- Cuộc đối thoại nằm trong cảnh cuối, lúc xung đột trung tâm của vở kịch (linh hồn và thân xác trong nhân vật Hồn Trương Ba) lên đến đỉnh điểm. Sau mấy tháng sống trong tình trạng "bên trong một đằng, bên ngoài một nẻo", nhân vật Hồn Trương Ba trở nên xa lạ đối với những bạn bè, người thân trong gia đình và tự chán chính mình. Tâm trạng ấy đã được thể hiện qua lời nói của nhân vật ở ngay đầu đoạn trích. Có thể thấy tình huống kịch ở đây được diễn biến qua các bước :

           + Hồn Trương Ba cảm thấy không thể sống như thế này mãi. Hồn muốn tách ra khỏi thân xác kềnh càng, thô lỗ.

           + Cuộc đối thoại giữa hồn và xác với sự giễu cợt, tự đắc của xác khiến hồn càng khổ đau, cảm thấy bế tắc.

           - Cuộc đối thoại giữa hồn Trương Ba và xác hàng thịt là một cuộc đối thoại sinh động, đầy ý nghĩa triết lí.

           - Hành động kịch đẩy mâu thuẫn lên đến cao trào : xác hàng thịt tỏ ra

 lấn lướt hồn Trương Ba, sỉ nhục hồn Trương Ba. Hồn Trương Ba đau khổ đến tột độ và thấy không thể chịu đựng được nữa.

          - Ý nghĩa ẩn dụ về thể xác của con người.

          Xác hàng thịt - ẩn dụ vể thể xác của con người.

          Hồn Trương Ba - ẩn dụ về linh hồn con người.

         Cuộc đối thoại giữa xác hàng thịt và Hồn Trương Ba là cuộc đấu tranh giữa thể xác và linh hồn tng một con người. Thể xác và linh hồn có mối quan hệ hữu cơ với nhau. Thể xác có tính độc lập tương đối của nó, có tiếng nói của nó, có khả năng tác động vào linh hồn, linh hồn phải đấu tranh với những câu đòi hỏi không chính đáng của thể xác để hoàn thiện nhân cách.

3. Kết luận

           Qua đoạn trích trong vở kịch Hồn Trương Ba, da hàng thịt, Lưu Quang Vũ muốn gửi tới người đọc một thông điệp : Được sống làm người quý giá thật, nhưng được sống đúng là mình, sống trọn vẹn những giá trị mình vốn có mà theo đuổi còn quý giá hơn. Sự sống chỉ thực sự có ý nghĩa khi con người được sống tự nhiên với sự hài hòa giữa thể xác và tâm hồn. Con người phải luôn luôn biết đấu tranh với những nghịch cảnh, với chính bản thân, chống lại sự dung tục, để hoàn thiện nhân cách và vươn tới những giá trị tinh thần cao quý.