Da côn trùng

Cấu tạo chung Da CT:

o     Da CT do tầng phôi ngoài hình thành; là một lớp vỏ mỏng, tương đối cứng, có cấu tạo vững chắc (như bộ xương ngoài);

o     Chnăng: bảo vệ, điều tiết, trao đổi chất, là cơ quan cảm giác & chỗ dựa của các cơ thịt bên trong. Tạo hình dáng, màu sắc nhất định cho cơ thể.

o     Da CT có 3 lớp chính: Lớp Biểu bì; Lớp Nội bì, Lớp Màng đáy

Sơ đồ cấu tạo Da côn trùng

1.Biểu bì (Cuticula): có 3 lớp, gồm

Biểu bì trên:

o     Là lớp ngoài cùng, mỏng nhất (1- 4 µm), gồm 3 lớp (từ ngoài vào trong): lớp men, lớp sáp, lớp Polyphenol.

o     có chức năng ngăn ngừa nước, các chất hoà tan từ bên ngoài thấm vào, hạn chế sự thoát hơi nước của cơ thể.

Biểu bì ngoài:

o     Là lớp cứng nhất, có chứa kitin kết hợp với loại protein hoá cứng Sclerotin.

Biểu bì trong:

o     Là lớp dày nhất của biểu bì, không cứng, có tính dẻo, đàn hồi do có kitin kết hợp với loại protein đàn hồi (Resilin).

o     kitin chỉ chiếm khoảng 25-60% trọng lượng khô của biểu bì. Kitin là chất đặc trưng của da CT.

2.Nội bì:

o     Là một tế bào đơn, hình trụ. (lớp nội bì tiết ra vật chất để hình thành lớp biểu bì).

o     Tiết ra dịch lột xác để phân huỷ lớp biểu bì trong trước khi CT lột xác.

o     Có các tế bào với chức năng đặc biệt: tế bào tuyến, tế bào cảm giác,tế bào màu.

3.Màng đáy:

o     Đây là lớp màng mỏng nằm sát ngay dưới lớp nội bì;

o     Có cấu trúc không định hình;

o     Nguồn gốc hình thành & chức năng vẫn  chưa thật rõ ràng.

o     Có Vi khí quản và đầu mút dây thần kinh phân bố trong lớp màng đáy này

Các vật phụ trên da CT

o     Vật phụ không có cấu tạo tế bào như: mấu lồi, gai nhỏ, lông nhỏ trên cánh.

o     Vật phụ có cấu tạo tế bào: như lông cứng, vẩy, cựa.

o     Lông trên da CT có nhiều loại:

n      Lông cảm giác: có thể cảm thụ được sự vam chạm cơ học, âm thanh, mùi vị, chất hoá học, nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng).

n      Lông độc (Lông nối liền với tuyến độc trong da) (ở Bọ nẹt & sâu róm.

n      Lông mảnh, vảy, u lồi hoặc rãnh lõm trên da CT: còn có ý nghĩa điều điều tiết nhiệt độ, ẩm độ cơ thể.

n      Như vậy: Vật phụ của da CT có vai trò quan trọng:Vũ khí tự vệ,Cơ quan cảm nhận các nguồn thông tin thiết yếu từ MT sống xung quanh.