa, trên đầu chồng chất những đám mây voan màu tím với một ánh chớp vàng xuyên qua, mang một viên kim cương trên đỉnh. Tay phu nhân cầm một chiếc quạt ghép bằng vàng lá đính kim cương và chiếc gậy bằng vàng có tia chớp kim cương dích dắc. Bộ trang phục nom thật nghệ thuật và khác thường, rất hợp với sắc đẹp cổ điển nhưng đáng sợ của bá tước phu nhân. Những túm cỏ tả tơi giả làm gió và những ánh chớp đột ngột của kim cương khiến phục trang nom thật hấp dẫn. Bá tước tiểu thư Melanhia ăn mặc giả một người phụ nữ Izraen giàu có, nom cô cũng rất xinh trong chiếc váy bằng vải lam vàng, với khăn trùm đầu trắng tinh và chiếc vương miện cao có đính ngọc, tất thảy tạo nên một tổng thể hoàn hảo, hợp với vẻ đẹp phương đông của cô. Tiểu thư Rita đóng giả Kataryna Hôuớt, Luxia thành một cô bán hoa người Italia. Xtefchia trong bộ y phục của một vị phu nhân thời Đốc chính, với chiếc váy dài lướt thướt bằng len nhẹ, dải khăn lụa, chiếc mũ đen nhỏ cắm lông đà điểu. Tóc nàng được chải rất trang nhã, chảy tuôn một làn sóng bồng bềnh những vòng tóc xuống lưng nàng. Cổ nàng đeo một chuỗi ngọc trai khá quý. Trong bộ phục trang ấy, với chiếc quạt bằng lông đà điểu đen, với một bó hoa trà màu hồng cài trên ngực và trong tóc, nom nàng trang nghiêm hơn thường ngày, nhưng càng xinh đẹp và cao nhã hơn, khiến nhiều đôi mắt đàn ông hướng theo nàng hơn theo cô gái Do Thái tuyệt vời kia. Valđemar và phần lớn đàn ông đều không giả trang.

Vũ hội thật tưng bừng. Hai dàn nhạc thay nhau chơi liên tục. Phong cách của vũ hội này khác vũ hội dịp triển lãm: có một phòng nhảy tuyệt diệu hơn, số người chọn lọc hơn, quần áo phong phú hơn và không khí tinh thần khác hẳn buổi vũ hội công cộng. Nơi đây, đại công tử vừa là chủ nhà vừa là chủ nhân của hội vui.

Trong đội hình của điệu mazur, Brôkhơvich dẫn Melanhia và Xtefchia chạy đến trước mặt công tử Mikhôrôvxki.

- Ánh đèn điện và ánh lửa au naturel!(Tiếng Pháp: Tự nhiên.)?- Anh ta kêu lên.

- Tôi chọn lửa. Chán ánh điện lắm rồi. - Valđemar đáp.

Brôkhơvich liền trao Xtefchia cho chàng.

Bá tước tiểu thư nở một nụ cười khó chịu, giễu cợt.

- Les extreemes se touchent! (Tiếng Pháp: Các đối cực thường hấp dẫn nhau.) - Cô thốt lên mỉa mai.

Đại công tử nhảy điệu mazur theo phong thái cổ điển, duyên dáng và trẻ trung. Xtefchia thì rất uyển chuyển - họ thật là đôi nhảy chưa từng thấy. Vừa nhảy chàng vừa nhìn thẳng vào mắt nàng. Nàng không nhìn xuống. Những vòng quay, chàng ghì nàng rất chặt, nhưng không đắm đuối. Cách nhảy của chàng tuy khéo léo và sinh động đến táo tợn, nhưng nom hơi cứng nhắc, khiến chàng thêm phần đặc biệt. Vẻ mặt chàng gần như nghiêm trang, còn Xtefchia - mặc dù có những ánh rạng đông trong mắt - nhưng vẫn trầm tư. Hai người đều có những động tác rất tao nhã, khiến người ta phải thán phục.

- Cette fille a l air d une princesse! (Tiếng Pháp: Cô tiểu thư kia có dáng điệu công chúa thật!) - Bá tước tiểu thư Melanhia nhấm nhẳng giữa hai hàm răng.

