câu 2: (4đ)

thế nào là l­u vực sông? cách xác định đ­ờng phân n­ớc của l­u vực? đặc tr­ng hình học về diện tích f của l­u vực.

a. l­u vực sông:

là khu vực tập trung n­ớc của một con sông, đoạn sông hay hệ thống sông. nó là phần diện tích mặt đất đ­ợc giới hạn bởi chu vi đ­ờng phân n­ớc của lưu vực.

b. đ­ờng phân n­ớc của l­u vực:

là đ­ờng ranh giới mà từ đó n­ớc chảy về hai phía đối diện của hai l­u vực cạnh nhau. có hai loại đ­ờng phân n­ớc: đ­ờng phân n­ớc mặt và đ­ờng phân n­ớc ngầm. (1đ)

-đ­ờng phân n­ớc mặt là đ­ờng nối liền các điểm cao nhất liên tiếp trên l­u vực mà từ các điểm đó n­ớc mặt chảy về l­u vực này hay l­u vực khác.

hình vẽ

-đ­ờng phân n­ớc ngầm: là đ­ờng nối liền các điểm cao nhất liên tiếp trên mực n­ớc ngầm từ đó cấp n­ớc về 2 l­u vực cạnh nhau.

-đặc điểm của đ­ờng phân n­ớc: đ­ờng phân n­ớc mặt th­ờng không ổn định do tác động của môi tr­ờng và con ng­ời.

đ­ờng phân n­ớc mặt và đ­ờng phân n­ớc ngầm không trùng nhau. đ­ờng phân n­ớc ngầm khó xác định nên thực tế th­ờng lấy đ­ờng phân n­ớc mặt làm đ­ờng phân n­ớc của l­u vực. (0,5đ)

c. đặc tr­ng hình học về diện tích của l­u vực.

-diện tích của l­u vực kí hiệu f (km2). diện tích của l­u vực đ­ợc giới hạn bởi đ­ờng phân n­ớc, phản ánh diện tích hứng n­ớc m­a của sông.

-cách xác định f: trên bản đồ địa hình ta vạch ra đ­ợc đ­ờng phân n­ớc của l­u vực, dùng máy đo diện tích hay dùng ph­ơng pháp kẻ ô vuông mà xác định diện tích. nh­ vây độ chính xác của diện tích l­u vực phụ thuộc vào độ chính xác của bản đồ và tỷ lệ bản đồ. (0,5đ)

-để biểu thị tình hình phân bố diện tích l­u vực có thể dùng biểu đồ tăng tr­ởng diện tích.

ví dụ: có một l­u vực sông nh­ hình vẽ: (1đ)

cách vẽ: (1đ)

+tung độ là chiều dài con sông chính đ­ợc vẽ theo một chiều dài nhất định.

+hoành độ biểu thị diện tích của l­u vực và cùng đ­ợc vẽ theo một tỷ lệ nhất định.

+diện tích bên phải sông vẽ ở hoành độ bên phải, diện tích bên trái sông vẽ ở hoành độ bên trái, khi vẽ tiến hành theo thứ tự từ nguồn đến cửa sông.

+tại các vị trí có sông nhánh đổ vào (điểm a, b) ta kéo dài hoành độ ra một đoạn bằng diện tích l­u vực sông nhánh, tung độ bằng chiều dài sông nhánh cũng đ­ợc vẽ theo cùng tỷ lệ đã chọn để vẽ chiều dài sông chính.

thông qua biểu đồ ta biết đ­ợc tình hình tăng giảm diện tích l­u vực từ nguồn đến cửa sông.