Cuốn tiểu thuyết này được đặt trong bối cảnh lịch sử của cuộc Chiến tranh Nam Bắc phân tranh giứa một bên là Miền Bắc công nghiệp, đại diện cho lực lượng tiến bộ chủ trương thủ tiêu chế độ nông nô, và một bên là Miền Nam đại diện cho nhưng lực lượng bảo thủ phản động ngoan cố duy trì chế độ nô lệ da đen.

     Nhân vật chính của cuống truyện hơn một nghìn trang là Xcarlét Âuherơ. Xcarlét là một cô gái xinh đẹp, con gái của một điền chủ giàu có. Được nuông chiều từ bé, Xcarlét rất ngang bướng và ích kỷ nhưng có nhiều nghị lực. Sau khi Atlanta thất thủ, Xcarlét quay trở về với ấp trại của mình và bắt tay xây đưng lại từ đầu. Nhờ có tính ngoan cường và cách suy nghĩ rất thực tế, Xcarlét đã cứu cửa nhà khỏi sự tàn phá của quân Sherman. 

     Những khó khăn khùng khiếp do cuộc chiến tranh gây ra đã rèn luyện tính cách của cô nên đến cuối chiến tranh Xcarlét đã trở thành một con người hoàn toàn khác hẳn. Song Song với Xcarlét là một nhân vật rất điển hình : Ret Bâtlơ, một con người hết sức thực dụng và mưu trí. Ret Bâtlơ đã lợi dụng chiến tranh và phong tỏa để thực nhiều vụ áp phe lớn mang lại cho y rất nhiều lợi nhuận.

      Xcarlét và Ret hợp nhau ở rất nhiều điểm, nhưng vì kiêu căng và ngộ nhận Xcarlét đã cự tuyệt tình yêu, mãi cho đến cuối cùng  sua khi chia tay với Ret, nàng mới nhận thức sâu sắc rằng Ret mới là người yêu lý tưởng của mình. trong khi đó suốt bao nhiêu năm ròng rã nàng vận tưởng mình yêu Asli Uylkz, chồng của Melơni.

   ...Tuy là hai nhân vật thứ yếu, Melơni và Asli đã để lại một ấn tượng khá sâu sắc trong lòng người đọc . Melơni gợi lại cho ta hình ảnh của Agnix dịu hiền trong Đavid Copperfielđ của Dick- ơnz ( Dickens ). Nhưng người con gái yếu đuối, đôn hậu kia trong giây phút quyết liệt cũng dám nổ súng vào kẻ thù để cứu bạn.

     Còn Asli thì quả là một nhân vật đầy mâu thuẫn. Phải chăng đó là một kẻ hèn nhát, thiếu nghị lực và sự quyết đoán, một vai trò tẻ nhạt tầm thường ? Tuy nhiên đi sâu tìm hiểu tâm tư của anh chàng hào hoa phong nhã đó, ta sẽ thấy thông cảm với chàng thanh niên dũng cảm hăm hở lên đường ra trận để rồi hoàn toàn vỡ mộng sau thảm hại ở Appamtokx.

     Câu chuyện thực ra không có gì rắc rối cả. Mọi tình tiết đều diễn ra rất lô - gich, ít mang tính kịch cao. Nhưng xoay quay nhưng tình tiết không mấy ly kỳ đó Magơrit Mitchel đã khắc họa nên những nhân vật hết sức điển hình tiêu biểu cho những cá tính và những quan niệm riêng biệt,độc đáo. Điều này cắt nghĩa tại sao Cuốn Theo Chiều Gió được hưởng ứng mạnh mẽ và mau lẹ của độc giả trong và ngoài nước Mỹ. Dĩ nhiên ta không thề phủ nhận là bộ phim phát hành năm 1939 đã góp phần không nhỏ vào thàng công to lớn và lâu dài của cuốn sách.

     Hơn hai mươi năm kể từ ngày Cuốn Theo Chiều Gió xuất hiện trên văn đàn thế giới. Bao nhiêu cuộc chiến tranh đã xảy ra trên hành tinh của chúng ta, phi nghĩa cùng như chính nghĩa. Bao nhiêu thế hệ độc giả đã say sưa đọc Cuốn Theo Chiều Gió. Những thế hệ tương lai sẽ tiếp tục say mê Cuốn Theo Chiều Gió. Cuốn tiểu thuyết của Magơrit Mitchel đã khơi dậy trong lòng các thế hệ người đọc khác nhau về tình yêu thương quê hương xứ sở, tình thương đồng đội. Nó đã tiếp thêm cho họ nghị lực và kiên nhẫn để vượt qua nội đau thương gian khổ mà chiến tranh mang lại cho con người. Và quan trọng nhất là nó đã dựng nên những nhân vật điển hình khó lòng quên được.

Vì thế mặc dù Cuốn Theo Chiều Gió còn nhiều sai sót về mặt quan điểm lịch sử và chính trị, mặc dù những sai lầm nghiêm trọng trong nhận thức đối với bọn ba K, chúng ta không thể phủ nhận cống hiến của Magơrit Mitchel đối với kho tàng văn học thế giới.

P/s : chúc mọi người đọc vui vẻ.