Nhưng Brôkhơvich nghe thấy.

- Vâng, tôi muốn viết dòng này dưới đôi bạn nhảy kia: L état c est moi (Tiếng Pháp: Quốc gia là tôi.) - chàng nhiệt thành thốt lên.

Bá tước tiểu thư ném cho chàng ánh mắt thách thức.

Cụ Machây đứng một bên, giữa hàng cột. Mắt cụ chăm chú theo dõi những người đang nhảy múa, nhưng không có vẻ dễ chịu. Ngược lại, hàng lông mày của cụ nom dữ dội, ánh mắt u uẩn. Cụ vẫn nhìn thấy đứa cháu trai đang nhảy kia nhưng sao khác thế, điệu mazur với người thiếu nữ này dường như chế ngự cháu trai cụ. Vốn là một người không thích nhảy mấy, sao lúc này nó lại nhảy say sưa đến thế, nhìn Xtefchia đăm đăm, không còn thấy gì hơn. Hay là, con bé Xtefchia này?... Cụ Machây chợt lo ngại. Hôm nay con bé mới lạ lùng làm sao! Vị phu nhân thời Đốc chính kia, duyên dáng đưa quạt che miệng, trang trọng tao nhã lướt đi trong phòng hệt như một nàng công chúa. Cụ Machây dường như không nhận ra nổi cô Xtefchia của ngày thường, trong chiếc váy khiêm nhường giản dị, vui vẻ, có khi đùa nghịch như trẻ thơ, có khi lại trầm tư luyến nhớ. Điều gì đã khiến hôm nay cô gái trở nên nghiêm trang đến thế?... Bao giờ cô cũng vẫn nhanh nhẹn, nhẹ nhàng như làn gió, bao giờ cô cũng tế nhị, đầy duyên dáng và hấp dẫn. Nhưng vẻ trang trọng kia, sự tao nhã mà đường bệ đang toát ra từ cô gái hôm nay kia - khiến cụ choáng váng. Nhìn cô gái đang nhảy múa không rời mắt cụ vừa nhớ lại những giây phút thấp thoáng trong sương mờ của bao tháng năm qua, rồi nhắm mắt lại, lắng nghe tiếng tim đập dữ dội bởi những hồi ức vừa được đánh thức, và đột ngột từ ngực cụ chợt bật lên tiếng rên rỉ già nua:

- Chính nàng... đúng là nàng... Sao lại giống đến thế?... Sao lại thế?...

Rồi lát sau, cụ lại thốt lên, gần như hoảng hốt:

- Cả tên, cả sắc đẹp, cả tuổi, cả sự hấp dẫn - tất cả đều y hệt như nàng ngày ấy... Trời ơi!...

Cụ già đứng lặng, dõi theo bóng hồng thấp thoáng, càng ngày càng phát hiện thêm ra những nét giống mới mà trong lòng đau như cứa.

- Cũng tính cách ấy, cũng cung cách ấy... cũng những cử chỉ và giọng nói ấy... Phải chăng chính nàng đã tái sinh?...

Toàn thân cụ run rẩy.

- Còn định mệnh, phải chăng cũng sẽ nguyên như cũ?... Định mệnh của gia đình ta... Lạy Chúa, xin người hãy thương con!...

Cụ Machây bàng hoàng quá đỗi, cụ tránh không nhìn cháu trai, tránh cả ánh mắt chàng.

...

Buổi tối cuối cùng, trong phòng ăn tụ tập một nhóm người ít ỏi hơn, và tình cờ sao - toàn những người đáng mến nhất. Gia đình bá tước Barxki cùng vài người nữa thuộc loại ấy đã ra đi. Một không khí mát mẻ, khác hẳn trước. Bá tước tiểu thư ra đi không thắng lợi. Cô được tặng một bó hoa rất đẹp, dàn nhạc cũng tấu lên một bản nhạc tuyệt vời như dành cho những người khác, đưa cô đi là một cỗ xe tuyệt hảo với bốn con ngựa xám giống Ả Rập, nhưng bá tước tiểu thư mang vẻ mặt hầm hầm. Cô đã thất vọng. Cô đã không trở thành vị hôn thê của đại công tử và cũng không còn hy vọng nào hết. Bá tước tiểu thư vô cùng hậm hực khi nghĩ rằng thất bại này hẳn do một kẻ nào đó gây ra.

Bá tước Barxki ra đi u ám như một đám mây đen. Mơ ước được làm nhạc phụ tại Guenbôvitre đã chạy trốn ông, ông không còn tin là sẽ dành được nó nữa. Ông thầm trách con gái, trách cô không quan tâm tới cha và vinh quang của dòng họ, ông không nghĩ rằng lòng tự ái của cô cũng đang bị tổn thương, thậm chí còn nhiều hơn ông. Bá tước nheo mắt ngắm vẻ đẹp tuyệt vời của cô con gái, thêu dệt hình ảnh ấy trên nền một tài sản khổng lồ và chiếc vương miện tước công trên nền vàng. Ông thảng thốt tự hỏi: "Chẳng lẽ tất thảy những thứ ấy không hề có tác dụng gì đến đại công tử sao? Thật là một thằng ngốc!" Và mỗi lần hình ảnh duyên dáng, tế nhị của Xtefchia lướt qua trước mắt nhà quí tộc đầy tự hào này, ông lại xiết chặt nắm tay.

Tâm trạng chua chát của hai cha con bá tước hình như cũng tác động đến cả cỗ xe. Nhưng bốn con ngựa Ả Rập vẫn phi nước kiệu nhanh về phía ga xe lửa, xa dần điền trang Guenbôvitre khó chịu kia, cái điền trang giống như giấc mộng vàng của bá tước tiểu thư đang khuất dạng trong sương mờ.

Trong toà lâu đài người ta chẳng buồn, nhưng không khí cũng khác. Mọi người đều như chìm đắm trong nỗi yên tĩnh ưu tư sau mấy ngày ồn ã. Họ dạo bước trên những lối nhỏ của khu vườn mùa đông, ghé thăm hầm rượu, ghé nhà trồng dứa và xuống thăm thung lũng hoa hồng xinh tươi. Ai cũng thầm tiếc khi nghĩ rằng ngày mai họ đã phải rời xa tòa lâu đài kỳ diệu này. Không ít người khẽ buông một tiếng thở dài, không ít đôi mắt thầm dõi tìm cái điều đã từng là trục chính của những ngày hội vừa qua, là điểm chính yếu của tòa lâu đài.

Xtefchia không thở dài, cũng không đưa mắt dõi theo Valđemar, nàng chỉ trầm ngâm lặng lẽ. Nàng cảm thấy những tình cảm phân vân kỳ lạ: nàng muốn rời bỏ nơi đây mà sao không thể, nàng muốn trốn chạy - sao có gì kéo nàng lại, nàng muốn chống cự sao có gì thầm lên tiếng bảo nàng: "Muộn mất rồi!" Lòng nàng nặng nề như thể tòa lâu đài khổng lồ này đang đè nặng lên người nàng. Sự xa hoa, vẻ tuyệt diệu lại bắt đầu khiến nàng bật lên nức nở. Những thứ tình cảm khác nhau đang dày vò nàng, thiêu đốt như lửa cháy.

--------------------------------------------------------------------------------

Vài ngày sau, khách khứa rời Guenbôvitre. Công tước phu nhân Pođhorexka đã ra đi trước cùng con trai, con dâu và tiểu thư Rita.

Trang Guenbôvitre như đượm buồn, hình như những ngày đầu tháng mười đã khiến nó mang sắc thái ấy. Gia nhân có vẻ mặt buồn chán, những người hầu phòng như ngái ngủ lê chân. Dẫu trước mắt, họ sẽ được nghỉ ngơi một cách xứng đáng, họ vẫn tiếc những ngày đầu tuyệt vời vừa qua.

Quản gia Oxtrôgienxki và hai thực tập sinh đang bước xuống từ dãy bao lơn chợt gặp đại công tử đang bước lên. Chàng trầm ngâm từ nhà ấm bước ra, tay mang một bó hồng vàng tươi rói. Họ lễ phép dẹp đường, chàng nhìn họ mỉm cười thân thiện.

...

Xtefchia đang đứng trong chính sảnh của lâu đài, trước những bậc thềm, đã đội mũ và mặc áo choàng ngắn. Nàng cài khuy găng tay, đùa với con chó Panđur. Luxia chạy lên cầu thang gọi mẹ.

Valđemar từ hành lang bên bước ra, đứng cạnh Xtefchia, trao cho nàng bó hồng, và vì gia nhân đang có mặt, chàng nói bằng tiếng Anh:

- Cầu mong những đoá hoa này sẽ giúp tiểu thư nhớ trang Guenbôvitre, và sẽ nức hương trong phòng nàng.

Xtefchia đỏ mặt. Nhìn chàng thân mật, nàng đáp:

- Cám ơn. Tôi không quên Guenbôvitre đâu... dù không có những đóa hoa này...

Chàng hôn tay nàng.

- Guenbôvitre cũng ghi nhớ mãi hình ảnh tiểu thư. Tiểu thư đã làm nơi đây tươi đẹp, giờ lại để nó đơn côi... Tôi ở lại đây chẳng khác chi một kẻ tu hành nơi cô tịch.

- Vậy ông hãy đi với chúng tôi nhé!

Chàng liếc nàng rất nhanh. Những tia lửa lấp láy trong mắt chàng. Quay lại mấy người hầu phòng đang tụ tập, chàng ra lệnh:

- Bảo thắng con Apôlô.

Một người hầu phòng trẻ tuổi chạy xuống nhà cầu. Đúng lúc đó, phu nhân Iđalia cùng Luxia và cụ Machây có viên chánh bộc đưa tiễn xuống cầu thang. Họ cũng nghe thấy mệnh lệnh của đại công tử.

- Anh đi với chúng tôi ư? - Nam tước phu nhân vừa hỏi chàng vừa nhìn Xtefchia đang đỏ mặt và những đoá hoa hồng vàng trong tay nàng.

- Vâng ạ, - Valđemar đáp, - cháu sợ những bức tường trần trụi này. Chưa bao giờ thấy chúng buồn thảm như lúc này.

Chàng chạy lên cầu thang, gạt người hầu sang một bên, tự mình đưa tay đỡ ông nội.

Oxtrôgienxki cùng mấy thực tập sinh, viên chánh quản lâu đài và trưởng phường săn vừa đến. Những người hầu phòng và gia nhân tụ tập trong gian poótic dưới hàng cột. Viên giám mã Bađôvich đứng ở cửa. Dàn nhạc trong nhà cầu chơi bản Uvéctuya của Zupế mà Xtefchia yêu thích - bản "dân cày và thi sĩ". Phu nhân Iđalia và Luxia cũng được tặng những bó hoa to tướng. Chiếc lanđô lót nhung đỏ, thắng bốn con ngựa thuần chủng cao lớn màu vàng xám, có những người tùy tùng cưỡi ngựa đi trước và sau. Bên cạnh là con Apôlô đã thắng yên cương đang nóng nảy hất hất đầu, mõm sùi bọt, gõ móng xuống mặt sỏi. Từ gian poótic đến cổng chính có hai hàng xạ thủ cưỡi ngựa, mặc những bộ lễ phục, do ông Jur chỉ huy. Valđemar đưa ông nội và phu nhân Iđalia lên xe. Xtefchia và Luxia ngồi ghế trước.

Đại công tử nhảy lên ngựa.

- Mai tôi về, - chàng nói khi tạm biệt mọi người. Cỗ xe chuyển bánh. Hai hàng xạ thủ cúi chào những người ra đi. Khi cỗ xe vừa ra khỏi chiếc cổng thứ nhất, hai hàng người cưỡi ngựa liền tản ra, xếp thành bốn hàng, phóng ngựa theo xe, Jur dẫn đầu. Từ tháp canh cao vút của lâu đài vang động một khúc kèn chào tha thiết. Đó quả thật là một cuộc tiễn đưa vương giả, nhưng nó chỉ làm mỗi mình cô bé Luxia thấy vui mà thôi. Phu nhân Iđalia ngồi nhăn nhó, cụ Machây trầm ngâm. Cả hai đều đoán được rằng những thủ tục danh dự này cùng việc Valđemar đi theo, không phải dành cho họ mà là vì Xtefchia. Cụ Machây tránh không nhìn nàng. Nàng cảm thấy được điều đó. Một sức nặng không chịu nổi đè lên ngực nàng, mặt nàng đỏ bừng. Valđemar cưỡi ngựa đi bên cạnh, cũng im lặng. Xtefchia trông rõ những chiếc chân dẻo dai của con Apôlô trong nhịp nước kiệu phi nhanh, thấy gót ủng của Valđemar với những chiếc đinh thúc ngựa sáng loáng. Chàng nóng nảy giật cương. Yên cương và dây chằng đai khẽ kêu cọt kẹt. Con Apôlô cắn cắn hàm thiếc, mõm phì bọt. Xtefchia muốn nhìn lên cao hơn, nhưng nàng e ngại ánh mắt Valđemar mà nàng cảm thấy đang nhìn mình. Chuyện trò không ăn nhập vào nhau, mọi người đều mang vẻ mặt ưu tư, gần như lặng lẽ về đến tận Xuôđkôvxe.

Gần tối, ngồi trong thư viện, nhìn qua cửa sổ Xtefchia trông thấy đại công tử Mikhôrôvxki. Chàng đang đi dạo trong vườn, qua các đường lớn trồng cây. Lá vàng rơi thẫn thờ xuống chân chàng. Làn khói xanh lam từ điếu xì gà lởn vởn bốc lên vương quanh những sợi tơ trời giống như những dải tóc bạc bay lơ lửng giữa các hàng cây. Đại công tử đang rất trầm ngâm, cử động của chàng không nhanh nhẹn như thường ngày, dáng người như nặng nề hơn.

Xtefchia biết rằng ngày hôm sau Valđemar sẽ trở về Guenbôvitre, rồi sau đó sẽ tới tham dự mùa săn với các gia đình quyền quý khác trong nước, đến tận mùa đông. Cô gái không sao rời khỏi khung cửa sổ. Hàng nghìn ý nghĩ quay cuồng trong đầu nàng, trái tim nàng thắt lại đau nhói - niềm tiên triệu nỗi nhớ nhung chàng. Đôi mắt tuyệt vời của Xtefchia nhòa lệ, ngực nàng thổn thức.

Valđemar vẫn đi dạo mãi, không thôi.

"Chàng đang nghĩ gì thế? Có phải cũng nghĩ về điều sắp đến như em?..."

Một niềm hy vọng lớn lao rụt rè tràn ngập tâm hồn nàng, gieo một cảm giác đắm say vô bờ. Cô gái nhắm mắt, lắng nghe nhịp đập của chính trái tim mình, lắng sâu vào dòng suy nghĩ của chính mình và chúng chợt khiến nàng hoảng hốt vì quá ư táo bạo. Một nụ cười sung sướng hiện trên gương mặt nàng, như ánh rạng đông, nhưng rồi vụt tắt. Cuộc đấu tranh trong lòng nàng kéo dài, những sức mạnh nào đó mà nàng không thể gọi tên giằng co nhau. Nàng hiểu rõ mình, mà... cùng vừa tự che giấu mình.

Còn Valđemar vẫn thong thả bước đi trên các đường cây, trong xạc xào lá rụng, đầu chất chồng những suy nghĩ mông lung.

Chàng không còn ngạc nhiên khi nhận thấy cái mông mênh của những mơ ước và mộng tưởng ngày xưa đã hiện thành xương thành thịt và đang đứng trước mặt chàng, xinh đẹp vô ngần... Chàng chỉ suy ngẫm xem người ấy có phải dành cho chàng hay chăng? Liệu chàng có vươn tay đến với nàng? Liệu chàng có được đón nhận nàng chăng? Và con người đã hư hỏng bởi những thành đạt, đã từng vờn chơi với hạnh phúc trong đời ấy giờ đây đang tự hỏi mình:

- Liệu điều diệu kỳ này có phải dành cho ta?...

Lòng chàng trào dâng những hy vọng, tràn ngập hạnh phúc và đẹp đẽ xiết bao. Chàng muốn được tiếp tục sống trong những niềm hy vọng ấy. Chàng muốn lao về phía trước, nhưng tự kiềm chế được mình.

--------------------------------------------------------------------------------